Obliczenie połączeń wpustowych
Na rysunku 1 przedstawiono przybliżony rozkład sił w złączu wpustowym. Złącze wpustowe
oblicza się na nacisk powierzchniowy:
dop
p
A
F
p
≤
=
gdzie:
i
h
l
A
⋅
⋅
=
2
0
d
M
F
s
2
=
Rys. 1. Rozkład sił w połączeniu wpustowym
F – siła obwodowa,
M
s
– moment skręcający na wale,
d – średnica czopa,
l
O
– czynna długość wpustu,
h – wysokość wpustu,
i – liczba wpustów (jeden lub dwa)
Dopuszczalne naciski powierzchniowe w połączeniach wpustowych p
dop
zależne są od materiału
wpustu, czopa i piasty oraz od rodzaju połączenia (spoczynkowe lub ruchowe). Wartości
nacisków dopuszczalnych podano w tablicy 1.
Tabela 1. Dopuszczalne naciski w połączeniach wpustowych
Obliczanie połączeń kołkowych
Na rysunku 2 przedstawiono połączenie kołkowe promieniowe. W połączeniu takim naciski
między kołem i wałem mają rozkład w przybliżeniu trójkątny, między kołkiem i piastą w
przybliżeniu prostokątny.
Największy nacisk powierzchniowy między wałkiem i kołkiem:
dop
c
s
p
d
D
M
p
≤
⋅
⋅
=
2
max
6
a między piastą i kołkiem:
dop
p
A
F
p
≤
=
max
gdzie:
p
c
s
g
D
M
F
+
⋅
=
2
,
⇒
⋅
⋅
=
d
g
A
p
2
dop
p
p
c
s
p
d
g
g
D
M
p
≤
⋅
⋅
+
⋅
=
2
2
max
(
)
dop
p
c
p
s
p
g
D
d
g
M
p
≤
⋅
⋅
=
max
Należy również sprawdzić wytrzymałość kołka na ścinanie
t
k
A
F ≤
=
τ
, gdzie:
c
s
D
M
F
⋅
=
2
,
4
2
2
d
A
⋅
⋅
=
π
t
c
s
k
d
D
M
≤
⋅
⋅
⋅
=
2
4
π
τ
Obliczanie połączeń sworzniowych
Przy zastosowaniu sworzni pasowanych na wcisk oblicza się je na ścinanie. Wartość naprężeń
ścinających w połączeniu z dwuciętym sworzniem sprawdza się z warunku na ścinanie:
t
k
d
F ≤
⋅
⋅
=
2
2
π
τ
Jeżeli ten sam sworzeń założony zostanie w otwór z luzem, oblicza się go na zginanie
g
x
g
g
k
W
M
≤
=
max
σ
,
gdzie:
+
=
4
2
2
2
1
max
l
l
F
M
,
32
3
d
W
x
⋅
=
π
g
g
k
l
l
d
F
≤
+
⋅
⋅
⋅
=
4
2
2
32
1
1
3
π
σ
Rys. Połączenie sworzniowe przegubowe
Sprawdzić należy powierzchnie boczne sworzni i otworów na naciski powierzchniowe uwzględniając, że część
środkowa jest połączona ruchowo.
W piaście elementu środkowego
dop
p
l
d
F
p
≤
⋅
=
2
oraz w elemencie bocznym
dop
p
l
d
F
p
≤
⋅
=
1