Do elementów tablic odwołujemy się przez nazwę zmiennej
tablicowej i wartości indeksów umieszczone w okrągłych nawiasach
(przy czym wartości mogą być dane dowolnymi wyrażeniami).

Przykłady

sudoku(1,2):=7;

dwa_na_trzy_na_cztery(1,3,4):= 0.12;

opady(Warszawa,sty):=12;

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Wypełnianie tablic wartościami

nie wypełniona “jawnie” danymi tablica wielowymiarowa
zawiera wartości przypadkowe

tablica może zostać wypełniona danymi przez kolejne
przypisywanie wartości wszystkim jej składowym

często wykorzystuje się wówczas pętle zagnieżdżone (po jednej pętli dla każdego

indeksu, czyli “wymiaru”)

inną metodą jest przypisanie wartości wszystkim składowym
równocześnie, jedną instrukcją, co wymaga użycia agregatu
tablicy

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Agregaty tablic wielowymiarowych

Mamy tablice:

type miasta is (Krakow, Lodz);
t: array (miesiace range lipiec..wrzesien, miasta) of float;
m: array(integer range 1..2, integer range 1..2) of integer

notacja pozyzyjna:

t:=((20.1,23.0), (20.2, 19.4), (19.0, 19.0));

m := ((0,1), (4,2));

notacja nazywana i mieszana

t:=(lipiec => (Krakow =>20.1, Lodz => 23.0),

sierpien => (Krakow => 20.2, Lodz => 19.4),
wrzesien => (others=>19.0));

m := (1=>(1=>0, 2=> 1), 2=>(1=> 4,2=> 2));

t:=(lipiec=>(20.1,23.0), sierpien => (20.2, 19.4),

wrzesien => (others=>19.0));

m := (1=>(0,1), 2=>(4,2));

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Tablice wielowymiarowe - operacje i atrybuty

z tablic wielowymiarowych nie można “wykrawać”
wielowymiarowych podtablic

tablice wielowymiarowe tego samego typu można porównać za
pomocą = i /=

można używać atrybutów takich jak dla tablic
jednowymiarowych, ale trzeba dodać do którego indeksu
(wymiaru) dany atrybut się odnosi (przykłady: t’first(1) -
zwróci lipiec, t’last(2) - zwróci Lodz). Bez określenia jak
powyżej atrybut (np. t’first) odnosi się do pierwszego
wymiaru.

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Przykład (Użycie tablicy dwuwymiarowej)

w i t h ada . t e x t i o ,

ada . i n t e g e r t e x t i o ,

ada . f l o a t t e x t i o ;

u s e ada . t e x t i o ,

ada . i n t e g e r t e x t i o ,

ada . f l o a t t e x t i o ;

p r o c e d u r e w09 tab2wym

i s

s u b t y p e

f l t d o d

i s

f l o a t

r a n g e

0 . 0 . . f l o a t ’ l a s t ;

t y p e

d n i

i s

( pon , wt , s r , czw , pt , so , n i e ) ;

p a c k a g e d n i o

i s new ada . t e x t i o . E n u m e r a t i o n I O ( d n i ) ;

u s e d n i o ;

t y p e

w y d a t k i w r o k u

i s

a r r a y ( i n t e g e r

r a n g e

1 . . 5 3 , d n i ) o f

f l t d o d ;

mojewyd2010 :

w y d a t k i w r o k u ;

n r t y g :

i n t e g e r ;

c z y :

c h a r a c t e r ;

b e g i n

mojewyd2010 : = ( o t h e r s=>(o t h e r s = >0.0));
l o o p

p u t ( ” c z y

w y p e l n i a s z

j a k i s

t y d z i e n ? t−t a k ,

i n n e − k o n i e c ” ) ;

g e t ( c z y ) ;

e x i t when c z y /= ’ t ’ and c z y /= ’T ’ ;

p u t ( ” p o d a j numer t y g o d n i a do w y p e l n i e n i a ” ) ;

g e t ( n r t y g ) ;

f o r

i n mojewyd2010 ’ r a n g e ( 2 )

l o o p

p u t ( i ) ;

p u t ( ”> ” ) ;

g e t ( mojewyd2010 ( n r t y g , i ) ) ;

end l o o p ;

p u t l i n e ( ” w y d a t k i w r o k u 2 0 1 0 : ” ) ;
f o r

i n mojewyd2010 ’ r a n g e ( 1 )

l o o p

f o r

i n mojewyd2010 ’ r a n g e ( 2 )

l o o p

p u t ( mojewyd2010 ( i , j ) , a f t =>2, e x p =>0, f o r e =>4);

end l o o p ;

n e w l i n e ;

end l o o p ;

end w09 tab2wym ;

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Tablice dynamiczne wielowymiarowe

Dynamiczne tablice wielowymiarowe tworzymy tak samo jak
jednowymiarowe (korzystając z bloku deklaracyjnego)
Dynamicznie ustana może być dowolna liczba wymiarów.

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Przykład (Użycie dynamicznej tablicy dwuwymiarowej)

w i t h ada . t e x t i o ,

ada . i n t e g e r t e x t i o ,

ada . f l o a t t e x t i o ;

u s e ada . t e x t i o ,

ada . i n t e g e r t e x t i o ,

ada . f l o a t t e x t i o ;

p r o c e d u r e w09 tab2wymd

i s

s u b t y p e

f l t d o d

i s

f l o a t

r a n g e

0 . 0 . . f l o a t ’ l a s t ;

t y p e

d n i

i s

( pon , wt , s r , czw , pt , so , n i e ) ;

p a c k a g e d n i o

i s new ada . t e x t i o . E n u m e r a t i o n I O ( d n i ) ;

u s e d n i o ;

n r t y g ,

i t :

i n t e g e r ;

c z y :

c h a r a c t e r ;

b e g i n

p u t ( ” i l e

t y g o d n i

c h c e s z m i e c w t a b l i c y ? ” ) ;

g e t ( i t ) ;

d e c l a r e

t y p e

w y d a t k i w r o k u

i s

a r r a y ( i n t e g e r

r a n g e

1 . . i t , d n i ) o f

f l t d o d ;

mojewyd2010 :

w y d a t k i w r o k u ;

b e g i n

mojewyd2010 : = ( o t h e r s=>(o t h e r s = >0.0));
l o o p

p u t ( ” c z y

w y p e l n i a s z

j a k i s

t y d z i e n ? t−t a k ,

i n n e − k o n i e c ” ) ;

g e t ( c z y ) ;

e x i t when c z y /= ’ t ’ and c z y /= ’T ’ ;

p u t ( ” p o d a j numer t y g o d n i a do w y p e l n i e n i a ” ) ;

g e t ( n r t y g ) ;

f o r

i n mojewyd2010 ’ r a n g e ( 2 )

l o o p

p u t ( i ) ;

p u t ( ”> ” ) ;

g e t ( mojewyd2010 ( n r t y g , i ) ) ;

end l o o p ;

p u t l i n e ( ” w y d a t k i w r o k u 2 0 1 0 : ” ) ;
f o r

i n mojewyd2010 ’ r a n g e ( 1 )

l o o p

f o r

i n mojewyd2010 ’ r a n g e ( 2 )

l o o p

p u t ( mojewyd2010 ( i , j ) , a f t =>2, e x p =>0, f o r e =>4); end l o o p ;

n e w l i n e ;

end l o o p ;

end ;

end w09 tab2wymd ;

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Istnienie niezawężonych typów tablicowych (ang. unconstrained
array types) umożliwia tworzenie tablic należących do jednego
typu, ale mających różne rozmiary i zakresy indeksów.
Tablice niezawężone mogą byc jedno- lub wielowymiarowe.

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Definiowanie jednowymiarowego niezawężonego typu tablicowego

Niezawężony typ tablicowy dla tablic jednowymiarowych
definiujemy następująco:

type nazwa_typu is array (typ_indeksu range <>)

of typ_składowych;

Przykład

type ciag is array (integer range <>) of integer;

Rozmiar zmiennej tego typu jest określany dopiero w momencie jej
deklaracji - podajemy wtedy zakres indeksu tablicy

Przykład

c1 :

ciag(1..100);

c2 :

ciag(1..3);

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Definiowanie jednowymiarowego niezawężonego typu tablicowego

Niezawężony typ tablicowy dla tablic jednowymiarowych
definiujemy następująco:

type nazwa_typu is array (typ_indeksu range <>)

of typ_składowych;

Przykład

type ciag is array (integer range <>) of integer;

Rozmiar zmiennej tego typu jest określany dopiero w momencie jej
deklaracji - podajemy wtedy zakres indeksu tablicy

Przykład

c1 :

ciag(1..100);

c2 :

ciag(1..3);

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Deklarowanie zmiennych

Zmienne o wartościach należących do niezawężonego typu
tablicowego możemy deklarować:

podając zakres indeksu, np. c1:

ciag(1..100);

tablica c1 jest indeksowana wartościami od 1 do 100 i zawiera wartości

przypadkowe

ograniczając zakres indeksu przez nadanie zmiennej wartości
początkowej

Przykłady

type tab is array (integer range <>) of integer;
t0: tab(5..6) := (1,2);

t1: tab := (1=> 100, 2=> 200, 3=> 300);

-- indeks t1: 1..3

t2: tab := (1,2,3);

-- indeks t2: integer’first..integer’first+2

t4: tab:=t0;

-- indeks t4: taki jak indeks t0 czyli 5..6

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Podtypy typów niezawężonych

Możliwe jest definiowanie

podtypów

niezawężonego typu

tablicowego. Podtyp nie jest już niezawężony - obejmuje tablice
mające konkretny rozmiar.

Przykład

type ciag is array (integer range <>) of integer;

subtype ciag100 is ciag(1..100);
c1, c2: ciag;

Każda zmienna zadeklarowana jako należąca do niezawężonego
typu tablicowego należy właściwie do pewnego jego podtypu
określonego poprzez dane ograniczenie zakresu indeksu

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Podtypy typów niezawężonych

Możliwe jest definiowanie

podtypów

niezawężonego typu

tablicowego. Podtyp nie jest już niezawężony - obejmuje tablice
mające konkretny rozmiar.

Przykład

type ciag is array (integer range <>) of integer;

subtype ciag100 is ciag(1..100);
c1, c2: ciag;

Każda zmienna zadeklarowana jako należąca do niezawężonego
typu tablicowego należy właściwie do pewnego jego podtypu
określonego poprzez dane ograniczenie zakresu indeksu

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Przesuwanie agregatów (slicing)

Prypisywanie zmiennej tablicowej wartości przy użyciu agregatu
może spowodować niejawną konwersję tego agregatu do
odpowiedniego podtypu (czyli zmianę zakresu indeksu w tym
agregacie - jest to tzw.

przesuwanie

(slicing)).

Zjawisko to nie występuje np. w przypadku agregatów
zawierających słowo others

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Przesuwanie agregatów (slicing)

przesuwanie

(slicing)).

Zjawisko to nie występuje np. w przypadku agregatów
zawierających słowo others

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Przykłady (Przesuwanie agregatów)

type tab is array (positive range <>) of integer;
t: tab(1..5);

t:=(10..11=>1, 12..14=>4);

-- agregat przesuwa sie tak, ze t(1) i t(2) maja wartosc 1
-- pozostale - wartosc 4

t:=(5..6=>9, others=>0);

-- nie ma przesuniecia
-- przy wykonaniu nastapiloby przekroczenie zakresu
-- (proba odwolania do t(6))

t:=(3..5=>9, others=>0);

-- nie ma przesuniecia - t(3) do t(5) maja wartosc 9
-- pozostale - wartosc 0

t:=(8,8,8,others=>0);

-- nie ma przesuniecia - t(1) do t(3) maja wartosc 8,
-- pozostale - wartosc 0

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Jednowymiarowe niezawężone typy tablicowe - atrybuty

atrybuty ’first, ’last, ’range i ’length działają w
standardowy sposób, tzn. zwracają odpowiednio najmniejszy
indeks, największy indeks, zakres indeksu i długość tablicy do
której się odnoszą

(dokładniej: zwracają odpowiednie wartości dla podtypu

typu niezawężonego do którego należy rozpatrywana tablica)

Przykład

type tab is array (integer range <>) of integer;
t0: tab(5..6) := (1,2);

put(t0’first);

--- wypisze 5

put(t0’last);

wypisze 6

for K in t0’range loop ... end loop;

-- K przebiega zakres 5..6

put(t0’length);

-- wypisze 2

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Jednowymiarowe niezawężone typy tablicowe - operacje

operacje logiczne not, and, or, xor są zdefiniowane tylko dla
jednowymiarowych tablic o składowych typu boolean; tablice
muszą być tego samego typu (niezawężonego - mogą należeć
do jego różnych podtypów) i być tej samej długości

Przykład

type tabb is array (integer range <>) of boolean;

t1: tabb(1..3) :=(others => false);
t2: tabb(0..2) := (false, true, true);
t3: tabb := t1 and t2;

konkatenacja (&) jest zdefiniowana tylko dla tablic tego
samego typu (niezawężonego)

Przykład

t4:

tabb := t3 & t1 ;

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Jednowymiarowe niezawężone typy tablicowe - operacje

z tablic jednowymiarowych można “wycinać” fragmenty -
podtablice

Przykład

type ciag is array (integer range <>) of integer;
t1: ciag(1..10) := (others=> 0);
t2: ciag(1..5) := (others=>2);

t2(1..3) := t2(2..5);

operacja przypisania (:=) umożliwia przypisywanie dla tablic
tego samego typu i rozmiaru

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Jednowymiarowe niezawężone typy tablicowe - operacje

operatory = i /= umożliwiają porównywanie tablic tego
samego typu (niezawężonego); dwie tablice są równe jeśli
mają tę samą liczbę składowych, a ich odpowiednie składowe
są jednakowe

Przykład

type tabb is array (integer range <>) of boolean;
t1: tabb(1..3) :=(others => false);
t2: tabb(0..2) := (others => false);

if t1=t2 then put("rowne"); else put("rozne"); end if;

-- wypisze rowne

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Jednowymiarowe niezawężone typy tablicowe - operacje

relacje <, <=, >=, > określone są dla jednowymiarowych tablic
(niezawężonych) o składowych typu dyskretnego

porównywanie kolejnych elementów, “od lewej do prawej”, do
momentu znalezienia składowych o różnych wartościach lub do
zakończenia którejś tablicy
tablica “mniejsza” to tablica krótsza lub taka, w której
pierwszy różniący się element jest mniejszy

Przykład

type tab is array (integer range <>) of integer;
t1: tab(1..20):=(others=>0);
t2: tab(1..3) :=(others=>0);
t3: tab(1..3) := (1,2,3);

if t1<t2 then put("t1 mniejsza"); else put("t1 nie mniejsza");
end if;

-- wypisze ’t1 nie mniejsza’

if t2<t3 then put("t2 mniejsza"); else put("t2 nie mniejsza");
end if;

-- wypisze ’t2 mniejsza’

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Jednowymiarowe niezawężone typy tablicowe - operacje

test przynależności do podtypu (in): testowana tablica i
podtyp muszą należeć do tego samego typu bazowego
(niezawężonego)

Przykład

type tab is array (integer range <>) of integer;
t1: tab(1..20):=(others=>0);
t2: tab(1..3) :=(others=>0);
t3: tab(1..3) := (1,2,3);
t4: tab(0..19);

subtype ttt is tab(1..20);

put(t3 in ttt);

-- wypisze FALSE

put(t1 in ttt);

-- wypisze TRUE

put (t4 in ttt); -- wypisze FALSE

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Przykład (Tablice niezawężone - podtypy, operacje)

w i t h ada . t e x t i o ;

u s e ada . t e x t i o ;

p r o c e d u r e

p r 4 4 c o n u n c o n

i s

t y p e t y p 1

i s

a r r a y

( i n t e g e r

r a n g e <>) o f

i n t e g e r ;

s u b t y p e t a b 1

i s

t y p 1 ( 1 . . 1 0 ) ;

s u b t y p e t a b 2

i s

t y p 1 ( 1 . . 5 ) ;

t 1 : t a b 1 : = ( o t h e r s =>0);
t 2 : t a b 2 : = ( o t h e r s =>2);

b e g i n

t 1 ( 1 ) : = t 2 ( 1 ) ;

t 1 ( 1 . . 3 ) : = t 2 ( 1 . . 3 ) ;

i f

t 1 ( 1 . . 5 ) = t 2 ( 1 . . 5 )

t h e n

p u t ( ” p o c z a t k o w e

k a w a l k i

t a b l i c

s a r o w n e ” ) ;

end

i f ;

i f

t 1=t 2 t h e n

p u t ( ” c a l e

t a b l i c e

s a r o w n e ” ) ;

end

i f ;

i f

t 1 ( 1 . . 5 ) > t 2 ( 1 . . 5 )

t h e n

p u t ( ” p o c z a t k o w y k a w a l e k 1− s z e j

t a b l i c y

j e s t

w i e k s z y ” ) ;

end

i f ;

i f

t 1>t 2 t h e n
p u t ( ” c a l e − p i e r w s z a

w i e k s z a ” ) ;

end

i f ;

end p r 4 4 c o n u n c o n ;

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Konwersja tablic

Tablicę można przekonwertować do innego typu tylko w przypadku,
gdy obie tablice mają ten sam rozmiar, typ elementów, typ indeksu
i długość

Przykład

type tab is array (integer range <>) of integer;
t1: tab(1..20):=(others=>0);

type tab2 is array(integer range <>) of integer;
t21: tab2(100..119);

t1:=t21; -- niewykonalne - niezgodość typów
t21:=tab2(t1);

-- wykonalne dzięki konwersji

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Wielowymiarowe tablice niezawężone

Niezawężone typy tablicowe mogą być rownież niezawężone
Brak zawężenia musi występować dla wszystkich zakresów
(indeksów)

Przykład

poprawne:

type macierz is array (positive range <>, positive range <>)

of integer;

m: macierz(1..2, 1..3);

niepoprawne:

type ZlyTyp is array (positive range <>, positive range 1..10)

of integer;

Atrybuty - jak w przypadku tablic niezawężonych
Operacje - dozwolone jest podstawianie, porównywanie = i /=,
konwersja i test przynależności

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Tablice wielowymiarowe

Tablice niezawężone

Wielowymiarowe tablice niezawężone

Niezawężone typy tablicowe mogą być rownież niezawężone
Brak zawężenia musi występować dla wszystkich zakresów
(indeksów)

Przykład

poprawne:

type macierz is array (positive range <>, positive range <>)

of integer;

m: macierz(1..2, 1..3);

niepoprawne:

type ZlyTyp is array (positive range <>, positive range 1..10)

of integer;

Atrybuty - jak w przypadku tablic niezawężonych
Operacje - dozwolone jest podstawianie, porównywanie = i /=,
konwersja i test przynależności

Agata Półrola Wydział Matematyki i Informatyki UŁ

Wstęp do programowania

Document Outline

Tablice wielowymiarowe
Tablice niezawezone

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
1011z wdprog ww07
1011z wdprog ww05
1011z wdprog w01
1011z wdprog ww06
1213z wdprog ww09
1011z wdprog ww08
1011z wdprog ww03
1011z wdprog ww04
1011z wdprog w02
1011z wdprog ww07
1011z wdprog ww05
1011z wdprog ww07

więcej podobnych podstron

1011z wdprog ww09

Document Outline