background image

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski 
Wydział Geodezji i Gospodarki Przestrzennej 
Katedra Fotogrametrii i Teledetekcji 
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Opracowanie stereogramu zdjęć lotniczych na autografie cyfrowym 

VSD AGH (Video Stereo Digitizer) 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wykonały:  

Monika Piegat 

Anna Poźniakowska 

Rok III GiSzN Gr. 3 

background image

1.  VSD jest cyfrową stacją roboczą przeznaczoną do opracowania monochromatycznych 

lub kolorowych obrazów cyfrowych.  

W VSD dwa obrazy cyfrowe stanowiące stereogram wyświetlane są odpowiednio na lewej i 
prawej połowie ekranu monitora. Stereoskopową wizję przestrzenna uzyskuje się w ten 
sposób, że lewym okiem należy obserwować lewą połówkę ekranu, a prawą połówkę ekranu 
prawym okiem. Obserwację obrazów cyfrowych dokonuję się za pomocą stereoskopu 
zwierciadlanego. Za pomocą tego stereoskopu możemy wyraźnie obserwować przestrzenny 
model terenu, na którym dostrzegamy przestrzenne kształty obiektów i ich rozmieszczenie w 
przestrzeni. 

 

Przedmiotem obserwacji stereoskopowej mogą być obrazy cyfrowe uzyskane na drodze 
laboratoryjnej, skanowania lotniczych zdjęć fotograficznych lub obrazy pozyskane wprost z 
wykorzystaniem skanera lotniczego lub satelitarnego. Na ćwiczeniach głownie mieliśmy do 
czynienia ze zdjęciami czarno-białymi. Obrazy te są panchromatyczne co charakteryzuje ich 
wysoka selektywność półtonów szarości i bardzo dobra ostrość wizji stereoskopowej, co 
ułatwia identyfikacje małych obiektów terenowych i poprawną interpretację przestrzenną. 

Programy narzędziowe: 

DXF_ABS    -    konwersja  pliku  tekstowego typu  DXF  na  plik  binarny  ABS  (format  własny 
VSD) 
 

Program tworzy plik raportu o warstwach    NazwaPlikuDXF.LRP , który  zastąpiony  

plikiem    NazwaPlikuDXF.LAY    o podobnej  budowie,  umożliwia  eliminację  niepożądanych 
warstw i modyfikację kolorów pozostałych.  
ABS_TXT  -  konwersja pliku ABS do pliku  *.TXT   o formacie ASCII    
 

Program  umożliwia  przeglądanie  i  wykorzystywanie  poza  VSD  pliku  tekstowego  z 

rysunkiem zarejestrowanym w postaci ciągów punktów opisujących poligony. 
TXT_ABS  -  konwersja pliku  *.TXT  o zawartości jw. na plik danych dla VSD w formacie 
ABS 
 

Program  umożliwia  konwersję  odwrotną  do  konwersji  realizowanej  przez  program 

ABS_TXT  i  w  przypadku  potrzeby  modyfikacji  danych  wymaga  znajomości  formatu 
używanego w plikach typu  *.TXT. 
DXF_B_T  -  konwersja pliku binarnego DXF na format tekstowy 

background image

 

Program  dostosowuje  format  binarnego  pliku  DXF  do  tekstowego  formatu  DXF 

akceptowanego przez program DXF_ABS. 
DXF_T_B  -  konwersja pliku tekstowego DXF na format binarny 
 

Program umożliwia tworzenie pliku DXF w formacie binarnym, zmniejszającym jego 

rozmiar  ok.  dwukrotnie.  (Nb.  użycie  kompresji  typu  ZIP  zmniejsza  rozmiar  pliku  DXF  ok. 
pięciokrotnie). 
RGB_VSD  -  konwersja pliku TIFF z obrazem RGB (True Color) na plik indeksowany lub 

na plik monochromatyczny 

 

Program  umożliwia  przekształcenie  pliku  TIFF  z  obrazem  cyfrowym  typu  RGB, 

niekompresowanym, na pliki obrazowe, które mogą być wprowadzone do VSD. Zależnie od 
decyzji  operatora,  w  wyniku  konwersji  powstaje  plik  barwny  indeksowany  256-kolorową 
paletą lub plik monochromatyczny. 
KEY_CODE  -  egzaminator kodów przycisków klawiatury 
 

Program  raportuje  na  ekranie  kody  klawiszy  alfanumerycznych,  znakowych, 

funkcyjnych i klawiszy naciskanych wraz z Alt i Ctrl, kody stosowane przez VSD. Umożliwia 
on  zmianę  przypisania  funkcji  VSD  przyciskom  myszy  oraz  programowanie  menu 
graficznego w pliku konfiguracyjnym VSDCONF. 
TIF_LST  -  wyświetlenie  zawartości  nagłówka  pliku  rastrowego  w  formacie  TIFF,  w  razie 
potrzeby. 
 
Skrótami najczęściej używanymi w programie VSD są: 
· V – kadruje obraz 
· C – centruje obraz 
· Z – zoom – powiększenie obrazu 
· M – zmniejszenie obrazu 
· I – rejestracja znaczka tłowego 
· H – rejestracja punktu dla orientacji wzajemnej 
· F1, F2 – pomiar wysokościowy znaczka tłowego 
· F5 – określanie transformacji do układu tłowego dla pary obrazow 
· F6 – obliczanie elementów orientacji wzajemnej 
· F7 – obliczanie elementów orientacji bezwzględnej 
· F8 – tryb autogrametryczny 
· F9 – pomiar połautomatyczny punktów homologicznych 
· F12 – zapis przejściowy 
· „-‘’ – zmniejszenie skoku kursora 
· „+’’ – powiększenie skoku kursora 
· Tab – blokowanie lewego/prawego kursora 
· 1 – przywrócenie sterowania parą kursorów w układzie autogrametrycznym 
· Q – zapis plików mapy wektorowej i zakończenie pracy systemu VSD 
· P – poligon; zapis współrzędnych początku punktów linii łamanej 
· K – koniec; zapis ostatniego punktu linii łamanej 
· D – dowiąż linie do wskazanego punktu 
· U – usuwa wskazany wektor 
· B – tworzenie/edytowanie warstw tematycznych 
· C – centrowanie obrazu 
· X – zmiana kształtu kursora 
· R – odświeżanie mapy 
 
 
 

background image

2.  Parametry projektu i zdjęć: 

 

 

Zdjęcia pochodzą z nalotu fotogrametrycznego zrealizowanego w 1995 roku w 
ramach programu PHARE za pomocą kamery lotniczej LMK 305_21.  

 

Skala zdjęć 1:5000. 

 

Para zdjęć, która była przedmiotem opracowania pochodzi z następującej lokalizacji: 
Obiekt Olsztyn; szereg 10, model 2; zdjęcia 317,318.  

 

Zdjęcia zostały przeskanowane za pomocą skanera Photoscan PS1 o minimalnej 
wielkości pixela to 7,5mikrometra.  

  Zapis  w formacie *.tiff czarno-białym (BW) indeksowanym. 

   Wielkość pixela zwiększono do 22,5 mikrometr w wyniku czego wielkość pliku ze 

zdjęciem wyniosła 104MB.  

 

Pierwotna wielkość pliku ze zdjęciami wynosiła 312 MB. 

 

Fakt, że jest to plik BW indeksowany oznacza, że z 256 poziomów jasności, które 
może uzyskać pixel osiem z nich zarezerwowanych jest dla zdefiniowania kolorów 
określonych warstw tematycznych, które wykorzystane zostały w dalszej części pracy. 

 

Rozmiar zdjęć 23x23 cm 
 
Import zdjęcia: 
Pliki kolorowe RGB (True Color) muszą być przed wprowadzeniem do VSD 
przetworzone do formatu indeksowanego lub monochromatycznego. 
 
 
 
 

3.  Orientacje pary zdjęć lotniczych: 

W czasie ćwiczeń wykonywaliśmy trzy orientacje: wewnętrzną, wzajemną i 
bezwzględną.  
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia najpierw musieliśmy stworzyć nowy 
folder o nazwie zawierającą nr. Zdjęcia (w przypadku realizacji tych samych zdjęć 
przez kilka zespoły na koniec można dodać pierwsza literę imienia lub nazwiska). 
Przykładowa nazwa folder: 317_318_pp. Następnie zdjęcia na których pracujemy 
najlepiej zapisać w oddzielnym folderze. 

Orientacja wewnętrzna – polega na transformacji współrzędnych obrazu z układu 
pikselowego do układu tłowego. Najczęściej stosowaną metodą jest transformacja afiniczna. 
Wykorzystuję się też również transformacje Helmerta i biliniową. 
Wykonujemy: 

- Pomiar 4 lub więcej znaczków tłowych (min. 2 znaczki) i rejestrację klawiszem [I]
Aby wykorzystać do obliczeń transformacji współrzędne tłowe znaczków zapisane w 
pliku NazwaZadania.PKT należy po wprowadzeniu numeru punktu nacisnąć klawisz 
[INSERT].  

background image

- obliczenie współczynników jednej z czterech transformacji do wyboru - klawisz [F5] 
(obliczenia  mogą  być  wykonane  bezpośrednio  po  zarejestrowaniu  punktów  lub  po 
zakończeniu pomiarów dla orientacji wzajemnej i bezwzględnej) 
 
-Po  wykonaniu  orientacji  wewnętrznej  możemy  poruszać  się  już  w  układzie  tłowym 
zarówno lewego jak i prawego zdjęcia.  
-Jednostką układu tłowego jest mm.  
-Dane  do  transformacji  (współrzędne  znaczków  tłowych)  pobieramy  najczęściej  z 
metryki kamery, która powinna być dostarczona razem ze zdjęciami. 
 
Plik_OR_INT.WYN 

Nazwa zadania : 317_318                                    12-05-2011, 21:43 
 Nazwa obrazu  : D:\VSDWIN~1\317.TIF    (10240*10240) 
                 D:\VSDWIN~1\318.TIF    (10240*10240) 
 
************************ Znaczki tłowe,  zdjęcie LEWE ************************ 
 
  Transformacja wstępna, HELMERTA 
 
     nr       xs       ys         xi         yi    x-xi    y-yi  xs-xs' ys-ys' 
      1   224.67  -223.00  -109.9960   110.0320  -0.000   0.010  -0.02   0.43 
      2 10015.00  -223.33   110.0010   110.0310  -0.007  -0.017  -0.30  -0.77 
      3 10016.67-10012.33   109.9990  -109.9600   0.012   0.013   0.54   0.58 
      4   225.67-10013.67  -109.9930  -109.9630  -0.002   0.007  -0.07   0.29 
      5  5119.33  -223.67    -0.0010   110.0220  -0.011  -0.006  -0.51  -0.25 
      6 10016.00 -5118.00   109.9950     0.0360   0.011  -0.006   0.51  -0.29 
      7  5121.00-10014.00     0.0000  -109.9680   0.005  -0.006   0.20  -0.28 
      8   224.67 -5118.33  -109.9990     0.0360  -0.008   0.007  -0.35   0.29 
 
  mx=  0.009  my=  0.011  mp=  0.015    mxs=  0.420  mys=  0.501  mps=  0.654 
 
  Współczynniki wzoru transformacji :  
-115.0443103947   0.0224701915   0.0000020998 
 115.0529958751  -0.0000020998   0.0224701915 
 
  Transformacja docelowa, BI-LINIOWA 
 
     nr       xs       ys         xi         yi    x-xi    y-yi  xs-xs' ys-ys' 
      1   224.67  -223.00  -109.9960   110.0320   0.005   0.000   0.20   0.00 
      2 10015.00  -223.33   110.0010   110.0310  -0.001   0.001  -0.03   0.05 
      3 10016.67-10012.33   109.9990  -109.9600  -0.003   0.006  -0.13   0.26 
      4   225.67-10013.67  -109.9930  -109.9630   0.002   0.005   0.10   0.22 
      5  5119.33  -223.67    -0.0010   110.0220  -0.006  -0.001  -0.26  -0.05 
      6 10016.00 -5118.00   109.9950     0.0360   0.007  -0.001   0.31  -0.04 
      7  5121.00-10014.00     0.0000  -109.9680  -0.001  -0.011  -0.05  -0.47 
      8   224.67 -5118.33  -109.9990     0.0360  -0.003   0.001  -0.15   0.04 
 
  mx=  0.006  my=  0.007  mp=  0.009    mxs=  0.253  mys=  0.294  mps=  0.388 
 
 

background image

  Współczynniki wzoru transformacji : 3 
   -115.0392937      0.0224704      0.0000022      0.0000000 
    115.0425852      0.0000008      0.0224693      0.0000000 
 
  Rozmiar piksela w układzie tłowym      :   0.0225 
 
************************ Znaczki tłowe,  zdjęcie PRAWE *********************** 
 
  Transformacja wstępna, HELMERTA 
 
     nr       xs       ys         xi         yi    x-xi    y-yi  xs-xs' ys-ys' 
      1   225.33  -223.00  -109.9960   110.0320   0.006   0.007   0.27   0.32 
      2 10015.33  -224.00   110.0010   110.0310  -0.010  -0.010  -0.46  -0.44 
      3 10015.67-10013.67   109.9990  -109.9600   0.004   0.008   0.16   0.35 
      4   224.67-10013.67  -109.9930  -109.9630  -0.007   0.007  -0.33   0.29 
      5  5120.00  -223.67    -0.0010   110.0220  -0.006   0.004  -0.27   0.20 
      6 10015.67 -5119.00   109.9950     0.0360   0.005  -0.005   0.24  -0.23 
      7  5120.67-10014.67     0.0000  -109.9680   0.012  -0.009   0.55  -0.39 
      8   224.67 -5118.67  -109.9990     0.0360  -0.004  -0.002  -0.16  -0.10 
 
  mx=  0.009  my=  0.008  mp=  0.012    mxs=  0.383  mys=  0.355  mps=  0.522 
 
  Współczynniki wzoru transformacji :  
-115.0532481698   0.0224699364  -0.0000004506 
 115.0498683811   0.0000004506   0.0224699364 
 
  Transformacja docelowa, BI-LINIOWA 
 
     nr       xs       ys         xi         yi    x-xi    y-yi  xs-xs' ys-ys' 
      1   225.33  -223.00  -109.9960   110.0320   0.003   0.000   0.13   0.00 
      2 10015.33  -224.00   110.0010   110.0310  -0.001  -0.001  -0.04  -0.07 
      3 10015.67-10013.67   109.9990  -109.9600  -0.007   0.006  -0.31   0.26 
      4   224.67-10013.67  -109.9930  -109.9630  -0.003   0.007  -0.14   0.33 
      5  5120.00  -223.67    -0.0010   110.0220  -0.003   0.005  -0.13   0.23 
      6 10015.67 -5119.00   109.9950     0.0360   0.005  -0.002   0.21  -0.09 
      7  5120.67-10014.67     0.0000  -109.9680   0.009  -0.009   0.41  -0.42 
      8   224.67 -5118.67  -109.9990     0.0360  -0.003  -0.005  -0.13  -0.23 
 
  mx=  0.007  my=  0.008  mp=  0.010    mxs=  0.310  mys=  0.342  mps=  0.461 
 
  Współczynniki wzoru transformacji : 3 
   -115.0568070      0.0224713     -0.0000013      0.0000000 
    115.0422467      0.0000021      0.0224691      0.0000000 
 
  Rozmiar piksela w układzie tłowym      :   0.0225 

background image

 
 
 
Orientacja wzajemna – polega na wprowadzeniu układu modelu, a więc powiązaniu dwóch 
zdjęć i analitycznym „odtworzeniu wiązek”. Zadaniem orientacji jest doprowadzenia zdjęć do 
takiej postaci jaka było w momencie fotografowania. 
Pomiarowi podlegają punkty jednoznacznie identyfikowalne na lewym i prawym zdjęciu w 
tzw.rejonach Grubera  
 

 

-  pomiar  6  lub  więcej  punktów  homologicznych  (min.  5  punktów)  i  zarejestrowanie 
ich  [H]   (pomiar punktu  może  być wykonany  półautomatyczną  metodą autokorelacji 
[F9] - aktualnie funkcja jest dostępna dla obrazów monochromatycznych) 

- obliczenie elementów orientacji wzajemnej oraz  współrzędnych przecięcia promieni 
homologicznych w układzie modelu [F6]  (z wprowadzeniem z klawiatury elementów 
orientacji  wewnętrznej  ck,  xo  i  yo  oraz  ew.  wartości  współczynników  dystorsji 
radialnej z pliku  NazwaZadania.ADP) , 
-  Po  wykonaniu  orientacji  wzajemnej  istnieje  możliwość  uruchomienia  trybu 
autogrametrycznego w układzie modelu (warunek: pomierzonych min 6 punktów).  
-Po wykonaniu pomiarów liczone są paralaksy poprzeczne (różnica we współrzędnych 
tłowych „y”) na mierzonych punktach.  
-Parametrem mówiącym o dokładności jest średnia paralaksa poprzeczna na 
modelu.  
-Przyjmuje  się,  że  orientacja  jest  prawidłowa  jeśli  wielkość  ta  nie  przekracza  0,5 
piksela. 
 
Plik_OR_REL.WYN: 
 
Nazwa zadania : 317_318                                    13-05-2011, 12:53 
 Nazwa obrazu  : D:\VSDWIN~1\317.TIF    (10240*10240) 
                 D:\VSDWIN~1\318.TIF    (10240*10240) 
 
*************** Obliczenie elementów orientacji wzajemnej****************** 
 
   Liczba pomierzonych punktów :   15 
 
 x0=      0.00     y0=      0.00     ck=    305.21 
 
   Liczba iteracji :   5 
 om=   -0.2710ř    fi=    0.0667ř    ka=   -0.2765ř 
 bx=   89.7213     by=   -0.8854     bz=   -0.3518         |b|=    89.7264 
 
  Macierz obrotu prawego zdjęcia : 
   0.9999876756   0.0048262253   0.0011645291 
  -0.0048316823   0.9999771424   0.0047296396 
  -0.0011416762  -0.0047352080   0.9999881371 
 
   nr        xm        ym        zm             dym           dyt         dys 
    1   -11.848    -8.514     0.259         -0.0009       -0.0009       -0.04 
    2   101.310     0.062     3.867          0.0091        0.0092        0.41 
    3    -3.765   103.855     0.200         -0.0007       -0.0007       -0.03 

background image

    4    -4.597   -91.519     1.962          0.0050        0.0054        0.24 
    5    94.801    93.772     0.776         -0.0090       -0.0099       -0.44 
    6    98.643  -101.119     1.293          0.0059        0.0065        0.29 
    7    -6.494    53.048     1.045          0.0016        0.0017        0.07 
    8   -13.275   -49.177     0.178         -0.0027       -0.0027       -0.12 
    9    50.118  -106.519     2.085         -0.0020       -0.0023       -0.10 
   10   110.409   -63.283     0.611         -0.0089       -0.0093       -0.42 
   11    99.372    60.830     0.362          0.0058        0.0061        0.27 
   12    52.223   100.242    -0.501          0.0039        0.0044        0.19 
   13    35.349    48.904     0.347          0.0006        0.0006        0.03 
   14    22.064     5.651     0.231         -0.0023       -0.0023       -0.10 
   15    55.500   -47.285     2.769         -0.0056       -0.0058       -0.26 
  Szczątkowa paralaksa poprzeczna w układzie  modelu/tłowym/obrazu : 
                                        my=  0.0064  myt=  0.0067  mys=  0.30 
 
                Rozmiar piksela w układzie tłowym      :   0.0225 
 
  Wyniki pomiarów użytych do powyższych obliczeń : 
 
        nr           xsl       ysl           xsp       ysp 
         1       4592.67  -5499.00        610.33  -5417.67 
         2       9687.00  -5117.00       5658.50  -5010.50 
         3       4952.00   -495.00        940.00   -400.00 
         4       4915.00  -9219.00        933.00  -9133.33 
         5       9349.50   -936.00       5342.50   -820.50 
         6       9530.00  -9638.50       5556.00  -9532.00 
         7       4830.00  -2751.00        820.50  -2664.00 
         8       4529.50  -7309.50        559.50  -7228.50 
         9       7367.00  -9892.33       3385.00  -9795.00 
        10      10044.50  -7941.00       6072.00  -7835.00 
        11       9547.67  -2409.67       5553.33  -2298.00 
        12       7440.00   -666.33       3443.67   -559.00 
        13       6695.00  -2941.00       2698.33  -2845.33 
        14       6103.00  -4868.00       2118.00  -4779.00 
        15       7613.33  -7243.00       3608.33  -7148.00 
 

Orientacja bezwzględna - jest to transformacja przestrzenna z układu modelu do układu 
terenowego. 
Podczas orientacji pomiarowi podlegają fotopunkty, a wiec punkty widoczne i pomierzone na 
zdjęciu o znanych współrzędnych terenowych (ang. GCP – Ground Control Points). 
Minimalna liczba punktów potrzebna do transformacji wynosi trzy. Dokładność orientacji 
bezwzględnej jest określana na 

podstawie błędu średniokwadratowego współrzędnych fotopunktów. 
-pomiar 3 lub więcej punktów dostosowania (x,y,z) i rejestracja klawiszem [G] 
-w celu użycia współrzędnych geodezyjnych zapisanych w pliku NazwaZadania.PKT 
należy po wprowadzeniu numeru punktu nacisnąć klawisz [INSERT]

- obliczenie elementów orientacji bezwzględnej klawiszem [F7]
 
 
 

background image

PLIK_OR_ABS.WYN: 
 
Nazwa zadania : 317_318                                    25-05-2011, 16:22 
 Nazwa obrazu  : C:\VSDWIN~1\317.TIF    (10240*10240) 
                 C:\VSDWIN~1\318.TIF    (10240*10240) 
 
*************** Obliczenie elementów orientacji bezwzględnej **************** 
 
   Liczba wskazanych punktów  :     4 
 
 OM=    0.1660ř    FI=   -0.2624ř    KA=    0.0434ř 
 Skala :      5.1271 
 Biegun modelu :      37.3808       3.1566       1.4898 
 Biegun terenu :  -22733.1602   78029.0820     115.7075 
 Środek rzutów zdjęcia lewego  :  -22931.9337   78008.2447    1671.9778 
 Środek rzutów zdjęcia prawego :  -22471.9125   78004.0526    1672.2686 
 
  Macierz obrotu : 
   0.9999892279  -0.0007577367  -0.0045792994 
   0.0007444771   0.9999955279  -0.0028965502 
   0.0045814737   0.0028931098   0.9999853199             1.00000 
 
    1002 
Pnt_mod        -13.515      75.070       1.719 
Pnt_mod'       -13.532      75.058       1.711 
Err_mod         -0.0177     -0.0116     -0.0086 
Pnt_ter     -22994.480   78397.531     116.710 
Pnt_ter'    -22994.390   78397.591     116.754 
Err_ter          0.0903      0.0596      0.0445 
    1004 
Pnt_mod        -12.098     -72.723       1.514 
Pnt_mod'       -12.087     -72.716       1.523 
Err_mod          0.0118      0.0067      0.0085 
Pnt_ter     -22986.490   77639.883     113.590 
Pnt_ter'    -22986.551   77639.848     113.546 
Err_ter         -0.0603     -0.0345     -0.0437 
   10500 
Pnt_mod         83.943      87.894       0.501 
Pnt_mod'        83.962      87.902       0.509 
Err_mod          0.0187      0.0080      0.0076 
Pnt_ter     -22494.641   78463.773     113.030 
Pnt_ter'    -22494.736   78463.732     112.991 
Err_ter         -0.0959     -0.0412     -0.0394 
   10505 
Pnt_mod         91.193     -77.614       2.224 
Pnt_mod'        91.180     -77.617       2.217 
Err_mod         -0.0129     -0.0031     -0.0075 
Pnt_ter     -22457.029   77615.141     119.500 
Pnt_ter'    -22456.963   77615.157     119.539 
Err_ter          0.0659      0.0161      0.0386 

background image

 
Błędy średnie współrzędnych x,y,z :       0.0796      0.0409      0.0416 
Błąd średniokwadratowy punktu w układzie odniesienia :     0.0987 
 
  Wyniki pomiarów wykonanych dla powyższych obliczeń : 
 
        Nr            xsl       ysl           xsp       ysp 
      1002        4515.00  -1760.00        490.00  -1672.00 
      1004        4579.67  -8372.33        598.67  -8289.67 
     10500        8861.67  -1202.33       4858.33  -1089.33 
     10505        9209.33  -8598.67       5218.33  -8495.33 
 

 

4.  Stereodigitalizacja zdjęć lotniczych polega na rekonstrukcji modelu przestrzennego 

zrealizowanej na autografie analogowym, analitycznym lub cyfrowym. Rekonstrukcja modelu 
przestrzennego oparta jest o parę zdjęć tworzącą stereogram. Na podstawie współrzędnych 
uzyskanych w układzie modelu drogą transformacji uzyskuje się współrzędne szczegółów 
terenowych w układzie geodezyjnym.

  

Wektoryzacja obiektów sytuacyjnych 3D: 

Wykonywanie wektoryzacji płaskiej i obiektów poziomych (np. dachy budynków, które są 
prostopadłościowe). Również możemy wykonywać wektoryzacji dowolnych obiektów 
przestrzennych (np. powierzchnie terenu lub niepoziome dachy).  
Dzięki Stereodigitalizacji mamy możliwość przeprowadzenia pomiarów: wysokości 
obiektów, odległości pomiędzy dowolnymi punktami,  powierzchni poligonu zamkniętego, 
pikiet dla potrzeb numerycznego modelu terenu, bezpośrednia wektoryzacja linii o stałej 
wysokości (warstwice). 
 
Przed rozpoczęciem wektoryzacji należy założyć warstwy o nazwie odpowiadającej 
obiektom, które mamy pomierzyć w terenie. Za pomocą klawisza [B] otwiera się okno w 
prawym dolnym rogu gdzie można zakładać nowe warstwy, określić ich kolor, edytować je 
lub przełączać z widocznego na niewidoczny i odwrotnie.  
Następnie ustawiamy odpowiednią warstwę na której będzie pracować tak aby w obszarze 
prawego zdjęcia na górze pojawiło się okienko z nazwą aktywnej warstwy (wtedy jest 
widoczna). Potem wybieramy obiekt, który mamy pomierzyć.  
 
Na ćwiczeniach wykonywaliśmy pomiary na dwóch warstwach: budynki i użytki.  
Każda osoba miała do wykonania po trzy budynki i po trzy użytki. Do wykonania ćwiczenia 
najpierw trzeba było ustawić stereoskop, następnie ustawić znaczki na narożniku budynku lub 
użytku który miał być pomierzony. Za pomocą klawiszy F1 i F2 ustawialiśmy znaczki tak 
aby pokryły się. Za pomocą klawisza [P] zaznaczaliśmy punkty tworząc wektor, klawiszem 
[K] kończyliśmy wektor, a klawiszem [D] dołączaliśmy do ostatni wektor do punktu 
początkowego, tworząc obiekt zamknięty. W trakcie pomiaru trzeba zwracać uwagę aby 
znaczek pomiarowy ustawić na danym poziomie terenu lub budynku. Tak aby leżał 
bezpośrednio na wysokości danego obiektu. Oczywiście trzeba pamiętać, żeby powiększyć 
pomierzony teren za pomocą klawisza [Z] a następnie scentrować [C] znaczki pomiarowe tak 
aby były widoczne na środku ekranu co ułatwia pomiar.  

5.  Za pomocą klawisza [U] możemy usuwać linie, które są źle pomierzone aby ponownie 

dokonać pomiaru.  

Jeśli chcemy edytować warstwę za pomocą klawisza [B] możemy w prawym dolnym rogu 
okna dokonać modyfikacji.  

 

background image

Poniżej mamy informacje o danych warstwach: 

Nazwa zadania : 317_318                                    03-06-2011, 08:43 

 Nazwa obrazu  : D:\NOWYFO~1\317.TIF    (10240*10240) 

                 D:\NOWYFO~1\318.TIF    (10240*10240) 

 

******************************** Lista   warstw ******************************** 

 

   Nr  ----------- Nazwa ------------  Kolor     Stan    Odcinki 

 

*  1.  BUDYNKI                           B     widoczna       40 

   2.  UZYTKI                            G     widoczna       47 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

6.  NMT to numeryczna reprezentacja powierzchni terenowej utworzonej zazwyczaj 

poprzez zbiór odpowiednio wybranych punktów tej powierzchni oraz algorytmy 
interpolacyjne umożliwiające odtworzenie jej kształtu w określonym obszarze. 

 
W systemach komputerowych tworzone są najczęściej dwa podstawowe typy NMT: 
regularny w postaci prostokątnej siatki punktów – GRID i nieregularny w postaci siatki 
trójkątów – TIN.  
My używaliśmy modelu zapisany w formacie GRID może być zarazem interpretowany jako 
macierz wysokości, co znacząco ułatwia prowadzenie analiz przestrzennych.  

 
Model pseudorastrowy – GRID 
 

− model macierzowy o stałej rozdzielczości,  
− prostota zapisu danych,  
− zmienna dokładność zobrazowania terenu,  
− każdy element macierzy przechowuje średnią wysokość pola elementarnego,  
− jest podstawą do utworzenia modeli pochodnych – nachyleń i ekspozycji.  
 
Rozpoczynając  ćwiczenie  najpierw  ustawiamy  znaczek  pomiarowy  na  lewym  zdjęciu  na 

określonej  wysokości  w  obszarze  punktów  homologicznych,  następnie  ustawiamy 
znaczek  tak  aby  współrzędne  x,  y  były  liczbami  całkowitymi.  Następnie  za  pomocą 
klawiszy  F1  i  F2  ustawiamy  znaczek  pomiarowy  tak  aby  leżał  on  na  powierzchni 
terenu.  Następnie  za  pomocą  klawisza  [j]  zapisujemy  znaczek.  Usuwamy  punkt  za 
pomocą klawisza [j] i –nr. Pkt. Naciskając jednocześnie klawisze Alt i + wpisujemy co 
ile  ma  być  przeskok  kursora.  Na  zajęciach  mieliśmy  wykonać  siatkę  kwadratów  o 
wymiarach 20x 20 m. Oto kilka kombinacji klawiszowych wykorzystywanych w trakcie 
pomiaru: 

Alt i 8 – pokazanie się numerów punktów 
Alt i e – naprzemiennie aktywowana jest i chowana mapa 
Ctrl i e – wczytanie mapy dwuwymiarowej 
Ctrl i d – wstawianie mapy na określone wysokości aby punkty dotykały znaczków 
 
Po wykonaniu siatki GRID zapisujemy pracę za pomocą klawisza q 
 
PLIK_317_318.OR: 
 
Nazwa zadania : 317_318                                    03-06-2011, 10:33 
 Nazwa obrazu  : D:\NOWYFO~1\317.TIF    (10240*10240) 
                 D:\NOWYFO~1\318.TIF    (10240*10240) 
 
Znaczki tłowe, zdjęcie lewe 
           1     -109.9960      110.0320        224.67       -223.00 
           2      110.0010      110.0310      10015.00       -223.33 
           3      109.9990     -109.9600      10016.67     -10012.33 
           4     -109.9930     -109.9630        225.67     -10013.67 
           5       -0.0010      110.0220       5119.33       -223.67 
           6      109.9950        0.0360      10016.00      -5118.00 
           7        0.0000     -109.9680       5121.00     -10014.00 
           8     -109.9990        0.0360        224.67      -5118.33 
 

background image

Znaczki tłowe, zdjęcie prawe 
           1     -109.9960      110.0320        225.33       -223.00 
           2      110.0010      110.0310      10015.33       -224.00 
           3      109.9990     -109.9600      10015.67     -10013.67 
           4     -109.9930     -109.9630        224.67     -10013.67 
           5       -0.0010      110.0220       5120.00       -223.67 
           6      109.9950        0.0360      10015.67      -5119.00 
           7        0.0000     -109.9680       5120.67     -10014.67 
           8     -109.9990        0.0360        224.67      -5118.67 
 
Punkty orientacji wzajemnej w układzie obrazu 
           1     4592.67    -5499.00          610.33    -5417.67 
           2     9687.00    -5117.00         5658.50    -5010.50 
           3     4952.00     -495.00          940.00     -400.00 
           4     4915.00    -9219.00          933.00    -9133.33 
           5     9349.50     -936.00         5342.50     -820.50 
           6     9530.00    -9638.50         5556.00    -9532.00 
           7     4830.00    -2751.00          820.50    -2664.00 
           8     4529.50    -7309.50          559.50    -7228.50 
           9     7367.00    -9892.33         3385.00    -9795.00 
          10    10044.50    -7941.00         6072.00    -7835.00 
          11     9547.67    -2409.67         5553.33    -2298.00 
          12     7440.00     -666.33         3443.67     -559.00 
          13     6695.00    -2941.00         2698.33    -2845.33 
          14     6103.00    -4868.00         2118.00    -4779.00 
          15     7613.33    -7243.00         3608.33    -7148.00 
 
Współrzędne tłowe punktów orientacji wzajemnej 
           1     -11.858      -8.521        -101.336      -6.687 
           2     102.610       0.058          12.095       2.467 
           3      -3.768     103.924         -93.933     106.056 
           4      -4.627     -92.114         -94.082     -90.175 
           5      95.043      94.016           4.996      96.617 
           6      99.063    -101.552           9.791     -99.132 
           7      -6.516      53.229         -96.616      55.186 
           8     -13.283     -49.205        -102.476     -47.375 
           9      50.463    -107.251         -38.989    -105.042 
          10     110.630     -63.406          21.385     -61.000 
          11      99.490      60.899           9.733      63.417 
          12      52.138     100.075         -37.673     102.489 
          13      35.389      48.959         -54.420      51.114 
          14      22.081       5.657         -67.459       7.665 
          15      56.008     -47.715         -33.971     -45.564 
 
Współrzędne terenowe punktów orientacji wzajemnej 
         1  -22985.485   77969.075     108.068 
         2  -22405.436   78013.419     129.352 
         3  -22944.481   78545.239     109.620 
         4  -22948.029   77543.499     115.735 
         5  -22439.095   78493.912     114.747 

background image

         6  -22418.653   77494.686     114.595 
         7  -22958.293   78284.717     113.136 
         8  -22992.642   77760.588     107.017 
         9  -22667.442   77466.803     117.432 
        10  -22358.458   77688.731     111.924 
        11  -22415.521   78325.031     112.234 
        12  -22657.391   78526.933     107.287 
        13  -22743.728   78263.643     110.477 
        14  -22811.672   78041.834     108.929 
        15  -22640.098   77770.513     121.945 
 
Punkty dostosowania w układzie odniesienia 
        1002  -22994.480   78397.531     116.710 
        1004  -22986.490   77639.883     113.590 
       10500  -22494.641   78463.773     113.030 
       10505  -22457.029   77615.141     119.500 
 
Punkty dostosowania w układzie obrazu 
        1002     4515.00    -1760.00      490.00    -1672.00 
        1004     4579.67    -8372.33      598.67    -8289.67 
       10500     8861.67    -1202.33     4858.33    -1089.33 
       10505     9209.33    -8598.67     5218.33    -8495.33 
 
Współrzędne w układzie obrazu 
           1     6722.50    -3879.50     2734.50    -3786.00 
           2     6722.50    -3709.50     2735.00    -3615.50 
           3     6722.00    -3540.00     2734.50    -3446.00 
           4     6721.50    -3370.50     2733.00    -3276.00 
           5     6889.50    -3371.50     2904.50    -3276.00 
           6     6892.00    -3538.00     2903.50    -3443.00 
           7     6891.50    -3706.50     2904.50    -3611.50 
           8     6888.00    -3877.50     2910.50    -3783.50 
           9     7059.50    -3370.50     3070.50    -3274.00 
          10     7060.00    -3541.00     3071.50    -3445.00 
          11     7061.00    -3668.00     3072.50    -3572.50 
          12     7060.00    -3880.50     3074.00    -3785.00 
          13     7231.00    -3879.50     3244.00    -3783.00 
          14     7230.50    -3667.50     3244.00    -3571.00 
          15     7229.00    -3539.00     3243.00    -3442.50 
          16     7228.00    -3370.00     3243.00    -3273.00 
 
Współrzędne terenowe 
         1  -22740.333   78155.759     108.824 
         2  -22740.276   78175.408     108.321 
         3  -22740.301   78194.966     108.012 
         4  -22740.373   78214.503     108.096 
         5  -22720.841   78214.580     106.906 
         6  -22720.774   78195.162     108.576 
         7  -22720.789   78175.789     108.291 
         8  -22720.728   78156.374     104.871 

background image

         9  -22701.478   78214.498     108.651 
        10  -22701.433   78194.827     108.757 
        11  -22701.348   78180.155     108.982 
        12  -22701.370   78155.748     108.380 
        13  -22681.743   78155.840     108.942 
        14  -22681.714   78180.312     108.376 
        15  -22681.821   78195.164     107.954 
        16  -22681.829   78214.749     107.267 
 
 

7.  Na  podstawie  NMT  ustalono  współrzędne  pikiet  terenowych  za  pomocą  niwelacji 

siatkowej (oczka w postaci kwadratów o wymiarach 20x20 m) metodą steroskopową. 
Raport  z  pomiaru  wysokości  zapisujemy  w  formacie  .DXF,  służącego  do  wymiany 
danych  wektorowych.  Na  podstawie  tego  raportu  i  programu  C-Geo8  jesteśmy  w 
stanie wygenerować warstwice na danym terenie.