1

SŁOWNIK WYRAZÓW U

Ż

YWANYCH W BRAN

Ż

Y TURYSTYCZNEJ

Ustawa podstawowe poj

ę

cia

Usługi turystyczne – usługi przewodnickie, usługi hotelarskie oraz wszystkie inne usługi

ś

wiadczone turystom lub odwiedzaj

ą

cym.

Impreza turystyczna – co najmniej dwie usługi turystyczne tworz

ą

ce jednolity program i obj

ę

te

wspóln

ą

cen

ą

, je

ż

eli usługi te obejmuj

ą

nocleg lub trwaj

ą

ponad 24 godziny albo je

ż

eli program

przewiduje zmian

ę

miejsca pobytu.

Organizator turystyki (touroperator) – przedsi

ę

biorca organizuj

ą

cy imprez

ę

turystyczn

ą

. To

wła

ś

nie on ponosi odpowiedzialno

ść

wobec klienta za niewykonanie lub nienale

ż

yte wykonanie

umowy o

ś

wiadczenie usług turystycznych. Musi posiada

ć

zezwolenie na prowadzenie

działalno

ś

ci gospodarczej w tej dziedzinie.

Po

ś

rednik turystyczny – przedsi

ę

biorca, który na zlecenie klienta i w jego imieniu, zawiera

umow

ę

z organizatorem turystyki lub innym usługodawc

ą

, np. hotelarzem czy przewo

ź

nikiem.

Po

ś

rednik nie ponosi odpowiedzialno

ś

ci za jako

ść

wykonanej usługi przez wymienionych

przedsi

ę

biorców, jego odpowiedzialno

ść

jest ograniczona, tzn. mo

ż

e odpowiada

ć

za

niedochowanie nale

ż

ytej staranno

ś

ci przy wyborze kontrahenta i usługi dla klienta. jest

zobowi

ą

zany uzyska

ć

zezwolenie wojewody na prowadzenie działalno

ś

ci gospodarczej w tym

zakresie.

Agent turystyczny – przedsi

ę

biorca, który stale po

ś

redniczy w zawieraniu umów o

ś

wiadczenie

usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki lub na rzecz innych usługodawców.
Zawsze reprezentuje innego przedsi

ę

biorc

ę

, nie wyst

ę

puje we własnym imieniu. Nie ponosi

odpowiedzialno

ś

ci wobec klienta zarówno za niewykonanie usług, jak i za wadliwie zawart

ą

umow

ę

. Działalno

ść

agentów nie wymaga uzyskania zezwolenia.

Pilot wycieczek – osoba, która w imieniu organizatora turystyki towarzyszy uczestnikom
imprezy, sprawuj

ą

c opiek

ę

nad nimi i czuwaj

ą

c nad sposobem wykonania na ich rzecz usług.

Przewodnik turystyczny – osoba zawodowo oprowadzaj

ą

ca grupy wycieczkowe po wybranych

obszarach, miejscowo

ś

ciach i obiektach oraz udzielaj

ą

ca o nich informacji.

2

SŁOWNIK WYRAZÓW U

Ż

YWANYCH W BRAN

Ż

Y TURYSTYCZNEJ

all inclusive - wszystko wliczone, impreza, w której oprócz noclegu i wy

ż

ywienia turysta

korzysta bez dodatkowych opłat z wszystkich usług (napoje, rozrywka, rekreacja itp.)

ś

wiadczonych w danym hotelu (o

ś

rodku).

a la carte - menu (dania z karty) -jadłospis z wyborem da

ń

, z których ka

ż

de ma przypisan

ą

cen

ę

.

allotment - Forma zawierania umowy z dostawc

ą

usług. Taka forma zawarcia umowy z

dostawc

ą

usług stanowi,

ż

e zamawiaj

ą

cy przez okre

ś

lony czas posiada w swojej dyspozycji

uzgodnion

ą

ilo

ść

usług, w okre

ś

lonej cenie i standardzie. Umowa ta równie

ż

okre

ś

la, w jakim

terminie zamawiaj

ą

cy ma prawo zrezygnowa

ć

z cało

ś

ci lub cz

ęś

ci zamówionych usług bez

ponoszenia kosztów. Podobnie jak umowa czarterowa, powinna mie

ć

form

ę

pisemn

ą

.

bed and breakfast (BB) - forma

ś

wiadczenia oferowanego tury

ś

cie, w zestaw którego wchodzi

nocleg ze

ś

niadaniem.

boarding pass (karta pokładowa) - karta wr

ę

czana pasa

ż

erom samolotu na pocz

ą

tku odprawy

(check-in) przed wej

ś

ciem na pokład, zawieraj

ą

ca nazwisko pasa

ż

era, numer lotu, sektor i

numer miejsca w samolocie; analogiczna karta wydawana pasa

ż

erom statków nazywana jest

embarkation card.

booking - zamawianie, rezerwowanie usług turystycznych, np. biletów lotniczych, miejsc w
hotelach, miejscówek itp.

catering - dostarczanie, zaopatrywanie w

ż

ywno

ść

; dostawa artykułów

ż

ywno

ś

ciowych dla

podró

ż

nych w

ś

rodkach transportu; równie

ż

catering biurowy, konferencyjny.

continental breakfast (

ś

niadanie kontynentalne) -

ś

niadanie składaj

ą

ce si

ę

zwykle

przynajmniej z herbaty lub kawy, chleba, grzanki lub rogalika, masła, d

ż

emu lub galaretki,

czasem równie

ż

soku, sera i w

ę

dliny.

czarter- Forma zawierania umowy z dostawc

ą

usług. Ta forma zawarcia umowy

ś

wiadczy,

ż

e

zamawiaj

ą

cy zakupił u sprzedaj

ą

cego okre

ś

lon

ą

ilo

ść

usług w okre

ś

lonym terminie i standardzie,

za z góry uzgodnion

ą

kwot

ę

. Forma umowy uniemo

ż

liwia dokonywanie jakichkolwiek zwrotów

zamówionych usług. Ceny przy umowie czarterowej powinny by

ć

ni

ż

sze ni

ż

przy innej formie

zamówienia. Umowa czarterowa, z uwagi na jej zło

ż

ono

ść

, powinna mie

ć

form

ę

pisemn

ą

.

dewizy -

ś

rodki płatnicze płatne w obcej walucie za granic

ą

, przede wszystkim weksle, czeki,

przekazy, pieni

ą

dze papierowe (banknoty).

dieta dewizowa (złotowa) - ekwiwalent zryczałtowany, przydzielony osobie udaj

ą

cej si

ę

w

delegacj

ę

zagraniczn

ą

lub krajow

ą

na pokrycie spodziewanych wydatków, przede wszystkim na

wy

ż

ywienie i zakwaterowanie. Dieta nie jest form

ą

wynagrodzenia za prac

ę

.

english brekfast (

ś

niadanie angielskie) -

ś

niadanie powszechnie serwowane na Wyspach

Brytyjskich; zwykle składa si

ę

z soku i/lub płatków zbo

ż

owych, dania głównego, grzanki, masła i

d

ż

emów (galaretek) oraz kawy lub herbaty; danie główne składa si

ę

zwykle z w

ę

dliny, ryby lub

jajek albo kompozycji tych produktów.

full board (FB) -

ś

wiadczenie dotycz

ą

ce wy

ż

ywienia i noclegu turystów, w skład którego

wchodz

ą

trzy posiłki dziennie -

ś

niadanie, obiad i kolacja.

guide - czyli pilot, osoba funkcjonuj

ą

ca w systemie obsługi ruchu turystycznego, której głównym

zadaniem jest wykonawcze zrealizowanie programu pobytu lub objazdu turystycznego - w kraju i
za granic

ą

- w stosunku do zespołu osób zwanych zorganizowan

ą

grup

ą

turystyczn

ą

.

3

half board (HB) -

ś

wiadczenie dotycz

ą

ce wy

ż

ywienia i noclegu turystów, w skład którego

wchodz

ą

dwa posiłki dziennie, najcz

ęś

ciej

ś

niadanie i tzw. obiadokolacja.

impreza - Powszechnie przyj

ę

te przez organizatorów turystyki znaczenie imprezy turystycznej

to: realizacja przedsi

ę

wzi

ęć

zwi

ą

zanych ze zwiedzaniem, wypoczynkiem, rekreacj

ą

,

krajoznawstwem oraz wszystkimi formami wyjazdów, odnosz

ą

cych si

ę

do programów własnych

biura podró

ż

y, b

ą

d

ź

realizowanych przez biuro podró

ż

y na zlecenie z zewn

ą

trz, według

ustalonego programu i okre

ś

lonych kosztów. Z punktu widzenia biura, nie ma znaczenia, czy

przedsi

ę

wzi

ę

cie jest wielodniowe czy jednodniowe, ile si

ę

na nie składa

ś

wiadcze

ń

, nie ma

wpływu sposób rozliczania, po ka

ż

dym przedsi

ę

wzi

ę

ciu, czy w dłu

ż

szym cyklu. W takim uj

ę

ciu

poj

ę

cia imprezy, organizacja regularnych przewozów przez biuro podró

ż

y b

ę

dzie imprez

ą

. Nie

b

ę

dzie natomiast imprez

ą

sprzeda

ż

biletów autobusowych lub lotniczych przez agenta. Inaczej

imprez

ę

definiuje ustawodawca w ustawie o usługach turystycznych - co najmniej dwie usługi

turystyczne tworz

ą

ce jednolity program i obj

ę

te wspóln

ą

cen

ą

, je

ż

eli usługi te obejmuj

ą

nocleg

lub trwaj

ą

ponad 24 h, albo je

ż

eli program przewiduje zmian

ę

miejsca pobytu.

impreza fakultatywna - Fakultatywnie - dodatkowo. Impreza oferowana do sprzeda

ż

y przez

organizatora, jako uzupełnienie programu wliczonego w cen

ę

. Mo

ż

liwa do wykupienia w biurze z

chwil

ą

zawierania umowy o wycieczk

ę

b

ą

d

ź

na miejscu pobytu (impreza lokalna w miejscu

pobytu).

impreza grupowa - W

ż

argonie cz

ę

sto nazywana grupówk

ą

. Oznacza to,

ż

e jest to impreza

organizowana dla okre

ś

lonej liczby osób (minimaln

ą

liczb

ę

osób okre

ś

la najcz

ęś

ciej umowa z

hotelem), po uzgodnionej cenie, w

ś

ci

ś

le okre

ś

lonym terminie, zgodnie z okre

ś

lonym

programem i

ś

wiadczeniami, zlecona przez zleceniodawc

ę

z zewn

ą

trz b

ą

d

ź

organizowana do

sprzeda

ż

y z wolnej akwizycji, maj

ą

ca przewodnika b

ą

d

ź

pilota, posiadaj

ą

ca ubezpieczenie.

Zmiana ilo

ś

ci osób mo

ż

e zmieni

ć

cen

ę

imprezy. Podział na imprez

ę

grupow

ą

i indywidualn

ą

jest

istotny z punktu widzenia biura, gdy

ż

w decyduj

ą

cej mierze okre

ś

la poziom cen zarówno w

hotelach, jak i usług transportowych. Dla klienta taki podział jest cz

ę

sto niezrozumiały, gdy

ż

wykupuj

ą

c np. dwa miejsca w imprezie pobytowej zagranicznej uwa

ż

a,

ż

e jedzie indywidualnie.

impreza indywidualna - impreza organizowana na zlecenie klienta, zgodnie z jego
zamówieniem, co do ilo

ś

ci, rodzaju i standardu

ś

wiadcze

ń

. Liczba osób bior

ą

cych udział w tej

imprezie jest mniejsza od minimalnej liczby osób okre

ś

lonej imprezie grupowej. Najcz

ęś

ciej

klient we własnym zakresie organizuje sobie dojazd oraz sam si

ę

ubezpiecza.

impreza zlecona - impreza organizowana na zlecenie kontrahenta z zewn

ą

trz. Nie ma

znaczenia, czy jest to zleceniodawca krajowy czy zagraniczny, jak równie

ż

nie ma znaczenia,

czy jest to impreza indywidualna czy grupowa. Biuro zamawia

ś

wiadczenia zgodnie z

ż

yczeniem

zleceniodawcy, mo

ż

e dokona

ć

korekty w zakresie programu, je

ż

eli zamówienie klienta jest

niemo

ż

liwe do zrealizowania ze wzgl

ę

du na czas b

ą

d

ź

ograniczenia wynikaj

ą

ce z przepisów

transportowych. Biuro mo

ż

e równie

ż

zasugerowa

ć

klientowi wzbogacenie jego zamówienia o

dodatkowe atrakcje.

incoming - popularna nazwa turystyki przyjazdowej.

klient - osoba, która zamierza zawrze

ć

lub zawarła umow

ę

o

ś

wiadczenie usług turystycznych,

na swoj

ą

rzecz lub na rzecz innej osoby, a zawarcie tej umowy nie stanowi przedmiotu jej

działalno

ś

ci gospodarczej, jak i osoby, na rzecz której umowa została zawarta, a tak

ż

e osoby,

której przekazano prawo do korzystania z usług turystycznych, obj

ę

tych uprzednio zawart

ą

umow

ą

.

kontrahent - partner krajowy lub zagraniczny, z którym biuro turystyczne i pilot współpracuje w
trakcie realizacji zaplanowanych do realizacji usług turystycznych. Na ogół kontrahentem jest
biuro turystyczne lub turoperator.

4

krajówka - okre

ś

lenie imprez organizowanych w kraju, zarówno wyjazdowych, jak i

przyjazdowych. W

ż

argonie oznacza to prowadzenie przez biuro działalno

ś

ci w zakresie

turystyki krajowej wyjazdowej (organizacj

ę

wczasów krajowych, kolonii, obozów, ewentualnie

wycieczek krajowych). W odniesieniu do imprez przyjazdowych dodaje si

ę

- przyjazdówka

krajowa.

limit kilometrów - ł

ą

czna ilo

ść

kilometrów przypisana danej imprezie na czas jej trwania, czyli

tak zwany limit ogólny. Cz

ę

sto bywa rozbijany na limity dzienne, a tak

ż

e - niezale

ż

nie - na limity

przejazdów oraz limit na program. Do odległo

ś

ci rzeczywistej dodaje si

ę

10% zapasu.

numer imprezy - Ka

ż

da impreza, jako samodzielne przedsi

ę

wzi

ę

cie, posiada oznaczenie.

Oznaczenie to nazywamy numerem imprezy. Umo

ż

liwia to identyfikowanie dokumentów

zwi

ą

zanych z dan

ą

imprez

ą

, ułatwia jej obsług

ę

, umo

ż

liwia przypisanie do danej imprezy

zwi

ą

zanych z ni

ą

kosztów. Sposób numerowania jest wewn

ę

trzn

ą

spraw

ą

biura. Powinien on

ułatwia

ć

identyfikacj

ę

imprezy, a wi

ę

c: czy krajowa, czy zagraniczna, czy to impreza wyjazdowa,

czy przyjazdowa, cz

ę

sto numer imprezy informuje, czy dotyczy turystyki indywidualnej, czy

grupowej. W zale

ż

no

ś

ci od potrzeb biura, numer imprezy mo

ż

e okre

ś

la

ć

, w którym miesi

ą

cu

impreza si

ę

zaczyna lub ko

ń

czy. Spotyka si

ę

równie

ż

numery imprez odnosz

ą

ce si

ę

do

poszczególnych obiektów b

ą

d

ź

miejscowo

ś

ci, szczególnie w turystyce zagranicznej wyjazdowej.

W korespondencji dotycz

ą

cej imprezy jej numer jest sposobem identyfikacji zarówno u

kontrahentów krajowych, jak i zagranicznych.

only bed (OB) - termin oznaczaj

ą

cy,

ż

e w ofercie znajduje si

ę

tylko nocleg.

objazdówka -

ż

argonowe okre

ś

lenie imprezy turystycznej kilkudniowej, maj

ą

cej w programie

zwiedzanie atrakcji turystycznych w kilku miejscowo

ś

ciach.

obsługa imprezy turystycznej - wykonywanie wszystkich czynno

ś

ci niezb

ę

dnych do

przygotowania, przeprowadzenia i rozliczenia imprezy turystycznej. Dotyczy to zarówno
czynno

ś

ci wykonywanych w biurze, jak i czynno

ś

ci wykonywanych przez pilota b

ą

d

ź

inne osoby

uczestnicz

ą

ce w realizacji imprezy.

open - status biletu lotniczego (kolejowego, promowego, autokarowego) bez potwierdzenia dnia
i godziny powrotu.

osobonocleg - wyra

ż

enie słu

żą

ce do okre

ś

lenia wykorzystania miejsc noclegowych. Jedna

osoba korzystaj

ą

ca z jednego noclegu oznacza jeden osobonocleg.

overbooking - zarezerwowanie lub sprzedanie zbyt du

ż

ej liczby miejsc ni

ż

jest w stanie

pomie

ś

ci

ć

(przyj

ąć

) dany obiekt turystyczny b

ą

d

ź

ś

rodek komunikacji. Np. sprzeda

ż

wi

ę

kszej

liczby miejsc ni

ż

liczy dany hotel, wi

ę

cej biletów lotniczych ni

ż

jest miejsc na pokładzie samolotu.

Ma to na celu pokrycie ewentualnych strat w przypadku anulowania rezerwacji.

paszport blankietowy - paszport wystawiany przez konsulat danemu tury

ś

cie w przypadku

zagubienia przez niego paszportu zasadniczego. Paszport blankietowy upowa

ż

nia do powrotu

do kraju ojczystego najkrótsz

ą

drog

ą

.

pobytówka - impreza o charakterze pobytowym - to znaczy,

ż

e przynajmniej kilka dni

przeznaczonych jest na odpoczynek. Pobytówka mo

ż

e by

ć

imprez

ą

krajow

ą

, nazywan

ą

w

ż

argonie wczasami, b

ą

d

ź

zagraniczn

ą

.

policja turystyczna - powołana w wielu recepcyjnych krajach, miastach słu

ż

ba, maj

ą

ca zadanie

pomaga

ć

turystom, cz

ę

sto te

ż

kontroluje posiadanie uprawnie

ń

, licencji na oprowadzanie -

przewodnictwo zorganizowanych grup turystycznych.

polisa ubezpieczeniowa - dokument stwierdzaj

ą

cy fakt zawarcia umowy o ubezpieczenie

pomi

ę

dzy ubezpieczaj

ą

cym a towarzystwem ubezpieczeniowo-reasekuracyjnym

(ubezpieczycielem).

5

program imprezy - dokument, stanowi

ą

cy integraln

ą

cz

ęść

umowy zawieranej z klientem, w

którym przedstawiony jest harmonogram imprezy z rozbiciem na poszczególne dni, zaznaczone
s

ą

zwiedzane miejscowo

ś

ci i atrakcje turystyczne, zwiedzanie których jest wliczone w cen

ę

,

okre

ś

lona jest trasa podró

ż

y i

ś

rodek transportu, ilo

ść

i rodzaj posiłków oraz nazwa i standard

obiektów noclegowych.

przewodnik - pracownik obsługi ruchu turystycznego

ś

wiadcz

ą

cy swoje usługi na rzecz

turystów, głównie przy zwiedzaniu muzeów, zabytków, zespołów miejskich, prowadz

ą

cy

turystów na szlakach nizinnych, górskich itd.

przyjazdówka - okre

ś

lenie imprez, które s

ą

realizowane na zlecenie innego zleceniodawcy

(biuro podró

ż

y, podmiot gospodarczy, organizacja społeczna b

ą

d

ź

osoba fizyczna). Impreza

przygotowywana jest w mie

ś

cie, w którym ma siedzib

ę

biuro, b

ą

d

ź

w jego okolicy, tradycyjnie

uznawanej za atrakcj

ę

turystyczn

ą

przypisan

ą

do tego miasta, dotyczy to głównie imprez

krajowych. W

ż

argonie oznacza to działalno

ść

biura zajmuj

ą

cego si

ę

realizacj

ą

imprez na

zlecenie kontrahenta zagranicznego, odnosi si

ę

to do turystyki zagranicznej przyjazdowej.

rezydent - pilot przebywaj

ą

cy stale (w sezonie) na terenie kraju docelowego i spełniaj

ą

cy wiele

funkcji zwi

ą

zanych z opiek

ą

nad turystami wysyłanymi przez zatrudniaj

ą

cego go organizatora

turystyki, którego reprezentuje wobec kontrahentów zagranicznych i władz lokalnych.

rooming list - imienny wykaz turystów, przesłany do hotelu odpowiednio wcze

ś

niej w celu

przygotowania im odpowiedniego zakwaterowania, uwzgl

ę

dniaj

ą

cy mi

ę

dzy innymi informacje:

kto, z kim ma by

ć

zakwaterowany.

study tour - okre

ś

lenie imprezy promocyjnej. Study tour organizowany jest dla agentów

prowadz

ą

cych sprzeda

ż

imprez, dla dziennikarzy w celu promowania okre

ś

lonych atrakcji

turystycznych lub na ich zamówienie. W zale

ż

no

ś

ci od przyj

ę

tej koncepcji impreza finansowana

jest przez organizatora w cało

ś

ci b

ą

d

ź

cz

ęś

ciowo. Wówczas pozostałe koszty pokrywa sam

uczestnik b

ą

d

ź

biuro, które wysyła pracownika. Imprezy tego typu najcz

ęś

ciej organizowane s

ą

przy współpracy przewo

ź

ników i wła

ś

cicieli hoteli. Imprezy te maj

ą

zapozna

ć

uczestnika ze

standardem

ś

wiadcze

ń

, atrakcjami turystycznymi, sposobem organizacji imprezy.

Charakteryzuj

ą

si

ę

znacznym stopniem zindywidualizowania. W przypadku dziennikarzy ocze-

kuje si

ę

,

ż

e po imprezie uka

żą

si

ę

publikacje promocyjne.

szwedzki stół - samoobsługowy bufet, z którego turysta ma prawo korzysta

ć

bez ogranicze

ń

,

przyj

ę

te jest te

ż

,

ż

e nie wynosi si

ę

posiłków w celu ich konsumpcji na zewn

ą

trz.

teczka imprezy - cało

ść

dokumentacji dotycz

ą

ca imprezy powinna si

ę

znajdowa

ć

w jednym

miejscu, umo

ż

liwia

ć

w ka

ż

dej chwili pełny wgl

ą

d w dokumenty, a jednocze

ś

nie umo

ż

liwi

ć

wykonywanie niektórych rutynowych czynno

ś

ci bez potrzeby wgł

ę

biania si

ę

w plik papierów.

Jest to wła

ś

nie teczka imprezy -najcz

ęś

ciej arkusz papieru formatu A-3 zło

ż

ony na połow

ę

.

Strona tytułowa ma opis, który po wypełnieniu umo

ż

liwia realizacj

ę

imprezy bez cz

ę

stego

przegl

ą

dania całej dokumentacji. Nie zapisane cz

ęś

ci strony tytułowej lub wewn

ę

trzne strony

stanowi

ą

miejsca na dokonywanie adnotacji z prowadzonych rozmów, ustale

ń

, zapisywanie, z

kim prowadzono ustalenia, rejestracj

ę

zaliczek i wpłat. Teczka imprezy mo

ż

e te

ż

mie

ć

form

ę

du

ż

ej koperty. Sposób opisywania teczki imprezy jest indywidualn

ą

spraw

ą

biura. Niemniej dla

prawidłowego spełniania swoich funkcji teczka imprezy powinna posiada

ć

kilka podstawowych

opisów, jak: nazwa zleceniodawcy (cz

ę

sto uzupełniona o numer telefonu, faxu i nazwisko osoby

prowadz

ą

cej dan

ą

imprez

ę

), termin imprezy, nr imprezy (numer nadany w oparciu o nasz rejestr

imprez, cz

ę

sto wpisuje si

ę

równie

ż

numer imprezy zleceniodawcy), trasa,

liczba osób uwzgl

ę

dnionych w zleceniu (cz

ę

sto uzupełnia si

ę

o rubryk

ę

dotycz

ą

c

ą

korekty),

specyfikacja zamówionych dla danej imprezy

ś

wiadcze

ń

- sposób specyfikacji jest dowolny,

niemniej praktycznie jest, je

ż

eli oddzielnie s

ą

zaznaczane

ś

wiadczenia hotelowe, wy

ż

ywienie,

program, transport, referent prowadz

ą

cy dan

ą

imprez

ę

, nazwisko pilota.

Do

ś

wiadczenie uczy,

ż

e zbyt rozbudowana strona opisowa teczki imprezy nie jest ułatwieniem.

Cz

ę

sto mało istotne zapisy s

ą

z biegiem czasu pomijane. Natomiast referenci, zgodnie ze

6

swoimi upodobaniami i przyzwyczajeniami, wprowadzaj

ą

swoje własne skróty i symbole. Dopóki

te zapisy s

ą

zrozumiałe i czytelne, dopóty mo

ż

na je w ostateczno

ś

ci akceptowa

ć

. Gorzej, je

ż

eli

zapisy w teczce imprezy staj

ą

si

ę

zrozumiałe tylko dla osoby prowadz

ą

cej j

ą

. Nale

ż

y pami

ę

ta

ć

,

ż

e teczka imprezy ma umo

ż

liwi

ć

jej realizacj

ę

. Nieraz si

ę

tak zdarza,

ż

e imprez

ę

zaczyna

realizowa

ć

jeden referent, a ko

ń

czy trzeci lub czwarty w kolejno

ś

ci. Ka

ż

dy z nich w oparciu o

zebrane dokumenty oraz dokonane adnotacje i zapisy powinien mie

ć

mo

ż

liwo

ść

kontynuacji

imprezy, bez specjalnego „rozszyfrowywania" zawartych w niej zapisów.

tourist tax (podatek od turystów) - dowolny rodzaj cła, opłaty obowi

ą

zkowej lub podatku (tax)

pobierany przez rz

ą

d centralny lub lokalny, ich przedstawicieli lub inne władze od odwiedzaj

ą

-

cych w takich formach, jak podatek wyjazdowy lub wjazdowy (departure lub entry tax), lokalny
podatek turystyczny (resort tax) lub podatek od odwiedzaj

ą

cych (yisitor tax).

transfer - przemieszczenie grupy turystów, na ogół autokarem i na krótkich dystansach
pomi

ę

dzy poszczególnymi, nie skomunikowanymi odcinkami podró

ż

y, np. z dworca kolejowego

lub lotniska do hotelu, z hotelu na prom.

tranzyt - przejazd przez obce pa

ń

stwo, na ogół bez noclegu, w drodze do kraju docelowego.

voucher - dokument kredytowy umo

ż

liwiaj

ą

cy realizacj

ę

ś

wiadcze

ń

zamówionych przez biuro u

kontrahenta zagranicznego. Wymienione na voucherze

ś

wiadczenia s

ą

przez klienta zapłacone i

winny by

ć

wydane w ilo

ś

ci i jako

ś

ci zaznaczonej na voucherze. Voucher jest dokumentem

finansowym. Jego kopia zawsze jest doł

ą

czona do rozliczenia. Ten sam dokument w wydaniu

krajowym nazywamy SKIEROWANIEM. Voucher mo

ż

e by

ć

przeznaczony na realizacj

ę

ś

wiadcze

ń

dla grup, jak równie

ż

dla turystów indywidualnych. Z uwagi na swoje przeznaczenie

ró

ż

ni

ą

si

ę

form

ą

. W voucherze indywidualnym podajemy zawsze nazwisko i imi

ę

realizatora

voucheru plus liczb

ę

osób towarzysz

ą

cych, przy voucherach grupowych operujemy numerem

grupy i liczb

ą

osób. Voucher na realizacj

ę

ś

wiadcze

ń

dla grupy najcz

ęś

ciej jest wystawiany dla

jednego kontrahenta na wszystkie

ś

wiadczenia do niego zlecone, czyli dla zagranicznego biura

podró

ż

y. Niemniej mo

ż

e si

ę

zdarzy

ć

, i

ż

ze sposobu organizacji imprezy grupowej wynika,

ż

e

wyst

ę

puje kilku kontrahentów, wówczas dla ka

ż

dego musimy wystawi

ć

voucher. Dla turystów

indywidualnych cz

ę

sto na ka

ż

de

ś

wiadczenie wystawiamy oddzielny voucher. Wynika to ze

specyfiki tej turystyki. W przypadku gdy realizacj

ę

ś

wiadcze

ń

dla turysty indywidualnego

przejmuje zagraniczne biuro podró

ż

y, wówczas, jak przy turystyce grupowej, wystawiamy jeden

voucher na wszystkie

ś

wiadczenia. Voucher powinien zawiera

ć

nazw

ę

i adres wystawcy, a tak

ż

e

nazw

ę

i adres odbiorcy. Wystawiany jest minimum w 4 egzemplarzach, w tym 2 dla odbiorcy

(jeden wraca doł

ą

czony do faktury), jeden dla klienta i minimum jeden zostaje w biurze

wystawiaj

ą

cym.

wiza - pisemne zezwolenie wystawione przez przedstawicielstwo konsularne pa

ń

stwa, do

którego dany turysta si

ę

udaje, b

ę

d

ą

ce warunkiem koniecznym (ale nie wystarczaj

ą

cym) do

wjazdu na terytorium tego pa

ń

stwa.

wyjazdówka - okre

ś

lenie imprez krajowych i zagranicznych, które s

ą

zwi

ą

zane z wyjazdem

poza miasto b

ę

d

ą

ce siedzib

ą

biura. W

ż

argonie oznacza to prowadzenie przez biuro działalno

ś

ci

w zakresie turystyki zagranicznej wyjazdowej. W odniesieniu do krajówki dodaje si

ę

-

wyjazdówka krajowa

zamówienie - potwierdzenie - forma zawierania umowy z dostawc

ą

usług. Zamawiaj

ą

cy

okre

ś

la, jakie

ś

wiadczenia zamawia, usługodawca potwierdza, czy mo

ż

e zamówione

ś

wiadczenia zrealizowa

ć

czy nie, okre

ś

la jednocze

ś

nie cen

ę

i inne elementy realizacji

zamówienia, takie jak: warunki anulowania b

ą

d

ź

zmniejszenia zamówionych

ś

wiadcze

ń

, sposób

zapłaty itp. Zamówienie mo

ż

e mie

ć

form

ę

ustn

ą

b

ą

d

ź

pisemn

ą

. Bezpieczniejsz

ą

i bardziej

zalecan

ą

jest forma pisemna.