1
Alergie u psów
dr hab. Jarosław Popiel
Podstawowe pojęcia dermatologiczne
n
Próg świądowy skóry
n
Zjawisko sumowania się efektów świądowych
n
Wykwity skórne
Definicja jednostki chorobowej
• Atopia to uwarunkowana genetycznie tendencja do rozwoju IgE-zależnej
alergii w odpowiedzi na alergeny środowiskowe
• Atopowe zapalenie skóry to genetycznie uwarunkowana predyspozycja do
rozwoju świądowej i zapalnej alergicznej choroby skóry o
charakterystycznym obrazie klinicznym
• Za istotne w rozwoju choroby uważa się nie tylko przeciwciała klasy IgE
ale również IgG, istotną rolę mogą odgrywać również inne elementy
układu immunologicznego takie jak limfocyty T.
• U psów z atopią wyróżnia się :
• AZS (atopic dermatitis)
• Atopowe zapalenie spojówek (atopic conjunctivitis)
• Atopowe zapalenie śluzówki nosa (atopic rhinitis)
Immunopatogeneza AZS
n
Alergeny zawarte w powietrzu (inhalacja oraz przez skórę)
n
W naskórku wiązane przez kom. dendrytyczne, posiadajace IgE
n
Prezentacja antygenu Limf.T – stymulacja Th2 do prod. cytokin –prod. IgE
n
Faza ostra IL-4, IL-5, IL-13
n
Faza przewlekła IFN-g – profil Th1
(LPR – late phase response- chroniczne zapalenia skóry)
Predyspozycje
n
Rasa: bokser, shar pei, labrador, teriery, dalmatyńczyk, setery, spaniele,
lhasa apso, basset, beagle, buldog,
n
Rodzina
Czynniki etiologiczne
n
Alergeny Europy Północnej: roztocza kurzu domowego, naskórek, pyłki
drzew, pyłki traw i chwastów, grzyby
n
(wg Vet. Immunol. and Immunopathol. 81, 2001)
2
Kryteria rozpoznawania atoopii (wg Willemse)
I. Kryteria główne
1.Świąd
2. Wygląd i umiejscowienie zmian
a)zajęcie pyska i/lub łap
b)zliszajowacenie fałdów podkolanowych i/lub powierzchni grzbietowej nadgarstka
3.Zapalenie skóry o charakterze przewlekłym i nawracającym
4.Predysponowana rasa lub charakter rodzinny choroby
n
(teriery, bokser, dalmatyńczyk, owczarek niemiecki, setery, buldog francuski,
labrador, shar-pei, pekińczyki)
II. Kryteria poboczne
1.Początek zmian pomiędzy 1 a 3 rokiem życia
2.Rumień części twarzowej
3.Obustronne zapalenie spojówek
4.Powierzchowne ropne zapalenie skóry
5. Nadpotliwość + łojotok
6. Dodatnie testy skórne
7.Wysoki poziom specyficznych IgE
Kryteria rozpoznawania AZS wg Favrot’a 2010
n
Występowanie objawów klinicznych przed ukończeniem 3 roku życia
n
Pies przebywający głównie wewnątrz pomieszczeń
n
Świąd ustępujący po podaniu glikokortykosteroidów
n
Świąd początkowo bez żadnych towarzyszących zmian skórnych
n
Zajęcie palców kończyn przednich
n
Zajęcie małżowin usznych
n
Brak zmian w okolicy grzbietowo – lędźwiowej tułowia
Jednoczesna obecność 5 kryteriów = AZS wykazuje czułość diagnostyczną
85% oraz specyficzność 79%
Można odróżnić AZS od przewlekłego ropnego zapalenia skóry o innej
etiologii
Procent psów atopowych reagujących pozytywnie w testach śródskórnych z
alergenami roztoczy i naskórka (1999)
n
Dermatophagoides farinae- 70%
n
Dermatophagoides pteronysinus- 54%
n
Acarus siro- 48%
n
Naskórek człowieka- 38%
n
Naskórek koci- 2%
n
Naskórek owczy/wełna- 6%
Procent psów atopowych reagujących pozytywnie w testach śródskórnych z
alergenami pyłków traw (1999)
n
Tymotka- 16-76%
n
Blue grass- 13-89%
n
Velvet- 11-76%
3
n
Aksamitka- 9-83%
n
Żyto- 12-83%
n
Mix siedmiu traw- 30-86%
Kolejność postępowania
n
usunięcie zmian miejscowych i powikłań
n
stosowanie leków przeciwzapalnych
n
unikanie kontaktu z alergenem i immunoterapia swoista (po wykonanych
testach śródskórnych)
Leki przeciwhistaminowe
Lek
Dawka doustna
Clemastine (Tavegyl)
0,05-0,1 mg/kg co 12 h
Amitryptyline (Elavil)
1 mg/kg co 12 h
Hydroxyzinum (Atarax, Pruritex) 2,2 mg/kg co 8 h
Chlorpheniramine (Chlorderma) 0,4 mg/kg co 8 h
Diphenhydramine (Benadryl)
2,2 mg/kg co 8 h
Cyproheptadine (Protadine,
Peritol)
0,3 mg/kg co 8 godzin
Sterydowe leki przeciwzapalne:
Lek
Dawki przeciwświądowe
Prednizon
1,0 mg/kg
Prednizolon
0,5 - 1,0 mg/kg
Metylprednizolon
0,8 mg/kg
Deksametazon
0,2 mg/kg
Niesterydowe leki przeciwzapalne
Lek
Dawka
Objawy uboczne
Misoprostol (Cytotec) –
analog prostaglandyny
3-6µg/kg co 8h
Sporadyczne wymioty
Cyklosporyna
(Sandimune)
5 mg/kg co 24h
Wymioty, biegunka, utrata masy
ciała, zapalenie dziąseł
Pentoxyfiline (Trental)
10mg/kg co 12h Nie stwierdzono
Tacrolimus 0,1% -
inhibitor kalcyneuryny
Stosowany
miejscowo - krem
Brak – cena??
Antydepresanty
Fluoxetine (Prozac)
1 mg/kg/dz
4
Clomipramine (Clomiclam,
Anafranil)
2-4 mg/kg/dz
Amitryptyline ( Elavil)
1-3 mg/kg/2x dz
Doxepin (Sinequan)
0.5-2 mg/kg 2x dz
Imipramine (Tofrenil)
2-4 mg/kg/dz
Naltrexon (Trexal)
2.2 mg/kg/dz
Leki anksjolityczne
Phenobarbital (Luminal)
2,2-6,6 mg/kg/2x dz
Diazepam (Valium,
Relanium)
1,1mg/kg/dz
Hydroxyzine (Atarax)
2,2 mg/kg/4x dz
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe:
Stosunek Wg Lloyd
(1999)
Wg Scott
(1997)
% zwierz.
Redukcja
świądu
omega-6 5-10
138mg/kg 269mg/kg 82
omega-3 1
11 mg/kg
50mg/kg
44
n
Powinny być podawane przynajmniej przez okres 8 tyg.
n
Redukują świąd od 40% do 80% przypadków.
n
Mogą być stosowane z lekami przeciwhistaminowymi jako alternatywy do
glikokortykoterapii
n
W terapii skojarzonej – możliwość zmniejszenia dawki
glikokortykosterydów.