GEOGRAFIA podstawowa ZADANIA

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

Geografia

Poziom podstawowy

Zadania 1–14 wykonaj na podstawie za∏àczonej barwnej mapy.

1. Zapisz skal´ liczbowà mapy „Ma∏opolski prze∏om Wis∏y” w postaci skali:

a) mianowanej

b) liniowej

Obliczenia:

2. Oblicz powierzchni´ sadu po∏o˝onego w odleg∏oÊci 0,5 km na pó∏noc od przystanku autobuso-
wego w miejscowoÊci Nasi∏ów (6E).
Obliczenia:

Powierzchnia sadu wynosi:

Wykres do zadaƒ 3, 4 i 5

3. Przekrój topograficzny wykonano wzd∏u˝ linii AB.

Wpisz w odpowiednie miejsca (kó∏ka) numery, którymi oznaczono podane obiekty.

220

120

140

160

180

200

m n.p.m.

2 cm

pkt

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

Obiekty:
1. droga g∏ówna nr 824,
2. ciek,
3. droga polna,
4. skarpa,
5. zielony szlak turystyczny,
6. droga drugorz´dna,
7. rzeka Wis∏a,
8. wyciàg narciarski.

4. Na podstawie za∏àczonej barwnej mapy uzupe∏nij profil topograficzny, wpisujàc kierunki Êwiata
w prostokàty.

5. Oblicz ró˝nic´ wysokoÊci, jakà trzeba pokonaç, przechodzàc wzd∏u˝ przekroju od prawego brze-
gu koryta Wis∏y do punktu B.

WysokoÊç brzegu Wis∏y: oko∏o

WysokoÊç punktu B: oko∏o

Ró˝nica wysokoÊci:

6. Odszukaj na mapie obiekty opisane w tabeli i wpisz odpowiednio ich nazwy.

7. Na przyk∏adzie Bochotnicy wyka˝ wp∏yw rzeêby na rozmieszczenie w terenie trzech wybranych
przez ciebie elementów antropogenicznych.

8. WÊród podanych miejscowoÊci zakreÊl t´, w której S∏oƒce góruje najwczeÊniej. Odpowiedê krót-
ko uzasadnij.
A. Janowiec
B. Sad∏owice
C. Skowieszyn
D. M´çmierz
Uzasadnienie:

Lp.

Obiekt

Nazwa

Rezerwat usytuowany ok. 1,5 km na po∏udnie od Ja-
nowca, w ca∏oÊci po∏o˝ony na wyspie.

Sezonowa atrakcja turystyczna w miejscowoÊci Góry I.

Pierwsza miejscowoÊç, którà napotkamy po mini´ciu
mostu na WiÊle, jadàc od strony Pu∏aw.

Atrakcja turystyczna mi´dzy miejscowoÊcià Wylàgi
a Skowieszynek.

pkt

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

9. Porównaj elementy Êrodowiska geograficznego w polach A5 i E7, uzupe∏niajàc tabel´ wed∏ug
podanego przyk∏adu. Zapisz wniosek dotyczàcy antropopresji.

Wniosek:

10. Porównaj atrakcyjnoÊç turystycznà obszarów po∏o˝onych po prawej i po lewej stronie Wis∏y.
Uzasadnij ocen´, podajàc trzy elementy Êrodowiska geograficznego.
Porównanie:

Uzasadnienie:

Elementy Êrodowiska

Cechy elementów Êrodowiska geograficznego

przyrodnicze

nieliczne, ma∏o zasobne
w wod´ cieki

du˝a, zasobna w wod´ rze-
ka Wis∏a

wody p∏ynàce

antropogeniczne

C h e m i a . Z a k r e s r o z s z e r z o n y

pkt

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

11. Podaj rodzaj pokrycia terenu wyst´pujàcy w miejscu o wspó∏rz´dnych geograficznych:
51°23’N; 21°58’E.

12. Na podstawie mapy opisz tras´ pieszej wycieczki turystycznej znakowanymi szlakami z przy-
stanku autobusowego w Skowieszynku (H8) do restauracji w Bochotnicy. W opisie uwzgl´dnij kie-
runek marszu, rodzaj dróg i szlaków turystycznych, po jakich si´ poruszasz, miejscowoÊci, które mi-
jasz, oraz pokrycie terenu.

13. Okolice Kazimierza Dolnego znane sà mi´dzy innymi z malowniczych wàwozów. Podaj nazw´
ska∏y, w której tworzà si´ te formy rzeêby terenu, dokonaj klasyfikacji genetycznej tej ska∏y oraz
podaj jej dwie cechy fizyczne.

Nazwa ska∏y:

Typ genetyczny:

Cechy fizyczne:

14. TuryÊci wybierajàcy si´ z Kazimierza Dolnego do Janowca majà do wyboru dwie trasy: mostem
lub przepraw´ promowà przez Wis∏´. Przedstaw wad´ i zalet´ ka˝dej z tych tras.

Wada

Zaleta

Trasa

przez most

przeprawa promowa

pkt

15. Oblicz odleg∏oÊç w terenie, jeÊli na mapie o podzia∏ce 1 : 300 000 wynosi ona 6 cm.
Obliczenia:

Odleg∏oÊç w terenie wynosi:

16. Oznacz literà P – zdania prawdziwe, a literà F – zdania b∏´dne.

a) Mapa jest obrazem powierzchni Ziemi lub jej cz´Êci przedstawionym na p∏aszczyênie.

b) Skala okreÊla stopieƒ zwi´kszenia d∏ugoÊci na mapie w stosunku do d∏ugoÊci rzeczywistej.

c) Symboliczne przedstawienie na mapie obiektów i zjawisk nazywamy generalizacjà.

d) Obraz w du˝ej skali, nieuwzgl´dniajàcy krzywizny Ziemi, to plan.

17. SkreÊl b∏´dne okreÊlenia tak, aby zdania by∏y prawdziwe.
a) Najwy˝szy punkt sfery niebieskiej, wyznaczony przez pionowà lini´ poprowadzonà od obserwa-
tora, to zenit/nadir.
b) Do∏owanie/górowanie to punkt, w którym cia∏o niebieskie osiàga najwi´kszà wysokoÊç nad ho-
ryzontem.
c) SzerokoÊç geograficznà oznacza grecka litera

φφ

λλ

d) Kàt dwuÊcienny zawarty pomi´dzy p∏aszczyznà po∏udnika 0°, a p∏aszczyznà po∏udnika przecho-
dzàcego przez okreÊlony punkt na powierzchni Ziemi nazywamy d∏ugoÊcià geograficznà/szero-
koÊcià geograficznà.

18. Wpisz nazw´ metody kartograficznej, za pomocà której przedstawi∏byÊ na mapie:

a) sieç rzecznà kraju:

b) zasolenie wód morskich:

c) g´stoÊç zaludnienia wed∏ug województw:

d) rozmieszczenie ludnoÊci na Êwiecie:

e) podzia∏ polityczny Êwiata:

19. W ka˝dym podpunkcie skreÊl element, który nie pasuje do pozosta∏ych:
a) skala Beauforta, skala Kelvina, skala Celsjusza, skala Fahrenheita;
b) wody siarczanowe, szczawy, solanki, wody zaskórne;
c) grad, go∏oledê, krupy Ênie˝ne, deszcz;
d) zachmurzenie, opady, rzeêba terenu, nas∏onecznienie.

20. O ile godzin i w którà stron´ przesuniesz wskazówki zegarka, wyje˝d˝ajàc z Polski (czas Êrodko-
woeuropejski) do Lizbony?

Odpowiedê:

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

pkt

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

21. Na podstawie opisu wymieƒ nazw´ genetycznà jeziora oraz podaj stosowny przyk∏ad, wybie-
rajàc z jezior podanych w nawiasie.
(¸ebsko, Haƒcza, Czarny Staw w Tatrach, Dàbie, Bajka∏, Âniardwy, Kaspijskie, Asuaƒskie)
a) Sà to pozosta∏oÊci po dawnych morzach. Takà genez´ ma najwi´ksze jezioro Êwiata.

Typ genetyczny jeziora:

Przyk∏ad jeziora:

b) Znajdujà si´ w zag∏´bieniach kot∏ów polodowcowych, zwykle sà g∏´bokie.

Typ genetyczny jeziora:

Przyk∏ad jeziora:

c) Tworzà si´ wskutek odci´cia zatoki przez narastajàcà mierzej´.

Typ genetyczny jeziora:

Przyk∏ad jeziora:

22. SkreÊl b∏´dne okreÊlenia tak, aby zdania opisujàce teori´ tektoniki p∏yt litosfery by∏y prawdzi-
we.

Teoria tektoniki p∏yt litosfery g∏osi, ˝e skorupa ziemska podzielona jest na dwanaÊcie/szeÊç wiel-
kich p∏yt. Niektóre cz´Êci p∏yt làdowych zbudowane sà ze ska∏ magmowych i metamorficznych,
tworzàc krystaliczne tarcze zwane kratonami/peneplenami. P∏yty litosfery znajdujà si´ w ciàg∏ym
ruchu. Miejsce, gdzie dochodzi do kolizji p∏yt, nazywamy strefà subdukcji/ryftami. Teoria p∏yt li-
tosfery pozwala wyjaÊniç zmiany rozmieszczenia làdów i oceanów w odleg∏ych okresach geologicz-
nych. W triasie istnia∏ làd zwany Pangeà/Gondwanà.

23. Po∏àcz strza∏kami lokalne nazwy formacji roÊlinnych z odpowiadajàcym im opisem:

1) tundra

A) kolczaste zaroÊla krzewiaste w Australii

2) scrub

B) strefa roÊlinnoÊci twardolistnej klimatu podzwrotnikowego

3) makia

C) lasy równikowe Ameryki Po∏udniowej

4) selva

D) lasy iglaste strefy umiarkowanej

E) bezleÊna formacja klimatu podbiegunowego

24. Podanym rodzajom czasów przyporzàdkuj definicje.
1) czas miejscowy

A) czas umowny stosowany na okreÊlonym obszarze

2) czas strefowy

B) czas s∏oneczny po∏udnika Greenwich

3) czas urz´dowy

C) moment górowania S∏oƒca

4) czas uniwersalny

D) czas s∏oneczny po∏udnika Êrodkowego strefy czasowej
E) czas liczbowo równy godzinnemu kàtowi punktu Barana

1 – ..................... , 2 – ..................... , 3 – ..................... , 4 – ..................... .

25. SpoÊród ni˝ej podanych ska∏ wykreÊl te, które nie nale˝à do grupy ska∏ magmowych.
ska∏y: wapieƒ, gnejs, granit, marmur, piasek, bazalt, w´giel kamienny

pkt

26. Uzupe∏nij rysunek, wpisujàc we w∏aÊciwe miejsca podane poj´cia.
Poj´cia: po∏udnik ziemski, zachód, wschód, zenit, po∏udnik niebieski, horyzont, p∏aszczyzna horyzontu.

27. Wpisz we w∏aÊciwych miejscach nazwy pór roku odpowiadajàcych przedstawionym na mapach
sytuacjom barycznym.

a)...................................................................... b)......................................................................

28. Na zamieszczonym profilu glebowym podpisz odpowiednio poziomy glebowe.

O ......................................................

B ......................................................

A ......................................................

C ......................................................

K ......................................................

30°

60°

0°

30°

60°

30°

60°

0°

30°

60°

2000 km

30°

60°

0°

30°

0°

60°

30°

60°

0°

30°

60°

2000 km

............................................................

...........................................................

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

pkt

29. Rozpoznaj zaznaczone na mapie formacje roÊlinne, a nast´pnie uzupe∏nij tabel´ podanymi poj´ciami.

Poj´cia: tajga, baobaby, zwrotnikowy suchy, brzoza kar∏owata, kontynentalny ch∏odny, liany, sawanna,
podrównikowy suchy, tundra, kaktusy, równikowy wilgotny, pustynia, subpolarny, modrzew, las
równikowy.

30. W ka˝dym szeregu wykreÊl niepasujàcy element.
A. m˝awka, krupy Ênie˝ne, grad, szron
B. wicher, huragan, tsunami, sztorm
C. go∏oledê, rosa, szadê, deszcz
D. willy-willy, cyklon, tornado, pasat

Lp.

Nazwa formacji

Typ klimatu

Charakterystyczne gatunki

100

120

140

160

100

120

140

160

180

2000 km

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

pkt

31. Na podstawie danych w tabeli wykonaj diagram ko∏owy przedstawiajàcy liczb´ ludnoÊci wed∏ug
kontynentów w 2000 roku.

Obliczenia:

32. W bogatych krajach wcià˝ pojawia si´ dylemat dotyczàcy pomocy krajom biednym, znany ja-
ko „ryba czy w´dka”.

a) Podaj dwa przyk∏ady dzia∏aƒ, które mo˝na uznaç za „ryb´”.

–

b) Podaj dwa przyk∏ady dzia∏aƒ, które mo˝na uznaç za „w´dk´”.

–

c) Uzasadnij koniecznoÊç pomocy w formie „w´dki”.

Kontynenty

Liczba ludnoÊci (w mln)

1 r. n.e. 1000 r. 1500 r. 1750 r. 1900 r. 1950 r. 1970 r. 1980 r. 1990 r. 2000 r.

Azja (bez Rosji)

Europa (z Rosjà)

Afryka

Ameryka ¸aciƒska

Ameryka Pó∏nocna

Australia i Oceania

Âwiat ogó∏em

205

185

295

520

920

1355

2091

2579

3138

165

430

572

702

749

772

145

217

354

470

633

163

283

364

441

217

226

248

278

297

303

473

707

1661

2537

3675

4433

5288

3642

826

814

517

305

6134

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

pkt

33. Rozpoznaj typ elektrowni na podstawie opisu.

34. Przyporzàdkuj podane surowce mineralne do poszczególnych rodzajów.
Surowce: fosforyty, glin, glina, ropa naftowa, wolfram, i∏
Rodzaje surowców mineralnych:

chemiczne:

metaliczne:

ceramiczne:

35. Na podstawie zamieszczonego tekstu uzupe∏nij schemat, wpisujàc ró˝ne konsekwencje impor-
tu u˝ywanych aut.
Gdy w zesz∏ym roku sprowadzano ponad 100 tysi´cy samochodów miesi´cznie, rzàd patrzy∏ na to
zjawisko spokojnie. Ekolodzy alarmowali, ˝e spora cz´Êç tych pojazdów szkodzi Êrodowisku. Ludzie
z bran˝y podkreÊlali, ˝e wielu importerów bezkarnie oszukuje bud˝et paƒstwa, zani˝ajàc p∏aconà
akcyz´. Teraz, gdy nasz rynek si´ nasyci∏ i import spada, Rada Ministrów zatwierdzi∏a projekt usta-
wy zmieniajàcej zasady opodatkowania takich pojazdów. Nowe przepisy majà dostosowaç nasze
prawodawstwo do unijnych standardów, a tak˝e przyhamowaç import samochodów, których spa-
liny sà szkodliwe dla Êrodowiska – czyli tych najstarszych.
Odkàd jesteÊmy w Unii, sprowadziliÊmy blisko milion u˝ywanych aut. (…)
„Zalew sprowadzanych u˝ywanych aut spowodowa∏ obni˝k´ cen wszystkich samochodów z drugiej
r´ki. Obecnie import sta∏ si´ mniej op∏acalny” – opowiada Sylwia Wiszowata z Eurotax Polska,
firmy monitorujàcej rynek aut u˝ywanych. „Pojazdy kupione kiedyÊ w polskim salonie, serwisowa-
ne, bezwypadkowe, tak˝e stania∏y. Niektóre nawet o jednà trzecià. Rynek jest nasycony. Trudniej
ju˝ sprzedaç sprowadzone auto. Coraz wi´cej z nich bezskutecznie czeka na nabywców”.
Na masowym imporcie straci∏ permanentnie oszukiwany bud˝et paƒstwa. Nikt chyba nie
wierzy, ˝e sprowadzane samochody sà w a˝ tak z∏ym stanie, ˝e mogà kosztowaç 100–200 euro.
A takie ceny cz´sto importerzy deklarujà, aby zap∏aciç ni˝szà akcyz´, która jest naliczana od war-
toÊci pojazdu.

èród∏o: www.money.pl, 17.03.2005 r.

Pochodzi z nich wi´kszoÊç Êwiatowej produkcji energii elektrycznej.

W procesie produkcji wytwarzajà wiele zwiàzków chemicznych i py∏ów.

Budowa wymaga olbrzymich nak∏adów finansowych i odpowiedniego

ukszta∏towania

terenu.

Budowa jest niezwykle kosztowna i wymaga stosowania nowoczesnych

instalacji produkowanych w niewielu krajach, budzi równie˝ sprzeciw

organizacji

ekologicznych.

1. ............................................

2. ............................................

3. ............................................

Typ elektrowni

Opis elektrowni

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

pkt

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

36. Oznacz literà P – zdania prawdziwe, a literà F – zdania b∏´dne.

a) W porównaniu z innymi krajami Europy Ârodkowo-Wschodniej produkcja rolnicza w Polsce jest

niewielka. ...........

b) WÊród zbieranych w Polsce owoców przewa˝ajà jab∏ka. ...........

c) Chów trzody chlewnej koncentruje si´ w Polsce w województwach wielkopolskim i kujawsko-po-

morskim. ...........

d) Polska jest krajem przodujàcym na Êwiecie w zbiorach ˝yta. ...........

e) Najwi´kszy area∏ upraw w Polsce zajmujà roÊliny stràczkowe. ...........

37. Przyporzàdkuj miastom polskim pe∏nione przez nie funkcje.

1) Karpacz

A) przemys∏owa

2) Kalwaria Zebrzydowska

B) rekreacyjna

3) S∏ubice

C) religijna

4) Gliwice

D) obs∏ugi ruchu nadgranicznego

E) obronna

1 – ..................... , 2 – ..................... , 3 – ..................... , 4 – ..................... .

38. Na podstawie za∏àczonego tekstu wykonaj podane ni˝ej polecenia.
Polski eksport w zesz∏ym roku wzrós∏ a˝ o 26 proc. – liczàc w euro. (…) Import te˝ si´ zwi´ksza∏,
ale wolniej – o 18 proc., liczàc w euro. Efekt: od momentu wejÊcia do UE Polsce uda∏o si´ znaczà-
co zredukowaç deficyt handlowy – do 11,4 mld euro. Rok wczeÊniej by∏o 12,8 mld.

– To prawdziwa rewolucja eksportowa. I nast´puje w warunkach realnego umocnienia si´ z∏otów-

ki, co bardzo dobrze Êwiadczy o konkurencyjnoÊci polskich firm! – cieszy si´ wiceminister gospo-
darki Miros∏aw Zieliƒski. Im mocniejszy z∏oty, tym trudniej naszym firmom sprzedajàcym za grani-
cà – bo ich towary sà tam coraz dro˝sze.

G∏ównym odbiorcà polskiego eksportu sà inne paƒstwa Unii. A˝ 17 z nich zwi´kszy∏o w ubieg∏ym

roku zakupy polskich towarów i us∏ug. W efekcie nasz deficyt handlowy z UE stopnia∏ trzykrotnie
do 1,1 mld euro! W wypadku niektórych krajów Polska mo˝e si´ pochwaliç du˝à nadwy˝kà: 900

B. Wp∏yw na sprzeda˝
nowych samochodów

Import u˝ywanych

samochodów

D. Wp∏yw na bud˝et
paƒstwa

A. Wp∏yw na Êrodowisko

.............................................

C. Wp∏yw na rozwój sektora
paliw samochodowych

pkt

mln euro z Wielkà Brytanià, 650 mln z Niemcami i 260 mln z Danià. Spory deficyt mamy wcià˝
z W∏ochami (blisko 2 mld euro), Francjà (prawie 1,2 mld) i Finlandià (500 mln).
(…)

Wed∏ug danych rzàdowych polskimi hitami eksportowymi w 2005 r. okaza∏y si´: artyku∏y rol-

no-spo˝ywcze (miesi´czny wzrost o 153 mln dol.!); w´giel i koks (110 mln dol.); wyroby metalur-
giczne (96 mln dol.).

èród∏o: „Gazeta Wyborcza“, 18.05.2005 r.

a) OkreÊl saldo bilansu handlowego Polski z krajami UE.

b) Wpisz do odpowiednich kolumn tabeli nazwy krajów UE, z którymi Polska ma ujemny lub dodat-
ni bilans handlowy.

c) Podaj grup´ polskich towarów najbardziej poszukiwanà na rynkach UE.

39. Uzupe∏nij tabel´, wpisujàc po cztery przyk∏ady przyrodniczych i pozaprzyrodniczych czynników
rozwoju rolnictwa.

40. Tabela przedstawia zbiory ry˝u w 2003 roku. Na jej podstawie wykonaj podane ni˝ej polecenia.

èród∏o:

Tablice geograficzne, Warszawa 2004

Kraj

Zbiory (w mln ton)

Odsetek Êwiatowych zbiorów

Chiny

167,6

Indie

133,5

Indonezja

51,8

Bangladesz

38,1

Wietnam

34,6

Tajlandia

27,0

pozosta∏e kraje

132,4

Êwiat

585,0

100%

Czynniki rozwoju rolnictwa

przyrodnicze

pozaprzyrodnicze

Bilans handlowy

ujemny

dodatni

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

pkt

a) Oblicz odsetek Êwiatowych zbiorów ry˝u dla ka˝dego z krajów wpisanych do tabeli.
Obliczenia:

b) Wykonaj diagram ko∏owy przedstawiajàcy zbiory ry˝u na Êwiecie.

41. Podaj trzy wady i trzy zalety transportu lotniczego.

Wady

Zalety

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

pkt

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

42. Mapa pokazuje, jak wyglàda∏by Êwiat, gdyby liczba zagranicznych goÊci danego kraju decydo-
wa∏a o wielkoÊci jego terytorium.

èród∏o: „National Geographic” z lipca 2006.

a) Oceƒ wielkoÊç dochodów z turystyki uzyskiwanych na kontynencie.

Ameryki Pó∏nocnej: ................................................................................................................................

Ameryki Po∏udniowej: .............................................................................................................................

................................................................................................................................................................

b) Podaj dwie przyczyny wp∏ywajàce na wielkoÊç dochodów uzyskiwanych z turystyki na tych
dwóch kontynentach.

1. ............................................................................................................................................................

2. ............................................................................................................................................................

43. Oceƒ struktur´ produkcji energii elektrycznej w podanych krajach Êwiata, stosujàc kryterium
ochrony Êrodowiska. Ocen´ za ka˝dym razem uzasadnij.

Norwegia

0,4%
cieplne

99,3%
wodne

0,3%
inne

80,2%
cieplne

18,5%
wodne

0,1%
inne

1,2%
jàdrowe

Chiny

Francja

8,2%

cieplne

14%

wodne

0,7%

inne

77,1%

jàdrowe

>25 mld USD
10–25
5–10
< 5

500 000 turystów zagranicznych w 2004 roku

Wp∏ywy z turystyki zagranicznej

pkt

44. Miasta na ca∏ym Êwiecie zaczynajà si´ do siebie upodabniaç. Na przyk∏ad w ÊródmieÊciach wi´k-
szoÊci du˝ych oÊrodków znajduje si´ tak zwane city. Podaj jednà charakterystycznà cech´ odno-
szàcà si´ do:

a) zabudowy

city: ..................................................................................................................................

b) funkcji

city: ........................................................................................................................................

c) liczby ludnoÊci stale zamieszkujàcej

city: .........................................................................................

45. Podaj dwa argumenty, dlaczego w Polsce nie op∏aca si´ budowaç elektrowni s∏onecznych.

1. ............................................................................................................................................................

2. ............................................................................................................................................................

46. SkreÊl b∏´dne okreÊlenia, tak aby charakterystyka elektrowni jàdrowych by∏a prawdziwa.

Uran/wodór jest paliwem wykorzystywanym w elektrowniach jàdrowych. Ich budowa jest kosz-

towna/ma∏o kosztowna. Na Êwiecie znajduje si´ oko∏o 2000/500 elektrowni jàdrowych. W nie-

których krajach, np. na Litwie/w Norwegii elektrownie te produkujà ponad po∏ow´ wytwarzanej

energii elektrycznej. G∏ównymi zaletami energetyki jàdrowej jest drogie/tanie paliwo i emitowa-

nie/nieemitowanie do Êrodowiska (przy bezawaryjnej pracy) szkodliwych zanieczyszczeƒ.

47. Poni˝szy tekst opisuje jeden z konfliktów rozgrywajàcych si´ we wspó∏czesnym Êwiecie.

Jest to jedno z najkrwawszych wydarzeƒ XX wieku. Historia konfliktu si´ga XV stulecia, kiedy to
na tereny zamieszkane przez zbieraczy i rolników Hutu przyby∏o z pó∏nocy pasterskie plemi´ Tutsi.
Mobilni i bardzo przedsi´biorczy Tutsi szybko podporzàdkowali sobie Hutu, chocia˝ zawsze byli
mniejszoÊcià. Od po∏owy XX wieku konflikt, u którego pod∏o˝a le˝a∏ spór o ziemi´, zaczà∏ przybie-
raç na sile. Zwi´kszajàca si´ liczba ludnoÊci prowadzi∏a do licznych tarç. Konflikt rozgrywa∏ si´
na p∏aszczyênie rolnicy Hutu–pasterze Tutsi. Podczas ostatniej wojny domowej w 1994 roku wy-
mordowano oko∏o miliona mieszkaƒców, pozostali przy ˝yciu w wi´kszoÊci uciekli za granic´.

a) Podaj kontynent i nazw´ paƒstwa, którego dotyczy ten konflikt.

b) OkreÊl ten rodzaj konfliktu.

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

pkt

Paƒstwo

Ocena

(korzystna/niekorzystna)

Uzasadnienie oceny

Chiny

Norwegia

Francja

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

48. Dokoƒcz zdania.

a) Obszary stale zamieszkane i eksploatowane gospodarczo przez cz∏owieka nazywa si´

................................................ .

b) Najwi´ksze obszary na Ziemi niezamieszkane i niewykorzystywane przez ludzi to (podaj nazwy

obszarów) ...................................................... i ....................................................... .

c) Do analizy rozmieszczenia ludnoÊci u˝ywa si´ terminu: ...........................................................,

oznaczajàcego utrudnienie w zasiedleniu danego miejsca.

49. Przyporzàdkuj terminom w∏aÊciwe definicje.

1) reemigracja

A) zmiana miejsca pobytu na sta∏e lub czasowo

2) migracja

B) odp∏yw ludnoÊci poza granice paƒstwa

3) emigracja

C) przybycie na nowe miejsce zamieszkania

4) repatriacja

D) powrót emigrantów do ojczyzny

E) przyjazd do ojczyzny uchodêców, jeƒców, przesiedleƒców

1 – ................................ 2 – ................................ 3 – ................................ 4 – ................................

50. Po∏àcz strza∏kà podane przyk∏ady funkcji rolnictwa z odpowiednim typem tych funkcji.

A) funkcja ekonomiczna

1) struktura w∏asnoÊciowa ziemi

B) funkcja spo∏eczna

2) ingerencja w procesy biologiczne Êwiata roÊlin i zwierzàt

C) funkcja przestrzenna

3) dostarczanie ˝ywnoÊci

4) kszta∏towanie krajobrazu

51. Uzupe∏nij tabel´, korzystajàc z zamieszczonych poni˝ej okreÊleƒ na temat rolnictwa na Êwiecie.

Typ rolnictwa: pierwotne, intensywne, ˝arowo-od∏ogowe, rynkowe.
Cecha rolnictwa: nastawione na zaspokojenie w∏asnych potrzeb producentów, produkcja prze-
znaczona na sprzeda˝, uprawa monokulturowa, wysoka mechanizacja.
Obszar wyst´powania: Brazylia, Europa Zachodnia, po∏udniowo-wschodnia Australia, Êrodkowa Afryka.

Typ rolnictwa

Cecha rolnictwa

Obszar wyst´powania

ugorowe

dwu- lub trzyletnie

ugorowanie pól

zachodnia Azja, zachodnia

i po∏udniowa Afryka

plantacyjne

....................................................

wypalanie fragmentu lasu

....................................................

Europa Zachodnia, Kalifornia

pkt

52. Wymieƒ po dwa przyk∏ady surowców pochodzenia roÊlinnego i zwierz´cego, a nast´pnie po-
daj ga∏´zie lub bran˝e przemys∏u, w których si´ je wykorzystuje.

Ga∏´zie przemys∏u: spo˝ywczy, chemiczny, mineralny, lekki, drzewno-papierniczy.

53. Sformu∏uj zale˝noÊç mi´dzy wielkoÊcià przyrostu naturalnego a poziomem rozwoju gospodar-
czego krajów Êwiata.

................................................................................................................................................................

54. Rozpoznaj zamieszczone na fotografiach obiekty religijne, a nast´pnie uzupe∏nij tabel´.

Surowiec pochodzenia roÊlinnego

Ga∏àê lub bran˝a przemys∏u

...................................................................................

..................................................................................

...................................................................................

..................................................................................

Surowiec pochodzenia zwierz´cego

Ga∏àê lub bran˝a przemys∏u

...................................................................................

..................................................................................

...................................................................................

..................................................................................

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

pkt

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

55. Na podstawie wykresu przedstawiajàcego odsetek ludnoÊci umiejàcej czytaç i pisaç oraz w∏a-
snej wiedzy wykonaj polecenia.

a) Wymieƒ dwa paƒstwa, w których wyst´puje najwi´kszy analfabetyzm.

1 – ....................................................................

2 – ....................................................................

b) Podaj dwie przyczyny du˝ego analfabetyzmu w wybranych paƒstwach.

1 – ..................................................................................................................................................

2 – ..................................................................................................................................................

c) Wymieƒ kontynent, na którym dominuje analfabetyzm. ...........................................................

56. Tabela przedstawia wspó∏czynnik feminizacji wybranych krajów Êwiata.

a) Wypisz kraje, w których jest wi´cej m´˝czyzn ni˝ kobiet.

......................................................................................................................................................

b) Podaj dwie przyczyny wp∏ywajàce na przewag´ liczby m´˝czyzn nad liczbà kobiet w spo∏eczeƒ-
stwach wymienionych krajów.

1 – ..................................................................................................................................................

2 – ..................................................................................................................................................

Nazwa kraju

WielkoÊç wspó∏czynnika feminizacji

Indie

92,5

Pakistan

93,6

Rosja

112,9

¸otwa

116,8

50%

Niger

Mali

Senegal

Benin

Bangladesz

Mauretania

Etiopia

Nepal

Czad

Mozambik

17,1

19,0

39,3

39,8

41,1

41,2

41,5

44,0

45,8

46,5

Lp.

Paƒstwo, w którym

znajduje si´ obiekt

Nazwa religii, dla której

obiekt jest miejscem kultu

Nazwa obiektu

pkt

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

c) Bangladesz jest krajem le˝àcym w Azji Po∏udniowej. Korzystajàc z tabeli oraz z w∏asnych wiado-
moÊci, oceƒ, czy jest on krajem o wysokim wspó∏czynniku feminizacji, czy maskulinizacji.

Bangladesz jest krajem o wysokim wspó∏czynniku ................................................. .

57. Na podstawie mapy przedstawiajàcej euroregiony, do których nale˝à obszary paƒstwa polskie-
go, oraz w∏asnej wiedzy wykonaj polecenia.

a) WyjaÊnij cel powo∏ywania euroregionów.

................................................................................................................................................................

b) Wymieƒ paƒstwa, które tworzà euroregion Karpaty.

................................................................................................................................................................

c) Podaj trzy korzyÊci, jakie przynosi paƒstwom tworzenie euroregionów.

1. ............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

2. ............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

3. ............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

POMERANIA

BA¸TYK

NIEMEN

PUSZCZA
BIA¸OWIESKA

BUG

BA¸TYK

KARPATY

TATRY

ÂLÑSK
CIESZY¡SKI

GLACENSIS

DOBRAVA

PRADZIAD

SILESIA

BESKIDY

P o l s k a

Niemcy

R o s j a

S z w e c j a

R o s j a

Mo∏dawia

Dania

L i t w a

¸ o t w a

B i a ∏ o r u Ê

U k r a i n a

R u m u n i a

W ´ g r y

A u s t r i a

C z e c h y

S ∏ o w a c j a

PRO EUROPA
VIADRINA

SPREWA–NYSA–BÓBR

NYSA

Estonia

200 km

100

pkt

Z A D A N I A T E S T O W E . P R Ó B N A M A T U R A Z O P E R O N E M I „ G A Z E T Ñ W Y B O R C Z Ñ ”

■

G e o g r a f i a . P o z i o m p o d s t a w o w y

58. Wymieƒ trzy paƒstwa powsta∏e z rozpadu ZSRR, które razem z Polskà wstàpi∏y do Unii Europej-
skiej.

59. Na podstawie mapy wymieƒ paƒstwa, które w Êwiatowej produkcji roÊlin dostarczajà:

1) 20% Êwiatowej produkcji zbó˝

2) 26% Êwiatowej produkcji trzciny cukrowej

3) 13% Êwiatowej produkcji buraków cukrowych

4) 20% Êwiatowej produkcji ziemniaków

60. Na podstawie za∏àczonego tekstu wykonaj polecenie.
W Polsce pod koniec zesz∏ego roku by∏o oko∏o 3,2 mln internautów z szerokopasmowym dost´-
pem do sieci. W porównaniu z czerwcem 2006 roku przyby∏o ich 20%. WÊród najpopularniejszych
technologii dost´pu zdecydowanie dominujà (57%) rozwiàzania typu DSL, z Neostradà na czele.
Szybko przybywa jednak u˝ytkowników dost´pu oferowanego przez telewizje kablowe (na ko-
niec 2006 roku ich udzia∏ w rynku wynosi∏ ju˝ 28%). Trzej najwi´ksi dostawcy us∏ug – TP, UPC i Mul-
timedia – razem posiadajà 64% udzia∏ów w rynku.
Zdecydowanà wi´kszoÊç u˝ytkowników Internetu szerokopasmowego stanowià klienci indywidual-
ni (87%), firmy to zaledwie 12%. Najgorzej jest jednak w przypadku oÊwiaty – tylko 40% szkó∏ mo-
˝e si´ pochwaliç szybkim po∏àczeniem do globalnej sieci.
W Polsce ciàgle przewa˝ajà ∏àcza o przepustowoÊci oko∏o 512 Kbps (jest ich 40%). Dynamicznie ro-
Ênie jednak liczba klientów korzystajàcych z ∏àcz o pr´dkoÊci przynajmniej 1 Mbps. Wynika to
przede wszystkim z atrakcyjnych ofert promocyjnych TP SA i rosnàcej konkurencji pozosta∏ych
wielkich operatorów takich jak Netia czy Dialog, którzy od niedawna mogà Êwiadczyç swoje us∏u-
gi, tak˝e wykorzystujàc do tego infrastruktur´ Telekomunikacji Polskiej.

èród∏o: http://technopolis.polityka.pl/

30°

60°

0°

30°

0°

30°

60°

90°

120°

150°

30°

60°

120°

150°

60°

30°

60°

0°

30°

60°

20°

0°

20°

40°

0°

20°

40°

60°

40°

60°

zbo˝a

ziemniaki

buraki cukrowe (trzcina cukrowa)

odsetek zbiorów Êwiatowych

2000 km

pkt

a) Wska˝ tendencje dotyczàce:

1. liczby internautów w kraju – .............................................................................................................

................................................................................................................................................................

2. dost´pu do szybkich ∏àczy internetowych – ....................................................................................

................................................................................................................................................................

b) Wymieƒ trzech najwi´kszych dostawców us∏ug internetowych na naszym rynku.

1. ................................................, 2. ................................................, 3. ................................................

c) Oceƒ dost´p oÊwiaty do szybkiego Internetu, porównujàc z dost´pem klientów indywidualnych.
Ocen´ uzasadnij.

................................................................................................................................................................

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
GEOGRAFIA podstawowa ZADANIA odp
GEOGRAFIA podstawowa ZADANIA odp
Calki wzory podstawowe zadania
geografia podstawowy
Nauka szkolna jako podstawowe zadania rozwojowe, studia Pedagogika Resocjalizacja lic, wychowani
PODSTAWOWE ZADANIA OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ, STRAŻ POŻARNA
MATEMATYKA podstawowy ZADANIA
Podstawowe zadania zawodoznawstwa, wypracowania
konspekt PODSTAWOWE ZADANIA DOMU DZIECKA W DZIEDZINIE ROZWOJU UMYSŁOWEGO I NAUKI SZKOLNEJ WYCHOWAN
cel i podstawowe zadania systemu obronnosci, bezpieczenstwo
2)WYKŁAD 1 PODSTAWOWE ZADANIA I FUNKCJE EKOLOGISTYKI

więcej podobnych podstron