Niniejszy poradnik nie stanowi źródła prawa. Jest jedynie materiałem informacyjnym i pomocniczym.
2013
Praktyczny poradnik dla przedsiębiorców
w zakresie ewidencji odpadów
Data publikacji: 01.01.2011
Ostatnia data modyfikacji: 23.01.2013
Opracowanie: Zespół merytoryczny eko-soft.pl
Ewidencja odpadów w pigułce
1
Ewidencja odpadów to ustawowy obowiązek dokumentowania ilości oraz sposobów gospodarowania
odpadami.
Ewidencje można podzielić zasadniczo na:
Bieżącą ewidencje odpadów dotyczącą:
•
Wytwarzania odpadów.
•
Przekazywania odpadów.
•
Transportu i zbierania odpadów.
•
Poddawania odpadów: odzyskowi lub unieszkodliwianiu.
Coroczną sprawozdawczość sporządzaną na podstawie bieżącej ewidencji przekazywaną do
Urzędu Marszałkowskiego.
Art. 180 Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 o odpadach
Kto wbrew obowiązkowi nie prowadzi ewidencji odpadów albo prowadzi tę
ewidencję w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym podlega
karze grzywny
Art. 200 Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 o odpadach
1. Jeżeli podmiot, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 76, nie składa
sprawozdania, podlega administracyjnej karze pieniężnej w wysokości 500 zł.
2. Administracyjną karę pieniężną wymierza, w drodze decyzji, wojewódzki inspektor
ochrony środowiska[…]
3. W decyzji o wymierzeniu administracyjnej kary pieniężnej wojewódzki inspektor
ochrony środowiska określa termin przekazania sprawozdania, nie krótszy niż 14 dni,
chyba że podmiot złożył sprawozdanie przed dniem wydania decyzji.
4. W przypadku nieprzekazania sprawozdania w terminie określonym w decyzji
wydanej na podstawie ust. 3 podmiot podlega administracyjnej karze pieniężnej w
wysokości 2000 zł.
5. Administracyjna kara pieniężna, o której mowa w ust. 4, może być wymierzana
wielokrotnie, z tym że łączna wysokość kar, o których mowa w ust. 1 i 4, za dany rok
kalendarzowy nie może przekroczyć 8500 zł.
Czym jest ewidencja odpadów ?
2
Ustawa od odpadach nakłada obowiązek ewidencji na każdego kto wytwarza odpady lub gospodaruje
nimi. W praktyce obowiązek ten dotyczy większości firm.
Ustawa również reguluje przypadki w których obowiązek ewidencji jest zniesiony.
Z prowadzenia ewidencji zwolnieni są:
wytwórcy odpadów komunalnych:
•
prywatne osoby,
•
przedsiębiorcy (tylko w zakresie odpadów o charakterze typowych odpadów
z gospodarstw domowych z wyłączeniem odpadów niebezpiecznych np. stare
monitory, puszki bo środkach niebezpiecznych, świetlówki rtęciowe, opakowania
z magazynu);
wytwórcy pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do
przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt
zbierania pojazdów;
osoby fizyczne i jednostki organizacyjne nie będące przedsiębiorcami które wykorzystują
odpady na własne potrzeby. Lista odpadów jakie kwalifikują się do tego zwolnienia ujęte są
w
rozporządzeniu
Ministra
Środowiska
z
dnia
21
kwietnia
2006
r.
w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom
fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz
dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz.U. Nr 75, poz. 527);
podmiot prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie
gospodarowania odpadami, który zbiera odpady opakowaniowe i odpady w postaci
zużytych artykułów konsumpcyjnych, w tym zbieranie leków i opakowań po lekach przez
apteki, przyjmowanie zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach, systemy
zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach i
instytucjach (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów);
wytwórcy wybranych rodzajów odpadów w ilościach ujętych w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 11 grudnia 2001 r. w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla
których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów, oraz kategorii małych i
średnich przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczona ewidencję odpadów (Dz.U. Nr
152, poz. 1735).
Kto podlega obowiązkowi ewidencji ?
3
Uproszczona ewidencja odpadów polega na archiwizowaniu kart przekazania odpadu bez
konieczności zakładania kart ewidencji odpadu.
Jest określona w art. 71 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 o odpadach (Dz.U.2013 Nr 0, poz. 21)
Uproszczoną ewidencję odpadów prowadzą:
podmioty, które wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości do 100 kg rocznie oraz odpady
inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w ilości do 5 ton rocznie.
prowadzący działalność tylko w zakresie transportu odpadów
władający powierzchnią ziemi, na której komunalne osady ściekowe są stosowane:
•
w rolnictwie, rozumianym jako uprawa wszystkich płodów rolnych wprowadzanych
do obrotu handlowego, włączając w to uprawy przeznaczane do produkcji pasz,
•
do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz.
Ważne!
Należy pamiętać, że uproszczona ewidencja odpadów nie zwalnia z obowiązku złożenia
rocznego sprawozdania zbiorczego do Urzędu Marszałkowskiego.
Uproszczona ewidencja odpadów
4
Uwaga ! Przepisy przejściowe
Zgodnie z art. 236 ust. 1 nowej ustawy z dnia 14 grudnia 2012 o odpadach do dnia 31
grudnia 2014 r. do ewidencji odpadów stosuje się przepisy dotychczasowe.
Do tego czasu obowiązują dotychczasowe wzory.
Wzory dokumentów stosowanych na potrzeby bieżącej ewidencji odpadów można znaleźć
w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie wzorów dokumentów
stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów (Dz.U. 2010 nr 249, poz. 1673)
Rozporządzenie zawiera pięć formularzy:
Karta ewidencji odpadów. Służy do prowadzenia bieżącej ewidencji odpadów w zakresie np.
ilości wytwarzanych odpadów, poddawanych odzyskowi lub unieszkodliwianiu oraz
przekazywanych lub przyjętych od innych podmiotów.
Karta przekazania odpadu. Wykorzystywana przy przekazywaniu odpadów innym
podmiotom. Zasadniczo dzieli się na 3 kolumny, każda wypełniana osobno przez
przekazującego odpad, transportującego odpad oraz przyjmującego odpad.
Karta ewidencji komunalnych osadów ściekowych. Służy do prowadzenia bieżącej ewidencji
komunalnych osadów ściekowych. Stosowane tylko w oczyszczalniach ścieków.
Karta ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Służy do prowadzenia
bieżącej ewidencji odpadów zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Stosują ją
tylko zakłady przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego.
Karta ewidencji pojazdów wycofanych z eksploatacji. Przeznaczona jest do ewidencji
pojazdów wycofanych z eksploatacji. Dotyczy tylko stacji demontażu oraz prowadzących
punkty zbierania pojazdów.
Uwaga!
W nowej ustawie o odpadach wprowadzono obowiązek dokonania wpisów do kart ewidencji
odpadów, niezwłocznie po zakończeniu miesiąca, którego dotyczą. Zastąpiono tym zapisem
stwierdzenie występujące w poprzedniej ustawie o prowadzeniu ewidencji na bieżąco.
Powyższe wzory obowiązują od 1 stycznia 2011 roku do 31 grudnia 2014
Dokumenty do ewidencji odpadów
5
Uwaga ! Przepisy przejściowe
Zgodnie z art. 237 nowej ustawy z dnia 14 grudnia 2012 o odpadach za lata 2012-2014 w
zakresie sprawozdawczości stosuje się przepisy dotychczasowe.
Za ten okres obowiązuje dotychczasowy wzór.
Zestawienie zbiorcze za poprzedni rok kalendarzowy wypełnia się na formularzu do sporządzania
i przekazywania zbiorczego zestawienia danych o rodzajach i ilościach odpadów, o sposobach
gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania
odpadów.
Wzory formularza do służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych określa
rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz
wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych
o odpadach (Dz.U. 2010 nr 249, poz. 1674).
Uwaga!
Przed wypełnieniem wymienionych dokumentów warto zapoznać się z umieszczonymi pod nimi
objaśnieniami.
W przypadku zestawienia zbiorczego należy zwrócić uwagę na konieczność podania imienia
i nazwiska, e-maila lub numeru telefon osoby sporządzającej zestawienie oraz złożenia podpisu na
ostatniej stronie przez posiadacza odpadów wraz z datą.
Jest to sprawozdanie, które należy składać za lata do Urzędu Marszałkowskiego za
ewidencję odpadów prowadzoną w latach 2008-2014.
Od roku 2011 zbiorcze zestawienie o odpadach należy przekazać właściwemu
marszałkowi województwa do dnia 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy
Zestawienia zbiorcze
6
W przypadku prowadzenia ewidencji odpadów zasadnicze znaczenie ma przypisywanie odpadom
odpowiednich kodów, zgodnych z katalogiem odpadów zawartym w rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. Nr 112, poz. 1206).
Kod odpadu składa się z 6 cyfr np. 15 01 02 gdzie:
•
Pierwsze dwie cyfry oznaczają grupę odpadów, np. 15 - Odpady opakowaniowe; sorbenty,
tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nieujęte w innych grupach.
•
Środkowe dwie cyfry oznaczają podgrupę odpadów, np. 15 01 - Odpady opakowaniowe
(włącznie z selektywnie gromadzonymi komunalnymi odpadami opakowaniowymi).
•
Ostatnie dwie cyfry określają rodzaj odpadów, np. 15 01 02 Opakowania z tworzyw
sztucznych.
Kody odpadów w katalogu przy których znajduje się „*” oznacza ze odpad ma charakter
niebezpieczny.
Katalog podzielony jest na 20 grup odpadów
Procedura klasyfikowania:
1. Odpady klasyfikuje się według źródła powstawania w grupach 01 do 12 lub 17 do 20, przypisując
im odpowiedni kod sześciocyfrowy określający rodzaj odpadu (wyłączając kody kończące się na 99),
2. W przypadku nieodnalezienia odpowiedniej pozycji w grupach 01 do 12 lub 17 do 20, odpady
klasyfikuje się w grupach 13, 14 i 15.
3. W przypadku nieodnalezienia odpowiedniej pozycji w ww. grupach, odpady klasyfikuje się w
grupie 16, zawierającej odpady nieujęte w innych grupach.
4. W przypadku nieodnalezienia odpowiedniej pozycji w grupie 16, odpady klasyfikuje się w grupie
według źródła powstawania, przypisując im kod kończący się na 99 (inne niewymienione odpady).
Odpady komunalne sklasyfikowane są w katalogu w grupie 20.
Odpady opakowaniowe będące odpadami komunalnymi, jeśli są zbierane selektywnie lub
występują jako zmieszane odpady opakowaniowe, klasyfikuje się jako odpady komunalne w
podgrupie 20 01.
Kody odpadów
7
Odpady opakowaniowe (bez względu na branże)
Kod
odpadu
Rodzaj odpadu
Przykład
15 01 01
Opakowania z papieru i tektury
Opakowania kartonowe
po towarze z magazynu.
15 01 02
Opakowania z tworzyw sztucznych
Opakowania z tworzywa
sztucznego po towarze z
magazynu.
15 01 03
Opakowania z drewna
Zepsute palety
15 01 04
Opakowania z metali
Puszki metalowe, taśmy
spinające
15 01 05 Opakowania wielomateriałowe
„tetra paki”
15 01 07 Opakowania ze szkła
Butelki po napojach
15 01 09 Opakowania z tekstyliów
Worki jutowe
15 01 10*
Opakowania zawierające pozostałości substancji
niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone (np. środkami
ochrony roślin I i II klasy toksyczności - bardzo toksyczne i
toksyczne)
Butelki po
rozpuszczalnikach
15 02 02*
Sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry olejowe nieujęte
w innych grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty,
ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi (np. PCB)
Sorbenty, rękawice,
odzież ochronna z stacji
paliw, warsztatów,
lakierni itp.
15 02 03
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np.
szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w
15 02 02
Sorbenty, rękawice,
odzież ochronna z
cukierni, piekarni itp.
Biura
Kod
odpadu
Rodzaj odpadu
Przykład
16 02 13*
Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne elementy inne
niż wymienione w 16 02 09 do 16 02 12
Drukarki, komputery
świetlówki itp.
16 02 14 Zużyte urządzenia inne niż wymienione w 16 02 09 do 16 02
13
Komputery, drukarki,
aparatura kontrolno
pomiarowa
16 06 04 Baterie alkaliczne (z wyłączeniem 16 06 03)
Baterie alkaliczne z
urządzeń elektrycznych
16 80 01 Magnetyczne i optyczne nośniki informacji
Płyty CD oraz DVD
16 02 15*
Niebezpieczne elementy lub części składowe usunięte z
zużytych urządzeń
Zużyte cartridge z drukrek
Przykłady popularnych kodów odpadów
8
Firmy remontowo-budowlane
Kod
odpadu
Rodzaj odpadu
Przykład
08 01 11*
Odpady farb i lakierów zawierających rozpuszczalniki
organiczne lub inne substancje niebezpieczne
08 01 12
Odpady farb i lakierów inne niż wymienione w 08 01 11
08 01 17*
Odpady z usuwania farb i lakierów zawierające
rozpuszczalniki organiczne lub inne substancje
niebezpieczne
08 01 18
Odpady z usuwania farb i lakierów inne niż wymienione w 08
01 17
08 01 21* Zmywacz farb lub lakierów
08 04 09*
Odpadowe kleje i szczeliwa zawierające rozpuszczalniki
organiczne lub inne substancje niebezpieczne
08 04 10
Odpadowe kleje i szczeliwa inne niż wymienione w 08 04 09
17 01 01
Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów
17 01 02
Gruz ceglany
17 01 03
Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów
wyposażenia
17 01 06*
Zmieszane lub wysegregowane odpady z betonu, gruzu
ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych i
elementów wyposażenia zawierające substancje
niebezpieczne
17 01 07
Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych
materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż
wymienione w 17 01 06
17 01 80
Usunięte tynki, tapety, okleiny itp.
17 01 81
Odpady z remontów i przebudowy dróg
17 03 80
Odpadowa papa
17 04 01
Miedź, brąz, mosiądz
Rury
17 04 02
Aluminium
Profile
17 04 03
Ołów
17 04 04
Cynk
17 04 05
Żelazo i stal
Elementy konstrukcji,
rury
17 05 03*
Gleba i ziemia, w tym kamienie, zawierające substancje
niebezpieczne (np. PCB)
17 05 04
Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17
05 03
17 05 05*
Urobek z pogłębiania zawierający lub zanieczyszczony
substancjami niebezpiecznymi
17 05 06
Urobek z pogłębiania inny niż wymieniony w 17 05 05
17 08 01*
Materiały konstrukcyjne zawierające gips zanieczyszczone
substancjami niebezpiecznymi
17 08 02
Materiały konstrukcyjne zawierające gips inne niż
wymienione w 17 08 01
17 09 04
Zmieszane odpady z budowy, remontów i demontażu inne
niż wymienione w 17 09 01, 17 09 02 i 17 09 03
9
Sorbenty, odzież ochronna (bez względu na branże)
Kod
odpadu
Rodzaj odpadu
Przykład
15 02 02*
Sorbenty, materiały filtracyjne (w tym filtry olejowe nieujęte
w innych grupach), tkaniny do wycierania (np. szmaty,
ścierki) i ubrania ochronne zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi (np. PCB)
Sorbenty (granulat,
textylia), rękawice,
kombinezony robocze
15 02 03
Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np.
szmaty, ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w
15 02 02
Sorbenty (granulat,
textylia), rękawice,
kombinezony robocze
Warsztaty samochodowe
Kod
odpadu
Rodzaj odpadu
Przykład
13 01 10*
Mineralne oleje hydrauliczne niezawierające związków
chlorowcoorganicznych
13 01 11* Syntetyczne oleje hydrauliczne
13 02 05*
Mineralne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
niezawierające związków chlorowcoorganicznych
13 02 06* Syntetyczne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
13 02 08* Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe
13 07 01* Olej opałowy i olej napędowy
13 07 02* Benzyna
14 06 03* Inne rozpuszczalniki i mieszaniny rozpuszczalników
16 01 03
Zużyte opony
16 01 04* Zużyte lub nienadające się do użytkowania pojazdy
16 01 07* Filtry olejowe
16 01 13* Płyny hamulcowe
16 08 01
Zużyte katalizatory zawierające złoto, srebro, ren, rod,
pallad, iryd lub platynę (z wyłączeniem 16 08 07)