s

tr. 1

Egz -> test wielokrotnego wyboru

WYKŁAD 1

DATA : 25.02.2013

1.System finansowy tworzą:

- rynki finansowe , w tym rynki pieniężne i kapitałowe, poprzez które nadwyżki środków finansowych
kierowane są od pożyczkodawców czyli firm i osób prywatnych poszukujących możliwości
inwestycyjnych , do pożyczkobiorców, czyli podmiotów potrzebujących kapitału

- pośrednicy finansowi w tym banki i firmy ubezpieczeniowe które stanowią ogniwo łączące
pożyczkodawców i pożyczkobiorców. Pożyczkobiorcy mogą także pozyskiwać środki bezpośrednio na
rynkach finansowych poprzez emisję papierów wartościowych, np. akcji i obligacji

- infrastruktura finansowa która umożliwia przepływ płatności jak również obrót papierami
wartościowymi oraz ich rozliczenie i rozrachunek

2.Rynki finansowe :



Pieniężny



Kapitałowy



Walutowy- jest częścią pieniężnego



Instrumentów pochodnych- jest częścią kapitałowego

3. Instytucje finansowe :



Banki



Nie bankowe instytucje finansowe



Instytucje wspólnego inwestowania



Zakłady ubezpieczeń



Domy maklerskie

4.Infrastruktura prawna i instytucjonalna:



Akty prawne



Instytucje regulujące i nadzorujące



Systemy płatnicze



Systemy rachunku papierów wartościowych



Instytucje pośredniczące pomiędzy instytucjami finansowymi

Rynek finansowy

– rynek aktywów finansowych, jest głównym segmentem sektora finansowego

każdej rozwiniętej gospodarki.
Na rynku finansowym państwo, gosp.domowe oraz podmioty prowadzące dział.gosp.występują jako
zgłaszający zapotrzebowanie na środki finansowe niezbędne do prowadznia bieżącej dział. Lub
warunkujące dalszy rozwój.
Rynek finansowy to „miejsce zawierania transakcji mających za przedmiot szeroko rozumiany kapitał
finansowy”.
Inna definicja rynku : „ogół transakcji papierami wartościowymi”.

s

tr. 2

Papier wartościowy

- to świadectwo stwierdzające fakt dokonania odpłatnego udostępnienia

kapitału, z którego dla kapitałodawcy wynikają określone prawa ( np. prawo do określonego
procentu).
W klasycznym ujęciu papiery wartościowe są papierami bilansowymi tzn. znajdują odzwierciedlenie
w bilansie emitenta – środki pieniężne pozyskane w wyniku emisji tych papierów są uwidocznione w
pasywach bilansu, będąc źródłem finansowania posiadanych składników majątkowych.

Instrumenty finansowe :



W ostatnich latach klasyczne pojęcie papierów wartościowych zastępowane jest pojęciem
instrumentów finansowych



Jednakże pojęcie instrumentów finansowych jest pojęciem szerszym : obejmuje również
instrumentów finansowe, które nie mieszczą się w klasycznym pojęciu papierów
wartościowych

Kryteria klasyfikacji instrumentów finansowych :

a) Rodzaj stosunku ekonomicznego między emitentem a nabywcą :

*instrumenty własnościowe np. akcje
*instrumenty wierzycielskie np. obligacje ,weksle, depozyty bankowe

b) Sposób generowania dochodu

*instrumenty o stałym dochodzie
*instrumenty o zmiennym dochodzie

c) Przynależność sektorowa emitenta instrumentu finansowego :

*instrumenty bezpośrednie
* instrumenty pośrednie

d) Długość okresu od momentu emisji do terminu wykupu

* instrumenty krótkoterminowe ( termin wykupu do 1 roku)
* instrumenty średnioterminowe ( do 3 lub 5 lat)
* instrumenty długoterminowe ( powyżej 5 lat)

Segmenty rynku finansowego:

 wg kryterium okresu dysponowania środkami (kryterium czasu) przez podmiot finansujący

swoją działalność oraz kryterium przeznaczenia uzyskanych środków (kryterium celu) :

- rynek pieniężny
-rynek kapitałowy

 wg kryterium kontrahenta dokonującego transakcji instrumentami finansowymi:

-r. pierwotny
-r. wtórny

 wg momentu rozliczenia transakcji

-r. transakcji natychmiastowych
-r. transakcji terminowych

 wg. kryterium terytorialnego:

*rynek lokalny
*rybek regionalny
*r. globalny

 Wg normy organizacyjnej rynku

- giełdowy (prowadzony na giełdzie z określonymi gwarancjami dla inwestorów)

- pozagiełdowy (prowadzony miedzy instytucjami finansowymi z pominięciem giełdy

s

tr. 3

WYKŁAD 2

DATA : 25.02.2013

Temat : Ogólne cechy rynku pieniężnego .

Celem rynku pieniężnego jest stworzenie możliwości regulowania płynności finansowej uczestnikom
tego rynku.

1. Cechy rynku pieniężnego :

 Jest to najbardziej płynny segment rynku finansowego
 Rynek hurtowy przeciętna wartość transakcji jest wysoka

- Uczestnikami są instytucje finansowe i niefinansowe (np. banki, fundusze inwestycyjne)
- Nominał tego rynku jest wysoki ,bądź bardzo wysoki

2. Instrumenty rynku pieniężnego :

a) Depozyty i lokaty

- lokaty zabezpieczone ( waluty i papiery wartościowe)
- lokaty niezabezpieczone
( w Polsce wykorzystuje się jedynie niezabezpieczone lokaty międzybankowe :

WIBOR – stopa procentowa, po jakiej bank jest skłonny udzielić kredytu innemu bankowi

WIBID - stopa procentowa, po jakiej bank jest gotów zapłacić za środki przyjęte w
depozytach od innych banków )

*rodzaje depozytów :

-wg. Kryterium długości okresu na jaki zostały zawarte
*O/N (jedno dobowe)
* T/N ( od dnia jutrzejszego do kolejnego)
* S/N ( od daty waluty SPOT)
* 1 W ( tygodniowy)
* 1 M ( miesięczny)

Data waluty

- jest to data faktycznego udostępnienia środków będących przedmiotem transakcji.

Data waluty SPOT

– to konwencje zgodnie z którą środki będące przedmiotem transakcji zostają

udostępnione w drugim dniu roboczym po dniu zawarcia transakcji. Większość transakcji na rynku
pieniężnym to transakcję z datą waluty SPOT.

3.Bony skarbowe:



emitowane przez Skarb Państwa w celu sfinansowania potrzeb budżetu.



Termin zapadalności od 1 do 52 tygodni.



Nominał 10 tyś zł



Przetargi bonów skarbowych odbywają się w systemie aukcji wielu cen, a więc każdy
inwestor nabywa te papiery po cenie, którą zgłosi w swojej ofercie



Bony skarbowe sprzedawane są na przetargach



Oferty przetargowe mogą być składane wyłącznie przez podmioty mając status Dilera
Skarbowych Papierów Wartościowych

s

tr. 4



Jednym z warunków zostania takim dilerem jest zobowiązanie się do uczestnictwa we
wszystkich przetargach i nabycia w ciągu kwartału nie mniej niż 5% łącznej wartości
nominalnej SPW sprzedanych na przetargach



Głównymi uczestnikami rynku wtórnego są banki krajowe, które mogą przeprowadzić
transakcje na własny rachunek lub na zlecenie klientów



Domy maklerskie działają na zasadach brokerskich, czyli we własnym imieniu na rachunek
klienta lub …..??



Oznaczenia do wzorów :

D-kwota dyskontowa
N-wart. Nominalna
P-wart. Rynkowa
D- roczna stopa dyskonta w %
I-rentowność

D=N-P
d= (D/N)*(360/n)*100
D= N * (d/100)*(n/360)
r= (D/P)*(360/n)*100

4.Rynek kapitałowy



to rynek kapitałów średnio i długoterminowych, na którym kapitał jest lokowany i
pozyskiwany poprzez emisję instrumentów finansowych o terminie trwania dłuższym niż
jeden rok



długi czas trwania instrumentów tego rynku (powyżej 1 roku)



charakter detaliczny



znaczący udział inwestorów indywidualnych



większy stopień centralizacji



częstsze ograniczenia płynności



większy stopień ryzyka uczestników rynku

instrumenty



Akcje



Obligacje



Prawa do akcji PDA



Prawa poboru PP



Kwity depozytowe ADR, GDR



Certyfikaty inwestycyjne

s

tr. 5

WYKŁAD 3

25.03.2013r.

1.Certyfikat depozytowy

– papier wartościowy rynku pieniężnego emitowany przez banki

komercyjne stanowiący potwierdzenie zdeponowania w banku określonej kwoty na określony czas
wg. uzgodnionego oprocentowania (stałe, zmienne , dyskont). Każdy certyfikat powinien zawierać
następujące info : wartość nominalna, emitent, rodzaj i wysokość oprocentowania, termin wykupu.
CERTYFIKATY DEPOZYTOWE MOGĄ BYĆ EMITOWANE NA OKRES 5 LAT. Na część rynków lokalnych
kwotowanie certyfikatów odbywa się nie poprzez podanie ceny, a poprzez podanie rentowności w
terminie do wykupu.

2.Bony komercyjne :



Emitowane przez przedsiębiorstwo



Emitowane na okres od 7 dni do 52 tygodni



Dla przedsiębiorstwa jest alternatywa dla kredytu krótkoterminowego



Pierwsza emisje przeprowadzone w roku 1991 do roku 2000 segment rynku rozwijał się
dynamicznie



Atrakcyjność bonów komercyjnych w porównaniu z wynika z następujących przyczyn:
- zazwyczaj koszt pozyskania pieniądza poprzez emisje bonów komerc. Jest niższy niż koszt
kredytu
- procedury związane z emisja bonów komerc. ( zwłaszcza jeśli nie jest to pierwsza emisja
przedsiębiorstwa) są uproszczone w porównaniu z procedurami ubiegania się o kredyt
- środki pozyskane poprzez emisję bonów komercyjnych ( w odróżnieniu od kredytu
inwestycyjnego) mogą być przeznaczone na dowolny cel.
Z punktu widzenia organizacji emisji bonów komercyjnych wyróżnić możemy :
- emisje własna to plasowanie papierów wartościowych bezpośrednio na rynku
- emisje obca emisja realizowania za pośrednictwem agenta którym najczęściej jest bank
komercyjny
Przyczyny słabego rozwoju tego rynku w Polsce:
Pierwsza emisje bonów komercyjnych przeprowadzono w 1991. do roku 2000 ten segment
rynku się rozwijał dynamicznie



Postawy prawne(O kodeks cywilny, prawo docelowe, kodeks cywilny)

s

tr. 6

WYKŁAD 4

15.04.2013

Obligacje skarbowe



Rodzaje obligacji:

─ Hurtowe

Obligacje hurtowe oferowane są do sprzedaży na przetargach organizowanych przez agenta
emisji(NBP)
Uczestnikami przetargów mogą być jedynie podmioty, które pełnią funkcje dealera
Skarbowych Papierów Wartościowych.

─ Detaliczne

Obligacje detaliczne dostępne są dla inwestorów indywidualnych. Wartość nominalna
wynosi 100 złotych lub 100 euro (albo wielokrotność tej kwoty).
Wyróżniamy obligacje detaliczne:
-oszczędnościowe (przeznaczone są tylko osobom fizycznym)
-rynkowe(dostępne są dla osób fizycznych jak i prawnych; obrót na rynku GPW lub rynku
pozagiełdowym CATALYST)



Obligacje hurtowe przeznaczone są głównie dla dużych inwestorów
instytucjonalnych. Wartość nominalna jednej obligacji to 1000 złotych lub 1000 euro,
albo wielokrotność tej kwoty.



Aktualnie na rynku dostępne są obligacje skarbowe o zróżnicowanym tempie wykupu
(od 2 do 20 lat) oraz zróżnicowanym systemie naliczania odsetek.



Dla analityków ważne są obligacje 10 letnie, a rentowność jest miarą ryzyka.

RENTOWNOŚĆ- wysokość zysku w stosunku do poniesionych nakładów. Jest miarą ryzyka
inwestowania na rynku. Poziom ryzyka wynosi 7-8% rentowności.
Rentowność polskich obligacjo wynosi 3,5%; niemieckich 2%; hiszpańskich 5-6%.



NIESKARBOWE PAPIERY DŁUŻNE

Rośnie popularność nie skarbowych papierów dłużnych w szczególności tych emitowanych
przez banki.
Główną przyczyną jest spadek zaufania do rynku akcji. Przedsiębiorstwa coraz częściej
finansują swoje potrzeby z emisji obligacji, gdyż banki coraz rzadziej udzielają kredytów.
W Polsce emisja obligacji w szczególności popularna jest w firmach sektora energetycznego.
HIGH-VIELD- rynek zagraniczny



OBLIGACJE-KALKULACJE FINANSOWE

Obligacja jest opisana przez:

s

tr. 7

1. Datę waluty-początek okresu naliczania odsetek od obligacji, jest to zwykle data

waluty spot.

2. Termin wykupu-data zapadalności, data od dnia zawarcia transakcji w dacie waluty

do dnia zapadalności obligacji. Odsetki naliczane są od daty waluty spot.

3. Kwotę nominalną obligacji
4. Płatności odsetkowe

-obligacje zerokuponowe ( o stałym oprocentowaniu)
-obligacje zerokuponowe ( o zmiennym oprocentowaniu)
-obligacje o zmiennym oprocentowaniu ( FRN)

5. Cena i rentowność do zapadalności

P=∑

- przepływ pieniężny w czasie t, otrzymywanie przez akcjonariusza odsetki, kwota

nominalna w terminie wykupu
- rentowność w terminie wykupu


KRZYWA RENTOWNOŚCI
Ważnym zjawiskiem z punktu widzenia opłacalności inwestowania w obligacje jest badanie
rozkładu w czasie ich stopu zwrotu.
Szczególną uwagę zwrócono na zależności między YTM w terminie do wykupu a okresem
pozostającym do momentu wykupu, którego graficznym odzwierciedleniem jest krzywa
zwrotu.
U podstaw wyjaśniania kształtu krzywej rentowności leży kilka teorii:
- teoria oczekiwań
-teoria preferencji płynności
Teoria segmentacji rynku

YTM

T

s

tr. 8

Wykład 5

06.06.2013

Okresowość – to parametr określający zmienność cen obligacji. Im większa okresowość tym większa
zmienność cen.

2 kategorie strategii inwestycyjnych:

a) Aktywne – dopuszczamy zmianę struktury portfela inwestycyjnego w okresie objętym

inwestycją

b) Pasywne – takowej zmiany nie dopuszczamy

Obligacja – strategia immunizacji



Strategia immunizacji- gwarantuje, iż po zakończeniu okresu objętego inwestycją, wartość
tego portfela będzie w każdym przypadku zawsze taka sama



Warunki strategii immunizacji
1. Wartość środków ulokowanych w tworzeniu portfela obligacji musi być równa wartości

bieżącej docelowej wartości portfela

2. Okresowość portfela musi być równa długości horyzontu inwestycyjnego

Przykład

Celem inwestora na rynku obligacji jest uzyskaniem gwarancji , że docelowa wartość utworzonego
przez niego portfela obligacji po 2 latach od rozpoczęcia inwestycji będzie równa 100 tyś zł
niezależnie od tego jak będą zmieniały się stopy procentowe i cena obligacji. Aktualnie ( tzn. w
momencie rozpoczęcia inwestycji na rynku dostępne są 2 rodzaje obligacji – obligacje 4 letnie i
roczne mające następującą charakterystykę

T = 4 lata

T = 1 rok

N = 100 zł

N = 100

K = 10%

K = 0%

Po = 100

Po = 90,91

Ile sztuk obu rodzajów obligacji powinien kupić inwestor aby zrealizować planowaną strategię?

PV = FV/ (1 + k )n

Jeżeli ktoś da pożyczkę to musi znać K czyli inflację, realną stopę zwrotu i ryzyko.
Odp. Należy zainwestować 82 tyś zł.

Dp = ∑wi*Di=2
2= w1 * D1 + w2 * D2

2= w1*1+ w4*3,49
100 = w1 + w4

s

tr. 9

Wykład 5

20.05.2013r.

Temat: narzędzia inwestowania na rynku kapitałowym

Podstawowe podejścia:

1. Fundamentalne- analizy rynku określane mianem analiz fundamentalnej

Celem analizy fundamentalnej jest poszukiwanie wartości aktywów finansowych i podmiotów które
te aktywa finansowe wyemitowały. Pytanie: czy istnieje kategoria obiektywnych wartości?

Poglądy rozbieżne:
Kategoria obiektywnych wartości nie istnieje jest to konstrukcja teoretyczna, możemy podjąć próbę
kwantyfikacji wartości ale liczna którą otrzymamy będzie liczbą która da pogląd jaka jest przybliżona
wartość ale nie będzie jednoznacznym układem odniesienia.
Inni twierdza ze taka wartość jest.
Ci którzy twierdza ze nie ma, sadza ze dane przedsiębiorstwo jest warte tyle na ile wyceni go rynek.
Jeżeli kupujący i sprzedający na których niw wywierany jest żaden wpływ to
Ci którzy uważają ze wartość obiektywna istnieje przyjmują ze:
V= ∑

Wartość przedsiębiorstwa wycenia się za pomocą dwóch modeli:
T <0;n>
<n;nieskończoność>
Ad a)Zazwyczaj n=5 lat
Przepływy pieniężne- CFt, szacujemy i obliczamy ich wartość bieżącą
Ad b)
V= ∑

+ TV

Model zmienności przepływów pieniężnych:
CF1=constans-niezmienione

=CFn(1+g)

Cfn+1= Cfn(1+g)
Założenia:
G=o
TV=

TV=

V=

Ile wynosi poziom rzeczywisty przedsiębiorstwa i porównujemy z wartością rynkowa i inwestujemy w
?nie wartościowe? przedsiębiorstwa- filozofia fundamentalna.

To ze cos jest relatywnie tanie nie oznacza ze będzie to szybko dążyło do wartości obiektywnej.
Zwolennikiem analizy fundamentalnej jest Woren Buffet, do niedawna guru inwestorów kierujących
się analiza fundamentalną. W ostatnich latach sporo stracił w inwestowaniu na rynku.

s

tr. 10

Metodologia analizy fundamentalnej- musimy uwzględnić dużą liczbę informacji:

-makro- czynniki na które przedsiębiorstwo nie ma wpływu, poziom inflacji, tempo i kierunek zmian
GDP, kurs walut, zadłużenie wewnętrzne, system prawa gospodarczego, czynniki demograficzne( w
poł, starzenie się społeczeństwa), technologie. one przekładają się na wartość przedsiębiorstwa ale
nie są one pod jego kontrola

-mikro- czynniki o charakterze makro społecznym np. etos pracy, wartości jakie dzieli większość
pracowników. Dzieli się je na czynniki znajdujące się poza przedsiębiorstwo i czynniki wewnętrzne.
Dobrym narzędziem porządkującym jest analiza swot.

w/w czynniki powinny znaleźć odzwierciedlenie w prognozie pieniężnej.

analiza fundamentalna- podsumowanie:



Duża liczba informacji



Czasochłonność



Kosztochłonność



Wykonują wyłącznie ja instytucje finansowe



Trzeba mieć wyceniona wartość obiektywna
Docelowa wycena aktywów finansowych powinna wynosić 170zl/akcja- tak sadza analitycy

2. Techniczne- dane do podjęcia decyzji. Analiza techniczna.

Zdaniem zwolenników w decyzjach inwestycyjnych nie musimy przeprowadzać tak czasochłonnych
analiz. Możemy skupić się na parametrach:

- cenie i śledzić jej zmienność w czasie

- wolumenie obrotu, wielkości obrotów

W analizie technicznej formułuje się trzy fundamentalne tezy:

a. najważniejszy „cena uwzględnia wszystko”- nie musimy prowadzić analiz wystarczy ze

śledzimy zmienność ceny

b. „ceny podlegają trendom”- pewna regularna tendencja rozwojowa w czasie. To co

postrzegamy na wykresie to iż w każdym momencie możemy zidentyfikować trend tzn. to jak
cena może się zmieniać w czasie. Podlega to pewnym własnościom, np. łączenie lokalnych
minimów lub maksimów.

c. „historia się powtarza” czyli innymi słowy te prawidłowości w okresie minionym powtórzą się

również w przyszłości.

s

tr. 11

Sposób prezentacji:

Informacje o zmianach cen prezentujemy w układzie współrzędnych na osi odciętych- czas na których
mamy cały szereg konstruowania skali. Podstawowa jednostka jest jeden dzień( najczęściej), tydzień
miesiąc lub rok. Bądź też część dnia. Na rzędnych- cenę
Skala- najczęstszą jest algebraiczna, ale może być tez logarytmiczna ale ona spłaszcza zmienność a
będzie ona wyglądała na zmienność mniej dynamiczna.
Najczęściej spotykane są wykresy godzinowe i online gdzie na bieżąco jest regulowany poziom cen.
Logika konstruowania wykresu polega na pokazaniu poziomu, zmienności cen w danej jednostce
czasu. Przy czym w zależności od wykresu ta informacja jest rożna. Najczęściej spotykanym jest
wykres liniowy, powstaje on w sposób ze dla jednostki 1 wyznaczam poziom ceny która wyznacza
jedna jednostka. Po wyznaczeniu punktów łączymy punkty i powstaje wykres liniowy. Jeżeli jest
wykres miesięczny to zaznaczamy cenę jaka obowiązywała w ostatnim dniu miesiąca.
Drugi wykres to słupkowy- zamiast punktu pojawia się odcinek. Informacje o cenie odczytujemy :
dolne ograniczenie- cena minimalna, górne- cena maksymalna. Wypustka- cena zamknięcia wypustka
z lewej strony- cena otwarcia.
Trzeci z wykresów- wykres typu japońska świeca. Zamiast odcinka mamy wąski prostokąt. Mogą ale
nie musza pojawić się odcinki określane mianem cieni. Dolne ograniczenie cienia- cena minimalna,
górne- cena maksymalna ograniczenie dolne- cena otwarcia, górne- cena zamknięcia(ostatnia
transakcja). Świece musza mieć kolor odmienny.
Należy sygnalizować poprzez kolorystykę ceny.

W analizie technicznej ważna jest wizualizacja, ponieważ informuje ona uczestnika o zmienności cen
Kolor biały- optymizm, wzrost
Czarny- spadek cen.