wer.2.2

Program do analizy reflektogramów optycznych

FMTAP 3.0

Opis podstawowych funkcji programu

Program jest uruchamiany ikon

ą

FMTAP 3.0 na pulpicie Windows.

Po uruchomieniu programu pojawia si

ę

ekran pomiarowy składaj

ą

cy si

ę

z 3 cz

ęś

ci. W cz

ęś

ci centralnej, tzw.

obszarze roboczym, znajduje si

ę

układ współrz

ę

dnych prostok

ą

tnych, na którym jest wy

ś

wietlana krzywa

reflektometryczna (reflektogram), b

ę

d

ą

ca wykresem zale

ż

no

ś

ci poziomu mocy

ś

wiatła (wyra

ż

onego w dB)

powracaj

ą

cego ze

ś

wiatłowodu w funkcji odległo

ś

ci (wyra

ż

onej w km) od miejsca pomiaru (laserowego

ź

ródła

ś

wiatła).

W górnej cz

ęś

ci ekranu, ponad obszarem roboczym, znajduj

ą

si

ę

3 paski menu programowego:

- pasek funkcyjny (górny), zawieraj

ą

cy nast

ę

puj

ą

ce funkcje:

File - operacje na plikach roboczych i funkcje drukowania,

View – parametry wy

ś

wietlania obrazu na ekranie,

Options – wł

ą

czanie/wył

ą

czanie ró

ż

nych opcji programowych,

Waveform – operacje na reflektogramach,

TekTemplate – opcje analizy z u

ż

yciem reflektogramu wzorcowego,

Window – sposób wy

ś

wietlania okien programowych,

Help – pomoc do programu.

- pasek edycyjny (

ś

rodkowy) pozwalaj

ą

cy na ró

ż

ne operacje na reflektogramach, takie jak np. zmiana

powi

ę

kszenia obrazu (zoom), przeł

ą

czanie reflektogramów, itp.,

- pasek pomiarowy zawieraj

ą

cy funkcje pomiaru parametrów toru

ś

wiatłowodowego i operacje na znacznikach

zdarze

ń

.

Rozmieszczenie ikon uruchamiaj

ą

cych odpowiednie funkcje przedstawiono na rys.1.

W dolnej cz

ęś

ci ekranu znajduje si

ę

panel parametrów, tworz

ą

cy zestaw pól zawieraj

ą

cych parametry

pomiarowe i parametry analizy, przy czym pola z szarym tłem dotycz

ą

parametrów niezmiennych, ustalonych w

reflektometrze przed pomiarem, natomiast pola z białym tłem zawieraj

ą

parametry zmienne, ustalane podczas

analizy. Dolny pasek tego panelu zawiera dane o reflektogramach załadowanych do pami

ę

ci programu (1 lub 2

reflektogramy w pami

ę

ci A lub/i B). Je

ż

eli do programu załadowano 2 reflektogramy to przeł

ą

czanie mi

ę

dzy nimi

odbywa si

ę

za pomoc

ą

ikony w górnej cz

ęś

ci ekranu, natomiast wł

ą

czony (aktywny) reflektogram zostaje

pod

ś

wietlony w dolnym pasku panelu jasnozielonym tłem.

Funkcje wybranych elementów ekranu, niezb

ę

dne do wykonania

ć

wiczenia laboratoryjnego:

1. Przeł

ą

czanie na widok reflektogramu.

2. Przeł

ą

czanie na widok tabeli wyników analizy dla oznaczonych zdarze

ń

.

3. Przeł

ą

czanie aktywno

ś

ci pionowych kursorów (linii) dystansowych na obszarze roboczym.

4. Sprowadzenie nieaktywnego kursora dystansowych do miejsca poło

ż

enia kursora aktywnego.

5. Płynna zmiana wielko

ś

ci powi

ę

kszenia w pionie i poziomie fragmentu obszaru roboczego wokół aktywnego

kursora dystansowego (zoom).

6. Wł

ą

czanie / wył

ą

czanie funkcji powi

ę

kszenia (zoom). Ten sam efekt uzyskuje si

ę

poprzez podwójne

klikni

ę

cie myszk

ą

na obszarze roboczym.

7. Przeł

ą

czanie aktywno

ś

ci reflektogramów na obszarze roboczym.

8. Wy

ś

wietlanie pojedynczego reflektogramu.

9. Wy

ś

wietlanie jednocze

ś

nie dwóch reflektogramów na tym samym obszarze roboczym.

10. Przywrócenie trybu podstawowego, wył

ą

czenie dowolnej funkcji pomiarowej.

11. Pomiar dwupunktowy odległo

ś

ci i ró

ż

nicy poziomów

ś

wiatła rozproszonego pomi

ę

dzy punktami

wskazywanymi przez 2 kursory dystansowe.

12. Pomiar strat

ś

wiatła w miejscu wskazywanym przez kursor dystansowy.

13. Pomiar reflektancji w miejscu wskazywanym przez kursor dystansowy.
14. Wł

ą

czanie / wył

ą

czanie znaczników zdarze

ń

wyst

ę

puj

ą

cych w analizowanym torze

ś

wiatłowodowym.

15. Dodawanie znacznika w miejscu wskazywanym przez aktywny kursor dystansowy lub usuwanie znacznika,

na który wskazuje aktywny kursor dystansowy.

16. Przesuwanie istniej

ą

cych znaczników zdarze

ń

.

17. Skok kursora do poprzedniego znacznika.

18. Skok kursora do nast

ę

pnego znacznika.

19. Automatyczne wstawienie znaczników zdarze

ń

wzgl

ę

dem ustawionego progu detekcji.

20. Pasek stanu pierwszego reflektogramu załadowanego do pami

ę

ci programu (aktywny – jasnozielony,

nieaktywny – ciemnozielony).

21. Pole wpisu warto

ś

ci współczynnika załamania

ś

wiatła dla badanego

ś

wiatłowodu.

22. Pole wpisu warto

ś

ci progu detekcji zdarze

ń

do automatycznego wstawiania znaczników.

23. Pasek stanu drugiego reflektogramu załadowanego do pami

ę

ci programu (aktywny – jasnozielony,

nieaktywny – ciemnozielony).

24. Pole wpisu warto

ś

ci współczynnika rozproszenia

ś

wiatła dla badanego

ś

wiatłowodu.

25. Kursor dystansowy (aktywny – jasnoczerwony).
26. Kursor dystansowy (aktywny – jasnoczerwony).
27. Reflektogram.

Rys.1. Rozmieszczenie elementów ekranu programu FMTAP 3.0.

1. Otwieranie i zapisywanie plików roboczych (reflektogramów).

Reflektogramy s

ą

zapisane w specjalnym formacie w plikach nazwa.wfm . Ładowanie tych plików do programu

b

ą

d

ź

ich zapis odbywa si

ę

standardowo, tzn za pomoc

ą

funkcji File, w ramach której s

ą

dost

ę

pne m.in. nast

ę

puj

ą

ce

opcje:

1.1. Opcja Open.

Wy

ś

wietlane jest okno dialogowe zawieraj

ą

ce wykaz plików roboczych (reflektogramów) .wfm w bie

żą

cym

katalogu. Jest mo

ż

liwo

ść

zmiany katalogu oraz stacji dysków w celu zaznaczenia pliku roboczego do załadowania

(Open). Do programu mo

ż

na załadowa

ć

jednocze

ś

nie dwa niezale

ż

ne reflektogramy (do dwóch pami

ę

ci: A i/lub B),

które mo

ż

na przedstawi

ć

niezale

ż

nie lub jednocze

ś

nie w celu ich porównania.

1.2. Grupa opcji Save.

Wy

ś

wietlane s

ą

okna dialogowe, słu

żą

ce do zapisu plików roboczych.

1.3. Grupa opcji Page i Print.

Opcje zwi

ą

zane z drukowaniem reflektogramów i wyników analizy. W opcji Page Layout mo

ż

na dokona

ć

konfiguracji wydruku, tzn. okre

ś

lenia elementów, które maj

ą

si

ę

znale

źć

na wydruku. S

ą

to: reflektogram w

obszarze roboczym (Waveform), panel parametrów (Waveform Parameters), tabela zdarze

ń

oznaczonych

znacznikami (Event Table), tabela opisu zdarze

ń

(Event Notes) oraz tabela zdarze

ń

przy jednoczesnej analizie

reflektogramów w obu kierunkach, tzn. z obu ko

ń

ców

ś

wiatłowodu (Bidirectional Event Table).

Opcja Print Preview umo

ż

liwia podgl

ą

d strony do wydruku.

2. Panel parametrów.

Panel ten składa si

ę

z pól zawieraj

ą

cych parametry pomiarowe i parametry analizy, przy czym pola z szarym

tłem dotycz

ą

parametrów niezmiennych, ustalonych w reflektometrze przed pomiarem, natomiast pola z białym tłem

zawieraj

ą

parametry zmienne, ustalane podczas analizy reflektogramów pod k

ą

tem parametrów badanych torów

ś

wiatłowodowych. Poni

ż

ej s

ą

opisane najwa

ż

niejsze z tych parametrów.

- Refr. Index - współczynnik załamania

ś

wiatła w badanym

ś

wiatłowodzie, wykorzystywany do wyliczania

odległo

ś

ci (długo

ś

ci) podczas analizy. Przed rozpocz

ę

ciem analizy nale

ż

y ustawi

ć

jego

warto

ść

na

wła

ś

ciw

ą

dla danego typu

ś

wiatłowodu.

-

Event Thr – próg detekcji zdarze

ń

wyra

ż

ony w [dB] okre

ś

laj

ą

cy progow

ą

warto

ść

skokowej zmiany poziomu

odbieranego

ś

wiatła z danego punktu (zdarzenia) linii

ś

wiatłowodowej, przy której dany punkt zostaje

automatycznie zakwalifikowany jako zdarzenie i oznaczony znacznikiem.

-

Pulsewidth – czas trwania impulsu pomiarowego, ustalony przed pomiarem.

-

Wavelength – długo

ść

fali

ś

wiatła zastosowanego do pomiaru.

-

Scatter Co. – współczynnik rozproszenia

ś

wiatła wykorzystywany do pomiaru reflektancji podczas analizy.

Przed rozpocz

ę

ciem analizy nale

ż

y ustawi

ć

jego warto

ść

na wła

ś

ciw

ą

dla danego typu

ś

wiatłowodu.

3. Przeł

ą

czanie rodzaju informacji wy

ś

wietlanej na obszarze roboczym.

Za pomoc

ą

ikony 1 nast

ę

puje przeł

ą

czenie na wy

ś

wietlanie reflektogramu, natomiast ikona 2 przeł

ą

cza na

wy

ś

wietlanie tabeli pomiarowej z wynikami analizy dla wszystkich zdarze

ń

oznaczonych znacznikami. Istnieje

równie

ż

mo

ż

liwo

ść

wy

ś

wietlania tabeli dla analizy dwukierunkowej

ś

wiatłowodu, ale ta opcja nie jest

wykorzystywana podczas

ć

wiczenia.

4. Zmiana powi

ę

kszenia fragmentów obszaru roboczego.

Reflektogram(y) załadowany do pami

ę

ci A lub B mo

ż

e by

ć

wy

ś

wietlany albo w cało

ś

ci (na czarnym tle z

zaznaczonym szarym oknem podgl

ą

du), albo w powi

ę

kszeniu (na szarym tle tylko fragment znajduj

ą

cy si

ę

w oknie

podgl

ą

du – jest to tzw. zoom). Przeł

ą

czanie pomi

ę

dzy wy

ś

wietlaniem cało

ś

ci lub okna podgl

ą

du odbywa si

ę

przez

dwukrotne klikni

ę

cie na obszar roboczy lub pojedyncze klikni

ę

cie na ikon

ę

6.

Wielko

ść

okna podgl

ą

du (wielko

ść

powi

ę

kszenia) mo

ż

na ustawi

ć

przez ci

ą

gni

ę

cie jego oznaczonych naro

ż

ników,

natomiast przesuwanie tego okna po reflektogramie odbywa poprzez przesuwanie aktywnego kursora
dystansowego, gdy

ż

okno podgl

ą

du zawsze rozci

ą

ga si

ę

symetrycznie wzgl

ę

dem tego kursora. W opcji

powi

ę

kszenia okna podgl

ą

du jest mo

ż

liwo

ść

płynnej zmiany powi

ę

kszenia w poziomie i pionie za pomoc

ą

ikon 5

(zwi

ę

kszanie/zmniejszanie w poziomie, zwi

ę

kszanie/zmniejszanie w pionie).

5. Przeł

ą

czanie reflektogramów.

Je

ż

eli do programu załadowano 2 reflektogramy (do pami

ę

ci A i B), to na obszarze roboczym mo

ż

e by

ć

wy

ś

wietlany w danej chwili albo tylko jeden z nich (opcja wł

ą

czana ikon

ą

8) albo oba jednocze

ś

nie (opcja wł

ą

czana

ikon

ą

9). W przypadku wy

ś

wietlania pojedynczego reflektogramu przeł

ą

czanie pomi

ę

dzy jednym z dwóch (A lub B)

odbywa si

ę

za pomoc

ą

ikony 7.

W przypadku wy

ś

wietlania jednocze

ś

nie obu reflektogramów ikona 7 słu

ż

y do przeł

ą

czania ich aktywno

ś

ci. Aktywny

reflektogram jest wy

ś

wietlany w kolorze jasnozielonym i tylko na nim mo

ż

na w danym momencie realizowa

ć

funkcje

analizy.
Dodatkowo aktywny reflektogram jest oznaczony jasnozielonym tłem na pasku stanu poni

ż

ej panelu parametrów.

6. Oznaczanie zdarze

ń

w torze

ś

wiatłowodowym.

6.1. Automatyczne oznaczanie zdarze

ń

.

Je

ż

eli jest wł

ą

czona opcja automatycznego wstawiania znaczników zdarze

ń

(ikona 14) to wzgl

ę

dem

ustawionego progu detekcji zdarze

ń

s

ą

automatycznie wykrywane miejsca wyst

ę

powania ró

ż

nych zdarze

ń

i

oznaczane za pomoc

ą

trójk

ą

tnych znaczników z kolejnym numerem.

6.2. R

ę

czne oznaczanie zdarze

ń

.

W przypadku gdy chcemy r

ę

cznie oznaczy

ć

okre

ś

lone miejsca w torze

ś

wiatłowodowym, które nie zostały

oznaczone automatycznie przez program lub chcemy usun

ąć

istniej

ą

cy znacznik, korzystamy z ikony 15. Miejscem

wstawienia znacznika jest zawsze miejsce poło

ż

enia aktywnego kursora dystansowego. Podobnie mo

ż

na usun

ąć

tylko znacznik, na którym znajduje si

ę

kursor. W sytuacji, gdy kursor znajduje si

ę

na znaczniku to ikona 15 jest

oznaczona znakiem (-), co oznacza mo

ż

liwo

ść

usuni

ę

cia istniej

ą

cego znacznika. W sytuacji, gdy kursor znajduje si

ę

w nieoznaczonym miejscu na ikonie wyst

ę

puje znak (+), co oznacza mo

ż

liwo

ść

wstawienia znacznika w tym

miejscu.

6.3. Inne operacje na znacznikach.

Ikony 16...19 słu

żą

do przesuwania znaczników, przeskakiwania kursorem po znacznikach (do przodu i do tyłu)

oraz uruchomienia procesu oznaczania automatycznego.

7. Pomiar parametrów toru

ś

wiatłowodowego.

7.1. Funkcja Preview (ikona 10).

Funkcja ta powoduje przywrócenie trybu podstawowego (rezygnacj

ę

z dowolnej funkcji pomiarowej).

7.2. Funkcja Two Point Loss (ikona 11) - automatyczny pomiar metod

ą

dwupunktow

ą

.

W trybie tym s

ą

do dyspozycji dwa kursory dystansowe w postaci pionowych czerwonych linii, słu

żą

ce do

pomiaru odległo

ś

ci, oraz dwa kursory tłumieniowe w postaci krótkich poziomych, czerwonych linii, słu

żą

ce do

pomiaru poziomu sygnału. Kursory tłumieniowe s

ą

zwi

ą

zane z dystansowymi i okre

ś

laj

ą

(przy pracy automatycznej)

warto

ść

poziomu mocy sygnału optycznego w miejscach wskazywanych przez kursory dystansowe. Poło

ż

enie tych

kursorów mo

ż

na zmienia

ć

, poprzez uchwycenie ich za pomoc

ą

kursora myszki i przesuni

ę

cie w dowolne miejsce.

Nad ka

ż

dym kursorem dystansowym jest wy

ś

wietlana para liczb, oznaczaj

ą

cych poziom mocy

ś

wiatła w [dB] oraz

odległo

ść

kursora od

ź

ródła

ś

wiatła (lasera pomiarowego) w [km]. Ponadto wy

ś

wietlana jest odległo

ść

pomi

ę

dzy

kursorami dystansowymi oraz ró

ż

nica poziomów pomi

ę

dzy kursorami tłumieniowymi. Ko

ń

ce kursorów s

ą

oznaczone kwadratami. Uchwycenie, za pomoc

ą

kursora myszki, ko

ń

ca kursora tłumieniowego umo

ż

liwia jego

rozci

ą

gni

ę

cie i odchylenie od poziomu, a przy wci

ś

ni

ę

tym klawiszu <ALT> równie

ż

przesuw poziomy. Jest to

równoznaczne z przeł

ą

czeniem programu w tryb analizy r

ę

cznej, w której kursory tłumieniowe nie

ś

ledz

ą

poziomu

sygnału we wskazanym miejscu, lecz mog

ą

zosta

ć

ustawione na dowolnym poziomie. Opcja rozci

ą

gania i

przechylania tych kursorów umo

ż

liwia dopasowanie si

ę

do nachylenia krzywej reflektometrycznej w danym

punkcie w celu np. zwi

ę

kszenia dokładno

ś

ci analizy. Ponowne klikni

ę

cie ikony powoduje powrót do analizy

automatycznej.

W danej chwili tylko jeden z kursorów dystansowych i zwi

ą

zany z nim kursor tłumieniowy s

ą

aktywne (

ś

wiec

ą

intensywniej). Aktywno

ść

kursorów mo

ż

na przeł

ą

cza

ć

za pomoc

ą

ikony 3.

Opisane mo

ż

liwo

ś

ci sterowania kursorami dotycz

ą

(z niewielkimi ró

ż

nicami) równie

ż

pozostałych funkcji

pomiarowych.

7.3. Funkcja Splice Loss (ikona 12) – automatyczny pomiar strat

ś

wiatła na zdarzeniach.

Pomiar dotyczy wszystkich zdarze

ń

wnosz

ą

cych straty

ś

wiatła (tłumienie), w tym poł

ą

cze

ń

spawanych,

mechanicznych lub rozł

ą

cznych. W trybie tym wyst

ę

puje jeden kursor dystansowy oraz dwa zwi

ą

zane z nim kursory

tłumieniowe, z których jeden rozci

ą

ga si

ę

w lewo, a drugi w prawo od kursora dystansowego. Analiza tłumienno

ś

ci

zdarzenia polega na umieszczeniu kursora dystansowego w obr

ę

bie zdarzenia tak, aby kursory tłumieniowe

ustawiły si

ę

na poziomie mocy

ś

wiatła odpowiednio przed zdarzeniem i po zdarzeniu. Jako wynik otrzymuje si

ę

liczb

ę

okre

ś

laj

ą

c

ą

tłumienie (lub wzmocnienie) wnoszone przez badane zdarzenie. Uchwycenie ko

ń

ców kursorów

tłumieniowych powoduje przeł

ą

czenie programu na analiz

ę

r

ę

czn

ą

. Powrót do analizy automatycznej nast

ę

puje

przez ponowne klikni

ę

cie ikony 12. Zmiana aktywno

ś

ci kursorów tłumieniowych odbywa si

ę

tak, jak opisano w

pkt.7.2.

7.4. Funkcja Reflectance (ikona 13) - automatyczny pomiar reflektancji zdarze

ń

.

W tym trybie wyst

ę

puje jeden kursor dystansowy wraz z dwoma zwi

ą

zanymi z nim kursorami tłumieniowymi tak

samo, jak w przypadku pomiaru tłumienno

ś

ci. Pomiar reflektancji polega na umieszczeniu kursora dystansowego w

miejscu maksimum odbicia, w wyniku czego kursory tłumieniowe wska

żą

odpowiednio warto

ść

poziomu przed

odbiciem oraz maksymalny poziom odbicia. Jako wynik otrzymuje si

ę

warto

ść

reflektancji wyra

ż

on

ą

w [dB],

wy

ś

wietlan

ą

na pasku nad reflektogramem. Podobnie jak poprzednio, program mo

ż

na przeł

ą

czy

ć

w tryb analizy

r

ę

cznej, a po jej wykonaniu wróci

ć

do trybu automatycznego.

7.5. Funkcja Optical Return Loss - automatyczny pomiar tłumienno

ś

ci odbiciowej linii

ś

wiatłowodowej na odcinku

pomi

ę

dzy okre

ś

lonymi punktami.

Punkty skrajne odcinka s

ą

wyznaczone przez dwa kursory dystansowe, a badany odcinek jest zaznaczony

pionowymi liniami kropkowanymi. Podobnie jak poprzednio, w pasku informacyjnym otrzymuje si

ę

liczb

ę

, b

ę

d

ą

c

ą

tłumienno

ś

ci

ą

odbiciow

ą

całego odcinka, uwzgl

ę

dniaj

ą

c

ą

zarówno odbicia pochodz

ą

ce od wszystkich zdarze

ń

odbijaj

ą

cych, wyst

ę

puj

ą

cych na tym odcinku, jak równie

ż

efekt rozproszenia wstecznego jednorodnych odcinków

ł

ą

cza.

8. Tabela wyników pomiarów.

Za pomoc

ą

ikony 2 nast

ę

puje przeł

ą

czenie na wy

ś

wietlanie wyników pomiarów dla wszystkich oznaczonych

zdarze

ń

. Wyniki te s

ą

automatycznie umieszczone w specjalnej tabeli (Event table).

Konfigurowanie rodzaju informacji umieszczanej w tabeli odbywa si

ę

za pomoc

ą

funkcji Options / Configure

Event Table. Tabela mo

ż

e zawiera

ć

nast

ę

puj

ą

ce wielko

ś

ci:

-

numer zdarzenia (znacznika) - Event Number,

-

odległo

ść

od pomiarowego

ź

ródła

ś

wiatła, tzn. miejsca wykonywania pomiaru - Distance,

-

straty

ś

wiatła na zdarzeniu – Splice Loss,

-

reflektancja zdarze

ń

odbijaj

ą

cych

ś

wiatło – Reflektance,

-

tłumienno

ść

jednostkowa pomi

ę

dzy danym zdarzeniem, a zdarzeniem poprzednim (bez

uwzgl

ę

dniania

tłumienno

ś

ci zdarze

ń

) – Fiber Loss,

-

odległo

ść

pomi

ę

dzy danym zdarzeniem, a zdarzeniem poprzednim – Two Point Distance,

-

ł

ą

czne straty w ł

ą

czu pomi

ę

dzy danym zdarzeniem, a zdarzeniem oznaczonym znacznikiem 1 – Link Loss,

-

status zdarze

ń

– Event Status,

-

straty w ł

ą

czu pomi

ę

dzy danym zdarzeniem, a zdarzeniem poprzednim – Two Point Loss,

-

opis zdarze

ń

– Event Notes.

9. Drukowanie wyników pomiarów.

Drukowanie odbywa si

ę

za pomoc

ą

funkcji File / Print po uprzednim skonfigurowaniu tabeli zdarze

ń

oraz

okre

ś

leniu rodzaju drukowanej informacji za pomoc

ą

funkcji File / Page Layout.

Podgl

ą

d strony do wydruku mo

ż

na uzyska

ć

za pomoc

ą

funkcji File / Print Preview.