Energia w
ś
rodowisku
Energia w
ś
rodowisku
(3)
(3)
Odnawialne
ź
ródła energii
Odnawialne
ź
ródła energii
Biomasa
Biomasa
Hydroenergia
Hydroenergia
Energia wiatru
Energia wiatru
Energia maremotoryczna (fale i prądy morskie)
Energia maremotoryczna (fale i prądy morskie)
Energia maretermalna (ciepło oceanów)
Energia maretermalna (ciepło oceanów)
Bezpośrednie wykorzystanie energii słonecznej
Bezpośrednie wykorzystanie energii słonecznej
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Technologie wykorzystania biomasy
Technologie wykorzystania biomasy
–
–
procesy biochemiczne
procesy biochemiczne
Niektóre formy biomasy zawierają zbyt dużo wody by można je skut
Niektóre formy biomasy zawierają zbyt dużo wody by można je skut
ecanie
ecanie
spalać. Ich wykorzystanie na cele energetyczne jest możliwe dzię
spalać. Ich wykorzystanie na cele energetyczne jest możliwe dzię
ki
ki
procesom biochemicznym
procesom biochemicznym
Fermentacja alkoholowa
Fermentacja alkoholowa
–
–
proces rozkładu węglowodanów
proces rozkładu węglowodanów
zachodzący po dodaniu drożdży bez dostępu tlenu. Surowce do
zachodzący po dodaniu drożdży bez dostępu tlenu. Surowce do
fermentacji to: zboża, winigrona, ziemniaki, buraki cukrowe.
fermentacji to: zboża, winigrona, ziemniaki, buraki cukrowe.
Produktem jest alkohol
Produktem jest alkohol
Estryfikacja oleju
Estryfikacja oleju
–
–
przemiana oleju zawartego w roślinach (rzepak,
przemiana oleju zawartego w roślinach (rzepak,
soja, gorczyca) w estry metylowe. Powstaje biodiesel.
soja, gorczyca) w estry metylowe. Powstaje biodiesel.
Fermentacja metanowa
Fermentacja metanowa
–
–
proces rozkładu wielkocząsteczkowych
proces rozkładu wielkocząsteczkowych
substancji organicznych (białka, tłuszcze…) do alkoholi, kwasów
substancji organicznych (białka, tłuszcze…) do alkoholi, kwasów
organicznych, metanu. Produktem jest biogaz (metan i CO
organicznych, metanu. Produktem jest biogaz (metan i CO
2
2
).
).
Wykorzystuje się odchody zwierzęce, odpady komunalne i odpady
Wykorzystuje się odchody zwierzęce, odpady komunalne i odpady
przemysłu spożywczego
przemysłu spożywczego
Produkcja biogazu i etanolu w Europie
Produkcja biogazu i etanolu w Europie
Produkcja
Produkcja
biogazu
biogazu
Produkcja
Produkcja
etanolu
etanolu
Produkcja energii elektrycznej z biomasy w
Produkcja energii elektrycznej z biomasy w
Europie
Europie
Ile energii biomasy zu
ż
ywa ludzko
ść
w
Ile energii biomasy zu
ż
ywa ludzko
ść
w
postaci
ż
ywno
ś
ci
postaci
ż
ywno
ś
ci
Normalna dieta dzienna człowieka to
2400 kcal
2400 kcal równoważne jest energii około 10 000 000 J
Na Ziemi żyje około
6 mld ludzi
Zapotrzebowanie roczne na energię w postaci żywności
wynosi:
10 MJ * 6 10
9
* 365 dni = 2.2 * 10
19
J
Energia biomasy, która zapewniałaby żywność dla 6 mld
ludności świata, powinna wynosić rocznie 2.2 * 10 19 J czyli
520 Mtoe.
Energia biomasy przeznaczanej na żywność stanowi
około
6% energii
zużywanej obecnie przez ludzi na wszystkie
inne potrzeby
Energia maremotoryczna
Energia maremotoryczna
Energia przypływów i odpływów
Energia przypływów i odpływów
(szacunkowe zasoby: 200 GW)
(szacunkowe zasoby: 200 GW)
Energia fal morskich
Energia fal morskich
(szacunkowe zasoby: 3 TW)
(szacunkowe zasoby: 3 TW)
Energia prądów morskich
Energia prądów morskich
(szacunkowe zasoby: 7 TW)
(szacunkowe zasoby: 7 TW)
Energia przypływów i odpływów
Energia przypływów i odpływów
Pod wpływem siły grawitacji od Słońca i Księżyca powierzchnia wody
w oceanach odkształca się – kula przyjmuje kształt elipsoidy
Energia przypływów i odpływów
Energia przypływów i odpływów
Powstają dwa spiętrzenia wody:
jedno zwrócone do Księżyca,
drugie po przeciwnej stronie. Na
skutek ruchu obrotowego Ziemii
spiętrzenia przesuwają się po
powierzchni. Cykl wynosi 12h
25min. Występują dwa przypływy
i dwa odpływy w ciągu doby.
Zmiana poziomu morza nastepuje
co nieco ponad 6 godzin.
Wysokość spiętrzeń zależy od
odległości Ziemia – Księżyc i od
ustawienia Słońca względem
Księżyca. Największe jest podczas
pełni i nowiu księżyca
Energia przypływów i odpływów
Energia przypływów i odpływów
Spiętrzenia są nieodczuwalne na
oceanie
Na wybrzeżu oceanu mają tylko 1-3
metrów wysokości
Tylko w zatokach o lejowatym
kształcie pojawia się duża różnica
poziomów dochodząca w wyjątkowych
przypadkach do 20m.
Istnieje około 30 miejsc na świecie,
gdzie różnica poziomów regularnie
przekracza 10m.
Wykorzystanie możliwości tych 30
lokalizacji dałoby moc 30GW
.
Przypływ i odpływ u
wybrzeży Alaski
Energia przypływów i odpływów
Energia przypływów i odpływów
Zmiany poziomu
oceanu na wybrzeżu
o lejowatym kształcie
Energia przypływów i odpływów
Energia przypływów i odpływów
Wykorzystanie:
Od 1966 roku w St Malo
(Francja) pracuje
elektrownia o mocy 240
MW (ale pracuje 4-8
godzin dziennie)
Od 1968 roku na
półwysepie Kola (Rosja)
działa obiekt
doświadczalny o mocy
1MW.
Istnieja projekty budowy
w Kanadzie i Wielkiej
Brytanii
Elektrownia w Saint Malo
Elektrownia w Saint Malo
Elektrownia w Saint Malo
Elektrownia w Saint Malo
Turbiny pracują gdy gdy różnica
poziomu wody przekracza 2 m
zarówno podczas przypływu gdy
woda wlewa się do zatoki jak i
podczas odpływu gdy woda wraca
do oceanu
Energia fal morskich
Energia fal morskich
Wiatr wiejący nad
powierzchnią oceanu
wywołuje ruch falowy na
powierzchni wody
Energię mechaniczną fal
można zamienić na energię
elektryczną
Moc fal :
Wysokość fali 1.5m -- 10kW na 1m długości czoła fali
Wysokość fali 3.0m -- 80kW na 1m długości czoła fali
Geografia fal morskich na wybrze
ż
ch
Geografia fal morskich na wybrze
ż
ch
Europy
Europy
Najczęstsze i wysokie
falowanie mórz u
wybrzeży wysp
brytyjskich,
Islandii i Norwegii
Nikłe falowanie w
Morzach zamkniętych:
Bałtyckim i
Śródziemnym
Geografia fal morskich na oceanach
ś
wiata
Geografia fal morskich na oceanach
ś
wiata
Urz
ą
dzenia do zamiany energii fal na
Urz
ą
dzenia do zamiany energii fal na
energi
ę
elektryczn
ą
energi
ę
elektryczn
ą
Badane są 4 różne metody:
Badane są 4 różne metody:
Fala wywołują przepływ powietrza,
Fala wywołują przepływ powietrza,
które napędza turbinę
które napędza turbinę
Siła wyporu wywołuje ruchy w kierunku prostopadłym do
Siła wyporu wywołuje ruchy w kierunku prostopadłym do
powierzchni, co powoduje obracanie się wirnika
powierzchni, co powoduje obracanie się wirnika
połączonego z pradnicą
połączonego z pradnicą
Na falach unoszą się pływaki z cewkami, w
Na falach unoszą się pływaki z cewkami, w
których powstaje prąd
których powstaje prąd
Fale wlewją się do zbiornika, a wylewjacy się nadmiar wody
Fale wlewją się do zbiornika, a wylewjacy się nadmiar wody
napędza turbinę
napędza turbinę
Urz
ą
dzenia do zamiany energii fal na
Urz
ą
dzenia do zamiany energii fal na
energi
ę
elektryczn
ą
energi
ę
elektryczn
ą
Powietrze napędza
turbinę
Pływak z cewkami
poruszjącymi się pionowo
Urz
ą
dzenia do zamiany energii fal na
Urz
ą
dzenia do zamiany energii fal na
energi
ę
elektryczn
ą
energi
ę
elektryczn
ą
Projekt realizowany
w Szkocji
Energia pr
ą
dów morskich
Energia pr
ą
dów morskich
Prądy morskie wywołane przez energię
Prądy morskie wywołane przez energię
słoneczną i ruch wirowy Ziemi
słoneczną i ruch wirowy Ziemi
Tylko 0,02% energii słonecznej
Tylko 0,02% energii słonecznej
docierającej do oceanów przekształca się
docierającej do oceanów przekształca się
w energię prądów.
w energię prądów.
Ocena zasobów 5
Ocena zasobów 5
-
-
7 TW.
7 TW.
Energia skoncentrowana jak energia rzek
Energia skoncentrowana jak energia rzek
a może być wykorzystywana jak energia
a może być wykorzystywana jak energia
wiatru
wiatru
Geografia pr
ą
dów morskich
Geografia pr
ą
dów morskich
Geografia pr
ą
dów morskich
Geografia pr
ą
dów morskich
Prędkość wody 0,4-5,0 m/s,
szerokość do 100 km i
głębokość do 1 km.
Duża w porównaniu z
powietrzem gęstość wody
Duża stabilność przepływu a
na większych głębokościach
nie ma sztormów
Wymagana bliskość lądu
Urz
ą
dzenie do wytwarzania energii
Urz
ą
dzenie do wytwarzania energii
elektrycznej
elektrycznej
Doświadczalna instalacja
Doświadczalna instalacja
planowana do budowy w
planowana do budowy w
Wielkiej Brytanii
Wielkiej Brytanii
Działały małe instalacje
Działały małe instalacje
między wyspami archipelagu
między wyspami archipelagu
Filipin i Indonezji na
Filipin i Indonezji na
głębokości 20
głębokości 20
-
-
30m przy
30m przy
prędkości prądu 2
prędkości prądu 2
-
-
3 m/s.
3 m/s.
Turbina działa identycznie jak
Turbina działa identycznie jak
wiatrak. Jest osadzona na
wiatrak. Jest osadzona na
dnie. Prąd morski płynie ze
dnie. Prąd morski płynie ze
stałą prędkością i ciągle w
stałą prędkością i ciągle w
tym samym kierunku
tym samym kierunku
Energia maretermalna
Energia maretermalna
Ciepło mórz i oceanów
Ciepło mórz i oceanów
Energia słoneczna absorbowana jest przez
Energia słoneczna absorbowana jest przez
wodę na powierzchni mórz i oceanów (W
wodę na powierzchni mórz i oceanów (W
ciągu jednego dnia zaabsorbowana
ciągu jednego dnia zaabsorbowana
energia równa jest energii powstającej
energia równa jest energii powstającej
przy spaleniu 230 mld baryłek ropy
przy spaleniu 230 mld baryłek ropy
naftowej).
naftowej).
Czy można wykorzystać tę energię
Czy można wykorzystać tę energię
Energia maretermalna
Energia maretermalna
Ś
rednia temperatura wody na powierzchni
Ś
rednia temperatura wody na powierzchni
Energia maretermalna
Energia maretermalna
Temperatura wody na powierzchni w strefie tropikalnej 28
Temperatura wody na powierzchni w strefie tropikalnej 28
-
-
30
30
o
o
C
C
Temperatura wody na głębokości 700 m
Temperatura wody na głębokości 700 m
2
2
-
-
3
3
o
o
C
C
Dwie propozycje przetwarzania energii maretermicznej na
Dwie propozycje przetwarzania energii maretermicznej na
energię elektryczną:
energię elektryczną:
Ciepła woda służy do zamiany na parę cieczy wrzących w
Ciepła woda służy do zamiany na parę cieczy wrzących w
niskich temperaturach. Para napędza turbinę i jest
niskich temperaturach. Para napędza turbinę i jest
skraplana oddając ciepło zimnej wodzie.
skraplana oddając ciepło zimnej wodzie.
Ciepła woda wrze pod obniżonym ciśnieniem, napędza
Ciepła woda wrze pod obniżonym ciśnieniem, napędza
turbinę i skrapla się w kontakcie z zimna wodą. Przy okazji
turbinę i skrapla się w kontakcie z zimna wodą. Przy okazji
mamy odsoloną wodę.
mamy odsoloną wodę.
Energia maretermalna
Energia maretermalna
Eksperymentalna
elektrownia pracowała
przez 4 miesiące u
wybrzeży Hawajów.
Sukcesem było to, że w
sumie wygenerowała
energię, która była
większa od energii
potrzebnej na
eksploatację elektrowni.
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Obserwując zjawiska zachodzące w
przyrodzie a także wykonując wiercenia
Ziemii przekonujemy się, że wnętrze
Ziemii jest gorące.
Czy można wykorzystać energię cieplną
tkwiącą w skorupie ziemskiej.
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Temperatura wnętrza Ziemii
wynosi około 5000K
Trwa stały dopływ energii do
powierzchni ziemi z jej wnętrza
Strumień energii płynącej na
powierzchnię = 0,063 W/m
2
.
Ziemia nie stygnie bo źródłem
energii jest rozpad
promieniotwórczych
pierwiastków znajdujących się
we wnętrzu ziemi. Energia
geotermalna jest więc formą
energii jądrowej.
Typowy (średni) wzrost temperatury
wraz z głębokością wiercenia wynosi:
2.75
o
C na każde 100m głebokości
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Obszary: Gradient temperatury
Obszary: Gradient temperatury
hipertermiczne ponad 8
hipertermiczne ponad 8
o
o
C na 100 m
C na 100 m
semitermiczne od 4 do 8
semitermiczne od 4 do 8
o
o
C na 100 m
C na 100 m
normalne poniżej 4
normalne poniżej 4
o
o
C na 100 m
C na 100 m
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Zasoby energii geotermalnej to:
Zasoby energii geotermalnej to:
Gorące wody (
Gorące wody (
energia hydrotermiczna
energia hydrotermiczna
)
)
Występują tylko w szczególnych miejscach. Woda
Występują tylko w szczególnych miejscach. Woda
może mieć temperaturę nawet 200
może mieć temperaturę nawet 200
-
-
300
300
o
o
C, gdy
C, gdy
występuje pod wysokim ciśnieniem.
występuje pod wysokim ciśnieniem.
Znacznie częściej gorące wody mają temperaturę
Znacznie częściej gorące wody mają temperaturę
50
50
-
-
70
70
o
o
C i występują wtedy pod znacznym
C i występują wtedy pod znacznym
obszarem powierzchni ziemi
obszarem powierzchni ziemi
Gorące skały (
Gorące skały (
energia petrotermiczna
energia petrotermiczna
)
)
Zasoby te występują wszędzie. Temperatura skał
Zasoby te występują wszędzie. Temperatura skał
wynosi 30
wynosi 30
-
-
200
200
o
o
C i zależy od miejsca i przede
C i zależy od miejsca i przede
wszystkim od głębokości.
wszystkim od głębokości.
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Wykorzystanie energii petrotermicznej
Wykorzystanie energii petrotermicznej
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Wykorzystanie energii petrotermicznej
Wykorzystanie energii petrotermicznej
Instalacja doświadczalna w
Stanie Nevada to dwa otwory
do głębokości około 3000 m
Temperatura skały około 250
o
C.
Jednym otworem wprowadzno
zimną wodę a drugim
wydostawała się woda o
temperaturze 160-180
o
C.
Po kilku miesięcach pracy i po
wykonaniu badań instalacja
została zamknięta.
Moc cieplna źródła wynosiła do
5 MW.
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Wykorzystanie energii hydrotermicznej
Wykorzystanie energii hydrotermicznej
Bezpośrednie
Bezpośrednie
wykorzystanie
wykorzystanie
goracej wody w
goracej wody w
zależności od jej
zależności od jej
temperatury
temperatury
Gorącą wodę używa
się do produkcji
energii elektrycznej
tylko wtedy, gdy
temperatura wody
znacznie przekracza
100
o
C.
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Wykorzystanie energii hydrotermicznej
Wykorzystanie energii hydrotermicznej
Wykorzystanie goracej wody:
Wykorzystanie goracej wody:
W świecie Przykład Islandii
W świecie Przykład Islandii
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Wykorzystanie energii hydrotermicznej
Wykorzystanie energii hydrotermicznej
Przykład Islandii
Przykład Islandii
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Podsumowanie
Podsumowanie
-
-
komentarz
komentarz
Energia przypływów i odpływów
Energia przypływów i odpływów
Niewiele energii, niewiele lokalizacji, ale jest precedens d
Niewiele energii, niewiele lokalizacji, ale jest precedens d
ziałający
ziałający
od 40 lat, słowem ciekawostka
od 40 lat, słowem ciekawostka
Energia fal morskich
Energia fal morskich
Energia powszechnie występująca, trudna do okiełznania,
Energia powszechnie występująca, trudna do okiełznania,
wyzwanie dla konstruktorów, jest nadzieja na wykorzystanie, bo w
wyzwanie dla konstruktorów, jest nadzieja na wykorzystanie, bo w
wielu krajach prowadzone są badania różnych konstrukcji
wielu krajach prowadzone są badania różnych konstrukcji
Energia prądów morskich
Energia prądów morskich
Duże zasoby, ale mało lokalizacji nadających się do praktycz
Duże zasoby, ale mało lokalizacji nadających się do praktycz
nego
nego
wykorzystania
wykorzystania
Energia ciepła oceanów
Energia ciepła oceanów
Bardzo dużo zmagazynowanej energii ale w niewielu miejscach
Bardzo dużo zmagazynowanej energii ale w niewielu miejscach
można ją wykorzystać i to z bardzo małą wydajnością
można ją wykorzystać i to z bardzo małą wydajnością
Energia geotermalna
Energia geotermalna
Od dawna jest wykorzystywana jako energia hydrotermiczna a
Od dawna jest wykorzystywana jako energia hydrotermiczna a
w
w
przyszłości będzie również wykorzystywana energia
przyszłości będzie również wykorzystywana energia
petrotermiczna
petrotermiczna