„Jest rzecz¹ zrozumia³¹, ¿e pod-

czas inwentaryzowania œladów pozo-
stawionych w miejscu zaistnia³ej sy-
tuacji zdarza siê, mimo najlepszych
starañ, pomin¹æ pewne szczegó³y
bardzo istotne z punktu widzenia
póŸniejszej rekonstrukcji zdarzenia
(…). Dziêki fotogrametrii mo¿liwe jest
odtworzenie sytuacji w prawdziwych
proporcjach wg œciœle geometrycz-
nych zale¿noœci”. W zacytowanym
zdaniu, pochodz¹cym z rozdzia³u 17
materia³ów szkoleniowych wydanych
w 1995 r. [2], Instytut Ekspertyz S¹-
dowych z Krakowa wskazuje przydat-
noϾ zastosowania fotogrametrii
w analizie zaistnia³ych zdarzeñ kry-
minalnych, tak¿e w rekonstrukcji wy-
padków drogowych. G³ównym zada-
niem fotogrametrii jako dziedziny na-
uk technicznych jest pozyskanie
z obrazów fotograficznych prze-
strzennych informacji geometrycz-
nych, spektralnych i semantycznych.
Poprzez analizê, interpretacjê i czyn-
noœci pomiarowe na poszczególnych
zdjêciach mo¿liwe jest sporz¹dzenie
numerycznego modelu (3D) opraco-
wywanego obiektu. Jego znajomoϾ
otwiera drogê do wiernego odtworze-
nia czêœci przebiegu zdarzenia.

Zalety stosowania fotogrametrii

w kontekœcie kryminalistyki znane s¹
ju¿ przynajmniej od kilku dziesiêcio-
leci. Wykorzystanie fotogrametrii
przez policje poszczególnych krajów
jest zró¿nicowane, nie w pe³ni jed-
nak stosowane. Podobnie jest w Pol-
sce, gdzie fotogrametria nie jest czê-
sto wykorzystywana, mimo ¿e w nie-
których przypadkach jest nawet nie-
zbêdna. Jedn¹ z przyczyn takiego
stanu rzeczy s¹ ograniczenia uwa-
runkowañ technicznych oraz pozor-
nie wysokie koszty, z jakimi stosowa-
nie fotogrametrii jest kojarzone.
Opracowana przez Komendê G³ów-

n¹ Policji Strategia Rozwoju Policji
na lata 2005–2010 zawiera komplek-
sowe rozwi¹zania usprawniaj¹ce
pracê Policji, wzmacniaj¹ce jej po-
tencja³ wykonawczy i umo¿liwiaj¹ce
znacz¹c¹ poprawê efektywnoœci
dzia³añ. Zgodnie z t¹ strategi¹ Poli-
cja mo¿e osi¹gn¹æ wy¿sz¹ skutecz-
noœæ dziêki wykorzystaniu m.in. naj-
nowszych zdobyczy nauki i techniki,
a poprawa jakoœci wykonywanych
przez Policjê czynnoœci dochodze-
niowo-œledczych, szczególnie na
miejscach zdarzeñ, mo¿e nast¹piæ
tak¿e poprzez sprawn¹ realizacjê
ekspertyz kryminalistycznych. Wska-
zane cele mog¹ zostaæ osi¹gniête
nie tylko samymi si³ami Policji, co
wynika z ww. strategii, ale tak¿e po-
przez wykorzystanie potencja³u ludz-
kiego z cywilnych wy¿szych uczelni
lub jednostek badawczych. W ra-
mach wspó³pracy z tymi jednostkami
struktury Policji mog¹ podnieœæ swo-
j¹ efektywnoœæ i jakoœæ wykonywa-
nych zadañ.

Fotogrametria by³a wykorzystywa-

na w Policji sporadycznie, ale coraz
czêœciej jej zalety zostaj¹ docenione
w pracy ekspertów kryminalistyki
z zakresu badañ wypadków drogo-
wych. Choæ zasady fotogrametrycz-
ne s¹ niezmienne, to pojawiaj¹ siê
nowe mo¿liwoœci sprzêtowe oraz no-
we mo¿liwoœci „obróbki” materia³u
wyjœciowego.

Jak zmieni³a siê sytuacja w tej

dziedzinie na przestrzeni lat i jakie s¹
mo¿liwoœci wykorzystania wspó³cze-
snej fotogrametrii w kryminalistyce?
Jakie przynosi ona korzyœci? Próba
odpowiedzi na te pytania zawarta zo-
sta³a w pracy dyplomowej [4], przy-
gotowanej przez dyplomanta Uniwer-
sytetu Warmiñsko-Mazurskiego
w Olsztynie przy wspó³pracy Central-
nego Laboratorium Kryminalistyczne-

go Komendy G³ównej Policji w War-
szawie.

W trakcie badañ przeprowadzono

dwa kluczowe eksperymenty, dziêki
którym:

mo¿liwe by³oby okreœlenie prêd-

koœci pojazdu w momencie kolizji –
na podstawie fotogrametrycznego
badania deformacji geometrii pojaz-
du powypadkowego,

mo¿liwa by³aby fotogrametrycz-

na inwentaryzacja miejsca zdarzenia
z odtworzeniem wzajemnych relacji
geometrycznych miêdzy wszystkimi
istotnymi szczegó³ami sytuacyjnymi,
uwidocznionymi na zdjêciach.

W niniejszym artykule opisano je-

dynie mo¿liwoœæ okreœlenia i pomiaru
strefy uszkodzenia samochodu w ce-
lu oszacowania straty prêdkoœci pod-
czas zderzenia.

Wspó³czesna fotogrametria
i jej mo¿liwoœci

Istota stosowania fotogrametrii

UniwersalnoϾ fotogrametrii pole-

ga na mo¿liwoœci pozyskania ze
zdjêæ zale¿noœci matematycznych
pomiêdzy widocznymi œladami nieza-
le¿nie od czasu, jaki dzieli czynnoœci
procesowe od danego zdarzenia.
Kompletna informacja geometryczna
w postaci danych 3D (wspó³rzêdne x,
y, z dla ka¿dego punktu na stereo-
gramie obrazów) pozwala na pe³n¹
analizê przestrzenn¹. Trójwymiarowe
odwzorowanie znacznie podnosi do-
k³adnoœæ i obiektywnoœæ opracowa-
nia, eliminuj¹c m.in. b³êdy wynikaj¹-
ce z miar ukoœnych, za jakie nale¿y
uwa¿aæ wartoœci uzyskane w wyniku
standardowego pomiaru bezpoœred-
niego. Fotogrametria jest równie¿
sprzymierzeñcem kryminalistyki ze
wzglêdu na mo¿liwoœæ skrócenia

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

54

Z PRAKTYKI

Mo¿liwoœci wspó³czesnej fotogrametrii
w aspekcie rekonstrukcji wypadków drogowych

czasu pomiarów bezpoœrednio na
miejscu zdarzenia. Ogranicza siê ona
bowiem do okreœlenia pozycji mini-
mum kilku punktów na obiekcie (w
zale¿noœci od zastosowanej metody
i charakterystyki obiektu, np. tylko
3 punkty dla pary zdjêæ). Punkty te s¹
niezbêdne do odtworzenia parame-
trów orientacji geometrycznej apara-
tu fotograficznego wzglêdem uk³adu
odniesienia oraz skalowania modelu.
Resztê czynnoœci wykonuje siê ju¿
tylko przy komputerze.

Wp³yw rozwoju techniki

na wspó³czesne mo¿liwoœci

fotogrametrii

O wykorzystywaniu fotogrametrii

w kryminalistyce w wybranych kra-
jach œwiata mo¿emy dowiedzieæ siê
z publikacji wydanej ju¿ w 1974 r. pt.
„Fotogrametria naziemna i specjalna”
[1]. Dowiadujemy siê z niej, ¿e w ta-
kich pañstwach jak Szwajcaria, RFN,
W³ochy czy Japonia metody fotogra-
metryczne s¹ podstawowymi i nie-
omal wy³¹cznymi metodami przy
sporz¹dzaniu dokumentacji wypad-
ków drogowych. Technika tamtego
okresu wymaga³a jednak stosowania
profesjonalnych, a co za tym idzie –
kosztownych kamer stereometrycz-
nych. W RFN policja drogowa wypo-
sa¿ona by³a w specjalne mikrobusy
(ambulanse kryminalistyczne) ada-
ptowane do celów fotogrametrycz-
nych. Do opracowania uzyskanych
w ten sposób zdjêæ niezbêdne by³o
zastosowanie zbudowanych do tych
celów autografów, np.: Wild A-4
i

A-40 (precyzyjne instrumenty

optyczno-mechaniczne) [1, 5].

Dzisiaj takie oblicze fotogrametrii

niewiele ma wspólnego z rzeczywi-
stoœci¹. Obecny zakres i dok³adnoœæ
fotogrametrycznych metod pomiaru
3D w bliskim zasiêgu s¹ wynikiem
dynamicznego rozwoju optyczno-ele-
ktronicznych sensorów obrazowania,
techniki komputerowej oraz postêpu
w technikach akwizycji, pomiarów ob-
razów cyfrowych i metodach obliczeñ

numerycznych [3]. W konsekwencji
nowoczesne wizyjne systemy pomia-
rowe bazuj¹ wy³¹cznie na technice
cyfrowej. Charakteryzuje je uniwer-
salnoœæ zastosowañ, zaawansowany
stopieñ automatyzacji pomiarów, wy-
soka dok³adnoœæ i wiarygodnoœæ wy-
ników opracowania. Moc obliczenio-
wa wspó³czesnych komputerów
otwiera nowe mo¿liwoœci. Praktycz-
nie nie ma ograniczeñ w zakresie
konfiguracji zdjêæ opracowywanego
obiektu. Mo¿liwe jest wykorzystanie
kamer niemetrycznych, których zale-
t¹ s¹ niskie koszty, gdy¿ s¹ to zwyk³e
aparaty fotograficzne z elementami
orientacji wewnêtrznej czêœciowo lub
ca³kowicie nieznanymi i czêsto nie-
stabilnymi, ale s¹ one powszechnie
stosowane do celów komercyjnych.

Autografy analogowe i analityczne

wyparte zosta³y przez specjalistycz-
ne oprogramowanie, które czyni
z ka¿dego komputera autograf cyfro-
wy. Obecnie na rynku dostêpnych
jest wiele propozycji oprogramowa-
nia fotogrametrycznego, którego pro-
ducenci deklaruj¹ ukierunkowanie na
wykorzystanie w kryminalistyce, np.
RolleiMetric CDW, Photomodeler,
PC-Rect, Phidias, Elcovision i inne.

Do wykonania pomiaru metodami

wspó³czesnej fotogrametrii niezbêd-
ne jest jednak uzyskanie zdjêæ w for-
macie cyfrowym. Uzyskuje siê to za
pomoc¹ dwóch metod. Mo¿na albo
zeskanowaæ tradycyjn¹ analogow¹
fotografiê b¹dŸ uzyskaæ obraz przez
bezpoœredni¹ rejestracjê, z u¿yciem
zwyk³ego fotograficznego aparatu cy-
frowego. W realizacji eksperymentów
opisanych we wczeœniej przytaczanej
pracy [4] wykorzystano amatorski
aparat cyfrowy Kodak DC 4800
o œredniej rozdzielczoœci 3,1 mega-
piksela. Uzyskane dok³adnoœci z te-
go aparatu by³y nawet wy¿sze ni¿
wymagane dla opisywanych celów.
Niezale¿nie jednak od wybranego
rozwi¹zania sprzêtowego nale¿y
uwzglêdniæ fakt, ¿e zdjêcia musz¹
odpowiadaæ pewnym kryteriom tech-
nicznym.

Technika wykonywania zdjêæ

Zdjêcia obiektu nale¿y wykonywaæ

co najmniej z dwóch ró¿nych stano-
wisk, uzyskuj¹c obszar wspólnego
pokrycia zdjêæ. Powinien on wynosiæ
w przybli¿eniu od 70% do 90%. Sta-
nowi to podstawê geometryczn¹ do
okreœlania pozycji nowo wyznacza-
nych punktów. Stanowiska fotografo-
wania musz¹ byæ w miarê mo¿liwoœci
w jednakowej odleg³oœci od obiektu,
tak aby skala zdjêæ by³a zbli¿ona.
Dziêki zachowaniu przy tym odpo-
wiednich proporcji odleg³oœci fotogra-
fowania Y

F

do bazy B (odleg³oœæ

miêdzy lewym i prawym stanowi-
skiem) oraz zbli¿onych wartoœci k¹to-
wych elementów orientacji zewnêtrz-
nej, uzyskuje siê efekt stereoskopo-
wego widzenia. Umo¿liwia to po
wstêpnym opracowaniu zdjêæ prze-
strzenn¹ obserwacjê obiektu, a wy-
konan¹ w ten sposób parê obrazów
nazywa siê stereogramem. Bior¹c
pod uwagê parametry techniczne
w³asnego aparatu oraz oczekiwan¹
dok³adnoœæ opracowania, osoba spo-
rz¹dzaj¹ca dokumentacjê fotogra-
ficzn¹ miejsca oglêdzin jest w stanie
sporz¹dziæ projekt wykonania zdjêæ.
Proces ten jest opisany w wiêkszoœci
podrêczników poœwiêconych oma-
wianej tematyce. Jednym ze sta³ych
warunków jest zale¿noœæ, ¿e baza
nie mo¿e byæ d³u¿sza ni¿ 0,25 odle-
g³oœci fotografowania: B

max

= Y

F

/4.

Spe³nienie opisanych kryteriów

pozwala na rozpoczêcie opracowa-
nia zdjêæ metodami fotogrametrycz-
nymi.

Przyk³ad
fotogrametrycznego badania
deformacji geometrii pojazdu
powypadkowego

Burzliwy rozwój przemys³u moto-

ryzacyjnego przyczyni³ siê do skom-
plikowania rekonstrukcji wypadków
drogowych. Zastosowanie np. kom-
puterowo-mechanicznego systemu
zapobiegania blokowaniu kó³ pojaz-

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

55

Z PRAKTYKI

dów podczas hamowania (uk³ad
ABS) uniemo¿liwi³o interpretacjê
oraz wykorzystanie œladów hamowa-
nia kó³ pojazdu jako dowodu mate-
rialnego do okreœlenia prêdkoœci po-
jazdu tu¿ przed kolizj¹. Do okreœlenia
prêdkoœci samochodu w momencie
zderzenia z przeszkod¹ mo¿e s³u¿yæ
strata energii samochodu, a wiêc
strata prêdkoœci na skutek zderzenia.
Do oszacowania prêdkoœci samocho-
du straconej w momencie kolizji mo-
¿e s³u¿yæ zakres strefy deformacji sa-
mochodu jako wynik zderzenia.
Punktem wyjœcia do okreœlenia prêd-
koœci kolizyjnej z wykorzystaniem
metod fotogrametrii mo¿e byæ wiêc
deformacja geometrii pojazdu jako
obiektywnego œladu wypadku, wystê-
puj¹cego w ka¿dej kolizji. W publika-
cji pt: „Odtwarzanie i analiza przebie-
gu wypadku drogowego” W. Koñczy-
kowskiego wydanej w 1993 r. przez
Stowarzyszenie Rzeczoznawców
Techniki Samochodowej i Ruchu Dro-
gowego bezpoœrednio wskazano:
„Je¿eli okreœlone zostan¹ wymiary
odkszta³ceñ geometrii pojazdu, to
mo¿na orientacyjnie wyznaczyæ
prêdkoœæ, jak¹ rozwija³ samochód
w chwili uderzenia”.

Poprzez fotogrametryczny pomiar

odkszta³ceñ uzyskuje siê przewagê
nad stosowanymi bezpoœrednimi po-
miarami, które nie daj¹ ani jednoli-
tych wyników, ani takiej dok³adnoœci.
Dostêp do samochodu rozbitego nie
zawsze jest mo¿liwy, zw³aszcza gdy
zachodzi koniecznoϾ dokonania do-
datkowych oglêdzin po pewnym cza-
sie od zdarzenia w celu ponownej
weryfikacji danych. Zdjêcia fotogra-
metryczne maj¹ natomiast charakter
dokumentalny i pozwalaj¹ na analizê
geometryczn¹ w dowolnym czasie.

Za³o¿eniem mo¿liwoœci wykorzy-

stania metody w prezentowanym
przyk³adzie by³o zastosowanie mini-
malnych informacji zawartych w ma-
teria³ach dowodowych, w dokumen-
tacji wypadku lub kolizji. Proces wy-
znaczenia deformacji pojazdu spro-
wadza siê do koniecznoœci posiada-

nia jedynie stereogramów zdjêæ auta
powypadkowego, bez znajomoœci ja-
kichkolwiek punktów fotografowane-
go obiektu.

Konieczne jest posiadanie geo-

metrycznych informacji o pojeŸdzie
nieuszkodzonym jako modelu wzor-
cowym. Sposób ich uzyskania mo¿e
byæ ró¿ny, np. mog¹ one pochodziæ
od producenta pojazdu lub zostaæ
ustalone na podstawie zdjêæ kon-
kretnej marki i typu pojazdu, i pozo-
staje kwesti¹ otwart¹. Ze wzglêdu
jednak na fakt, ¿e opracowany spo-
sób pomiaru zak³ada³ pe³n¹ nieza-
le¿noœæ, numeryczny model wzorco-

wy opracowano indywidualnie, na
podstawie fotografii samochodu. Wy-
znaczone w ten sposób wspó³rzêdne
punktów odpowiada³y nieuszkodzo-
nym elementom pojazdu rozbitego
i pozwala³y na obliczenie wszystkich
niewiadomych i pomiar odkszta³ceñ
nadwozia.

W opisywanym eksperymencie

wykorzystano powypadkowy samo-
chód marki Fiat Cinquecento (ryc. 1)
oraz identyczny pojazd jako model
wzorcowy (ryc. 2). Pozwoli³o to na
opracowanie trójwymiarowej mapy
samochodu powypadkowego oraz
nieuszkodzonego.

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

56

Z PRAKTYKI

Ryc. 1. Pojazd powypadkowy
Fig. 1. Post-accident vehicle

Ryc. 2. Pojazd, model wzorcowy
Fig. 2. Model vehicle

P

OSZCZEGÓLNE ETAPY W WYZNACZANIU

ZAKRESU USZKODZEÑ SAMOCHODU

 Wykonanie zdjêæ

Przeprowadzenie tego etapu musi

odpowiadaæ za³o¿eniom wczeœniej
opisanym. Do przedstawienia uszko-
dzeñ w tym przypadku wykorzystano
pojazd powypadkowy sfotografowany
wg zasad przedstawionych na ryc. 3.

 Proces orientacji zdjêæ oraz ste-

reodigitalizacja uszkodzeñ

Kiedy ma siê zdjêcia, mo¿na przy-

st¹piæ do ich opracowywania. Orien-
tacja zdjêæ mo¿e byæ wykonywana
ró¿nymi metodami. Prezentowany
sposób opiera siê na bezpoœredniej
transformacji liniowej DLT. Po jej wy-
konaniu zdjêcia s¹ ju¿ w pe³ni zorien-
towane. Mo¿liwa jest obserwacja ste-
reoskopowa oraz pomiar dowolnych
punktów w uk³adzie wspó³rzêdnych
modelu wzorcowego. Jest ona bar-
dzo wygodna ze wzglêdu na mo¿li-
woœæ stosowania zdjêæ niemetrycz-
nych, czyli w sytuacji, gdy nie mamy
informacji o wewnêtrznej geometrii
aparatu ani o cechach jego obiekty-
wu. Praktyczne jej wykorzystanie
sprowadza siê do wskazania mini-
mum 6 punktów na stereogramie
zdjêæ pojazdu rozbitego (ich ozna-
czenia widoczne w kolorze czerwo-
nym wskazano na ryc. 4) i do wpro-

wadzenia odpowiadaj¹cych im
wspó³rzêdnych z modelu wzorcowe-
go. Punkty te musz¹ le¿eæ w miej-
scach nieuszkodzonego nadwozia
i musz¹ swym zasiêgiem obejmowaæ
mo¿liwie du¿¹ czêœæ stereogramu
zdjêæ. Proces ten trwa kilka minut
i jest bardzo wygodny, poniewa¿ wy-
maga posiadania jedynie zdjêæ
obiektu. Jest to mo¿liwe dziêki wpro-
wadzanym wspó³rzêdnym pojazdu
wzorcowego.

W dalszym etapie

wykonuje siê proces
stereodigitalizacji,
którego efekt pre-
zentuje ryc. 4 (czer-
wone linie). Jego za-
daniem jest zareje-
strowanie odkszta³-
ceñ geometrii oraz
pomiar dowolnych

elementów, bêd¹-
cych przedmiotem

zainteresowania.

 Tworzenie kartometrycznej ma-

py samochodu

Z utworzonego w wy¿ej opisany

sposób pliku grafiki wektorowej po-
wstaje po scaleniu z plikiem pojazdu

wzorcowego w pe³ni kartometryczna
mapa opracowywanego obiektu
(ryc. 5) z mo¿liwoœci¹ od³¹czania po-
szczególnych warstw przyporz¹dko-
wanych elementom samochodu. Po-
miar deformacji mo¿na wykonywaæ
bezpoœrednio ze wspó³rzêdnych, co
u³atwia oprogramowanie typu CAD
(ryc. 6).

Zaprezentowane rozwi¹zanie jest

szybkim i ³atwym procesem, niewy-
magaj¹cym g³êbokiej znajomoœci za-
gadnieñ fotogrametrii. Jego efektem
jest wyznaczona deformacja z do-
k³adnoœci¹ do 1 cm. Wiêksz¹ dok³ad-
noœæ mo¿na uzyskaæ, zmniejszaj¹c
odleg³oœæ fotografowania b¹dŸ stosu-
j¹c aparat o wy¿szej rozdzielczoœci.

P

OSZCZEGÓLNE ETAPY OPRACOWANIA

POJAZDU WZORCOWEGO

(

DO BAZY POJAZDÓW WZORCOWYCH

)

Posiadanie geometrycznych infor-

macji o pojazdach nieuszkodzonych
jako modelach wzorcowych zgroma-
dzonych w stworzonej bazie danych

pozwoli w przysz³oœci na natychmia-
stow¹ ocenê uszkodzeñ na podsta-
wie wykonanych zdjêæ.

W prezentowanym przyk³adzie

proces opracowania modelu wzorco-
wego przedstawiony zosta³ skrótowo,

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

57

Z PRAKTYKI

201

202

– stereogram

– zdjêcie pojedyncze

Ryc. 3. Konfiguracja zdjêæ w stosunku do pojazdu uszkodzonego
Fig. 3. Photo configuration in relation to damaged vehicle

Ryc. 4. Zorientowana para zdjêæ wraz z wykonan¹ stereodigitalizacj¹ uszkodzeñ pojazdu
Fig. 4. Aligned photos with stereodigitalisation of vehicle damages

schematycznie. Tworzenie modelu
wzorcowego pojazdu sk³ada siê z na-
stêpuj¹cych etapów:

 Za³o¿enie osnowy geodezyjnej
Za³o¿enie oœmiopunktowej osno-

wy geodezyjnej o rozmieszczeniu
przedstawionym na ryc. 7.

 Wykonanie zdjêæ w konfiguracji

normalnej oraz zbie¿nej

Sposób wykonania zdjêæ obiektu

(samochodu) przedstawiono na ryc. 8.

 Rozwi¹zanie przestrzenne sieci

zdjêæ

 Fotogrametryczne zagêszczenie

osnowy w procesie terratriangulacji
metod¹ wi¹zek

Proces ten przedstawiono na ryc. 9.
 Wykonanie stereodigitalizacji

obiektu

Wyniki stereodigitalizacji samo-

chodu zaprezentowano na ryc. 10.

 Scalenie wszystkich rysunków

formatu *.dxf

Scalenie polega na po³¹czeniu ry-

sunków wektorowych poszczegól-
nych stereogramów w jeden plik
umo¿liwiaj¹cy analizê ca³ej bry³y po-
jazdu.

Wykonana w ten sposób nume-

ryczna mapa (3D) pojazdu, modelu
wzorcowego, mo¿e byæ wykorzysty-
wana w wyznaczaniu uszkodzeñ ka¿-
dego auta marki Fiat Cinquecento.

Podsumowanie

Zaprezentowane w niniejszym ar-

tykule rozwi¹zania s¹ gotowymi na-

rzêdziami mo¿liwymi
do zastosowania
w

kryminalistyce,

zw³aszcza przez eks-
pertów w

zakresie

badañ wypadków
drogowych. Wykorzy-
stanie fotogrametrii
jest celowe w ka¿dej
sytuacji, w której zna-
jomoϾ usytuowania
elementów przek³ada
siê na mo¿liwoœæ
ustalenia prawdy
obiektywnej. Policja
polska jest w znacz-
nej czêœci przygoto-
wana sprzêtowo (cy-
frowe aparaty foto-

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

58

Z PRAKTYKI

Ryc. 5. Mapa pojazdu wzorcowego z naniesionymi odkszta³ceniami pojazdu
powypadkowego (widok izometryczny)
Fig. 5. Map of model vehicle with imposed post-accident damages (isometric view)

Ryc. 6. Miara (odleg³oœæ) wskazanego wczeœniej elementu
Fig. 6. Measure (distance) of element indicated previously

Ryc. 8. Konfiguracja zdjêæ przy opracowywaniu modelu wzorcowego
Fig. 8. Photo configuration while developing reference model

Ryc. 7. Szkic osnowy
geodezyjnej
Fig. 7. Geodetic frame

graficzne, ambulanse kryminali-
styczne) do zabezpieczania dowo-
dów umo¿liwiaj¹cych póŸniejsze wy-
korzystanie zasad fotogrametrii w in-
terpretacji œladów z miejsc zdarzeñ
drogowych i wyci¹gania przez eks-
pertów stosownych wniosków w opi-
niach sporz¹dzanych dla organów
procesowych.

W literaturze [1] jako zalety stoso-

wania fotogrametrii w kontekœcie kry-
minalistyki przedstawia siê:

szybkie przeprowadzenie „tere-

nowej” dokumentacji fotograme-
trycznej, polegaj¹cej na wyko-
naniu zdjêæ stereometrycznych,
co umo¿liwia przywrócenie nor-
malnego funkcjonowania miej-
sca zdarzenia, w którym prowa-
dzone s¹ oglêdziny, np. szybkie
przywrócenie ruchu drogowego;

unikniêcie zatarcia œladów dziê-

ki znacznemu skróceniu czyn-
noœci wykonywanych bezpo-
œrednio na miejscu zdarzenia,
np. wskutek niesprzyjaj¹cych
warunków atmosferycznych, jak
deszcz lub zatarcia œladów
przez ekipy ratownicze, które
ratuj¹c ¿ycie poszkodowanych,
zmieni³yby bezpowrotnie stan
powypadkowy;

nieinwazyjnoœæ pomiarów (przy

pomiarze bezpoœrednim trzeba
znaleŸæ siê dok³adnie w punk-
cie, który trzeba pomierzyæ,
a w metodach fotogrametrycz-
nych nie ma takiej potrzeby) jest
nieocenion¹ zalet¹, gdy wypad-
kowi towarzysz¹ okolicznoœci,
w których dalsze przebywanie
osób prowadz¹cych pomiary

by³oby niemo¿liwe czy stanowi-
³oby zagro¿enie dla ich zdrowia
czy ¿ycia;

zapewnienie dziêki zdjêciom fo-

togrametrycznym charakteru
dokumentalnego obiektów, co
pozwala na przeprowadzenie
ewentualnych ponownych po-
miarów bez wzglêdu na up³yw
czasu i stworzenie tym samym
mo¿liwoœci wielokrotnej analizy
zdarzenia przez ekspertów;

opracowanie autogrametryczne

pozwala na wykonanie mapy
o pe³nej treœci z maksymalnym
bogactwem szczegó³ów mog¹-
cych mieæ istotne znaczenie
przy prowadzeniu dochodzenia.

Oceniaj¹c fotogrametriê, nale¿y

stwierdziæ, ¿e sta³y rozwój techniki
przyczyni³ siê do zmniejszenia kosz-
tów jej stosowania i jednoczesnego
zwiêkszenia mo¿liwoœci wykorzysta-
nia. Pozwala to prognozowaæ coraz
powszechniejsze wykorzystanie tej
techniki pomiaru i dokumentacji do
opisywanych w niniejszym artykule
celów, tak¿e w Policji.

Zbigniew ¯elazek

Adam Sikora

zdj.: A. Sikora

ryc. 3, 7, 8 z programu Autoview

BIBLIOGRAFIA

1. Linsenbarth A.: Fotogrametria na-

ziemna i specjalna, PPWK, Warszawa
1974.

2. „Problematyka prawna i techniczna

wypadków drogowych”, Instytut Eksper-
tyz S¹dowych, Kraków 1995.

3. Sawicki P.: Fotogrametryczne

systemy do pomiaru punktów w bliskim
zasiêgu, UWM Olsztyn 2001.

4. Sikora A.: Zastosowanie metod fo-

togrametrii do rekonstrukcji zdarzeñ kry-
minalnych i wypadków drogowych – pra-
ca magisterska, Uniwersytet Warmiñsko-
-Mazurski, Olsztyn 2004.

5. Sitek Z.: Fotogrametria ogólna i in-

¿ynieryjna, PPWK, Warszawa–Wroc³aw
1991.

PROBLEMY KRYMINALISTYKI 253/06

59

Z PRAKTYKI

Ryc. 9. Terratriangulacja obiektu
Fig. 9. Terratriangulation

Ryc. 10. Stereodigitalizacja
Fig. 10. Stereodigitalisation