cement

Paliwa

alternatywne

źródło energii

2 | LAFARGE CEMENT

Jednym z największych wyzwań naszych czasów jest postę-
pujące wyczerpywanie się zasobów paliw konwencjonalnych,
takich jak ropa naftowa czy węgiel kamienny. deficyt surow-
ców sprawia, że przemysł wydobywczy sięga dziś po złoża,
których eksploatację jeszcze kilka lat temu uznawano za nie-
opłacalną. Prowadzi to do wzrostu kosztów wydobycia, a tym
samym do coraz wyższych cen energii pochodzącej ze spala-
nia kopalin naturalnych.

Poważnym problemem współczesnego świata jest też rosną-
ca ilość odpadów. ich składowanie staje się wyzwaniem spo-
łecznym, ekonomicznym i środowiskowym. odpady można
jednak wykorzystać do pozyskiwania zawartej w nich energii.
takie możliwości wynikają z ustawodawstwa oraz, co ważniej-
sze, z  rosnącej świadomości proekologicznej społeczeństw.

racjonalna gospodarka to dążenie do wytwarzania jak najmniej-
szej ilości odpadów, ich recykling i wykorzystanie zgromadzonej
w nich energii. tak rozumiane zarządzanie odpadami przynosi
ogromne korzyści dla gospodarki i środowiska.

odzyskać energię

dwa problemy, jedno

rozwiązanie

odpady to ogromne,
wciąż niewykorzystane
źródło surowców
wtórnych
i energetycznych.

Paliwa alternatywne |

3

do niedawna niemal wszystkie odpady trafiały na wysypiska
śmieci, jednak obecnie coraz częściej przekazywane są one
wyspecjalizowanym przedsiębiorstwom zajmującym się ich
segregacją.

Część odpadów klasyfikowana jest do ponownego wykorzysta-
nia jako surowiec wtórny, natomiast te, które posiadają odpo-
wiednią wartość energetyczną, mogą być użyte do produkcji
paliw alternatywnych. Paliwa takie uzyskuje się z przetwo-
rzonych odpadów przemysłowych i komunalnych (np. zawie-
rających gumę, papier i tworzywa sztuczne), z wysuszonych
osadów ściekowych, opon oraz z mączki kostno-zwierzęcej.

Czym są

paliwa

alternatywne?

4 | LAFARGE CEMENT

Stosowanie paliw

alternatywnych przynosi

same korzyści

Stosowanie paliw alternatywnych przynosi korzyści dla śro-
dowiska: pozwala oszczędzać nieodnawialne surowce natural-
ne, a także pomaga rozwiązać problem składowania odpadów
i przyczynia się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych.
dzięki temu produkcja przemysłowa odbywa się zgodnie
z ideą zrównoważonego rozwoju, w ramach którego przyszłe
pokolenia powinny mieć dostęp do takiego środowiska natu-
ralnego, jakim my dysponujemy obecnie.

odzyskiwanie energii stanowi odpowiedź na lokalne problemy
samorządów i podmiotów gospodarczych związane z zagospo-
darowaniem odpadów. wykorzystanie paliw alternatywnych
jest również opłacalne dla firm, które je stosują. Są tańsze
od paliw konwencjonalnych, co pozwala przeznaczać więk-
sze środki na inwestycje, nowe miejsca pracy i modernizację
przemysłu. wytwórcy paliw stanowią pokaźną gałąź gospodar-
ki, która tworzy miejsca pracy i przynosi wpływy budżetowe
dzięki podatkom.

Paliwa alternatywne |

5

Paliwa alternatywne

w branży cementowej

70%

W cementowniach w Europie
paliwa alternatywne mają
ponad 70-procentowy udział
w wytwarzaniu energii.
W niektórych zakładach
Grupy Lafarge nawet 80 proc.
paliw konwencjonalnych
zastępuje się odpadami
przetworzonymi na paliwo.

Paliwa alternatywne od lat stosowane są w przemyśle cemen-
towym. Stale rośnie ich udział w wytwarzaniu energii cieplnej
na potrzeby podstawowego w produkcji cementu procesu wy-
palania klinkieru.

od przemysłu cementowego oczekuje się pomocy w rozwiązy-
waniu problemu zagospodarowania odpadów, a także ograni-
czania wpływu produkcji na środowisko przez oszczędzanie su-
rowców naturalnych oraz redukcję emisji gazów i pyłów. Proces
współspalania paliw alternatywnych w instalacjach cemento-
wych pozwala na zmniejszenie ilości składowanych odpadów.
dzięki rezygnacji z ich utylizowania w spalarniach miejskich
spada też globalna emisja Co

2

.

Pierwsze próby wykorzystania paliw alternatywnych podjęto
w Polsce na początku lat 80., ale przerwano je z braku surowca.
obecnie wszystkie polskie zakłady cementowe posiadają in-
stalacje i pozwolenia na współspalanie paliw alternatywnych.

6 | LAFARGE CEMENT

Piec cementowy

idealny

do współspalania paliw

alternatywnych

odzyskiwanie energii w cementowniach przez współspala-
nie paliw wytworzonych z odpadów jest procesem całkowicie
bezpiecznym i przyjaznym dla środowiska. do odzysku ener-
getycznego paliw alternatywnych stworzono specjalne insta-
lacje oraz magazyny.

obecność rozgrzanego do temperatury ok. 1450°C klinkieru
cementowego sprawia, że w komorze pieca obrotowego, do
którego trafiają paliwa, utrzymuje się stała wysoka temperatu-
ra gazów nawet do 2000°C. gazy powstałe w wyniku współspal-
nia paliw alternatywnych przebywają w tych warunkach przez
ok. 10 sekund. efektywne spalanie i neutralizowanie szkodli-
wych składników zapewnia dodatkowo wysoka (nadmiarowa)

Paliwa alternatywne |

7

Piec cementowy

Klinkier

zawartość tlenu w komorze pieca oraz pozostawanie paliw
w środowisku zasadowym. wszystkie te czynniki zapobiegają
powstawaniu niebezpiecznych substancji wytwarzanych przy
niepełnym spalaniu odpadów, w tym szczególnie toksycznych
dioksyn i furanów.

technologia wykorzystania paliwa z odpadów w cementow-
niach jest bezodpadowa – stałe produkty spalania (np. popiół, żu-
żel) zostają wbudowane mineralogicznie w klinkier. dodatkowo
zastosowane w cementowniach lafarge wysokowydajne filtry
najnowszych generacji gwarantują ograniczenie emisji gazów
i pyłów do poziomu ustalonego przez zakładowe normy, znacz-
nie bardziej rygorystyczne niż wymagania Unii europejskiej.

Filtracja

50 m < l < 90 m

3,5 m <

Ø

< 6 m

paliwa konwencjonalne (węgiel)

+

paliwa alternatywne (mączki

zwierzęce, paliwa stałe rozdrobnione

i impregnowane olejami odpadowymi)

wapień (węglan wapniowy) + paliwa

alternatywne: opony, paliwa stałe

rozdrobnione, osady ściekowe

Współspalanie to wykorzystanie paliw alterna-
tywnych równolegle z paliwami tradycyjnymi.
W celu wytworzenia energii cieplnej do instalacji
podawane są jednocześnie paliwa alternatywne
i surowce naturalne, np. węgiel. Zapewnia to op-
tymalne warunki do termicznego wykorzystania
odpadów.

Długi cylinder obrotowy

co to jest współspalanie?

8 | LAFARGE CEMENT

Fakt, że w piecach obrotowych panują sprzyjające warun-
ki do współspalania paliw alternatywnych, nie oznacza, że
w  procesie produkcji cementu można wykorzystać dowol-
ne odpady. Po pierwsze, niewłaściwe zagospodarowanie od-
padów niebezpiecznych mogłoby stworzyć zagrożenie dla
środowiska. Po drugie, użycie nieodpowiednich składników
paliw (np. PVC o dużej zawartości chloru) mogłoby doprowa-
dzić do zniszczenia ceramicznych wykładzin pieca lub ob-
niżyć jakość produkowanego cementu. dlatego stosowanie
paliw alternatywnych przebiega pod ścisłą kontrolą i poprze-
dzone jest zawsze badaniami wpływu surowca na klinkier ce-
mentowy, instalacje pieca i środowisko.

Cementownie

wykorzystują paliwa tylko

z niektórych odpadów

Paliwa alternatywne |

9

Zdaniem eksperta

Paliwa alternatywne stały się trwałym elementem przemysłu cementowe-
go. Nikt nie zastanawia się już nad zasadnością ich stosowania. Przeciwnie,
zwiększone zapotrzebowanie cementowni na zastępcze źródła energii powo-
duje, że zaczyna ich brakować na rynku. Wygrają ci, którzy będą lepiej przy-
gotowani biznesowo i technologicznie.

Marcin Krzak

kierownik ds. pozyskiwania paliw i surowców zastępczych

Lafarge Cement SA

Stosowane w cementowniach paliwa alternatywne uzysku-
je się ze starannie wyselekcjonowanych i przetworzonych od-
padów przemysłowych oraz komunalnych. Składnikami mogą
być guma, papier i tworzywa sztuczne, a także wysuszone osa-
dy ściekowe, trociny, „przepracowane” oleje, opony oraz mącz-
ki kostno-zwierzęce. wytwarzaniem paliw zajmują się specja-
listyczne firmy dysponujące sprzętem do ich przygotowania
i produkcji oraz własnymi lub zewnętrznymi laboratoriami do
kontroli ich jakości. w laboratoriach bada się m.in. zawartość
substancji szkodliwych i niebezpiecznych. odpady zwierzęce
i osady ściekowe poddawane są obróbce w wysokiej temperatu-
rze i ciśnieniu w celu usunięcia zagrożeń biologicznych.

10 | LAFARGE CEMENT

lafarge angażuje się

w zrównoważony rozwój

Jedną z fundamentalnych wartości lafarge jest ochrona środowi-
ska. w modernizację polskiego przemysłu cementowego koncern
zainwestował ponad 1,5 miliarda złotych. dzięki temu polskie
zakłady uznaje się za jedne z najnowocześniejszych w europie.

Zastosowane w Polsce systemy odpylania najnowszej generacji
sprawiły, że zakłady cementowe lafarge stały się przyjazne dla
środowiska i spełniają w tym zakresie wszelkie europejskie nor-
my. dzięki specjalistycznym instalacjom i  filtrom szczycą się
najniższą emisją pyłów w Polsce. dbałość o środowisko polega
m.in. na redukcji emisji pyłów i Co

2

, a także zmniejszeniu zu-

życia energii elektrycznej i cieplnej. Mniej zużytego węgla przy
produkcji cementu to efekt używania paliw alternatywnych, któ-
rych udział wśród innych surowców energetycznych wykorzy-
stywanych w zakładach dynamicznie rośnie.

Paliwa alternatywne |

11

emisja cO

2

zużycie prądu

-50%

Jako firma odpowiedzialna społecznie lafarge wypełnia
nie tylko misję związaną z ochroną środowiska, lecz także
współpracuje z  lokalnymi społecznościami oraz władzami,
które starają się skutecznie rozwiązywać problemy gospo-
darki odpadami.

działania lafarge zostały docenione przez Konwent
Starostów województwa Kujawsko -Pomorskiego, który przy-
znał Cementowni Kujawy wyróżnienie „Hit 2009” w dziedzi-
nie ekologii za współspalanie paliw alternatywnych. Kielecki
dziennik „echo dnia” przyznał lafarge Cement tytuł lidera
regionu za działalność proekologiczną. lafarge potwierdza
w ten sposób swoją pozycję jednej z najnowocześniejszych
i jednocześnie najbardziej przyjaznych dla środowiska firm
branży przemysłowej w Polsce.

w 2009 roku grupa
lafarge po raz piąty
z rzędu znalazła się na
liście „100 globalnych
korporacji najbardziej
zaangażowanych
w zrównoważony
rozwój”.

Lafarge cement

w Polsce

(od 1990 r. na tonę cementu)

-50%

LAFARGE CEMENT

ul. Warszawska 110

28-366 Małogoszcz

tel. [phone]

faks (41) 248 70 01

www.lafarge-cement.pl