PIES 2( I3/3 C 1/1 P 4/4 M 2/3)=42

KOT 2 (I 3/3 C 1/1 P3/2 M1/1) =30

KOŃ 2 (I3/3 C 1/1 (0/0) P 3lub4/3 M3/3)=40 lub42/ 36lub 38

BYDŁO 2(I0/4 C 0/0 P 3/3 M 3/3)=32

ŚWINIA 2 (I3/3 C 1/1 P4/4 M 3/3)=44

KAMIEŃ NAZĘBNY: bakterie znajd się na powierzchni szkliwa tw płytkę nazębną, a następnie złogi kamienia

Ocena dziąsła:

-zarys dziąsła- brzeg dziąsła powinien trzymać się regularnie szyjki zęba na całym obwodzie

-konsystencja dziąsła- zdrowe jest jędrne i zbite

-barwa- zdrowe- różowe

Przyzębie otacza i utrzymuje ząb w zębodole; zaw 2 typy tkanek- twarde- cement i kość zębodołową oraz miękkie- ozębna, okostna wyrostka zębodołowego i dziąsło. Za otoczony jest siecią naczytń i jest dobrze unerwiony

Czynniki ułatiwające powst osadu nazębnego:

- war utrudniające oczyszczanie j ustnej

- nieprawidłowy zgryz

-bruzdy i guzki zębowe

- zbyt płytki przedsionek j ustnej

-st zapal dziaseł

-miękka i kleista karma

Rozwój osadu nazębnego:

-na pow szkliwa kształtuje się glikoproteinowy nalot przynależny drobnoustrojom

-gromadzenie polisacharydów wewnątrzkomórkowych ułatwia kolonizację bakt na pow szkliwa

-wytw przez bakt cukrów zewn-kom

- modyfikacja populacji bakt G+- i G-

(G+ enterococcus, streptococcus, staphylococcus, corynebacterium, lactobaciluus, actinomyces; G- nessieria)

Najgroźniejsza jets actinomyces

Przebieg klin paradontopatii:

- zapal dziąseł może być powierzchowne, wrzodziejące, rozrostowe, zanikowe

- paradontoliza- pr zapal obejmujący głębsze zmiany resorpcyjno-zanikowe kości wyr. zębodołowego

- tw się kieszeni przyzębnej- obniżenie dna kieszonki dziąsłowej z postępującą destrukcją przyczepu nabłonkowego

- kieszeń rzekoma- powiększenie przestrzeni kieszonki dziąsłowej bez zmien w zarysie przyczepu

Stadia chorób:

1. zapal brzegu dziąsła powod zaleganiem płytki bakteryjnej

2. obrzęk i zapal dziąsła wolnego, podrażnienie dziąsła związanego

3. obrzęka zapal dziąsła, formowanie się patologicznej kieszeni dziąsłowej, obiżanie przyczepu nabłonkowego

4. ostry st zapal przyzębia, głęboka kieszeń dziąsłowa, wysięk ropny, początek zaniku wyr zębodołowych, ruchomość zębów, krwawienia z kiesz dziąsłowej

Przy chorobach przyzębia wyk się bad biochemiczne oraz bad stanu ogólnego zwierzęcia

Usuwanie kamienia:

końcówka piezodentu ostro zakończona- kamień naddziąsłowy, szeroka łopatka- kamień poddziąsłowy. Pousunięciu kamienia należy wypolerować zęby (szczoteczką i pastą), przepłukać j ustną r-em nadmanganianu potasu, chlorheksydyny lub woda utl i polakierować zęby np. fluorem lub woskiem

Przy ubytkach szkliwa należy wyczyścić pow szkliwa, nanieśc preparat Biochem (sproszkowany hydroksyapatyt) i wszvczotkować w zęby (co drugi dzień). Preparat zabezpiecza przed dalszymi uszkodzeniami zębów i przed tw płytki bakter.

CHOROBY J. USTNEJ U KOTÓW

Choroby dziąseł wyst u 20% kotów, zapal dziąsłe może być wywoł przez obecnośc kamienia nazębnego; przewlekłe zapal dziąseł może być powod przez białaczkę, calcivirozę, zap bł śluz nosa i tchawiy

Objawy: zaczerwienienia i obrzęk dziąseł, rozpulchnienie i skłonność do krwawień, owrzodzenia i silna bolesność, obfite ślinienie, brak przyjmowania pokarmu, spadek apetytu, zaprzestanie toalety

Plazmocytarne zapal j. Ustnej:

zespół przewlekłego zapal dziąseł, bł śluz j ustnej i gardła, wrzodziejące zapal j usnej i gardła gł u kotów, kastrowanych samców, brak predyspozycji rasowych

Objawy: brak apetytu i spadek masy ciała, nadmierne ślinienie i ślina podbarwiona krwią, nieprzyjemny zapach z j ustnej, zmiany zapal w j ustnej, bolesność;

zmiany zlokalizowane są na bł śluz łuków gardłowych, gardła i podniebieniu miękkim w postaci przekrwionych, przerostiowych i obrzękłych deformacji bł śluz; proces chorobowy obejmuje zęby wokół

Leczenie: usuwanie kamienia i polerowanie zębów, czyszczenie j ustnej, stosow antybiotyków 2-3 tyg (spiramycyna, tetracykliny, klindamycyna, kw klawulonowy), codzienna dezynfekcja j ustnej chloreksydyną, stomatydyną 0,12%; prednizolon 1-2 mg/kg przez 2 tyg, wit PP s.c.; lecz z wyboru ekstrakcja zębów

Choroby warg

najczęściej ziarniak kwasochłonny, wyst u kotów perskich, częściej u dojrzałych samic. Czynnikiem spryjaącym est alergia pokarmowa, stałe drażnienie warg językiem lub zębami przy wadzie zgryzu. Składa się z granulocytów kwasochłonnych. Lokalizuje się na górne wardze na poł skórno- śluzówkowym

Obj: zmiany są symetryczne, lewo lub prawostronne, brzegi nieregularne początkowo barwy łososiowej później różowej, przy braku leczenia zairniak ulega rozrostowi, penetruje w głąb powod bolesność, kot zaprzestaje toalety, traci apetyt

Lecz: objawowe, zachowawcze- leki p-zapalne sterydowe prednizolon 1mg/kg 4-6 tyg, maść z hlydrokortyzolem, Flucinal R, leczenie min 5 tyg, przy braku poprawy kontynuować leczenie

lub zachowawczo- chirurgiczne- przymrożenie zmian ciekłym azotem, wycięcie chirurgiczne

Zajęcza warga i rozszczep podniebienia- jest to wada genetyczna, wrodzona, nie podlega leczeniu, eutanazja zwierząt

Zmiany nowotworowe warg:gł płaskonabłonkowy- zmiana podobna do ziarniniaka kwasochłonnego, bad histopatologiczne;Lecz: krioterapia, zabieg chirurgiczny, rokowanie niepomyślne

Rany warg:

-urazy mechaniczne u kotów wychodzących na dwór

Lecz: toaleta rany, założenie szwu; jako komplikacje mogą pojawić się ropnie

Rozszczep podniebienia:

wada genetyczna u kotów; wyst gł u młodych zwierząt, nie operuje się, może wyst przy urazach mechanicznych np. upadek z wysokości

Obj: wyciek śluzowy z j nosowej, wyciek pokarmu, widoczne pęknięcie podniebienia

Lecz: skaryfikacja brzegów rany, od wewnątrz łyżeczką Folkmana, założenie szwu „zetki” z materiału niewchłanialnego, grubego- żyłka, stalowa nitka; można wyk nacięcia odprężające przy bardzo dużym napięciu

Złamania i zwichnęcia żuchwy lub szczęki

wyst przy urazach mechanicznych, wypadkach komunikacyjnych

Obj: nieprawidłowe zamykanie j ustnej, obecność szczeliny złamania, przesunięcie odłamów względem siebie, wypadanie języka, krepitacja, nienachodzenie kłów

Rozpoznanie na podt zdj RTG

Lecz: stabilizacja ortopedyczne: pętla z drutu- drut skręcamy do nieruchomości odłamów o sprawdzamy prawidłowe zamykanie j ustnej lub przy użyciu cementy stomatologicznego; należy usunąć martwe tkankiw obrębie złamania i martwaki

Oderwanie wargi dolnej

urazy mechaniczne, wypadki, walki zwierząt, wyst dosyć często

Lecz: dokładna skaryfikacja i odświeżenie rany i kości aż do krawawienia, dezynfekcja rany, odcięcie bł śluz, zakładamy szwy tzw. lejce- szwy za kłami przez bł śluzową i skórę warg; stosow antybiotyku 7-10 dni; dokładne płukanie po jedzeniu

Resorpcja przyszyjkowa

przy odslonięciu struktur korzenia (szyjki) zęba, wyst stan zapal i wrażliwość na pokarm.

Lecz: wypełnienie, ekstrakcja

EKSTRAKCJA ZĘBÓW

Konieczność wykonania : (3 dni przed zabiegiem podajemy antybiotyk! )

1. złamania korony zęba przy braku jej odbudowy, (skośne, wzdłuż lub wokół szyjki)

2. złamanie korzenia

3. parodontoza- zbyt mocno odsłonięta szyjka i korzenie zębów, kość zębodołowa jest w zaniku

4. zęby nadliczbowe, wady zgryzu (usuwanie po 7 mies życia!!!)

5. przetrwałe zęby mleczne

6. zmiany nowotworowe

7. powst ropnia przywierzchołkowego

8,uraz- złamania żuchwy/ szczęki- najpierw stabilizujemy złamania i po odbudowie kości usuwamy uszkodzone zęby

9,głębokie ubytki próchnicze

Rodzaje ekstrakcji:

- ekstarkcja zębów mlecznych

- z. stałych z pojedynczym,wąskim korzeniem(siekacze, I PM)

-zęby wielokorzeniowe stałe (PM i M)

-ekstrakcja kła

>Ekstrakcja żebów mlecznych- prosta metoda ale można uszkodzić zęby stałe

a) cienką dźwignią Bayna wprowadzamy wzdłuż korzenia aby nie uszkodzić zęba sąsiedniego (stałego), rozluźniamy więzadło zębowo-zębodołowe

b) po rozluźnieniu więz kleszczami, ruchem prawo- i lewoskrętnym usuwamy ząb

c) przy złamaniu korzenia nie usuwamy go!!! zostawiamy w zębodole do 15 mies. głowa zwierz. rośnie i korzeń sam wyjdzie

> Ekstrakcja żebów stałych z jednym korzeniem- są łatwe do uchwycenia i usunięcia;

a) dźwignią i młoteczkiem rozluźniamy więzadło, następnie chwytamy ząb kleszczami i ruchem lewo- i prawoskrętnym usuwamy ząb z zębodołu należy przy tym przytrzymać żuchwę/szczękę, na lukę po zębie można założyć jeden szew

>Ekstrakcja zębów wielokorzeniowych- każdy korzeń usuwamy pojedynczo! I obliguje to do fragmentacji korony zęba, po usunięciu zęba badamy zębodół i w przypadku wyst ropnia przywierzchołkowego dno zębodołu należy wyłyżeczkować, wykluczyć uszkodz kości zębodołowej

a) rozdzielamy korzenie przecinając koronę zęba, rozluźniamy więz zębowo-zębodołowe

b) po rozluźnieniu korony przystępujemy do dłutowania korzeni przytrzymując żuchwę/szczękę używając dźwigni i młoteczka

c)każdy fragment zęba usuwamy oddzielnie

d) oglądamy zębodół przy braku zmian ropnych wprowadzamy materiał wypełnieniowy np. spongosan i zakładamy szwy

-przy pozostaniu fragmentu zęba należy go usunąć! Przy stanach ropnych przepłukujemy wodą utl, nadmanganianem potasu i nie szyjemy dziąsła!

>Ekstrakcja kła-

a) należy przeciąć dziąsło wzdłuż korzenia i odpreparować

b)następnie przeciąć kość wiertłam różyczkowym lub piłką

c) wzdłuż korzenia przy pomocy dłutka i młoteczka oddzielamy korzeń, rozluźniamy więzadło

d) gdy ząb jest poluzowany chwytamy go kleszczami i usuwamy skręcając prawo- i lewostronnie, nie dociskamy! Aby nie uszkodzić blaszki łączącej z jama nosową

e) należy wypełnić lukę po zębie np. spongosanem, naszyć odpreparowane dziąsło i założyć szew na dziąslo

Komplikacje:

- złamani korzenia

- krwotok (przy perforacji do jamy nosowej silny krwotok z nosa)

- złamanie żuchwy

- zapalenie kości

-przetoka nosowa

Narzędzia: klaszcze do ekstarkcji- Bertena i Maysnera; dźwignie (dłutka) Bayna; młoteczek, piłka, odgryzacz kostny; U koni- kleszcze zębowe Wenerholma (usuwanie zębów M), Go”ntera (PM), Fricka (PM i M), podważki, dźwignia, tarnik ręczny, elektryczny, nożyce Mullera

ENDODONCJA - LECZ KANAŁOWE- oczyszczanie i wypełnianie kanałów zębowych

-wykonywany przy otwartej koronie, odsłonięciu kanału; nie wykonuje się przy ropniu wierzchołkowym, zapal przyzębia aby nie zainfekować kanału

Cel: zabezpieczenie przed przedostawaniem się drobnoustr do kanału zębowego i jego zainfekowaniemm;

zapobieg przesączaniu do kanału płynów tkankowych i dostarczaniu pożywki bakteriom;

Otwarcie korony zęba:- dojście do komory nad brzegiem dziąsła od strony wargowej; wiercenie prostopadłe do powierzchni szkliwa, następnie skośne ku wierzchołkowi korzenia

1. usunąć sklepienie miazgi aby można ją oczyścić

2. zmodyfikować wczesniej utworzone wejscie do kanału i nadać mu odpow kształt

3. zachować tyle zdrowej tkanki ile to możliwe

-Usunięcie miazgi miazgociągiem- wprowadzenie go delikatnie obracając w palcach aż do wyczuwalnego oporu i wyciągnąć mocnym pociągnięciem

-Opracowanie kanału z użyciem narzędzi kanałowych (poszerzacze, udrażniacze i pilniki)- poszerzenie kanału aż do uzyskania czystych wiórków zębiny; przy krwawieniu przepłukać wodą utl.

-Osuszanie kanału- mechaniczne: sączki papierowe, igła Mullera z wacikiem najpierw nasączonym spirytusem potem eterem

>Endometazon- dopychamy ćwiekami gutaperkowymi, stos czarne ćwieki o dł dobranej na podst zdj rtg. dociskamy zgłębinkiem z kuleczką waty, przemywamy eterem i zamykamy wejscie do kanału kładąc na pow Ketac- cement (schnie 7-10min) potam nakładamy plombę amalgamatową i na to nakładamy igłą Lentulo endometazon

-Wypełnienie końcowe- materiały chemo- i światłoutwardzalne, pasty uszczelniające na bazie wodorotlenku wapnia

??Gdy kanał jest duży i 1 ćwiek nie wystarczy wyk tzw kondensację boczną-wkładamy kilka ćwieków i docinamy skalpelem

Można wykonać metalowa koronkę i przed jej założeniem usunąć warstwę szkliwa (0,2 mm), spr czy mieści się na złamanej koronie, musi wchodzić 2 mm w kieszeń dziąslową.do koronki wkładamy cement glazjonomerowy, zostawiamy do zastygnięcia i usuwamy nadmiar

Narzędzia: miazgociąg, poszerzacze, igły Mullera, igła Lentulo, ćwieki gutaperkowe lub z włókna szklanego

URAZY CZĘŚCI TWARZOWEJ

-upadki z wysokości, wypadki komunik, walki zwierząt

Przyczyny operacji:

-usuwanie ciał obcych,

- rany jamy utnej

-złamania szczęki i żuchwy

-usuwanie zmian nowotowrowych

> najpierw tamujemy krawawienie, udrażniamy drogi oddech i wykonujemy operacje

URAZY W OBRĘBIE GŁOWY

- urazy trzewioczaszki (złamanie szczęki i żuchwy, pęknięcia, zwichnięcia stawu skroniowo-żuchwowego)

-urazy zębów

-urazy tkanek miękkich

Złamanie żuchwy/szczęki (wcześniej opisane),

przy złamaniu wieloodłamowym- >przewiązka z drutu lub szew na żuchwie

>Stabilizacja płytkowa

>stabilizacja zewnętrzna- kleje

>kaganiec taśmowy- przy złamaniu jednostronnym i bez przemieszczeń, j ustna może się otwierac na 2 cm, zakładany na 4 tyg, pod pok półpłynny do lizania

MANDIBULEKTOMIA-

wskazania: nowotwory- usuwamy z fragm kości oraz sąsiednie zęby, oszczędzamy bł śluz, zmianę odpreparowujemy, następnie ekstrakcja zębów; najczęściej mają strukturę chrzęstno-kostną zmiażdżenie- oszczędzamy bł śluz, skórę, kształtujemy przedsionek j ustnej

URAZY ZĘBÓW

-przemieszczenie zębów-korzeń poza zębodołem; gdy wypadnie najlepiej przełożyć do płynu medialnego np. płyn do soczewek, śliny, mleka

>reinplantacja- wyk się gdy ząb jest wybity w całości, bo kom ozębnej przeżywają 4 h, nie należy doprowadzac do ich wyschnięcia

-przy zwichnięciu- oczyścić zębodół do krwawiącego brzegu, przepłukać, wprowadzić ząb i ustabilizować np. drutowaniem- drut ścisnąć do unieuchomienia. Podajemy antybiotyk przez 5 dni (penicylina, strptomycyna), przemywać j ustną woda utl, nadmanganianem potasu, vhlorheksydyną, miejscowo maść z metronidazolem, sorkosteryl

Przy złamaniu zęba-zwrócić uwagę na wysokość złamania: złamanie z otwartym kanałem- lecz kanałowe

URAZY TKANEK MIĘKKICH

Zasady chirurgii:

-stosow technik atraumatycznych

-wyk starannej hemostazy

-unikanie nacięć 2-4 mm

-szycie płatów poza ubytkiem

-stosow szwów zbliżających (np. materacowy pionowy, węzełkowy)

Dokładnie oczyszczamy ranę.

PĘKNIĘCIE PODNIEBIENIA

-urazy, upadki z wysokości

-oczyścić fragm peknięcia, założyć szwy (nici grube, stalowe lub żyłki), gł „zetka”

Komplikacje:- opóźniny zrost, powst martwaków kostnych, deformacja części twarzowej, powst przetok ustno-nosowych, nieprawidłowy zgryz, zapal szpiku

CYSTA ŚLINIANKI - CYSTITIS SALIVALIS

-blokują się przewody; tw się torbiel uniemożliw zamykanie j ustnej

-wyk się nacięcie w linii środkowej, ślina wypływa i przemywamy kawaczem (wacikiem) śliniankę od wewnątrz jodyną; zakładamy 2 szwy i pozostawiamy otwór do odplywu

ORTODONCJA

Cel: odtworzenie prawidłowego zgryzu i funkcji narządu żucia

Plan lecz: wybór met i ap. szczekowo-ortopedycznego zal od rodz i stopnia zaburzenia

Najkorzystniejszy okres lecz ortodontycznego u psów 9 a 15 mies im młodszy tym szybciej i łatwiej usunąć wadę zgryzu

Stosow najczęściej: łańcuszki sylikonowe i drut ortodontyczny na zamki ortodontyczne; Zami-prawo- i lewostronne, okrągłe

Przed założeniem aparatu należy wykonac wycisk na jego podst kontrolujemy zgryz (łyżki wyciskowe)- wycisk oddawany do protetyka musi być wilgotny!

>Aparaty ortodontyczne:

Skutek wywierania siły zal od: -jej wielkości; -tkanki na którą działa; -czasu trwania; -wielkości powierzchni; -sposobu stosowania (ap stałe, czasowe); -okr rozwojowego

Siły stos w lecz szczękowo-ortopedycznym nie powinny przesunąć zęba więcej niż 1/10 mm w ciągu doby

>Ap stały typu płytki językowej Schwarza przeciętej w linii środkowej z śruba Fischera- zakotwiczenie ap uzyskano przez zacementowanie kutych opasek stalowych poł z płytką aparatu na obu kłach żuchwy; w celu przemieszczenie do linii łuku zębowego pierwszych siekaczy żuchwy zaprojektowano w ap sprężynę z drutu stalowego diał od str językowej na oba siekacze

>Ap stały- przyklejenie zamków z haczykami i naciągnięcia na nich łańcuszka, założenie gumki retencyjnej po zdjęciu łańcuszka na pewien czas aby utrzymać prawidłowy zgryz

Narzędzia: wyposażenie do pob odcisków łuków zębowych (łyżki wyciskowe, masy wyciskowe np. kronopan i inne masy plastyczne) druty stalowe, miękkie i sprężyste, łańcuszki silikonowe, zamki (klamry, guziczki, pierścienie), kleszcze ortodont do mocowania drutów, kleje do zamków

MAT DO WYPEŁNIEŃ:

1. czasowe- fletcher- cement siarczany + dentyna wodna(proszek +płyn); tlenek cynku z engenolem (stos trwały, dosyć szczelnie zamyka ubytek, pobudz odkładanie zębiny wtórnej,tężeje ok 30 min)- caryosan

2. stałe- cement fosforanowy (proszek+płyn)-doosadzania koron protet, wypeł kanałów korzeniowych; nie zakładać na zbyt cienką ścianę ubytku bo kwas z cementu może uszkodzić miazgę- agatos i adhezor; cement krzemowy-trwały, walory estetyczne; cement glasionomerowy-wysoka wytrzymałość, przyleganie i szczelność wypełnienia, walory esetyczne; amalgamat- rtęć +opiłki metali ( gł Ag+ cyna, platyna lub miedź)

3. kompozyty- żywice światło- i chemoutwardzalne

ANTYBIOTYKI

-owrzodzenia i ostre st ropne w j ustnej

-przy ekstrakcji (3 dni przed)

-stosow 10-14 dni przy st zapal

1. klindamycyna 10mg/kg mc w 2 dawkach

klindamycyna 600mg

2. spiramycyna z metronidazolem 10mg/kg mc 1xdz

3.rabamycyna-długo utrzym się w ślinie; tabl 1500 000 i 750 000 50 000/kg mc rano i wieczorem

4. Dalacin C- klindamycyna, tabl; inj. Inj 1x dz + prednisolon i wit PP inj

5. amoksiklav z kw klawulonowym

Miejscowo:

1. metronidazol

2. solkoseryl

3.deksadent

4. perosyl dental

5. chloheksydyna- stomadine 4% lub 0,12%

Przymoczki:

-40% siarczan miedzi

-płyn Lugola

-woda utl

-0,1%r-ór nadmanganianu potasu

-prep roślinne- liść szałwi, kora dębu, arnika, rumianek, kora hininowa, kłącze pięciornika, propolis

NARZĘDZIA STOMATOLOG:

-rozwieracz; l;usterko stomatolog.; penseta stomatolog; zgłębnik- sonda periodontologiczna Wilaimsa; gruszka/dmuchawka stomatolog;

-zestaw narzędzi ręcznych: haczyki prawo- i lewostronne; sierpiki; lemiesze; łyżeczka Folkamana

-wiertarki:konwencjonalne 500-15000obr/min, szybkoobrotowe 20-40 tys obr/min, turbinowe >250 tys obr/min; napęd: elektryczny-duży silnik, przenoszony na wiert za pomoca rękawa lub mikrosilnik trzymany w dłoni; turbinowy-obrót wiertła szybszy, większa precyzja; mocowania: kątnica- wiertło osadzone po pewnym kątem; prostnic- wiertło osadzone w osi długiej napędu

-ap. ultradźwiękowe do skaningu- końcówki drgają z częstotl >20kHz, drgania rozbijaja kamień, drganiom towarzyszy wytw ciepła-chłodzone są strumieniem wody i wypłukuje odrazy kamień z j ustnej np. piezodent D40

-lampy do polimeryzacji-do utwardzania wypełnień, zbud z lampy emitującej światło o dł fali 400-500nm

-wiertła- na kątnicę- krótsze i z zaczepem, na prostnicę- długi gładki trzpień; główki wyk są z węglików spiekanych lub pyłu diamentowego; kształty główki:- różyczkowe, odwrócony stożek, szczelinowe, specjalne, średnica główki od 00 do 20, wiertła gładziki

-różyczkowe- kuliste, maja nacięcia pod kątem, do usuwania zmienionej zebiny, powiększania światła ubytku, trepanacji korony zeba

-odwrócony stożek- opracowywanie dna ubytku i jego ścian

-szczelinowe-kszt walca, wycinanie i opracowywanie bruzd na pow żującej zęba, do opracow szkliwa, w chirurgii stomat do przecinania kotony zęba przed ekstrakcją, do odcinania wierzchołków korzenia po ekstrakcji

-specjalne- kszt płomienia, poszerzanie wejscia do kanału korzeniowego lub kszt gruszki do kształtowania ścian ubytku

-wiertłagładziki- okrągła główka, gładka, do polerowania wypełnień z amalgamatu

---