Filtr cz
ą
stek stałych FAP
Opis działania systemu FAP
Budowa, przeznaczenie i obsługa systemu FAP ...
•
Filtr cząsteczek stałych w silnikach HDI -filtr FAP
Filtr FAP stanowi nowy element układu wydechowego mający na celu
dodatkowe oczyszczenie spalin. W wyniku spalania paliwa w cylindrze - w
spalinach oprócz naturalnych efektów spalania (para wodna) powstają
niepożądane substancje które zatruwają środowisko. Do tej pory
poświęcono wiele uwagi na obniżanie emisji szczególnie tlenków azotu i
węglowodorów. Gazy spalinowe wylatujące z cylindra zawierają w sobie
też niewielkie ilości niespalonych cząstek stałych (głównie węgiel i
węglowodory). Filtr wyłapuje i gromadzi cząstki większe od 0,09 mikrona.
Cząstki stałe o średnicy rzędu 0,09 mikronów składają się głównie z węgla
i węglowodorów. Zasada działania FAP polega na wychwytywaniu i
gromadzeniu cząstek na filtrze, a następnie na ich okresowym spalaniu.
Filtr pełni rolę katalizatora wstępnego wypełnionego nośnikiem
filtracyjnym o porowatej konsystencji (węglik krzemu), który wychwytuje
w sposób ciągły cząstki stałe ze spalin. Czujniki kontrolują ciśnienie
nasycenia filtra oraz temperaturę gazów przed i za filtrem. Dla spalenia
zgromadzonych cząstek potrzebne jest podniesienie temperatury spalin do
pow. 550 C. Tymczasem temperatura przy wylocie z kolektora
wydechowego w normalnych warunkach ma około 150 C. W silnikach HDI
wyposażonych w filtr FAP stosuje się dodatkowy niewielki wtrysk paliwa w
fazie rozprężania - w wyniku tego następuje dopalanie w cylindrze i
temperatura spalin podnosi się do około 350-400 C. Rozgrzane spaliny
trafiają do elementu filtra , w którym następuje katalityczne dopalanie
niespalonych węglowodorów pochodzących z wtórnego wtrysku -
temperatura spalin rośnie do około 450-500 C. W dalszym ciągu
temperatura jest jednak za niska dla spalenia cząstek stałych
zgromadzonych w filtrze FAP.
Dla umożliwienia tego procesu stosuje się w paliwie specjalny dodatek
EOLYS. Związek ten obniża normalną temperaturę spalania cząstek
stałych do 450 C.
Czujniki kontrolują ciśnienie nasycenia filtra oraz temperaturę gazów
przed i za systemem. Dokonywana jest cały czas autodiagnoza systemu.
Przeciętnie komputer steruje regeneracją filtra poprzez wtórny wtrysk co
400 do 500 km w zależności od stanu nasycenia filtra. W tym czasie w
paliwie konieczny jest dodatek EOLYS. Jego brak uniemożliwia skuteczne
spalenie cząstek i oczyszczenie filtra. Niestety EOLYS nie spala się w FAP-
ie ,dlatego wraz z przebiegiem auta następuje powolne nagromadzenie
substancji zawartej w dodatku do paliwa i powolne zatykanie filtra FAP.
Silnik nie ma możliwości oczyszczenia filtra z nagromadzonych cząstek
mineralnych zawartych w EOLYS. EOLYS jest przechowywany w
dodatkowym zbiorniku umieszczonym w pobliżu zbiornika paliwa. Jest
wtryskiwany proporcjonalnie do objętości paliwa. Przykładowo przy
pełnym wypełnieniu zbiornika paliwa (60 l) system wtryskuje 37,5 ml
roztworu zawierającego 1,9 g ceryny. Zbiornik preparatu EOLYS o
pojemności 5 l jest wystarczający dla przebiegu około rzędu 80 000 km (w
zmodyfikowanej wersji - 120 tys km).
Regulacja temperatury spalin dzięki dodatkowemu wtryskowi i dpalaniu
daje możliwość sterowania regeneracją filtru.
Czyszczenie filtra i napełnianie dodatkowego zbiornika zawierającego
EOLYS jest przeprowadzane co 80 - 120 tys. km (zależnie od marki i
modelu samochodu)i wymaga wizyty w serwisie. System FAP jest
stosowany w modelach CITROEN C4, Xsara Picasso, C4 Picasso, C5 i C8, a
także w kilku modelach PEUGEOT 207, 307, 407, 807.
•
KOSZTY OBSŁUGI SYSTEMU FAP
Niestety obsługa filtra wiąże się z dość znacznymi kosztami. Nie ma
żadnych "zamienników". Nie istnieje też żadna skuteczna metoda
"regeneracji". Wg danych serwisowych koncernu PSA każdorazowo
konieczna jest wymiana filtra (ok.3000 ZLP) + uzupełnienie płynu EOLYS
(~400PLN). W sieci CITROENA i PEUGEOTA dostępny jest też
regenerowany fabrycznie filtr FAP (cen ok. 1200 zł).
Co sądzą użytkownicy samochodów o tych kosztach można poczytać na
różnych forach internetowych. Powszechny jest trend do unikania lub
omijania tej procedury. Niestety częste są tez uwagi użytkowników o
pojawieniu się problemów z systemem FAP znacznie przed planowanym
przebiegiem do wymiany.
•
System FAP i rodzaj oleju silnikowego
Okres użytkowania filtra FAP zależy również od rodzaju używanego oleju
silnikowego. Firma TOTAL podaje w opisie do oleju Total 5W30 Ineo, który
jest dopuszczony do samochodów wyposażonych w system FAP, że w
oleju tym jest zmniejszona ilość dodatków pyłotwórczych, które
przyspieszają zużycie filtra, dzięki czemu, według zapewnień producenta
oleju - okres między wymianą filtra może się wydłużyć nawet do 200
tys.km.
•
UWAGA NA KOREK WLEWU PALIWA!
Zbiornik płynu EOLYS jest usytuowany w pobliżu zbiornika paliwa. Czujnik
umieszczony w zbiorniku paliwa mierzy stężenie płynu w paliwie.
Specjalny dedykowany kalkulator steruje wtryskiem EOLYS do zbiornika
paliwa. Proces ten jest sterowany poprzez microswitch w korku wlewu
paliwa. Kiedy korek jest zdejmowany - kalkulator zapamiętuje stężenie
EOLYS przed i po zatankowaniu - stosownie do ilości zatankowanego
paliwa wtryskuje dodatek EOLYS. Awaria czujnika w korku wlewu paliwa
(bądź jego zgubienie lub zamontowanie innego zastępczego) prowadzi do
niewłaściwego dozowania płynu EOLYS.
•
"DIESEL ADDITIVE MINIMUM LEVEL"
Pojawienie się takiego lub podobnego napisu na konsoli powinno skłonić
użytkownika do wizyty w serwisie celem uzupełnienia EOLYSE. W takiej
sytuacji komputer może (w niektórych modelach) włączyć tryb awaryjny:
ogranicza prędkość obrotową do 2500 obr/min i wyłącza turbosprężarkę.
•
UWAGA NA RODZAJ płynu EOLYS
Istnieją 2 rodzaje płynu EOLYS
EOLYS DPX 42 - stosowany w pojazdach wyprodukowanych do 11/2002
(biały) oraz
EOLYS 176 (zielony) stosowany w pojazdach produkowanych później)
PŁYNÓW tych NIE WOLNO ZAMIENIAĆ ANI MIESZAĆ!
•
Już MILION filtrów cząstek stałych w samochodach PSA
Od czasu zainstalowania w 2000 roku pierwszego filtra FAP w seryjnym Peugeot 607
wypuszczono na rynek już ponad MILION pojazdów wyposażonych w taki filtr. Najwięcej
zamontowano w egzemplarzach Peugeota 307 z silnikiem Hdi - ponad 500 tys.km.