AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

IM. BRONISŁAWA CZECHA W KRAKOWIE

POLSKI ZWIĄZEK NARCIARSKI

STUDIA I MONOGRAFIE NR 63

NARCIARSTWO BIEGOWE

Pod redakcją Szymona Krasickiego

Jan Blecharz, Andrzej T. Klimek, Justyna Kowalczyk, Szymon Krasicki, Jarosław Rosiński,

Tadeusz Ruchlewicz, Grzegorz Sadowski, Apoloniusz Tajner, Janusz Zdebski

KRAKÓW 2010

KOLEGIUM REDAKCYJNE

Przewodniczący: Andrzej Klimek

Członkowie: Jerzy Cempla, Anna Marchewka, Ryszard Winiarski, Maria Zowisło, Ryszard Żarów

Sekretarz naukowy Redakcji: Edward Mleczko

Recenzenci: prof. dr hab. Henryk Sozański prof. dr hab. Vladimir Lyakh

Adiustacja: Barbara Przybyło

Korekta autorska

Fotografie na okładce: Michał Klag

Przygotowanie graficzne rycin 1–3 i fot. 1–4: Tomasz Micał

Przygotowanie graficzne fot. 5–31: Magdalena Musiałek

Dofinansowano ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki

Adres Redakcji: al. Jana Pawła II 78, 31-571 Kraków

© Copyright by University School of Physical Education, Cracow, Poland

Opracowanie DTP: Ryszard Sasorski

STUDIA I MONOGRAFIE NR 63

NARCIARSTWO BIEGOWE

SPIS TREŚCI

. . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . .

. . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . .

. . . . . . . . . . . . . .

. . .

. . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. .

. . . . . . . . . . . . . . . .

.

. . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

.

. . . . . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

.

. . . . . . . . . . . . . . .

. .

. . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . .

. . . . . . . . . . . .

. .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. .

. . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . .

. . . . . . . . . . . . . .

5

7

19

33

34

46

51

59

63

63

69

71

74

83

87

87

94

99

103

108

123

139

151

159

Wstęp. Apoloniusz Tajner

1. Wprowadzenie do indywidualnego studium: z Kasiny po olimpij-

skie medale. Justyna Kowalczyk

2. Zarys rozwoju narciarstwa biegowego. Szymon Krasicki

3. Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego w dyscyplinach wytrzy-

małościowych ze szczególnym uwzględnieniem narciarstwa biego-

wego. Andrzej T. Klimek

3.1. Wydolność fizyczna i wytrzymałość wysiłkowa

3.2. Fizjologiczne aspekty wysiłku biegacza narciarskiego

3.3. Podstawy racjonalnego żywienia i nawadniania w kontekście

treningu sportowego

3.4. Wybrane zagadnienia treningu wysokogórskiego

4. Psychologiczne aspekty uprawiania narciarstwa biegowego

4.1. Rekreacyjne walory narciarstwa biegowego. Janusz Zdebski

4.2. Psychologiczne aspekty uprawiania biegów sportowych. Jan

Blecharz

4.2.1. Psychologiczna specyfika sportowych biegów narciar-

skich

4.2.2. Psychologiczne determinanty sukcesów sportowych

4.2.3. Trening psychologiczny i możliwości zastosowania go

w narciarstwie biegowym

5. Podstawy biomechaniki biegów narciarskich. Tadeusz Ruchlewicz

5.1. Siły zewnętrzne działające podczas biegu narciarskiego

5.2. Siły mięśniowe

5.3. Ruch biegacza pod wpływem układu sił na trasie o zmiennej

konfiguracji

6. Technika biegu na nartach. Szymon Krasicki, Justyna Kowal-

czyk

6.1. Technika klasyczna

6.2. Technika łyżwowa

7. Podstawowe elementy jazdy na nartach. Jarosław Rosiński

8. Podstawy nauczania techniki biegu i elementów zjazdowych. Jaro-

sław Rosiński

8.1. Ćwiczenia stosowane w nauczaniu techniki klasycznej i łyżwo-

wej

4

Spis treści

. . . . . . . . . . . . . . . .

.

. . . . . . .

. . . . . . . . . .

. .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . .

.

. . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. .

. . .

. . . . . . . . . . . . . .

. .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . .

. . . . . . . . .

. . . . . . . .

164

168

177

178

182

202

212

215

224

229

229

240

251

261

273

273

277

. .

. . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

8.2. Ćwiczenia stosowane w nauczaniu elementów zjazdowych

8.3. Typowe błędy popełniane podczas wykonywania technik bie-

gowych i zjazdowych

9. Sportowe biegi narciarskie. Szymon Krasicki, Justyna Kowal-

czyk

9.1. Planowanie procesu szkolenia

9.2. Obciążenia treningowe

9.3. Ćwiczenia imitacyjne

9.4. Zapis procesu treningu

9.5. Kontrola procesu treningu

9.6. Podstawy taktyki

9.6. Podstawy taktyki

10. Rekreacyjne biegi narciarskie. Grzegorz Sadowski

10.1. Rekreacja i turystyka narciarska

10.2. Rozwój i organizacja narciarskich biegów masowych

10.3. Przygotowanie do udziału w narciarskich biegach masowych

Bibliografia

Załączniki

Załącznik 1. Rejestr grup środków treningu

Załącznik 2. Test biegowy wg Żołądzia