Wyjątki w C#

Opracował dr Robert Fidytek

2

Wyjątki

Nie ma programu, który nie byłby pozbawiony błędów. Są jedynie programy,

w których błędy się nie ujawniają, co jednak nie oznacza, iż program nie

zawiera błędów. Występują one w sytuacjach, o których nie pomyślał

programista. Sytuacje, które mogą spowodować błąd można podzielić na

trzy kategorie:

●

Błędy programisty – błędy popełniane najczęściej przez nieuwagę

programisty np: wykroczenie indeksu tablicy poza jej zakres.

●

Błędy użytkownika - błędy spowodowane niewłaściwym użytkowaniem

programu przez użytkownika np: wpisanie liter w miejsce kodu

pocztowego. Jeśli w kodzie programu programista nie zadba o

sprawdzanie poprawności wprowadzanych danych może nastąpić

wygenerowanie błędu.

●

Wyjątki - anomalie uruchomieniowe, które trudno przewidzieć w czasie

pisania programu np: próba łączenia się z bazą danych, która już nie

istnieje.

3

Do wyłapywania wyjątków służy blok try. W tym bloku umieszcza się

instrukcje kodu, które mogą spowodować pojawienie się wyjątku.

Natomiast do wyłapywania pojawiających się błędów służy blok catch.

W bloku catch umieszcza się kod, który informuje użytkownika w

przyjazny sposób o tym, że wystąpił jakiś błąd. Dzięki wyłapywaniu

pojawiających się błędów program nie zawiesza nagle swojego

działania. Oprócz kodu informującego w tym bloku umieszcza się

instrukcje, które obsługują błąd np: wycofują wprowadzone zmiany.

Schemat obsługi wyjątków:

try

{

//"pilnowany" kod programu

}

catch

(TypWyjątku ex)

//ex – uchwyt do zgłoszonego wyjątki

{

//kod obsługi wyjątku

}

Blok try i catch

4

Jeżeli podczas wykonywania bloku try (kodu "pilnowanego") nie zostanie

zgłoszony wyjątek, to blok catch (kod obsługi wyjątku) zostanie pominięty.

W przypadku, gdy podczas wykonywania zostanie zgłoszony wyjątek typu

podanego w instrukcji catch lub typu, dla którego typ podany w instrukcji

catch jest typem ogólnym (bazowym), wtedy wykonanie kodu

"pilnowanego“ zostanie przerwane i przechodzimy do wykonania kodu

obsługi wyjątku.

Po wykonaniu wszystkich instrukcji kodu obsługi wyjątku program

przechodzi do wykonania instrukcji znajdujących się za blokiem catch,

oczywiście pod warunkiem, że w kodzie obsługi wyjątku nie został

zgłoszony wyjątek.

Jeżeli nie zostanie znaleziony blok try, z którym skojarzona jest instrukcja

catch (z odpowiednim typem wyjątku), program zostanie przerwany i

zostanie wyświetlony komunikat o kłopotach z danym programem.

Obsługa wyjątków

5

Jeżeli chcemy przechwycić wszystkie zgłoszone wyjątki w danym bloku try,

w instrukcji catch nie podajemy typu wyjątku:

try

{

//"pilnowany" kod programu

}

catch

{

//kod obsługi wyjątku

}

Rozwiązanie to uniemożliwia jednak uzyskanie dostępu do obiektu wyjątku,

który może zawierać ważne informacje na temat błędu.

try

{

//"pilnowany" kod programu

}

catch

(

System.Exception ex

)

//uzyskujemy dostęp do informacji o błędzie

{

//kod obsługi wyjątku

}

Obsługa wszystkich wyjątków

6

Przykład 1: dzielenie przez zero

static

void

Main(

string

[] args)

{

int

a = 0, b;

try

{

b = 1 / a;

//wyjątek (dzielimy przez zero)

}

catch

(

DivideByZeroException

ex)

{

Console

.WriteLine(

"Próbujesz dzielić przez zero!"

);

}

Console

.ReadKey(

true

);

}

7

Przykład 2: dzielenie przez zero

static

void

Main(

string

[] args)

{

int

a = 0, b;

try

{

b = 1 / a;

//wyjątek (dzielimy przez zero)

}

catch

(

System.Exception

ex)

{

Console

.WriteLine(

"Komunikat wyjątku {0}"

,ex.Message);

}

Console

.ReadKey(

true

);

}

8

Z pojedynczym blokiem try może zostać skojarzonych wiele bloków catch.

Zgłoszony wyjątek może być obsłużony tylko przez jeden blok catch.

Wyjątek zostanie obsłużony przez pierwszy blok catch, którego typ jest

zgodny z typem zgłoszonego wyjątku.

Dlatego powinno się umieszczać

wyjątki bardziej szczegółowe przed wyjątkami bardziej ogólnymi. W

przeciwnym razie wyjątek bardziej szczegółowy nigdy nie zostałby

wykonany.

try

{

//"pilnowany" kod programu

}

catch

(

DivideByZeroException

ex)

{

//kod obsługi wyjątku szczegółowego

}

catch

(

System.Exception ex

)

{

//kod obsługi wyjątku ogólnego

}

Użycie wielu bloków catch

9

W sytuacji pojawienia się wyjątku jest przerywane działanie instrukcji w

bloku try, a sterowanie jest przenoszone do catch. Mechanizm wyjątków

udostępnia jeszcze jeden blok - jest to finally. Jest on opcjonalny, a

instrukcje w nim zawarte są realizowane zawsze na końcu, niezależnie czy

wystąpił wyjątek czy nie. Blok ten może zapobiegać duplikowaniu kodu,

który musiałby znajdować się blokach try i catch. Przykładowe sytuacje, w

jakich powinno się używać się tego bloku to między innymi: zamykanie

plików, rozłączanie z bazą danych.

try

{

//"pilnowany" kod programu

}

catch

(

TypWyjątku

ex)

{

//kod obsługi wyjątku

}

finally

{

//kod realizowany na końcu, niezależnie od wystąpienia wyjątku

}

Blok finally

10

Wyjątek można zgłosić samodzielnie, służy do tego instrukacja throw:

throw

new

TypWyjątku();

Z wyjątkiem możemy skojarzyć pewien komunikat informujący o błędzie:

throw

new

TypWyjątku(

"Treść komunikatu"

);

W razie konieczności możemy też ponownie zgłosić wyjątek:

try

{

//"pilnowany" kod programu

}

catch

(Exception ex)

{

//kod obsługi wyjątku

throw;

//ponowne zgłoszenie wyjątku

}

Zgłaszanie wyjątków

11

Przykład

double

a = 1, b;

try

{

Console

.Write(

"Podaj liczbę: "

);

b =

Convert

.ToDouble(

Console

.ReadLine());

if

(b == 0)

throw

new

DivideByZeroException

(

"Dzielenie przez zero"

);

else

a = a / b;

}

catch

(

DivideByZeroException

ex)

{

Console

.WriteLine(

"Komunikat: {0}"

, ex.Message);

}

catch

(

FormatException

ex)

{

Console

.WriteLine(

"Nie udało się przekonwertować napisu na liczbę"

);

}

finally

{

Console

.WriteLine(

"Blok finally"

);

}

Console

.ReadKey(

true

);

Przetestuj program dla

wartości: 12, 0, ALA.

12

Typy wyjątków