budownictwo

16

KREATOR – PROJEKTY • 2/2007

17

2/2007 • KREATOR – PROJEKTY

nego z kształtek ceramicznych, zbrojenia
złożonego z prętów oraz strzemion ze stali
ułożonych w formie kratownicy o przekro-
ju trójkątnym i łączących zbrojenie górne
ze zbrojeniem dolnym. Dolną stopkę żebra
stanowi kształtka ceramiczna wypełniona
betonem klasy B20. Jej rozmiary są zróż-
nicowane w zależności od rodzaju systemu
stropowego.

Przestrzeń między poszczególnymi

żebrami wypełnia się pustakami cera-
micznymi, keramzytowymi, betonowymi
lub nawet kształtkami styropianowymi.
Pustaki nie powinny opierać się na ścia-
nach, na których układane są belki. Należy
rozpoczynać od tych belek, które są prze-
znaczone na żebra pod ścianki działowe
równolegle do kierunku belek stropowych,
przy czym żebro w tym miejscu powinno
być wzmacniane przez ułożenie obok sie-
bie dwóch belek, lub w sposób podany
w projekcie stropu. Pustaki układa się
szczelnie jeden obok drugiego tak, aby ich
powierzchnie czołowe przylegały do siebie
dokładnie. Pustaki skrajne przy wieńcach
żelbetowych i żebrach rozdzielczych po-
winny być od strony otworów zamknięte
warstwą zaprawy, która zabezpiecza przed
wlewaniem się masy betonowej do środka
pustaka. Ułożone materiały wypełniają-
ce oraz zbrojenie zalewa się betonem, w

celu otrzymania gładkiej, wytrzymałej
powierzchni.

Poszczególne rodzaje stropów gęsto-

żebrowych różnią się od siebie rozstawem
belek, kształtem pustaków wypełniających
oraz lokalizacją uzbrojenia betonu.

Najpopularniejsze rodzaje
systemów stropów gęstożebrowych

Strop TERIVA

Obecnie najpopularniejszym wśród stro-
pów gęstożebrowych jest strop TERIVA.
Stropy te składają się z kratownicowych
belek stropowych, ułożonych pomiędzy
nimi pustaków wykonanych z keramzy-
tobetonu i z betonu klasy nie niższej niż
B15 układanego na budowie.

Wypełniające pustaki keramzytobeto-

nowe są wykonane z łatwopęczniejących
glin wypalanych w piecach obrotowych.
Odznaczają się wysoką izolacyjnością ciep-
lną i akustyczną, odpornością na działanie
czynników chemicznych i atmosferycz-
nych, są niepalne i nie utleniają się. Pro-
ducenci oferują wiele wariantów pustaków
TERIVA w zależności od wymaganej roz-
piętości stropu.

Rodzaje pustaków

stropowych w systemie

TERIVA

Dawid Tamàs

Asortyment oferowanych pustaków stropowych

w systemie TERIVA

rodzaj stropu

osiowy

rozstaw

belek

wysokość

konstr. stropu

(cm)

grubość płyty

nadbetonu

(cm)

wymiary pustaków

rozpiętość modularna stropu

(m) ze stopniowaniem

co 30 cm

TERIVA-I

60

24

3–4

21

52

24

2,1–6,0 m

TERIVA NOVA

60

24

3–4

21

52

24

2,1–7,2 cm

TERIVA-I BIS

45

28

4

23,5

37

24

2,1–7,2 cm

TERIVA-II

45

34

4

30

37

24

2,1–7,8 cm

TERIVA-III

45

34

4

30

37

24

2,1–7,2 cm

Już od dłuższego
czasu w budownictwie
jednorodzinnym
ciężkie i masywne
stropy żelbetowe
zastępuje się nieco
lżejszymi, łatwiejszymi
w realizacji tzw. stropami
gęstożebrowymi. Spotyka
się je coraz częściej
w dokumentacjach
projektowych.
Swoją architekturą
nawiązują do stropów
drewnianych, jednak
dzięki zastosowanym
w konstrukcji materiałom
ceramicznym, są
od nich mocniejsze
i sztywniejsze, lepiej
też izolują akustycznie,
a przede wszystkim —
są niepalne.

Ceramika

w konstrukcji stropu

S

tropy gęstożebrowe swoją nazwę
zawdzięczają gęsto rozmieszczonym
belkom głównym, czyli żebrom. Roz-

mieszcza się je zazwyczaj w odległości co
30–60 cm, mocując ich końce na wieńcu
naściennym. Są one podstawowym elemen-
tem nośnym stropu i tworzy się je na miej-
scu budowy lub kupuje gotowe w punktach
dystrybucji materiałów budowlanych.

Te, wykonywane samodzielnie na bu-

dowie stanowią stalowe zbrojenie (długą
kratownicę o przekroju trójkąta), które
zalewa się betonem. Powstają wówczas
wytrzymałe, odpowiedniej długości żebra
przenoszące obciążenia stropu.

Gotowe belki prefabrykowane zazwy-

czaj są oferowane przez zakłady ceramicz-
ne, które produkują własne pustaki stro-
powe. Stanowi to wówczas uzupełnienie
proponowanego przez nich systemu bu-
dowlanego. To od ich długości zależy roz-
piętość stropu gęstożebrowego. Najczęściej
mają one od 2,4 do 7,8 m, ze stopniowa-
niem co 0,3 m. Wyjątkowo mogą osiągać
nawet 8,25 m. Nie poleca się jednak sto-
sowania belek o skrajnych długościach, bo
wtedy w strefach przypodporowych trzeba
projektować dodatkowe zbrojenie wzmac-
niające. Belki prefabrykowane stanowiące
po zabetonowaniu żebro konstrukcyjne
stropu, składają się z dolnego pasa złożo-

fot

. T

E

C

H

B

U

D

budownictwo

18

KREATOR – PROJEKTY • 2/2007

19

2/2007 • KREATOR – PROJEKTY

1. obmurówka więńca

2. ocieplenie więńca

3. zbrojenie więńca

4. zbrojenie ptrzy kominie

5. nadbeton

6. podlewka cementowa

7. stęplowanie stropu

Ceram 45

Pustaki ceramiczne ważą 10,4 kg; potrzeba ich 11 sztuk na 1 m

2

stropu

Belki ceramiczno-żelbetowe ważą 13,9–20,9 kg/m; w stropie rozstawione są co 45 cm;
potrzeba ich 2,22 m na 1m

2

stropu

Beton układany na budowie ma 3 cm grubości; potrzeba go 0,07 m

3

na 1 m

2

stropu

Gotowy strop ma 23 cm grubości; 2,7–6 m rozpiętości; waży 305 kg/m

2

Ceram 60

Pustaki ceramiczne ważą do 12 kg; potrzeba ich 8,4 sztuki na 1 m2 stropu
Belki ceramiczno-żelbetowe ważą 9,7–11,7 kg/m; w stropie rozstawione są co 60 cm;
potrzeba ich 1,66 m na 1 m

2

stropu

Beton układany na budowie ma 4 cm grubości; potrzeba go 0,08 m

3

na 1 m

2

stropu

Gotowy strop ma 24 cm grubości; 2,7 –6 m rozpiętości; waży do 300 kg/m

2

zgodnie z projektem umieszcza się pręty
zbrojeniowe połączone strzemionami oraz
w razie potrzeby żebra rozdzielcze. Żebrem
stropowym jest w tym przypadku powstała
po ułożeniu pustaków, zbrojona i zalana
betonem rynna. Samo zbrojenie składa
się z jednego pręta nośnego ze stali gład-
kiej o średnicy 18–20 mm oraz wygiętych
w odpowiedni sposób strzemion o średnicy
4,5–6 mm. Strzemiona rozstawia się co
50 cm, a ich odgięte ramiona opiera się na
górnej ściance pustaków. Podtrzymywany
w ten sposób pręt nośny znajduje się około
2 cm od dolnej powierzchni stropu. Co
drugi pręt zbrojenia dolnego jest w odle-
głości około 1/5 rozpiętości stropu odgięty
do góry i zakotwiony za skrajne zbrojenie
wieńca umiejscowionego dookoła budynku
na ścianach zewnętrznych i wewnętrznych
nośnych. Przyczynia się to do usztywnienia
ścian budynku i zmniejszenia ugięć stropu.
Rozstaw osiowy żeber stropu wynosi 31 cm
a obliczeniowa szerokość żebra 7 cm.

Po ułożeniu zbrojenia żeber polewa się

pustaki obficie wodą, aby oczyścić ich po-
wierzchnię z kurzu oraz nasycić je wodą.
Zapobiega to odciąganiu wody z mieszan-

Stropy FERT

Wśród tego typu stropów, wyróżniamy
trzy rodzaje konstrukcji różniące się roz-
stawem żeber, wysokością a tym samym
nośnością. Materiałem wypełniającym są
tu pustaki ceramiczne o długości 30 cm,
wysokości 20 cm i szerokości odpowiednio
32, 37 i 52 cm. W dolnej części mają wrąb

dostosowany do ułożenia na dolnej stopce
belek. Sposób układania pustaków i beto-
nowania stropu jest analogiczny do tego,
jaki występuje w stropie TERIVA.

Belki prefabrykowane FERT są złożo-

ne z kształtek ceramicznych szerokości
12 cm, wysokości 4 cm i długości 25 cm,
zbrojenia złożonego z trzech prętów sta-

— strop F-60 o rozstawie co 60 cm, wy-

sokości pustaków 17,5 cm i grubości
płyty 4,5 cm;
Cała grubość stropu to 22 cm.

Strop Ackermana

Jest to najstarszy ze znanych stropów gę-
stożebrowych, projektowany indywidual-
nie do wymaganych rozpiętości i obciążeń.
Ten typ konstrukcji, różni się od dotych-
czas przedstawionych sposobem montażu
i sposobem zbrojenia.

Jako wypełnienie stosuje się pustaki

ceramiczne wytwarzane w trzech typach,
o wysokości 18, 20 i 22 cm. W zależności
od długości rozróżnia się dwie odmiany:
• Ackerman 200 o długości 195 mm,
• Ackerman 300 o długości 295 mm.

Ten typ stropu jest dziś rzadko stoso-

wany, bo do ułożenia pustaków potrzebne
jest pełne lub ażurowe deskowanie, które
montuje się na specjalnie przygotowanym
do tego rusztowaniu.

Na rusztowanie składają się stemple

z okrąglaków o średnicy nie mniejszej
niż 14 cm, na których układa się na nich
poprzecznice – rygi, z desek o grubości

co najmniej 38 mm. Stemple powinny
być wzmocnione deskami o grubości
24–32 mm przybitymi do nich na krzyż.
Na ryglach układa się deskowanie z prze-
świtami, rozmieszczonymi w taki sposób,
aby pod żebrem (zbrojeniem) znajdowa-
ła się deska. Deskowanie poziomuje się
poprzez podbijanie klinów pod stemp-
lami. Jeśli strop ma rozpiętość większą
niż 5 m, belki stropowe podpiera się na
środku o 1 cm wyżej w stosunku do po-
ziomu muru. Oczywiście jako podpory
deskowania można również wykorzystać
– wygodniejsze – regulowane stojaki sza-
lunkowe wielokrotnego użytku.

Po wypoziomowaniu deskowania przy-

stępuje się do układania pustaków. Dłu-
gością powinny one przylegać do siebie tak
szczelnie, aby wylewana górna warstwa be-
tonu nie przedostawała się do ich wnętrza.

Po zakończeniu prac przygotowawczych

przystępuje się do zbrojenia żebra stro-
powego. W przeciwieństwie do stropów
wcześniej opisywanych ta konstrukcja nie
posiada gotowych (prefabrykowanych)
belek stropowych. Pomiędzy pustakami
tworzą się równoległe kanały, w których

lowych, z których dwa znajdują się w pa-
sie dolnym i jeden w pasie górnym oraz
strzemion ze stali o średnicy 4,5 mm uło-
żonych w formie kratownicy o przekroju
trójkątnym i łączących zbrojenie górne ze
zbrojeniem dolnym. Dolną stopkę żebra
stanowi kształtka ceramiczna wypełniona
betonem klasy B20. Górną część żebra
i płytę betonuje się po ułożeniu belek i pu-
staków betonem klasy B15. Przy modular-
nej rozpiętości stropu większej niż 4,5 m
wykonuje się na środku dodatkowe żebro
rozdzielcze szerokości 7–10 cm, zbrojone
dwoma prętami stalowymi średnicy nie
mniejszej niż 10 mm.

Stropy CERAM

W przypadku stropów CERAM podsta-
wą są również belki stalowo-ceramiczne,
które stanowią element konstrukcyjny
żebra. Identycznie jak przy stropach FERT,
belki składają się z dolnego pasa kształtek
ceramicznych o szerokości 12 cm, wy-
sokości 4 cm oraz zbrojenia złożonego
z trzech prętów stalowych oraz kratownicy
o przekroju trójkątnym. Stosuje się tu
belki o długościach od 2,37 do 5,97 m,
które układa się w rozstawie 45 cm. Przy
większych rozpiętościach belek pas dolny
jest dodatkowo wzmocniony jednym lub
dwoma prętami stalowymi w celu spełnie-
nia warunku nośności.

Materiałem wypełniającym w przypad-

ku stropów CERAM są pustaki ceramiczne
o wysokości 20 cm lub 22 cm. W dolnej
części posiadają wrąb dostosowany do uło-
żenia na dolnej stopce belek. Do wykona-
nia stropu stosuje się wyłącznie pustaki
całe, niewyszczerbione. Przed przystąpie-
niem do betonowania żeber i płyty ewen-
tualne drobne uszkodzenia wypełnia się
zaprawą cementową.

Stropy typu F

Od stropów FERT i CERAM różnią się
one tylko tym, że mają mniejszą grubość
i inny kształt pustaków. Natomiast kon-
strukcja belek stalowo-ceramicznych jest
taka sama. Generalnie rozróżnia się ich
dwa rodzaje:
— strop F-45 o rozstawie belek co 45 cm,

wysokości pustaków 18 cm i grubości
płyty 4 cm;

ry

s. LEIER

ry

s. LEIER

fot. TECHBUD

Schemat ułożenia stropu CERAM

Asortyment pustaków stropowych CERAM

budownictwo

20

KREATOR – PROJEKTY • 2/2007

21

2/2007 • KREATOR – PROJEKTY

ki betonowej przez tworzywo ceramiczne.
W celu umożliwienia dotarcia betonu do
wszystkich miejsc zleca się tzw. sztychowanie
polegające na zagęszczeniu betonu krótkimi
ruchami pręta stalowego. Na powierzchni
pustaków układa się warstwę nadbetonu
o grubości 3÷4 cm w celu pokrycia nie-
równości i zabezpieczenia pustaków przed
uszkodzeniami. Służy on jednocześnie jako
podkład pod przyszłą podłogę.

Płyta wykonana jest ze styropianu samo-
gasnącego i wzmocniona dwoma stalowymi
profilami. W ofercie dostępne są trzy ro-
dzaje płyt szalunkowych oraz styropianowe
nakładki, które umożliwiają projektowanie
pięciu typów stropów o różnej grubości
płyty wylewanej na szalunku. Obliczenia
konstrukcyjne dla stropu z zastosowaniem
płyt JS wykazały możliwą do uzyskania
rozpiętość stropu aż do 9,60 m. Oczywi-
ście w zależności od potrzeby można je
przycinać na dowolną długość lub mogą
być dostarczone wg wymiarów zgodnych
z projektem i zamówieniem.

Podstawową zaletą systemu JS w po-

równaniu z stropami ceramicznymi jest
znaczna oszczędność finansowa. Wynika
to z wielu czynników, takich jak:
— brak konieczności stosowania dodatko-

wego ocieplenia stropu,

— możliwość łatwego poprowadzenia in-

stalacji w stropie,

— możliwość montażu bez użycia dźwi-

gów i dodatkowych szalunków.

Dodatkową zaletą stropu wykonanego

przy użyciu styropianowej płyty szalun-
kowej jest jej ciężar ca 200 kg/m

2

, co

wpływa na zmniejszenie obciążenia ław
prawie o 20 proc.. Mały ciężar eliminuje
również konieczność użycia dodatkowych
urządzeń dźwigowych i zbędne koszty
transportu.

***

Jak widać, asortyment stropów gęsto-

żebrowych jest dość duży. Warto zastano-
wić się nad wyborem projektu, w którym
zastosowano jedną z wyżej wymienionych
konstrukcji. W porównaniu ze stropem
żelbetowym, ma on wiele niekwestio-
nowanych zalet. Mianowicie deskowa-
nia wymagają tylko jego obrzeża, jest
lekki – zależnie od rodzaju pustaków
stropowych 1 m² stropu waży od 160 do
340 kg, jego montaż nie wymaga wiel-
kiego doświadczenia, prace montażowe
można prowadzić na raty, a co za tym
idzie, jest dużo tańszy.

Dawid Tamàs

Schemat stropu Akerman

Strop JS

Nie tylko pustaki ceramiczne, betonowe
lub keramzytowe mogą stanowić wypeł-
nienie stropów gęstożebrowych. Bardzo
ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie
płyt i kształtek styropianowych.

Jednym z takich stropów „styropiano-

wych” jest system JS. Jego podstawą jest
styropianowa płyta szalunkowa, stanowiąca
integralną część stropu (szalunek tracony).

Krótka charakterystyka innych, najpopularniejszych rodzajów stropów gęstożebrowych

Akerman

Pustaki ceramiczne ważą 11,2 kg; potrzeba ich 11 sztuk na 1 m

2

stropu

Żebra żelbetowe w całości wykonywane są na budowie; w stropie rozstawiane są co 30 cm
Beton układany na budowie ma 3–4 cm grubości; potrzeba go 0,07–0,1 m

3

na 1 m

2

stropu

Gotowy strop ma 26 cm grubości; 4,2–7,2 m rozpiętości; waży około 350 kg/m

2

Leier I

Pustaki betonowe ważą 23 kg; potrzeba ich 6,5 sztuki na 1 m

2

stropu

Belki żelbetowe ważą 16,8 kg/m; w stropie rozstawione są co 65 cm; potrzeba ich 1,54 m na 1 m

2

stropu

Beton układany na budowie ma 3–5 cm grubości; potrzeba go 0,05–0,08 m

3

na 1 m

2

stropu

Gotowy strop ma 22,5 cm lub 24,5 cm grubości; 1,8–6 m rozpiętości; waży 374 kg/m

2

Optiroc

Pustaki keramzytobetonowe ważą 10,5–11,5 kg; potrzeba ich 6,7 sztuki na 1 m

2

stropu

Belki żelbetowe ważą 14,2 kg/m; w stropie rozstawione są co 60 cm; potrzeba ich 1,67 m na 1m

2

stropu

Beton układany na budowie ma 3 cm grubości; potrzeba go 0,05 m

3

na 1 m

2

stropu

Gotowy strop ma 24 cm grubości; 1,2–7,2 m rozpiętości; waży 248 kg/m

2

Protherm 19

Pustaki ceramiczne ważą 15 kg; potrzeba ich 6,4 sztuki na 1 m2 stropu

Belki ceramiczno-żelbetowe ważą 21,7 kg/m; w stropie rozstawione są co 62,5 cm; potrzeba ich 1,6 m

na 1m

2

stropu

Beton układany na budowie ma 4 cm grubości; potrzeba go 0,07 m

3

na 1 m

2

stropu

Gotowy strop ma 23 cm grubości; 1,75–6,25 m rozpiętości; waży 296 kg/m

2

Techbud 40

Pustaki betonowe ważą 12,5 kg; potrzeba ich 12,5 sztuki na 1 m

2

stropu

Belki żelbetowe ważą 13,9–16 kg/m; w stropie rozstawione są co 40 cm; potrzeba ich 2,5 m na 1 m

2

stropu

Beton układany na budowie ma 4 cm grubości; potrzeba go 0,08 m

3

na 1 m

2

stropu

Gotowy strop ma 23 cm grubości; 2,4–6,6 m rozpiętości; waży około 350 kg/m

2

fot. TECHBUD

fot. TECHBUD