Monika Brzozowska
Dokumentacja kadrowa -
akta pracownicze
2
Skrypt opracowany w ramach działalności
Instytutu Europejskiego
i
Studium Prawa Europejskiego
w Warszawie
ul. Prosta 2/14 lok. 204, 00-850 Warszawa
tel./fax. 22/833-38-90; 833-39-90
www.uniaeuropejska.net.pl
e-mail: info@spe.edu.pl
Copyright by
Instytut Europejski
3
Spis treści
Wstęp
4
I.
Obowiązek prowadzenia dokumentacji i akt osobowych pracowników
6
1.
Kwestionariusz
osobowy
7
2.
Umowa o pracę
10
3.
Akta
osobowe
16
3.1 Dokumentacja związana z podjęciem
zatrudnienia
16
II.
Dokumentacja związana ze stosunkiem pracy oraz przebiegiem
zatrudnienia 18
III. Dokumentacja związana
z
ustaniem
stosunku
pracy
23
IV. Zagadnienia związane z ochroną
danych
osobowych
43
Zakończenie
51
4
Wstęp
Prowadzanie dokumentacji dla każdego pracownika jest obowiązkiem pracodawcy i wynika ze
stosownych przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. Nr 24, poz. 141 ze zm.)
dalej jako k.p. Pracodawca bowiem jest zobowiązany w sprawach związanych ze stosunkiem pracy
prowadzić dokumentację oraz akta osobowe pracowników (art. 94 pkt. 9a k.p.), jak również
przechowywać dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe
pracowników w warunkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem (art. 94 pkt 9b k.p.). Podstawę
prawną powyższego obowiązku stanowi art. 298[1] k.p. wprowadzony do niego art. 1 pkt 208 ustawy
z 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy Kodeks Pracy oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 24,
poz. 110 ze zm.). W art. 298[1] zamieszczone zostało upoważnienie dla Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej o uregulowania poprzez rozporządzenie zakresu obowiązków pracodawców dotyczących
prowadzenia dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz określenie sposobu
prowadzenia akt osobowych pracowników.
Stosowne rozporządzenie Minister Pracy i Polityki socjalnej wydał w dniu 28 maja 1996 r.
w sprawie z zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze
stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286 ze zm.).
Rozporządzanie to zostało później zmienione rozporządzaniem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki
Społecznej z 17 grudnia 2003 r. zmieniającym rozporządzanie w sprawie zakresu prowadzenia przez
pracodawcę dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt
osobowych pracownika (Dz. U. Nr 230, poz. 2293) oraz rozporządzaniem Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 22 czerwca 2006 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie zakresu prowadzenia
przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu
prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 125, poz. 869).
Przepisy powoływanego rozporządzenia mają powszechny charakter, bowiem dotyczą one
wszystkich pracodawców nie zależnie od liczby zatrudnionych pracowników lub formy organizacyjnej
zakładu pracy. Obowiązek prowadzenia akt osobowych jest bardzo istotny ze względu na jego znaczenie
dowodowe w przypadku ewentualnych spraw o roszczenia ze stosunku pracy jak również prawidłowości
wykonywania zobowiązań pracodawców np. przez Państwowa Inspekcję Pracy czy Zakład Ubezpieczeń
Społecznych.
Naruszenie lub niedopełnienie przez pracodawcę obowiązku prowadzenia dokumentacji
w sprawach związanych ze stosunkiem pracy i akt osobowych pracownika według norm określonych
w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki socjalnej z 28 maja 1996 r. jest kwalifikowane jako
wykroczenie przeciwko prawom pracownika przewidzianym w art. 281 pkt 6 k.p. Nienależyte wykonanie
tego obowiązku polegające na utrzymywaniu niepełnej dokumentacji, które to naruszenie polega np. na
uniemożliwieniu wydania zaświadczenia o zatrudnieniu w warunkach szkodliwych lub w szczególnym
5
charakterze, skutkuje odpowiedzialnością pracodawcy za wyrządzoną pracownikowi z tej przyczyny
szkodę na podstawie art. 471 kodeksu cywilnego (dalej jako k.c.) w zw. z art. 300 k.p. (tak Sąd
Najwyższy w orzeczeniu z 13 października 2004 r., II PK 36/04, OSNP 2005, Nr 8, poz. 106). Zgodnie
z treścią art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub
nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest
następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Sąd Najwyższy w tezie
powyżej wskazanego orzeczenia uznał, iż podstawę odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną
pracownikowi wskutek odmowy poświadczenia zatrudnienia w warunkach szkodliwych lub
w szczególnym charakterze, wynikającej z nienależytego wykonania obowiązku prowadzenia
dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy i akt osobowych pracownika (art. 94 pkt 9a
KP), stanowi art. 471 k.c. w związku z art. 300 k.p. Sąd zauważył również, że do powszechnych
obowiązków pracodawcy należy prowadzenie dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy, w tym akt
osobowych pracownika. Obowiązek ten, jak wszystkie inne, powinien być wykonywany należycie.
Dokumenty, w oparciu o które wydawane są świadectwa, zaświadczenia czy inne oświadczenia wiedzy,
oznaczają nie tylko dokumenty posiadane przez pracodawcę, ale także te, które powinien on dla
prawidłowego dokumentowania przebiegu pracy pracownika zgromadzić. Rozstrzygnięcie zawarte
w wyroku ustalającym, że skarżący był zatrudniony w warunkach szczególnych, pomimo że fakt ten nie
wynikał z dokumentów zgromadzonych w jego aktach osobowych, świadczył o niewłaściwym ich
prowadzeniu, ergo - o nienależytym wykonaniu obowiązku dokumentowania spraw związanych ze
stosunkiem pracy łączącym stronę pozwaną ze stroną powodową. Akta osobowe skarżącego nie
obejmowały wszystkich dokumentów dotyczących nawiązania stosunku i przebiegu pracy, ale bowiem
nie wynikał z nich rodzaj pracy faktycznie wykonywanej. Dowodzi to co najmniej niedbalstwa
pracodawcy. W rezultacie zawinionego przez pracodawcę uchybienia obowiązkowi prowadzenia akt
osobowych, pozwany odmówił wydania skarżącemu świadectwa wykonywania prac w warunkach
szczególnych, na skutek czego ten poniósł szkodę. Odmówiono mu bowiem w tym konkretnym
przypadku, z chwilą faktycznej rejestracji w urzędzie pracy, prawa do zasiłku przedemerytalnego.
Nieprowadzenie więc stosownej dokumentacji może rzutować na rozstrzygnięcie ewentualnego
sporu sądowego między stronami stosunku pracy w ten sposób, iż okoliczność ta zawsze będzie obciążać
pracodawcę. W takim przypadku sąd może dać bowiem wiarę nawet bezpodstawnym roszczeniom
pracownika, jeżeli potwierdzą je dowody przez niego wskazane lub ustalone przez sąd z urzędu.
W wyroku z 14 maja 1999 r. Sad Najwyższy uznał, że pracodawca, który w brew obowiązkowi
przewidzianemu w art. 94 pkt 9a k.p. nie prowadzi list obecności, list płac ani innej dokumentacji
ewidencjonującej czas pracy pracownika i wypłacanego mu wynagrodzenia, musi liczyć się z tym, że
będzie na nim spoczywał ciężar udowodnienia nieobecności pracownika, jej rozmiaru oraz wypłaconego
wynagrodzenia (I PKN 62/99). W sprawie tej sąd wyrokował na podstawie sprzecznych zeznań
pracodawcy i pracownika, uznał więc, że ze względu na brak obowiązkowej dokumentacji dotyczącej
6
zatrudnienia pracownika takiej jak akta osobowe, lista obecności oraz lista płac nie może powodować
ujemnych skutków w stosunku do pracownika i prowadzić do uwzględnienia jego roszczeń.
Podobna sytuacja jak opisana powyżej miała miejsce w sprawie rozstrzyganej przez Sąd Najwyższy
w wyroku z dnia 25 sierpnia 1998 r. dotyczącym udowodnienia pracy wykonywanej
w godzinach nadliczbowych na budowie eksportowej. Sąd bowiem w wyniku braku urzędowej
dokumentacji czasu pracy, za rozstrzygający przyjął walor skrupulatnych zapisków pracownika, które
zostały potwierdzone zeznaniami świadków i nie były negowane przez świadków z kierownictwa
budowy (I PKN 114/98).
I.
OBOWIĄZEK PROWADZENIA DOKUMENTACJI I AKT
OSOBOWYCH PRACOWNIKÓW
Rozporządzenie Ministra pracy i Polityki Socjalnej z 28 maja 1996 r., nakłada na pracodawcę
obowiązek dokumentowania podjęcia pracy przez pracownika oraz zobowiązuje go do prowadzenia akt
osobowych i dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy. Pracodawca może żądać od
osoby ubiegającej się o zatrudnienie złożenia następujących dokumentów (§ 1 rozporządzenia):
1. wypełnionego kwestionariusza osobowego dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie,
2. świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy lub innych dokumentów potwierdzających okresy
zatrudnienia, obejmujących okresy pracy przypadające w roku kalendarzowym, w którym
pracownik ubiega się o zatrudnienie,
3. dokumentów potwierdzających kwalifikacje zawodowe, wymagane do wykonywania oferowanej
pracy,
4. świadectwa ukończenia gimnazjum - w przypadku osoby ubiegającej się o zatrudnienie w celu
przygotowania zawodowego,
5. orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku,
6. innych dokumentów, jeżeli obowiązek ich przedłożenia wynika z odrębnych przepisów
np. pracodawca ma prawo domagać się od kandydata do pracy złożenia stosownych dokumentów,
np. poświadczenia niekaralności z Krajowego Rejestru Skazanych.
Dodatkowo osoba ubiegająca się o zatrudnienie może, czyli nie jest to obligatoryjne, przedłożyć
dokumenty potwierdzające jej umiejętności i osiągnięcia zawodowe, świadectwa pracy z poprzednich
miejsc pracy lub inne dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia, obejmujące okresy pracy
przypadające w innym roku kalendarzowym niż rok, w którym pracownik ubiega się o zatrudnienie oraz
dokumenty stanowiące podstawę do korzystania ze szczególnych uprawnień w zakresie stosunku pracy
7
np. zaświadczenie o złożeniu egzaminu państwowego ze znajomości języka obcego w celu uzyskania
dodatku do wynagrodzenia za pracę lub poświadczenie członkostwa w organizacji kombatanckiej, które
uprawnia do dodatkowego urlopu wypoczynkowego.
Pracodawca nie ma prawa przechowywać w aktach osobowych pracownika oryginałów
przedłożonych dokumentów. W aktach osobowych pracownika przechowywane są odpisy lub kopie
dokumentów okazanych pracodawcy przez osobę ubiegającą się o zatrudnienie. Pracodawca może żądać
przedłożenia oryginałów tych dokumentów tylko do wglądu lub sporządzenia ich odpisów albo kopii.
W aktach osobowych przechowywany jest jeden egzemplarz umowy o pracę. Drugi egzemplarz umowy
pracodawca ma obowiązek doręczyć pracownikowi. Ustawodawca nie ogranicza swobody stron
regulowania treści umowy o pracę.
Oryginały dokumentów wymaganych przez pracodawcę od kandydata
do pracy są własnością osoby ubiegającej się o zatrudnienie.
1.
Kwestionariusz osobowy
W ramach obowiązku dokumentowania podjęcia pracy przez pracownika, pracodawca ma prawo
żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie złożenia miedzy innymi wypełnionego kwestionariusza
osobowego dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie. Wcześniej przepis ten wskazywał na wypełniony
kwestionariusz osobowy wraz z niezbędną liczbą fotografii, jednakże w 2006 roku zmianą
rozporządzenia zapis dotyczący fotografii został zlikwidowany.
W kwestionariuszu osobowym znajdują się następujące dane osobowe osoby ubiegającej się
o zatrudnienie: imię (imiona) i nazwisko, nazwisko rodowe, imiona rodziców, nazwisko rodowe matki,
data i miejsce urodzenia, obywatelstwo, numer ewidencyjny (PESEL), numer identyfikacji podatkowej
(NIP), miejsce zameldowania (dokładny adres), adres do korespondencji, telefon, wykształcenie (nazwa
szkoły i rok jej ukończenia), zawód, specjalność, stopień, tytuł zawodowy-naukowy, wykształcenie
uzupełniające (kursy, studia podyplomowe, data ukończenia lub rozpoczęcia nauki w przypadku jej
trwania), przebieg dotychczasowego zatrudnienia (z podaniem okresów zatrudnienia u kolejnych
pracodawców oraz zajmowane stanowiska pracy), dodatkowe uprawnienia, umiejętności, zainteresowania
(na przykład stopień znajomości języków obcych, prawo jazdy, obsługa komputera), stan rodzinny
(imiona i nazwiska oraz daty urodzenia dzieci), W kwestionariuszu osobowym powinno być
zamieszczone oświadczenie o pozostawaniu lub niepozostawaniu w rejestrze bezrobotnych lub
poszukujących pracy oraz zgodności przedstawionych informacji z dowodem osobistym lub innym
dowodem tożsamości, którym legitymuje się kandydat do pracy.
Pomocniczy wzór kwestionariusza osobowego dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie stanowi
załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra pracy i Polityki Socjalnej
z 28 maja 1996 r., natomiast
8
pomocniczy wzór kwestionariusza osobowego dla pracownika stanowi załącznik nr 1a. Poniżej
przedstawiam wzory wskazanych załączników:
Załącznik nr 1
Kwestionariusz osobowy dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie
1. Imię (imiona) i nazwisko .................................
2. Imiona rodziców ..........................................
3. Data urodzenia ...........................................
4. Obywatelstwo .............................................
5. Miejsce zamieszkania (adres do korespondencji) ..................................................................
6. Wykształcenie ........................................................................................................................
(nazwa szkoły i rok jej ukończenia)
....................................................................................................................................................
(zawód, specjalność, stopień naukowy, tytuł zawodowy, tytuł naukowy)
7. Wykształcenie uzupełniające ................................................................................................
...................................................................................................................................................
(kursy, studia podyplomowe, data ukończenia nauki lub data rozpoczęcia nauki w przypadku jej trwania)
8. Przebieg dotychczasowego zatrudnienia .............................................................................
...................................................................................................................................................
(wskazać okresy zatrudnienia u kolejnych pracodawców oraz zajmowane stanowiska pracy)
9. Dodatkowe uprawnienia, umiejętności, zainteresowania
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
(np. stopień znajomości języków obcych, prawo jazdy, obsługa komputera)
10. Oświadczam, że pozostaję/nie pozostaję*) w rejestrze bezrobotnych i poszukujących pracy.
11. Oświadczam, że dane zawarte w pkt 1-4 są zgodne z dowodem
osobistym seria ............... nr
……………………………………………………….......................
wydanym przez
............................................
...............................................................
lub innym dowodem tożsamości
..........................................................................................................................................................................
................................................................................................................
.......................... ………...............................................
(miejscowość i data) (podpis osoby ubiegającej się o zatrudnienie)
*) Właściwe podkreślić.
9
Załącznik 1a
Kwestionariusz osobowy dla pracownika (wzór)
1. Imię (imiona) i nazwisko ................................................................................................
2. Numer ewidencyjny PESEL ............................................................................................
3. Numer identyfikacji podatkowej (NIP) ............................................................................
4. Stan rodzinny ........................................................................................................................
....................................................................................................................................
………………………………………………………...........................................................
(imiona i nazwiska oraz daty urodzenia dzieci)
5. Powszechny obowiązek obrony:
a) stosunek do powszechnego obowiązku obrony …………………………………...............
b) stopień wojskowy ......................................................................................................
numer specjalności wojskowej ...................................................................................
c) przynależność ewidencyjna do WKU ...........................................................................
…………………………………………………………........................................................
d) numer książeczki wojskowej .......................................................................................
e) przydział mobilizacyjny do sił zbrojnych RP ........... ..........................................................
…………………………………………………………........................................................
…………………………………………………………………………………………………..
6. Osoba, którą należy zawiadomić w razie wypadku ..........................................................
………………………………………………………...........................................................
(imię i nazwisko, adres, telefon)
7. Oświadczam, że dane zawarte w pkt 1 i 2 są zgodne z dowodem osobistym seria .......... nr
..........................wydanym przez ....................................................................................
lub innym dowodem tożsamości ......................................................................................
………………………………………………………...........................................................
.......................... ………...............................................
(miejscowość i data) (podpis osoby ubiegającej się o zatrudnienie)
10
2.
Umowa o pracę
Z osobą, którą pracodawca przyjął do pracy powinna zostać zawarta umowa o pracę. Umowę tą
należy sporządzić w co najmniej dwóch jednobrzmiących egzemplarzach przy czym jeden z nich
pracodawca wręcza pracownikowi, a drugi włącza do jego akt osobowych. Pomocniczy wzór umowy
o pracę przedstawiony został w załączniku nr 2 do omawianego już wyżej rozporządzenia Ministra pracy
i Polityki
Socjalnej z 28 maja 1996 r. Wzór ten zawiera oznaczenie pracodawcy z zaznaczeniem numeru
REGON-EKD, miejscowość, datę, oznaczenie umowy, informację o dniu zawarcia umowy, stronach,
które ją zawarły, przy czym po stronie pracodawcy - imię i nazwisko pracodawcy lub osoby
reprezentującej pracodawcę albo osoby upoważnionej do składania oświadczeń w imieniu pracodawcy,
natomiast po stronie pracownika - imię i nazwisko pracownika oraz jego miejsce zameldowania,
oznaczenie rodzaju zawartej umowy (okres próbny, czas nieokreślony, czas określony, czas wykonania
określonej pracy), warunki zatrudnienia takie jak:
• rodzaj umówionej pracy (stanowisko, funkcja, zawód, specjalność),
• miejsce wykonywania pracy,
• wymiar czasu pracy,
• wynagrodzenie (składniki wynagrodzenia, ich wysokość oraz podstawa prawna ich ustalenia),
• inne warunki zatrudnienia (np. czas pracy), dzień rozpoczęcia pracy.
Umowa powinna zawierać podpisy stron. W przypadku gdy umowa o pracę została zawarta
w formie ustnej, a pracodawca w terminie wskazanym w art. 29 § 2 k.p. czyli najpóźniej w dniu
rozpoczęcia pracy przez pracownika potwierdził na piśmie rodzaj i warunki zawartej umowy, a także
zakres czynności i obowiązków, pismo potwierdzające należy również sporządzić w dwóch
egzemplarzach. Podobnie jak przy u mowie o prace zawartej bezpośrednio w formie pisemnej, jeden
egzemplarz zostaje złożony do akt osobowych pracownika, a drugi jest mu doręczany bezpośrednio za
zwrotnym (pisemnym) potwierdzeniem odbioru.
Zgodnie z treścią § 3 rozporządzenia pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy
powinien uzyskać jego pisemne potwierdzenie zapoznania się z treścią regulaminu pracy oraz
z przepisami i zasadami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, a także z zakresem informacji
objętych tajemnicą określoną w obowiązujących ustawach dla umówionego z pracownikiem rodzaju
pracy. Pracodawca powinien także uzyskać od pracownika potwierdzenie zapoznania się
z informacjami określonym w art. 29 § 3 k.p., a więc:
1. obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
2. częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę,
3. wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego,
4. obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
11
5. układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty.
A jeżeli pracodawca nie ma obowiązku ustalenia regulaminu pracy - dodatkowo o porze nocnej,
miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia oraz przyjętym sposobie potwierdzania przez
pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
Poinformowanie pracownika o jego warunkach zatrudnienia, o których mowa we wskazanych powyżej
pkt 1-4, może nastąpić przez pisemne wskazanie odpowiednich przepisów prawa pracy.
Jeśli chodzi więc o powyższe obowiązki informacyjne, to pracodawcy muszą zatrudnianych
u siebie pracowników poinformować o tzw. pozaumownych warunkach zatrudnienia.
Powyższe informacje muszą podać zarówno pracodawcy, którzy mają obowiązek ustalania
regulaminu pracy (zatrudniający powyżej 20 osób), jak i ci których ten obowiązek nie dotyczy
(zatrudniający poniżej 20 osób). Natomiast wszyscy pracodawcy, którzy nie mają obowiązku
ustalania w swoich firmach regulaminu pracy (tzw. mali pracodawcy- zatrudniający poniżej
20 osób), muszą ponadto poinformować pracowników o:
• porze nocnej,
• miejscu, terminie i czasie wypłaty wynagrodzenia,
• przyjętym sposobie potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz
• usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
12
Taka przykładowa informacja może wyglądać w ten sposób:
…………………...... …………………………
(pieczęć pracodawcy) (miejscowość i data)
………………………………
(dane osobowe pracownika,
zajmowane stanowisko, dział)
Informacja o warunkach zatrudnienia
Na podstawie art. 29 § 3 kodeksu pracy informuję Pana/ią, iż:
1.Pora nocna trwa od godz. 22:00 do godz. 6:00.
2. Wynagrodzenie wypłacane jest 10-go każdego miesiąca w kasie pracodawcy w godzinach pracy
zakładu lub za pisemną zgoda pracownika przelewem na rachunek bankowy.
3. Pracownik potwierdza swoją obecność w pracy poprzez podpisanie listy obecności.
4. Pracownik zobowiązany jest do usprawiedliwiania swojej nieobecności w pracy według
następujących zasad:
a) Jeżeli przyczyny niemożności stawienia się do pracy są z góry wiadome, pracownik powinien
uprzedzić przełożonego.
b) W razie niestawienia się do pracy z innego powodu, niż ten o którym mowa w pkt a), pracownik
jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić przełożonego o przyczynie nieobecności i przewidzianym
czasie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności i przewidzianym czasie jej trwania,
nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności, osobiście lub przez inną osobę telefonicznie bądź
mailowo.
c) Pracownik jest obowiązany niezwłocznie, w najwcześniej możliwym terminie przedstawić
pracodawcy dowody na usprawiedliwienie swojej nieobecności, w tym także najpóźniej w terminie 7 dni
dostarczyć zaświadczenie lekarskie w razie nieobecności pracownika spowodowanej chorobą.
………………………………
(podpis pracodawcy
lub osoby upoważnionej)
Informację otrzymałem:
………………………....
(podpis pracownika)
13
Informacje o pozaumownych warunkach zatrudnienia należy przekazać indywidualnie każdemu
pracownikowi i to w formie pisemnej. Nie można bowiem z tego obowiązku zwolnić się przez
wywieszenie stosownych informacji na tablicy ogłoszeń, czy też wysłanie e-maila. Stopień
szczegółowości przekazywanych informacji powinien być taki, aby pracownik zdawał sobie sprawę
z przysługujących mu uprawnień związanych z warunkami zatrudnienia.
Na przekazanie wszystkich wyżej wymienionych informacji pracodawca ma 7 dni. Termin ten liczy
się od dnia zawarcia umowy o pracę. Jeżeli więc umowa została zawarta wcześniej niż ustalony dzień
rozpoczęcia pracy przez pracownika, oznacza to konieczność doręczenia pisma z informacjami
o pozaumownych warunkach pracy, jeszcze przed dniem rozpoczęcia przez niego pracy.
Pracodawca dodatkowo informuje pracownika na piśmie o zmianie jego warunków zatrudnienia,
o których mowa we wskazanych już pkt 1-4, o objęciu pracownika układem zbiorowym pracy, a także
o zmianie układu zbiorowego pracy, którym pracownik jest objęty, niezwłocznie, nie później jednak niż
w ciągu 1 miesiąca od dnia wejścia w życie tych zmian, a w przypadku, gdy rozwiązanie umowy o pracę
miałoby nastąpić przed upływem tego terminu - nie później niż do dnia rozwiązania umowy.
Poinformowanie pracownika o zmianie jego warunków zatrudnienia, o których mowa w pkt 1-4, może
nastąpić przez pisemne wskazanie odpowiednich przepisów prawa pracy. Zmiana warunków umowy
o pracę wymaga formy pisemnej.
Natomiast § 4 rozporządzenia Ministra pracy i Polityki Socjalnej z 28 maja 1996 r. zawiera
regulacje dotycząca legitymacji służbowej, jeżeli bowiem zachodzi taka potrzeba, pracodawca w związku
z zatrudnieniem pracownika wystawia legitymację służbową, przepustkę albo inny dokument
upoważniający pracownika do przebywania na terenie zakładu pracy lub załatwiania spraw służbowych
poza zakładem.
14
Poniżej wzór umowy o prace stanowiący załącznik do rozporządzenia:
Załącznik nr 2
Umowa o pracę (wzór)
....................................................
.................................................
(pieczęć nagłówkowa pracodawcy) ( miejscowość i data)
....................................................
(numer REGON-EKD)
UMOWA O PRACĘ
Zawarta w dniu.......................................................................................................................................
(data zawarcia umowy)
między....................................................................................................................................................
............................................................................................................................................
(imię i nazwisko pracodawcy lub osoby reprezentującej pracodawcę albo osoby upoważnionej do składania oświadczeń
w imieniu pracodawcy)
a....................................................................................................................................................
(imię i nazwisko pracownika oraz jego miejsce zamieszkania)
na..................................................................................................................................................
(okres próbny, czas nieokreślony, czas określony, czas wykonania określonej pracy)
1. Strony ustalają następujące warunki zatrudnienia:
1) rodzaj umówionej pracy .........................................................................................................
(stanowisko, funkcja, zawód, specjalność)
2) miejsce wykonywania pracy…………………………………………………………………
……………………….. ...............................................................................................................
3) wymiar czasu pracy…………………………………………………………………………..
………….....................................................................................................................................
4)wynagrodzenie....................................................................................................................................
............................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
(składniki wynagrodzenia i ich wysokość oraz podstawa prawna ich ustalenia)
5) inne warunki zatrudnienia …………………………………………………………………...
................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................
15
6)...................................................................................................................................................
(dopuszczalna liczba godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, których przekroczenie uprawnia
pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 1511 § 1
Kodeksu pracy*))
2. Termin rozpoczęcia pracy…………………………………………………………………………
……………………… ………………………
(data i podpis pracownika) (podpis pracodawcy lub
osoby reprezentującej
pracodawcę albo osoby
upoważnionej do składania
oświadczeń w imieniu
pracodawcy)
______________________________
*) Dotyczy umowy o pracę z pracownikiem zatrudnianym w niepełnym wymiarze czasu pracy.
16
3.
Akta osobowe
Pracodawca ma obowiązek założenia i prowadzenia oddzielnie dla każdego pracownika akt
osobowych. Akta osobowe zgodnie z treścią rozporządzenia z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie z zakresu
prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz
sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika składają się z trzech części A, B i C, a zakresem swoim
obejmują:
3.1. Dokumentację związana z podjęciem zatrudnienia
Część A akt osobowych pracownika obejmująca dokumenty zebrane przez pracodawcę i związane
ubieganiem się o pracę danego kandydata. Jest to dokumentacja potrzebna do podjęcia przez pracodawcę
decyzji o zatrudnieniu. Są to w szczególności następujące dokumenty:
1) Wypełniony kwestionariusz osobowy dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie stanowiący
- załącznik Nr 1 do rozporządzenia, który został wskazany we wcześniejszej części opracowania.. Do
dnia 27 lipca 2006 r. jak już wskazywano wcześniej przepisy zezwalały na domaganie się od kandydata
do pracy podania zdjęcia. Obecnie zapis ten został wykreślony z treści rozporządzenia.
2) Świadectwa pracy z poprzednich miejsca pracy lub inne dokumenty potwierdzające okresy
zatrudnienia, obejmujące okresy pracy przypadające w roku kalendarzowym, w którym pracownik ubiega
się o zatrudnienie np. potwierdzenie równoległego zatrudnienia u innego pracodawcy od przedstawienia
którego przykładowo zależeć może zwiększony wymiar urlopu wypoczynkowego.
3) Dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe wymagane do wykonywania oferowanej
pracy, takie jak np. posiadanie prawo jazdy określonej kategorii, świadectwo kwalifikacyjne
z uprawnieniami zawodowymi do wykonywania określonego zawodu czy funkcji jak elektryk, spawacza
lub posiadania innych uprawnień zawodowych.
4) Metryka urodzenia i świadectwo ukończenia gimnazjum. Dotyczy to osoby niepełnoletniej
w wieku 16-18 lat, ubiegającej się o zatrudnienie w celu przygotowania zawodowego.
W drodze wyjątku, na podstawie odrębnych przepisów, mogą być zatrudnieni młodociani, którzy
nie ukończyli gimnazjum i/lub nie ukończyli 16. Wówczas rodzaj lekkich prac przy których mogą być
zatrudnieni młodociani, określa pracodawca w regulaminie pracy lub w innym akcie (tzw. wykazie) za
zgodą lekarza ze specjalnością medycyny pracy i wymaga to również zatwierdzenia przez właściwego
inspektora pracy. Z treścią regulaminu zapoznaje młodocianego pracodawca przed rozpoczęciem pracy.
17
Przy wykonywaniu tej pracy muszą być zachowane również wymogi dotyczące ograniczenia wymiaru
czasu pracy, jej rozkładu odpowiednio do zajęć szkolnych (art. 190, 191 i 200
1
k.p.).
Metryka urodzenia będzie przydatna dla ustalenia wieku kandydata, w celu ustalenia, czy spełnia on
wymogi dotyczące wieku. Młodociany w wieku 16-18 lat może być zatrudniony za zgodą przedstawiciela
ustawowego, tj. rodziców lub opiekuna.
5) Orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku
i przy określonym rodzaju pracy.
6) Inne dokumenty, jeżeli obowiązek ich przedłożenia wynika z odrębnych przepisów, jak
np. przedłożenie upoważnienia lub potwierdzenia ustawowego przedstawiciela małoletniego, zawierające
wyrażenie zgody na zawarcie umowy o pracę lub prawo domagania się przez pracodawcę od kandydata
do pracy złożenia poświadczenia niekaralności z Krajowego Rejestru Skazanych. Możliwość ta wzbudza
dużo kontrowersji, jednak zezwala na to art 6 ust. 1 pkt 10 ustawy z 24 maja 2000 r. o Krajowym
Rejestrze Karnym (Dz. U. Nr 50, poz. 580 ze zm.) Zgodnie bowiem z tym artykułem prawo do uzyskania
informacji o osobach, których dane osobowe zgromadzone zostały w Rejestrze, przysługuje:
pracodawcom, w zakresie niezbędnym dla zatrudnienia pracownika, co do którego z przepisów ustawy
wynika wymóg niekaralności, korzystania z pełni praw publicznych, a także ustalenia uprawnienia do
zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej
działalności gospodarczej.
7) Każdy z pracowników może także według swojego uznania przedłożyć dodatkowe dokumenty,
które potwierdzają jego umiejętności i osiągnięcia zawodowe oraz świadectwa z poprzednich miejsc
pracy lub inne dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia, obejmujące okresy pracy przypadające
w innym roku kalendarzowym niż rok, w którym pracownik ubiega sie o zatrudnienie oraz dokumenty,
które stanowią podstawę do korzystania ze szczególnych uprawnień w zakresie stosunku pracy, jak np.
inwalidztwo pracowników niepełnosprawnych.
Szerszą informację o sobie pracownik może przedstawić w tzw. rozmowie kwalifikacyjnej
z pracodawcą i przedłożyć skrócony życiorys jako tzw. curriculum vitae (z języka łacińskiego: przebieg
życia). Może zawierać informacje takie jak wskazane poniżej, przy czym niejednokrotnie potrzebne jest
uwzględnienie aktualnych zainteresowań i potrzeb pracodawcy.
Przykładowe CV może więc zawierać dane osobiste, wykształcenie, informacje o dotychczasowej
pracy zawodowej (szczegółowe okresy, pełnione funkcje, stanowiska, wyniki w pracy i osiągnięcia),
znajomość języków obcych (bierna, czynna), dodatkowe kwalifikacje i umiejętności, zainteresowania
własne w pracy zawodowej (np. informacje o tym dlaczego zamierza podjąć tę pracę i wybrał tego
18
pracodawcę jak chce ją zorganizować), dyspozycyjność w pracy, inne dodatkowe zainteresowania czy
sytuacja rodzinna pracownika.
II. DOKUMENTACJA ZWIĄZANA ZE STOSUNKIEM PRACY
ORAZ PRZEBIEGIEM ZATRUDNIENIA
Część B akt osobowych obejmuje dokumenty dotyczące nawiązania stosunku pracy i przebiegu
zatrudnienia, a w tym:
1) Umowę o pracę, której wzór pomocniczy stanowi, wskazany we wcześniejszej części opracowania,
załącznik Nr 2 do rozporządzenia.
2) Potwierdzenie zawarcia umowy o pracę.
3) Dokumenty dotyczące wykonywania pracy w formie telepracy, o której mowa w Rozdziale
IIb k.p.
4) Zakres czynności (obowiązków) pracownika.
5) Pisemne potwierdzenie pracownika o zapoznaniu się przez z przepisami i informacjami określonymi
w § 3 rozporządzenia, a więc z treścią regulaminu pracy, a w przypadku określonym
w art. 29 § 3 k.p., także z informacją, o której mowa w tym przepisie, oraz z przepisami i zasadami
dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy, z zakresem informacji objętych tajemnicą określoną
w obowiązujących ustawach dla umówionego z pracownikiem rodzaju pracy, a także z obwieszczeniem,
o którym mowa w art. 150 k.p.
6) Pisemne potwierdzenie pracownika o zapoznaniu się z przepisami i zasadami bhp, łącznie
z zaświadczeniami o ukończeniu wymaganego szkolenia w tym zakresie.
7) Lista obecności w pracy - stanowi dokument potwierdzający obecność lub nieobecność pracownika w
pracy lub zawiera adnotacje o jego nieobecności.
8) Oświadczenie pracownika będącego rodzicem lub opiekunem dziecka o zamiarze lub braku zamiaru
korzystania z przysługujących uprawnień w następujących przypadkach:
19
a) gdy pracownik/pracownica opiekujący się dzieckiem w wieku do 4 lat może być zatrudniona
tylko za jej zgodą w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz można ją delegować poza stałe
miejsce pracy (art. 178 § 2 k.p.),
b) gdy pracownik/pracownica wychowujący przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat chce
wykorzystać w ciągu roku odpłatne zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni (art. 188 k.p.). Dotyczy to
również odpowiednio pracownika opiekującego się dzieckiem.
9) Dokumenty dotyczące powierzenia pracownikowi mienia z obowiązkiem zwrotu lub wyliczenia się, co
dotyczy zawarcia umowy o zwykłej odpowiedzialności materialne oraz umowy o wspólnej
odpowiedzialności materialnej.
10) Dokumenty związane z podnoszeniem przez pracownika kwalifikacji zawodowych. Będą znajdowały
się tu takie dokumenty, jak np. umowa o podnoszeniu kwalifikacji pracownika, skierowanie na szkolenie,
udzielone urlopy szkoleniowe, poniesione koszty szkolenia i inne świadczenia oraz świadectwa
ukończenia przez pracownika szkoły lub kursu, potwierdzające uzyskanie wyższych kwalifikacji
zawodowych.
11) Oświadczenie dotyczące wypowiedzenia pracownikowi warunków umowy o pracę lub zmiany tych
warunków w innym trybie, jak np. na podstawie wzajemnego porozumienia stron. Jest to pismo
pracodawcy o wypowiedzeniu warunków umowy (tzw. wypowiedzenie zmieniające), stanowiące
załącznik nr 5 do rozporządzenia. Poniżej treść załącznika:
20
Załącznik Nr 5
....................................................
..................................................
(pieczęć nagłówkowa pracodawcy) ( miejscowość i data)
....................................................
(numer REGON-EKD)
WYPOWIEDZENIE WARUNKÓW UMOWY O PRACĘ*
Pan (Pani)
.....................................................................................
.....................................................................................
(imię i nazwisko)
.....................................................................................
Wypowiadam Panu (Pani) umowę o pracę zawartą w dniu ..............................................
w części dotyczącej ………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
(wskazać postanowienia umowy o pracę podlegające wypowiedzeniu)
z zachowaniem .....................................................................................................................................
(wskazać długość okresu wypowiedzenia)
okresu wypowiedzenia, który upłynie w dniu ……………………......................................................
Przyczyną wypowiedzenia dotychczasowych warunków umowy o pracę jest
……………………………………………………………………………………………………………….
Po upływie okresu wypowiedzenia, tj. od dnia .....................................................................................
proponuję następujące, nowe warunki umowy o pracę:
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
Pozostałe warunki umowy o pracę nie ulegają zmianie.
21
Jeżeli Pan (Pani) przed upływem potowy okresu wypowiedzenia, tj. do dnia
........................................ nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia nowych warunków umowy
o pracę, będzie to równoznaczne z wyrażeniem zgody na proponowaną zmianę warunków umowy.
W razie odmowy przyjęcia przez Pana (Panią) zaproponowanych warunków umowy o pracę,
umowa rozwiąże się z upływem okresu wypowiedzenia, tj. z dniem
……………………………………………………………………………………………………………….
Jednocześnie informuję, iż w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego pisma przysługuje Panu
(Pani) prawo wniesienia odwołania do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy w
……………………………………………………………………………………………………………….
(siedziba sądu)
Przed upływem tego terminu może Pan(Pani) złożyć wniosek o wszczęcie postępowania
pojednawczego przed Komisją Pojednawczą**
……………………………………………………………………………………………………………….
(siedziba komisji)
…………………… ……………………..
(data i podpis pracownika) (podpis pracodawcy lub
osoby reprezentującej
pracodawcę albo osoby
upoważnionej do składania
oświadczeń w imieniu
pracodawcy)
_________________________________________
* Dotyczy umowy o pracę zawartej na czas nie określony.
** Dotyczy pracodawcy, u którego została utworzona komisja pojednawcza
12) Dokumenty związane z przyznaniem pracownikowi nagrody lub wyróżnienia oraz wymierzenia kary
porządkowej.
13) Pisma dotyczące udzielenia pracownikowi dodatkowego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego
urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu wychowawczego oraz urlopu
22
bezpłatnego, a także dokumenty związane z obniżeniem wymiaru czasu pracy, w przypadku określonym
w art. 186[7]k.p.
14) Orzeczenie lekarskie wydane w zw. z przeprowadzonymi obowiązkowymi badaniami okresowymi
i kontrolnymi. Pracodawca obowiązany jest przechowywać orzeczenia wydane na podstawie badań
lekarskich wstępnych, okresowych w dokumentacji pracowniczej (art. 229 § 1-7 k.p. oraz rozporządzenia.
Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. (Dz. U. Nr 69, poz. 332 ze zm.);
15) Umowa o zakazie konkurencji, jeżeli strony, czyli pracodawca i pracownik, zawarły taką umowę
w czasie trwania stosunku pracy; umowa pod rygorem nieważności powinna być zawarta na piśmie
(art. 101
1
i 101
3
k.p.).
16) Wnioski pracownika dotyczące ustalenia indywidualnego rozkładu jego czasu pracy (art. 142 k.p.),
stosowania do niego systemu skróconego tygodnia pracy (art. 143 k.p.), a także stosowania do niego
systemu czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta
(art. 144 k.p.).
17) Wniosek pracownika o poinformowanie właściwego inspektora pracy o zatrudnianiu pracowników
pracujących w nocy oraz kopię informacji w tej sprawie skierowanej do właściwego inspektora pracy.
18) Korespondencja z zakładową organizacją związkową, która zrzesza lub reprezentuje danego
pracownika. Organizacja ta winna współdziałać z pracodawcą w sprawach dotyczących stosunku pracy
pracownika. Pracodawca jest zobowiązany konsultować zamiar wypowiedzenia pracownikowi umowy
o pracę zawartej na czas nieokreślony. Dlatego pracodawca winien w sposób wyraźny z zastosowaniem
udokumentowanej korespondencji ustalić, czy dany pracownik jest członkiem organizacji związkowej
bądź też, czy organizacja ta reprezentuje jego prawa, wyrażając zgodę w tym zakresie. Należy tu unikać
jakichkolwiek niejasności, gdyż np. w razie dokonania wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas
nie określony, zgodnie z art. 38 k.p., związek zawodowy winien być o tym uprzedzony. W razie
niedokonania tej wymaganej konsultacji w postępowaniu sądowym wypowiedzenie może być uznane za
dokonane niezgodnie z prawem z powodu uchybień formalnych. Pracodawca powinien również uzyskać
zgodę właściwego organu administracji państwowej w razie wypowiedzenia umowy o pracę z inwalidą
wojennym lub którego inwalidztwo ma związek ze służbą wojskową oraz kombatantów i osób
represjonowanych. Wypowiedzenie lub rozwiązanie stosunku pracy oraz warunków pracy i płacy
z pracownikiem będącym członkiem zarządu zakładowej organizacji związkowej a od 1 lipca 2003 r.
członkiem związku wskazanym imiennie w uchwale zarządu tego związku, wymaga uzyskania zgody
zarządu tych organizacji. Dotyczy to również działaczy organizacji pozazakładowych oraz społecznych
23
inspektoratów pracy. W razie rozwiązania stosunku pracy z posłem lub senatorem wymagane jest
uzyskanie zgody (Prezydium Sejmu lub Senatu), rozwiązanie umowy o pracę z radnym w samorządzie
terytorialnym wymaga uzyskania zgody właściwej rady. Z podobnej ochrony korzystają członkowie
władz samorządu pracowniczego, spółdzielczego i zawodowego, rady pracowników, europejskiej rady
zakładowej, przedstawicielstwa pracowników w spółce i spółdzielni europejskiej.
17) Informacja dotycząca wykonywania przez pracownika powszechnego obowiązku obrony - jak np.
wypisy z książeczki wojskowej, dokumenty o powołaniu pracownika do służby wojskowej lub na
ćwiczenia.
Do dokumentacji związanej z przebiegiem zatrudnienia zalicza się również dokumenty dotyczące
chorób zawodowych i wypadków przy pracy oraz ewidencji pracowników.
III. DOKUMENTACJA ZWIĄZANA Z USTANIEM STOSUNKU
PRACY
W części C akt osobowych znajdują się dokumenty związane z ustaniem zatrudnienia pracownika, a w
tym:
1) Oświadczenie o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę. Chodzi tu o tzw. wypowiedzenie
rozwiązujące umowę w terminie ustawowym lub skróconym oraz o rozwiązaniu umowy bez
wypowiedzenia. Pisma te stanowią wzory pomocnicze będące załącznikami nr 3 i 4 do rozporządzenia:
24
Załącznik Nr 3
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem (wzór)
....................................................
..................................................
(pieczęć nagłówkowa pracodawcy) (miejscowość i data)
....................................................
(numer REGON-EKD)
ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ ZA WYPOWIEDZENIEM*
Pan (Pani)
.....................................................................................
.....................................................................................
(imię i nazwisko)
.....................................................................................
Rozwiązuję z Panem (Panią) umowę o pracę zawartą w dniu………………………….
z zachowaniem.......................................................................... okresu wypowiedzenia, który
(wskazać długość okresu wypowiedzenia
upłynie w dniu .......................................................................................................................................
Przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę jest
……………………………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
Jednocześnie informuję, iż w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego pisma przysługuje Panu
(Pani) prawo wniesienia odwołania do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy w
…………………………………………………………………………………………………………….
(siedziba sądu)
Przed upływem tego terminu może Pan(Pani) złożyć wniosek o wszczęcie postępowania
pojednawczego przed Komisją Pojednawczą**……………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
(siedziba komisji)
…………………… …………………………
(data i podpis pracownika) (podpis pracodawcy lub
osoby reprezentującej
pracodawcę albo osoby
upoważnionej do składania
25
oświadczeń w imieniu
pracodawcy)
_________________________________________
* Dotyczy umowy o pracę zawartej na czas nie określony.
** Dotyczy pracodawcy, u którego została utworzona komisja pojednawcza
Załącznik Nr 4
Rozwiązanie umowy o pracę z zastosowaniem skróconego okresu wypowiedzenia (wzór)
....................................................
...................................................
(pieczęć nagłówkowa pracodawcy) (miejscowość i data)
....................................................
(numer REGON-EKD)
ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ Z ZASTOSOWANIEM SKRÓCONEGO OKRESU
WYPOWIEDZENIA*
Pan (Pani)
.....................................................................................
.....................................................................................
(imię i nazwisko)
.....................................................................................
Rozwiązuję z Panem (Panią) umowę o pracę zawartą w dniu .................................... z
zastosowaniem skróconego okresu wypowiedzenia, który wynosi
……………………………………………………………………………………………………………….
(wskazać długość zastosowanego okresu wypowiedzenia na podstawie art. 361 § 1 k.p.)
i upłynie w dniu.....................................................................................................................................
26
Przyczyną wypowiedzenia umowy o pracę jest……………………………….
……………………………………………………………………………………………………………….
Jednocześnie informuję, iż w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego pisma przysługuje Panu
(Pani) prawo wniesienia odwołania do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy w
…………………………...............................................................................
(siedziba sądu)
Przed upływem tego terminu może Pan(Pani) złożyć wniosek o wszczęcie postępowania
pojednawczego przed Komisją Pojednawczą**……………………………………………….....................
…………………………………………………………………………………………………………
…….
(siedziba komisji)
…………………… ………………………
(data i podpis pracownika) (podpis pracodawcy lub
osoby reprezentującej
pracodawcę albo osoby
upoważnionej do składania
oświadczeń w imieniu
pracodawcy)
* Dotyczy umowy o pracę zawartej na czas nie określony.
** Dotyczy pracodawcy, u którego została utworzona komisja pojednawcza.
Dodatkowo rozporządzenie zawiera załącznik nr 6 dotyczący rozwiązania umowy o pracę bez
wypowiedzenia, poniżej tekst załącznika:
27
Załącznik Nr 6
Rozwiązanie umowy o prace bez wypowiedzenia (wzór)
....................................................
..................................................
(pieczęć nagłówkowa pracodawcy) (miejscowość i data)
....................................................
(numer REGON-EKD)
ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ BEZ WYPOWIEDZENIA
Pan (Pani)
.....................................................................................
.....................................................................................
(imię i nazwisko)
.....................................................................................
Z dniem ................................................ rozwiązuję z Panem (Panią) bez zachowania okresu
wypowiedzenia umowę o pracę zawartą w dniu .............................................................. z powodu
……………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………
…….
(wskazać przyczynę i podstawę prawną rozwiązania umowy o pracę)
Jednocześnie informuję, iż w terminie 7 dni od dnia doręczenia niniejszego pisma przysługuje Panu
(Pani) prawo wniesienia odwołania do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy w
……………………………………………………………………………………………………………….
(siedziba sądu)
Przed upływem tego terminu może Pan(Pani) złożyć wniosek o wszczęcie postępowania
pojednawczego przed Komisją Pojednawczą ……………………………………………………………….
(siedziba komisji)
…………………… …………………………..
(data i podpis pracownika) (podpis pracodawcy lub
osoby reprezentującej
pracodawcę albo osoby
upoważnionej do składania
oświadczeń w imieniu
pracodawcy)
______________________________
* Dotyczy pracodawcy, u którego została stworzona komisja pojednawcza
28
2) Dotyczące żądania wydania świadectwa pracy (art. 97 § 1
1
k.p.) oraz związane z niewypłaceniem
pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy (art. 171 § 3 k.p.).
3) Kopia wydanego pracownikowi świadectwa pracy.
4) Pisma potwierdzające dokonanie czynności egzekucyjnych związanych z zajęciem wynagrodzenia za
pracę pracownika w związku z prowadzoną egzekucją. Zgodnie z treścią art. 884 § 2 Kodeksu
postępowania cywilnego „W razie rozwiązania stosunku pracy z dłużnikiem dotychczasowy pracodawca
czyni wzmiankę o zajęciu należności wydanym dłużnikowi świadectwie pracy, a jeżeli nowy pracodawca
dłużnika jest mu znany, przesyła temu pracodawcy zawiadomienie komornika i dokumenty dotyczące
zajęcia wynagrodzenia oraz powiadamia o tym komornika i dłużnika, przeciwko któremu toczy się
postępowanie egzekucyjne. Wzmianka w świadectwie pracy powinna zawierać oznaczenie komornika,
który zajął należność oraz numer sprawy egzekucyjnej, jak również wskazać wysokość potrąconych już
kwot. Przesłanie zawiadomienia komornikowi ma skutki zajęcia należności dłużnika
u nowego pracodawcy od chwili dojścia zawiadomienia do tego pracodawcy”.
Zgodnie więc z powyższym będą to dokumenty przesłane przez komornika sądowego
o zajęcie wynagrodzenia za pracę danego pracownika jak również adnotacje potwierdzające dane o tym
zajęciu, zapisy w świadectwie pracy tego pracownika, jeżeli został on zwolniony z pracy. W celu
zachowania ciągłości zajęcia egzekucyjnego pisma o przesłanie akt egzekucyjnych do nowego zakładu
pracy, jeżeli ten zakład jest znany oraz zawiadomienia o tym komornika i dłużnika oraz nowy zakład
pracy dłużnika, jeżeli jest znany.
5) Umowa o zakazie konkurencji zawarta po rozwiązaniu umowy o pracę w formie pisemnej
(art. 101
2
k.p.). Jeżeli pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnieni
mogłoby narazić pracodawcę na szkodę to w takiej sytuacji strony zawierają umowę. Za zapłatą
umownego odszkodowania przez pracodawcę, pracownik przyjmuje na siebie obowiązek przestrzegania
tego zakazu po ustaniu stosunku pracy.
6) Orzeczenia lekarskie wydane w związku z przeprowadzonymi badaniami okresowymi po rozwiązaniu
stosunku pracy. O takich badaniach jest np. mowa w art. 229 § 5 k.p. gdzie pracodawca zatrudniający
pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji lub czynników rakotwórczych lub pyłów
zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także po
zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami oraz po rozwiązaniu
stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.
29
Dokumenty znajdujące się w poszczególnych częściach akt osobowych powinny być ułożone
w porządku chronologicznym oraz ponumerowane. Każda z trzech części akt osobowych powinna
zawierać pełny wykaz znajdujących się w niej dokumentów (§6 ust. 3 rozporządzenia).
Dokumentacja chorób zawodowych i wypadków przy pracy
Rozporządzenie z dnia 28 maja 1996 r. w swoich uregulowaniach (§ 7 rozporządzenia) zawiera
również zapisy dotyczące podejrzeń o choroby zawodowe, chorób zawodowych, wypadków przy pracy,
wypadków w drodze do pracy i z pracy, a także świadczeń związanych z tymi chorobami i wypadkami.
Jedno z orzeczeń Sądu Najwyższego, potwierdzające utrwalone orzecznictwo, stanowi iż pracodawca jest
obowiązany do aktywnej dbałości o emerytalno- rentowe interesy pracownika (wyrok Sądu Najwyższego
z 19 marca 1998 r. I PKN 556/97).
Na marginesie należałoby tylko zaznaczyć, iż czym innym jest wypadek przy pracy, a czym innym
wypadek w drodze do pracy lub z pracy. Sama definicja wypadku w drodze do pracy lub z pracy została
zawarta w art. 57b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.). Zgodnie z nią za wypadek w drodze do pracy
lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub
z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego,
jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana. Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze
do pracy lub z pracy, mimo że droga została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej
czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla
ubezpieczonego, ze względów komunikacyjnych, najdogodniejsza.
Za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu
również drogę do miejsca lub z miejsca:
1. innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego,
2. zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych,
3. zwykłego spożywania posiłków,
4. odbywania nauki lub studiów.
Wszystkie okoliczności i ustalenia dotyczące samego wypadku takie jak jego przyczyny, miejsce,
czas zamieszcza się w karcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy. Dla ubezpieczonych, którzy są
zatrudnieni na podstawie umowy o pracę kartę taką wypełnia pracodawca, natomiast dla pozostałych
ubezpieczonych będzie to podmiot wskazany w art. 5 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu
wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Kartę sporządza się nie później niż w terminie 14 dni od
uzyskania zawiadomienia o wypadku, w dwóch egzemplarzach – jeden dla poszkodowanego drugi dla
dokumentacji powypadkowej.
30
Samo uznanie zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy następuje na podstawie:
• oświadczenia poszkodowanego, członka jego rodziny lub świadków co do czasu, miejsca
i okoliczności zdarzenia,
• informacji oraz dowodów, które pochodzą od podmiotów badających okoliczności
i przyczyny zdarzenia lub które udzieliły poszkodowanemu pomocy,
• konkretnych ustaleń podmiotu sporządzającego kart ę wypadku w drodze do pracy lub
z pracy.
Odmowa uznania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy wymaga uzasadnienia.
Natomiast za wypadek przy pracy art. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r.
o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
(Dz. U. Nr 199,
poz. 1673 ze zm.) określa jako nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz
lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:
• podczas wykonywania lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo
poleceń przełożonych,
• podczas wykonywania lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz
pracodawcy, nawet bez polecenia,
• w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą
pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Tak samo jak wypadek przy pracy traktowany jest wypadek, któremu pracownik uległ:
• w trakcie podróży służbowej, chyba że pracownik nie wykonywał w tym czasie powierzonych mu
zadań,
• podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony,
• przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Za wypadek przy pracy uważane będzie również nagłe zdarzenie, którego skutkiem jest uraz lub
śmierć, a które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas:
• uprawiania sportu podczas zawodów lub treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe,
• wykonywania odpłatnie pracy przez skazanego lub tymczasowo aresztowanego, na podstawie
skierowania do pracy,
• pełnienia mandatu posła lub senatora, pobierającego uposażenie,
• odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania
zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą stypendium w okresie odbywania tego
szkolenia, stażu itd., na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy lub inny
podmiot kierujący,
31
• wykonywania pracy na rzecz spółdzielni przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub
spółdzielni kółek rolniczych,
• wykonywania pracy lub współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej,
umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje
się przepisy dotyczące zlecenia,
• wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie
usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo
umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoba pozostaje
w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy,
z którym pozostaje w stosunku pracy,
• prowadzenia działalności pozarolniczej lub współpracy przy niej,
• wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych
z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi,
• odbywania służby zastępczej,
• nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobierających stypendium,
• pełnienia przez funkcjonariusza celnego obowiązków służbowych.
Możemy wyróżnić wypadki zbiorowe, kiedy w wyniku tego samego zdarzenia wypadkowi uległy
co najmniej dwie osoby oraz śmiertelne wypadki przy pracy, w których wyniku nastąpiła śmierć w ciągu
6 miesięcy od dnia wypadku. Dodatkowo za ciężki wypadek przy pracy, uznaje się zdarzenie, w którego
wyniku nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała takie jak utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej,
inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, choroba
nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do
pracy w zawodzie, trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.
Karty ewidencji czasu pracy
Pracodawca ma również obowiązek założenia i prowadzenia odrębnie dla każdego pracownika
(§ 8 rozporządzenia):
1) ewidencji urlopów,
2) kart ewidencji czasu pracy w zakresie obejmującym pracę w poszczególnych dobach, w tym
pracę w niedziele i w święta, w porze nocnej, w godzinach nadliczbowych oraz w dni wolne od pracy
wynikające z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, także dyżury, urlopy,
zwolnienia od pracy oraz inne usprawiedliwione i nieusprawiedliwione nieobecności w pracy.
32
W stosunku do pracowników młodocianych pracodawca uwzględnia w ewidencji także czas ich pracy
przy pracach wzbronionych młodocianym, których wykonywanie jest dozwolone w celu odbycia przez
nich przygotowania zawodowego.
Przy czym do karty ewidencji czasu pracy pracownika pracodawca jest obowiązany dołączyć jego
wnioski o udzielenie czasu wolnego od pracy w zamian za czas przepracowany w godzinach
nadliczbowych.
3) Imiennej listy (karty) wypłacanego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych
z pracą.
4) Karty ewidencyjnej przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony
indywidualnej, a także wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia oraz ich
pranie i konserwację.
Poniżej zostaną przedstawione przykładowe wzory dokumentów związanych z tą
dokumentacją:
1. Ewidencja urlopów (wzór)
1
………………………………….
(nazwisko)
………………………………..
(imię)
Zatrudniony od
………………………………….
Uznana ciągłość pracy
…………………………………
(ilość lat)
Przysługuje urlop
wypoczynkowy
od …………………
od …………………
od …………………
Urlopy wypoczynkowe
Urlopy okolicznościowe
Za rok
Okres
Liczba dni
Uwagi
Za rok
Okres
Liczba dni
Uwagi
1
Wzór z programu Legalis, listy wzorów: Akta osobowe pracownika dokumentacja związana ze stosunkiem pracy, §8, liczba 9
33
2. Ewidencja zatrudnienia (wzór)
2
l.p.
Imię
i nazwisko
Imię ojca/
matki
PESEL
Miejsce
zamieszkania
NIP
Data przyjęcia
do pracy
Uwagi
dotyczące
pracownika
Data
zwolnienia
z pracy
3. Karta ewidencji czasu pracy- roczna (wzór)
Roczna karta ewidencji czasu Pracy za rok ……………………….
Liczba godzin
Imię i nazwisko
……………………………………
Stanowisko
…………………………………………
Data zatrudnienia
…………………………..……
Wymiar etatu
………………………………………
Inne informacje
……………………………………
Suma go
dzin
zw
yk
łych
prze
prac
ow
an
ych
Godzin
y nadliczbowe 100
%
Godzin
y nadliczbowe 50
%
Niedziele,
świ
ęt
a 100
%
Godzi
ny prac
y w
no
cy
U
rlo
p wy
po
czy
n
kow
y
Zwolnienie le
karskie
Dz
ie
ń/
Miesi
ąc
1
2
Wzór z programu Legalis, listy wzorów: Akta osobowe pracownika dokumentacja związana ze stosunkiem pracy, §8, liczba 9, opracowanie
34
2
3
4
5
6
7
8
9
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
2
35
Wymiar urlopu na 1.01…….r.:
……… dni/ …….……godziny
Urlop wykorzystany:
……… dni/ ………… godziny
Pozostało:
…… dni/ …………… godziny
Ogółem
Uwagi:
………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………….…………………………………………………………………………………..
36
4. Karta ewidencyjna przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony
indywidualnej (wzór)
Nr ………..
Karta ewidencyjna przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej
(osobistej)
A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S T U W Y Z
Wzrost ………. ……….. ………. ……… ……….
Pan (Pani) …….. ……… ……… ……… ……….
Wzrost: …………. Obwód klatki piersiowej: …………. Obwód pasa:. ………. Obwód bioder: ……………..
Obwód głowy: ……….. Długość stopy: …………….
Sym-
bol
Nazwa
Przedmiotu
%
Przyda-
tności
Okres
Używalno-
ści
Jedno-
stka
miary
Nr dow.
wyd.
(zlec.)
Data
Wydania
Data
Zwrotu
Ilość a)
Potwierdze-
nie odbioru
b) Potwierdze-
nie zwrotu
Nr Prot.
Strat.
(uwagi)
U
w
a
g
i
Inne
…
….
…
….
a)…
……..
b)…
…….
…
….
…
….
a)…
……..
b)…
…….
…
….
…
….
a)…
…….
b)…
……
…
….
…
….
a)…
…….
b)…
…….
…
….
…
….
a)…
…….
b)…
…….
3
3
Druk wydany przez Wydawnictwo Akcydensowe S.A. w Warszawie, ul. Bema 60 a
37
Do powyższego wzoru należałoby poczynić kilka uwag, mianowicie zgodnie z art. 237[6] k.p.
pracodawca jest zobowiązany dostarczyć nieodpłatnie pracownikowi środki ochrony indywidualnej, które
będą go zabezpieczać przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla jego zdrowia czynników
występujących w środowisku pracy oraz poinformować go o sposobach posługiwania się tymi środkami,
by pracownik mógł się nimi posługiwać.
Zgodnie z treścią art. 237[8] k.p. pracodawca jest zobowiązany dostarczyć pracownikowi
nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:
1) jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu,
2) ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pracodawca ustala rodzaje środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego oraz
przewidywane okresy użytkowania odzieży i obuwia roboczego (art. 237[8] k.p.) Rodzaj tych środków
pracodawca winien ustalić w trybie zakładowym w porozumieniu z zakładową organizacją związkową
lub delegatem załogi w postaci odpowiedniej normy zakładowej na podstawie przepisów bhp oraz zasad
wiedzy i doświadczenia.
38
5. Karta ewidencyjna wypłat ekwiwalentu pieniężnego za używanie i pranie przez pracownika
własnej odzieży i obuwia roboczego (wzór)
Karta ewidencyjna wypłat ekwiwalentu pieniężnego za używanie i pranie przez pracownika własnej
odzieży i obuwia roboczego
imię i nazwisko pracownika: ……… stanowisko pracy: ………… miejsce pracy: ………….
data zatrudnienia: ……………. miejsce zamieszkania: …………………
Ekwiwalent
L.p.
Rodzaj
odzieży i
obuwia
Wg poz.
tabeli
norm
Cena
Okres
Używal-
ności w
m-cach
Za używanie
okres
m-cy
Kwota
Za
pranie
okres
m-cy
Kwota
Razem do
wypłaty
Data, dowód
wypłaty
Uwagi
4
4
Wzór z programu Legalis, listy wzorów: Akta osobowe pracownika dokumentacja związana ze stosunkiem pracy, §8, liczba 9, opracowanie
Roman Portalski
39
6.
Karta urlopów (wzór)
Karta urlopów pracownika
Miesiąc
Imię
i nazwisko
Zaległy
urlop
Urlop z
tego roku
Łącznie
Uwagi
Styczeń
Luty
Marzec
Kwiecień
Maj
Czerwiec
Lipiec
Sierpień
Wrzesień
Październik
Listopad
Grudzień
40
7. Karta miesięcznego wynagrodzenia pracownika (wzór)
5
IMIENNA KARTA WYNAGRODZEŃ PRACOWNIKA …….. rok
5
g.infor.pl/p/kadry.../wynagrodzenia/.../imienna-karta-wynagrodzeniadoc.doc
Nazwisko i imię ......................
PESEL ..............................................
Data urodzenia ...............................
Stanowisko służbowe .......................
Wymiar etatu ..................................
Wynagrodzenie wynikające z
umowy...............................................
Zmiany dot. umowy
Data przyjęcia do
pracy .......................................
Rodzaj umowy o pracę ........
Ulga podatkowa - TAK/NIE
Rodzaj kosztów uzyskania
przychodów
- ZWYKŁE/PODWYŻSZONE
Urząd Skarbowy.....................
Data rozwiązania umowy .....
Uwagi
Inne informacje niezbędne przy
naliczaniu wynagrodzenia
Wynagrodzenie i
dodatki
Składki ZUS
Składki
zdrowotne
Potrące-
nia
Mie
si
ąc
Zasadnicze
Dodatk
i
Prem
ia
Prowizja
i nag
rody
In
ne
Wyn
ag
rod
zen
ie
chorob
owe
Raz
em
wynag
ro
dz
en
ie
bru
tt
o
Za
si
łek chorobow
y
(rodzaj)
Ś
wiadc
zen
ia
ch
orob
owe
Emerytalne 9
,7
6%
Ren
tow
e 1
,5 %
Choro
bowe
2
,45%
Potr
ąc
eni
e o
d
p
od
atk
u 7,75
%
Potr
ąc
en
ie
od
dochodu 1
,25%
Za
lic
zk
a
na
po
dat
ek
do
ch
od
ow
y
ZF
Ś
S
PKZP
INNE
D
o
y
p
ł
a
t
y
/
/
R
O
R
w
a
g
i
R
a
z
e
m
41
8. Rejestr zatrudnionych pracowników (wzór)
L.p.
Imię i nazwisko
pracownika
Miejsce i data
urodzenia
Adres zamieszkania i
telefon kontaktowy
Imiona
rodziców
Data zatrudnienia
pracownika
1 2
3
4
5
6
Badania
lekarskie
(ważność)
Umowa zawarta na
czas określony do/
nieokreślo-ny
Dział
Stanowisko
Zmiana
stanowiska
NIP
PESEL
Data i sposób rozwiązania
stosunku pracy
7
8
9
10
11
12
42
Powyższe osiem wzorów zostało podane jako przykład obrazujący obowiązek prowadzenia przez
pracodawcę ewidencji czasu pracy, wynagrodzenia oraz przydziału odzieży uregulowanej
w § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu
prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz
sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika.
Rozporządzenie rozstrzyga również sytuację związaną z aktami osobowymi, a określoną
w art. 23[1] lub w innych odrębnych przepisach, a dotyczącą następstwa prawnego nowego pracodawcy
w stosunkach pracy, które nawiązał poprzedni pracodawca. Dotychczasowy pracodawca jest bowiem
zobowiązany na podstawie § 9 rozporządzenia przekazać akta osobowe pracownika oraz pozostała
dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy pracodawcy przejmującemu tego
pracownika.
Omawiane rozporządzenie nie rozstrzyga natomiast, zarówno zasad, jaki i okresu przechowywania
dokumentacji pracowniczej, w tym akt osobowych. W stosunku do podmiotów uspołecznionych kwestię
tą reguluje pośrednio ustawa z 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach
(t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 673 ze zm.). z ustawy tej wynika, że okres przechowywania
dokumentacji pracowniczej w zakładach uspołecznionych określało do 23 października 2002 r.
rozporządzenie Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki z 25 lipca 1984 r. w sprawie zasad
i trybu przekazywania materiałów archiwalnych (Dz. U. Nr 41, poz. 216), a obecnie określa go
rozporządzenie Ministra Kultury z 16.9.2002 r. w sprawie postępowania z dokumentacją, zasad jej
klasyfikowania i kwalifikowania oraz zasad i trybu przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów
państwowych (Dz. U. Nr 167, poz. 1375).
„Ustawą z 2 marca 2007 r. o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym
i archiwach oraz ustawy – Kodeks pracy (Dz. U. Nr 64, poz. 426), na pracodawców nałożony został nowy
obowiązek przechowywania dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy i akt osobowych
pracowników w warunkach niegrożących uszkodzeniem lub zniszczeniem (art. 94 pkt 9b). Skrajne
niewykonanie wskazanego obowiązku, tj. pozostawienie dokumentacji w warunkach narażenia na
uszkodzenie lub zniszczenie stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracowników zagrożone karą
grzywny (art. 281 pkt 7 KP). Regulacja taka ma zapobiec porzucaniu przez pracodawców dokumentacji,
która jest niezbędna do ustalenia uprawnień emerytalno-rentowych pracowników.
Przepisy nie precyzują warunków przechowywania dokumentacji cechujących się zagrożeniem jej
uszkodzenia lub zniszczenia. Pewną wskazówką mogą być w tym względzie warunki przechowywania
dokumentów wskazane w rozp. MK z 15 lutego 2005 r. w sprawie warunków przechowywania
dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców (Dz. U. Nr 32 poz. 284). Akt ten nie dotyczy jednak
wszystkich pracodawców, a jedynie przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie
przechowywania dokumentacji osobowej i płacowej. Pracodawcy powinni z pewnością dołożyć należytej
43
staranności by warunki przechowywania akt nie mogły spowodować ich bezpowrotnego utracenia”
6
.
Sankcja grzywny wymieniona w art. 281 pkt 7) k.p. grożąca pracodawcy za pozostawienie dokumentacji
w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników w warunkach grożących
uszkodzeniem lub zniszczeniem wynosi od 1000 zł do 30 000 zł.
Dokumenty są gromadzone i przechowywane w celach dowodowych, ale brak w aktach
osobowych odpisów pism dokumentujących dokonanie określonych czynności prawnych nie
uniemożliwia pracodawcy przeprowadzenia dowodu na ich dokonanie za pomocą innych środków
dowodowych. Sąd Najwyższy w wyroku z 21 czerwca 1994 r. orzekł, że brak w aktach osobowych
pracownika odpisu pisma o rozwiązaniu z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia nie świadczy o tym,
że rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło bez zachowania formy pisemnej i bez podania na piśmie
przyczyny rozwiązania umowy o pracę - w przypadku rozwiązania umowy o pracę. Spełnienie tych
warunków przez pracodawcę może być wykazane innymi środkami dowodowymi (I PRN 35/94).
IV. ZAGADNIENIA ZWIĄZANE Z OCHRONĄ DANYCH
OSOBOWYCH
Po 1 stycznia 2004 r., czyli po wejściu w życie nowelizacji k.p. z 14 listopada 2003 r. (Dz. U.
Nr 212, poz. 2081), pracodawca może "żądać" od kandydata do pracy oraz od pracownika tylko tych
danych osobowych, które zostały wyczerpująco wskazane w art. k.p., oraz oczywiście we wcześniej już
omawianym rozporządzeniu z dnia 28 maja 1996 r. wydanym na podstawie art. 298[1] k.p. Rozstrzyga
o tym jednoznacznie art. 22[1] k.p. stanowiąc, iż pracodawca może żądać podania innych danych
osobowych niż określone w art. 22[1] § 1 i 2 k.p. jeżeli obowiązek ich podania wynika z odrębnych
przepisów. Zgodnie z treścią art. 22[1] k.p. pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się
o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących:
1. imię (imiona) i nazwisko,
2. imiona rodziców,
3. datę urodzenia,
4. miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
5. wykształcenie,
6. przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
6
Wojciech Muszalski, Prawo pracy. Komentarz, Rok wydania 2009, wydanie 7, C.H. Beck
44
Pracodawca ma prawo żądać od pracownika podania, niezależnie od danych osobowych,
o których mowa powyżej, także:
1. innych danych osobowych pracownika, a także imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci
pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez
pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy,
2. numeru PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego
Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).
Pracodawca, który gromadzi informacje w aktach osobowych pracowników musi pamiętać, iż dane
te mają charakter danych osobowych chronionych zapisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie
danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.). Ustawę stosuje się zgodnie z jej art. 3 do
przetwarzania danych osobowych znajdujących się w:
• kartotekach,
• skorowidzach,
• księgach,
• wykazach,
• innych zbiorach ewidencyjnych,
• systemach teleinformatycznych, także w przypadku przetwarzania danych poza zbiorem danych.
Akta osobowe z pewnością mieszczą się tutaj w pojęciu zbiorów ewidencyjnych, ustawa więc
znajduje zastosowanie do pracodawców będących osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz
jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej jeżeli przetwarzają dane osobowe
w związku z działalnością zarobkową, zawodową lub dla realizacji celów statutowych (art. 3 ust. 2 pkt 2
ustawy).
Skoro więc uznaliśmy, iż dokumenty osobowe pracowników spełniają wymagania podlegania
ochronie jako dane osobowe na podstawie ustawy o ochronie danych osobowych to należałoby się teraz
odnieść do samych zasad przetwarzania danych osobowych.
Przez pojęcie przetwarzania danych osobowych rozumie się jakiekolwiek operacje wykonywane na
danych osobowych, takie jak zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie,
udostępnianie i usuwanie, a zwłaszcza te, które wykonuje się w systemach informatycznych (art. 7 pkt 2)
Natomiast same warunki przetwarzania danych określa art. 23 ust 1 ustawy, zgodnie z którym jest
ono dopuszczalne tylko wtedy gdy:
1. osoba której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę, chyba że chodzi o usuniecie dotyczących jej danych,
2. jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego
z przepisu prawa,
45
3. jest to konieczne do realizacji umowy, gdy osoba, której dane dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to
niezbędne do podjęcia działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której dane dotyczą,
4. jest to niezbędne do wykonania określonych prawem zadań realizowanych dla dobra publicznego,
5. jest to niezbędne dla wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów realizowanych przez
administratorów danych albo odbiorców danych, a przetwarzanie nie narusza prawa i wolności
osoby której dane dotyczą.
Zapisy powyższe określają więc warunki na jakich pracodawca może dokonywać jakichkolwiek
operacji na danych osobowych gromadzonych w aktach osobowych pracownika. Pracodawca spełnia
wymagania jakie ustawy przewiduje w art. 7 pkt 4 dla uznania go za administratora danych osobowych.
„Domagając się przedstawienia od kandydata do pracy danych osobowych, a następnie prowadząc
ewidencję spraw związanych ze stosunkiem pracy poszczególnych pracowników, pracodawca jest
obowiązany poinformować pracowników o celu zbierania danych, prawie wglądu do akt osobowych oraz
poprawiania informacji gromadzonych w aktach osobowych, dobrowolności lub obowiązku podania
danych. Jeżeli taki obowiązek istnieje, pracodawca powinien powiadomić pracownika o jego podstawie
prawnej”.
7
Bycie administratorem danych osobowych, nakłada na pracodawców zobowiązania określone
przepisami ustawy o ochronie danych osobowych. Zgodnie z treścią art. 26 ustawy, administrator
danych przetwarzający dane powinien dołożyć szczególnej staranności w celu ochrony interesów
osób, których dane dotyczą, a w szczególności jest obowiązany zapewnić, aby dane te były:
1. przetwarzane zgodnie z prawem,
2. zbierane dla oznaczonych, zgodnych z prawem celów i niepoddawane dalszemu przetwarzaniu
niezgodnemu z tymi celami,
3. merytorycznie poprawne i adekwatne w stosunku do celów, w jakich są przetwarzane,
4. przechowywane w postaci umożliwiającej identyfikację osób, których dotyczą, nie dłużej niż jest to
niezbędne do osiągnięcia celu przetwarzania.
Administrator danych jest obowiązany zastosować środki techniczne i organizacyjne zapewniające
ochronę przetwarzanych danych osobowych odpowiednią do zagrożeń oraz kategorii danych objętych
ochroną, a w szczególności powinien zabezpieczyć dane przed ich udostępnieniem osobom
nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną, przetwarzaniem z naruszeniem ustawy oraz
zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem.
7
Andrzej Marian Świątkowski, Kodeks pracy. Komentarz, Rok wydania 2010, Wydanie 3, C.H. Beck
46
Do przetwarzania danych mogą być dopuszczone wyłącznie osoby posiadające upoważnienie
nadane przez administratora danych. Zatem każdorazowo dla każdej osoby dopuszczonej do
przetwarzania danych (do jakiejkolwiek pracy z danymi) musi zostać nadane upoważnienie.
Administrator danych jest obowiązany zapewnić kontrolę nad tym, jakie dane osobowe, kiedy
i przez kogo zostały do zbioru wprowadzone oraz komu są przekazywane.
Administrator danych prowadzi ewidencję osób upoważnionych do ich przetwarzania
(ewidencję osób, którym udzielono upoważnienia na przetwarzanie), która powinna zawierać:
1. imię i nazwisko osoby upoważnionej,
2. datę nadania i ustania oraz zakres upoważnienia do przetwarzania danych osobowych,
3. identyfikator, jeżeli dane są przetwarzane w systemie informatycznym.
Osoby, które zostały upoważnione do przetwarzania danych, są obowiązane zachować
w tajemnicy te dane osobowe oraz sposoby ich zabezpieczenia.
Zgodnie z treścią art. 31 ustawy administrator danych może również powierzyć innemu
podmiotowi, w drodze umowy zawartej na piśmie, przetwarzanie danych. Podmiot przetwarzający dane
na zlecenie administratora danych jest obowiązany, przed rozpoczęciem przetwarzania danych, podjąć
środki zabezpieczające zbiór danych, o których mowa w art. 36 do 39 ustawy, oraz spełnić wymagania
określone w przepisach, o których mowa w art. 39a ustawy. W zakresie przestrzegania tych przepisów
podmiot przetwarzający dane ponosi odpowiedzialność jak administrator danych.
Przywołany artykuł 36 ustawy o ochronie danych osobowych w ust. 3 wskazuje, że administrator
danych jest zobowiązany do wyznaczenia administratora bezpieczeństwa informacji (ABI) nadzorującego
przestrzeganie zasad ochrony danych osobowych, chyba, że sam wykonuje te czynności. Z uwagi na
istniejące w treści art. 31 ustawy odwołanie do treści art. 36 ustawy, artykuł ten należy stosować nie tylko
do administratora danych, ale również do podmiotu, któremu administrator powierzył przetwarzanie
danych. Z powyższego wynika zatem, że zarówno administrator danych osobowych, jak i podmiot
przetwarzający te dane na podstawie powierzenia, są zobowiązani wyznaczyć administratora
bezpieczeństwa informacji (ABI). Art. 36 ustawy, z którego wynika ten obowiązek, stosuje się do
podmiotu przetwarzającego te dane nie wprost, lecz na podstawie istniejącego odwołania. W doktrynie
wskazuje się, że ABI powinien być osobą fizyczną, a zatem administrator danych albo podmiot
przetwarzający te dane na podstawie powierzenia, mogą przyjąć obowiązki ABI tylko wówczas, gdy są
osobami fizycznymi. W innym wypadku są zobowiązani wyznaczyć osobę, pełniącą obowiązki ABI.
Zadaniem ABI jest nadzorowanie, czy są przestrzegane zasady ochrony danych osobowych poprzez
zastosowanie środków technicznych i organizacyjnych zapewniających ochronę przetwarzanych danych
odpowiednią do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną, a w szczególności zabezpieczenie
47
przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną,
przetwarzaniem z naruszeniem ustawy oraz zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem.
Podmiot, któremu powierzono przetwarzanie danych osobowych, jest zobowiązany podjąć również
inne środki ochrony danych, o których mowa w art. 37, 38, 39 i 39a ustawy o ochronie danych
osobowych. Z tytułu spełnienia tych obowiązków przetwarzający dane ponosi odpowiedzialność taką, jak
administrator danych.
Sposób prowadzenia dokumentacji przez administratora danych określa wydane na podstawie art.
39 a ustawy o ochronie danych osobowych rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych
oraz warunków technicznych i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy
informatyczne służące do przetwarzania danych osobowych ( Dz. U. z 2004 r. Nr 100, poz. 1024)
Zgodnie z treścią w/w rozporządzenia, administrator powinien wprowadzić następującą
dokumentację:
• politykę bezpieczeństwa,
• instrukcję zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych.
Dokumentację prowadzi się w formie pisemnej.
Polityka bezpieczeństwa zawiera w szczególności:
1. wykaz budynków, pomieszczeń lub części pomieszczeń, tworzących obszar, w którym
przetwarzane są dane osobowe;
2. wykaz zbiorów danych osobowych wraz ze wskazaniem programów zastosowanych do
przetwarzania tych danych;
3. opis struktury zbiorów danych wskazujący zawartość poszczególnych pól informacyjnych
i powiązania między nimi;
4. sposób przepływu danych pomiędzy poszczególnymi systemami;
5. określenie środków technicznych i organizacyjnych niezbędnych dla zapewnienia poufności,
integralności i rozliczalności przetwarzanych danych.
Instrukcja zawiera w szczególności:
1. procedury nadawania uprawnień do przetwarzania danych i rejestrowania tych uprawnień
w systemie informatycznym oraz wskazanie osoby odpowiedzialnej za te czynności;
2. stosowane metody i środki uwierzytelnienia oraz procedury związane z ich zarządzaniem
i użytkowaniem;
3. procedury rozpoczęcia, zawieszenia i zakończenia pracy przeznaczone dla użytkowników systemu;
48
4. procedury tworzenia kopii zapasowych zbiorów danych oraz programów i narzędzi programowych
służących do ich przetwarzania;
5. sposób, miejsce i okres przechowywania:
a. elektronicznych nośników informacji zawierających dane osobowe,
b. kopii zapasowych, o których mowa w pkt 4,
6. sposób zabezpieczenia systemu informatycznego przed działalnością oprogramowania, o
którym mowa w pkt III pkt 1 załącznika do rozporządzenia;
7. sposób realizacji wymogów, o których mowa w § 7 ust. 1 pkt 4;
8. procedury wykonywania przeglądów i konserwacji systemów oraz nośników informacji służących
do przetwarzania danych.
Dla każdej osoby, której dane osobowe są przetwarzane w systemie informatycznym -
z wyjątkiem systemów służących do przetwarzania danych osobowych ograniczonych wyłącznie do
edycji tekstu w celu udostępnienia go na piśmie - system ten zapewnia odnotowanie:
1. daty pierwszego wprowadzenia danych do systemu;
2. identyfikatora użytkownika wprowadzającego dane osobowe do systemu, chyba że dostęp do
systemu informatycznego i przetwarzanych w nim danych posiada wyłącznie jedna osoba;
3. źródła danych, w przypadku zbierania danych, nie od osoby, której one dotyczą;
4. informacji o odbiorcach, w rozumieniu art. 7 pkt 6 ustawy, którym dane osobowe zostały
udostępnione, dacie i zakresie tego udostępnienia, chyba że system informatyczny używany jest do
przetwarzania danych zawartych w zbiorach jawnych;
5. sprzeciwu, o którym mowa w art. 32 ust. 1 pkt 8 ustawy.
Dla każdej osoby, której dane osobowe są przetwarzane w systemie informatycznym, system
zapewnia sporządzenie i wydrukowanie raportu zawierającego w powszechnie zrozumiałej formie
informacje.
Pracownicy mają prawo do kontroli danych gromadzonych w aktach osobowych
i przetwarzanych przez pracodawcę, w szczególności:
1. uzyskania wyczerpującej informacji, czy taki zbiór istnieje, oraz do ustalenia administratora danych,
adresu jego siedziby i pełnej nazwy, a w przypadku gdy administratorem danych jest osoba fizyczna
- jej miejsca zamieszkania oraz imienia i nazwiska,
2. uzyskania informacji o celu, zakresie i sposobie przetwarzania danych zawartych w takim zbiorze,
3. uzyskania informacji, od kiedy przetwarza się w zbiorze dane jej dotyczące, oraz podania
w powszechnie zrozumiałej formie treści tych danych,
49
4. uzyskania informacji o źródle, z którego pochodzą dane jej dotyczące, chyba że administrator
danych jest zobowiązany do zachowania w tym zakresie tajemnicy państwowej, służbowej lub
zawodowej,
5. uzyskania informacji o sposobie udostępniania danych, a w szczególności informacji
o odbiorcach lub kategoriach odbiorców, którym dane te są udostępniane,
6. uzyskania informacji o przesłankach podjęcia ostatecznego rozstrzygnięcia podczas zawierania lub
wykonywania umowy i uwzględnienia wniosku osoby, której dane dotyczą,
7. żądania uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania danych osobowych, czasowego lub stałego
wstrzymania ich przetwarzania lub ich usunięcia, jeżeli są one niekompletne, nieaktualne,
nieprawdziwe lub zostały zebrane z naruszeniem ustawy albo są już zbędne do realizacji celu, dla
którego zostały zebrane,
8. wniesienia, w przypadku jeżeli jest to niezbędne do wykonania określonych prawem zadań
realizowanych dla dobra publicznego lub jest to niezbędne dla wypełnienia prawnie
usprawiedliwionych celów realizowanych przez administratorów danych albo odbiorców danych,
a przetwarzanie nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą - pisemnego,
umotywowanego żądania zaprzestania przetwarzania jej danych ze względu na jej szczególną
sytuację,
9. wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania jej danych w przypadkach, wymienionych w art. 23 ust.
1 pkt 4 i 5 ustawy o ochronie danych osobowych, gdy administrator danych zamierza je przetwarzać
w celach marketingowych lub wobec przekazywania jej danych osobowych innemu
administratorowi danych,
10. wniesienia do administratora danych żądania ponownego, indywidualnego rozpatrzenia sprawy
rozstrzygniętej z naruszeniem art. 26a ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych.
Jeżeli natomiast chodzi o udostępnianie danych osobowych gromadzonych przez pracodawcę
w aktach osobowych pracowników mogą być udostępnione osobom lub podmiotom uprawnionym do ich
otrzymania na mocy przepisów prawa. Takim podmiotem może być:
• sąd, a w szczególności sąd pracy i ubezpieczeń społecznych,
• inspektorowi Państwowej Inspekcji Pracy,
• upoważniony pracowników urzędu pracy,
• inspektor uprawniony przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych,
• funkcjonariusz Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Agencji Wywiadu,
Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
• upoważnionemu inspektorowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
50
Zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych, dane osobowe mogą być także
udostępnione w celach innych niż włączenie do zbioru, innym osobom i podmiotom niż wymienione
w art. 29 ust. 2 jeżeli w sposób wiarygodny uzasadnia potrzebę posiadania tych danych, a ich
udostępnienie nie naruszy praw i wolności osób, których dane dotyczą. Takimi podmiotami będą na
przykład związki zawodowe, które posiadają pewne ustawowe uprawnienia do sprawowania kontroli nad
przestrzeganiem przepisów prawa pracy.
Poza tym, na podstawie przepisu art. 40 ustawy o ochronie danych osobowych, administrator
danych jest obowiązany zgłosić zbiór danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych
Osobowych.
Z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są administratorzy danych (art. 43 ust. 1):
1. objętych tajemnicą państwową ze względu na obronność lub bezpieczeństwo państwa, ochronę
życia i zdrowia ludzi, mienia lub bezpieczeństwa i porządku publicznego,
a. które zostały uzyskane w wyniku czynności operacyjno-rozpoznawczych przez funkcjonariuszy
organów uprawnionych do tych czynności,
2. przetwarzanych przez właściwe organy dla potrzeb postępowania sądowego oraz na podstawie
przepisów o Krajowym Rejestrze Karnym,
a. przetwarzanych przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej,
b. przetwarzanych przez właściwe organy na potrzeby udziału Rzeczypospolitej Polskiej
w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym,
3. dotyczących osób należących do kościoła lub innego związku wyznaniowego, o uregulowanej
sytuacji prawnej, przetwarzanych na potrzeby tego kościoła lub związku wyznaniowego,
4. przetwarzanych w związku z zatrudnieniem u nich, świadczeniem im usług na podstawie umów
cywilnoprawnych, a także dotyczących osób u nich zrzeszonych lub uczących się,
5. dotyczących osób korzystających z ich usług medycznych, obsługi notarialnej, adwokackiej, radcy
prawnego, rzecznika patentowego, doradcy podatkowego lub biegłego rewidenta,
6. tworzonych na podstawie przepisów dotyczących wyborów do Sejmu, Senatu, Parlamentu
Europejskiego, rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, wyborów na urząd Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej, na wójta, burmistrza, prezydenta miasta oraz dotyczących referendum
ogólnokrajowego i referendum lokalnego,
7. dotyczących osób pozbawionych wolności na podstawie ustawy, w zakresie niezbędnym do
wykonania tymczasowego aresztowania lub kary pozbawienia wolności,
8. przetwarzanych wyłącznie w celu wystawienia faktury, rachunku lub prowadzenia
sprawozdawczości finansowej,
9. powszechnie dostępnych,
51
10. przetwarzanych w celu przygotowania rozprawy wymaganej do uzyskania dyplomu ukończenia
szkoły wyższej lub stopnia naukowego,
11. przetwarzanych w zakresie drobnych bieżących spraw życia codziennego.
Zgodnie więc z treścią art. 43 ustawy pracodawcy czyli administratorzy danych przetwarzanych
w związku z zatrudnieniem u nich oraz świadczeniem im usług na podstawie umów cywilnoprawnych
zostali zwolnieni z obowiązku rejestracji zbiorów danych do ogólnokrajowego rejestru prowadzonego
przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (art. 43 ust.1 pkt 4).
Należy nadto wskazać, że ustawa o ochronie danych osobowych zawiera przepisy karne. Zgodnie
z nimi, kto administrując danymi narusza choćby nieumyślnie obowiązek zabezpieczenia ich przed
zabraniem przez osobę nieuprawnioną, uszkodzeniem lub zniszczeniem, podlega grzywnie, karze
ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Ponadto, kto będąc do tego obowiązany nie
zgłasza do rejestracji zbioru danych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do roku.
Zakończenie
Niniejsze opracowanie dotyczące dokumentacji pracowniczej ma za zadanie przybliżyć
zagadnienia prawne związane z tą tematyką i przede wszystkim ukazać jak w praktyce taka dokumentacja
powinna wyglądać.
Wzory bowiem w niej wskazane stanowią zarówno przygotowane bezpośrednio przez ustawodawcę
dokumenty dołączone do rozporządzenia w formie załączników jak również opracowane i stworzone
specjalnie na potrzeby niniejszego opracowania przykłady dokumentacji pracowniczej. Mogą więc one
zostać również wykorzystane w przyszłości jako ewentualny wzór, przy tworzenia takiej dokumentacji.