57

7/2002

www.elektro.info.pl

P R E Z E N T A C J A

elektroniczne

przekaŸniki

bistabilne

i czasowe

Coraz czêœciej w naszych instalacjach

elektrycznych pojawia siê przekaŸnik

bistabilny, który pozwala na realizacjê

wielu efektownych funkcji

w sterowaniu np. oœwietleniem.

P

rzekaŸnik bistabilny, zwa-
ny te¿ krokowy, zmienia
stan zestyku po ka¿dora-

zowym naciœniêciu dowolnego
przycisku. Przyciski steruj¹ce
pracuj¹ bezpr¹dowo i ³¹czone
s¹ dwu¿y³owym przewodem
o minimalnym przekroju (nawet
0,5 mm

2

), równolegle do wejœcia

R/S (reset/set), a ich iloϾ jest
nieograniczona. Zastosowanie
przekaŸnika bistabilnego w miej-
sce tradycyjnej instalacji prze-
chodowej, obni¿a koszt okablo-
wania i u³atwia ewentualn¹ jej
rozbudowê.

Bardziej rozbudowana wersja

przekaŸnika bistabilnego, oprócz
wejœcia zmieniaj¹cego stan
(R/S), ma dwa dodatkowe zacis-
ki wejœciowe: wejœcie S (set) za-
³¹czaj¹ce i wejœcie R (reset)
wy³¹czaj¹ce przekaŸnik. Naciœ-
niêcie przycisku pod³¹czonego
do wejœcia S powoduje za³¹cze-
nie przekaŸnika – jeœli by³ wy-
³¹czony, a nie wywo³uje ¿adnej
reakcji, gdy by³ za³¹czony. Pod-
obnie tylko odwrotnie dzia³a wej-
œcie R. Wyjœcie MS sygnalizuj¹-
ce aktualny stan przekaŸnika poz-

wala nie tylko na wizualizacjê po-
³o¿enia zestyku, lecz mo¿e byæ
wykorzystane do sterowania in-
nymi elementami automatyki

Wykorzystanie wejϾ R i S

pozwala na rozdzielenie przycis-
ków za³¹czaj¹cych i wy³¹cza-
j¹cych. Przy pojedynczej instala-
cji przechodowej generuje to tyl-
ko dodatkowe koszty (podwójne
przyciski i trzecia ¿y³a kabla), ale
zastosowanie przekaŸników bis-
tabilnych w ca³ym budynku lub
mieszkaniu, pozwala na realizacjê
wielu zaawansowanych funkcji.
Z uwagi na objêtoœæ tego artyku-
³u, wymieniê tylko kilka z nich.

Pod³¹czenie wejœcia

R wszystkich przekaŸników do
jednego przycisku umieszczone-
go w przedpokoju umo¿liwia wy-
³¹czenie œwiat³a w ca³ym do-
mu. Pod³¹czenie wejœæ R wyb-
ranych przekaŸników do jednego
przycisku pozwala na wy³¹cze-
nie oœwietlenia na parterze lub na
piêtrze. Zastosowanie separacji
diodami umo¿liwia ³¹czenie
wejœæ przekaŸników z przyciska-
mi w dowolnych kombinacjach,
a tym samym realizacjê tzw. scen

oœwietleniowych. Przy zastoso-
waniu programatorów czasowych
mo¿na za³¹czaæ œwiat³o
w poszczególnych pomieszcze-
niach, symuluj¹c obecnoœæ do-
mowników. Mo¿na pod³¹czyæ
ca³y system oœwietlenia do ins-
talacji alarmowej tak, aby w cza-
sie alarmu pulsowa³y œwiat³a
w ca³ym domu. Mo¿na stero-
waæ ca³¹ instalacj¹ przy pomo-
cy komputera oraz za³¹czaæ
i wy³¹czaæ odbiorniki elektrycz-
ne – nie tylko oœwietleniowe – za
pomoc¹ przystawki telefonicznej.

PrzekaŸniki bistabilno-czaso-

we z serii WB 11 poza wymienio-
nymi wy¿ej wejœciami R, S, R/S
i MS, maj¹ wejœcie pozwalaj¹ce
na pod³¹czenie czujnika ruchu
PIR oraz wyjœcie napiêcia 12
V do zasilania tego czujnika. Prze-
kaŸnik ten mo¿e byæ zastosowa-
ny jako element czasowy, bistabil-
ny z ograniczeniem czasu za³¹-
czenia lub tylko bistabilny (po
zablokowaniu funkcji pomiaru
czasu). W trybach pracy z aktyw-
n¹ funkcj¹ odmierzania czasu is-
tnieje te¿ mo¿liwoœæ wy³¹cze-
nia pomiaru czasu na jeden cykl,
czyli do chwili wy³¹czenia przy-
ciskiem. Opcja ta jest przydatna
m.in. podczas sprz¹tania klatki
schodowej. Programowanie cza-
su i trybu pracy nie wymaga ¿ad-

nych dodatkowych przyrz¹dów.
PrzekaŸniki podwójne z serii WB
12 s³u¿¹ do sterowania lampa-
mi dwuobwodowymi, do których
zwykle stosuje siê ³¹czniki
œwiecznikowe. S¹ to w³aœciwie
dwa przekaŸniki bistabilne w jed-
nej obudowie i ze wspólnym wej-
œciem R/S.

W artykule ograniczyliœmy siê

do omówienia sterowania oœ-
wietleniem, a jest to jedynie w¹s-
ki wycinek mo¿liwoœci. Zakres
zastosowañ obejmuje wszystkie
urz¹dzenia zasilane lub sterowa-
ne elektrycznie. U¿ycie przekaŸ-
ników bistabilnych pozwala na re-
alizacjê wielu zaawansowanych
funkcji dostêpnych tylko w syste-
mach typu „inteligentny dom”, ta-
kich jak EIB czy X-10, a koszt wy-
konania tej instalacji jest niewiele
wy¿szy ni¿ koszt instalacji trady-
cyjnej. Wszystkich zainteresowa-
nych tematem zapraszamy na
stronê internetow¹ firmy CENT-
RAL ELEKTRO www.central.kra-
kow.pl

ul. Che³moñskiego 11

31-301 Kraków

tel. [phone]
fax [phone]

[e-mail]

www.central.krakow.pl