Metody alternatywne
(Nowego wychowania)
Metoda Marii Montessori
Metoda Rudolfa Steinera
Metoda projektów
Techniki Freineta
Metoda Marii Montessori
(1870-1952)
Metoda MM oparta została na
założeniach naturalizmu
pedagogicznego i edukacji w
wolności
Metodę konstytuują następujące
zasady:
Zasada rzeczowości – dziecko
rozwija się w otoczeniu naturalnych
przedmiotów, które powinny być do
niego dopasowane
Metoda Marii Montessori
(1870-1952)
Zasada wolnego wyboru – dziecko
ma wolny wybór zarówno materiału jak
i dokonywanych na nim czynności
Zasada samodzielności w działaniu
– dziecko nie jest pouczane co ma
robić, lecz uczy się przez własne
doświadczenie, samo kontroluje swoje
błędy i poprawia swoje działania
Metoda Rudolfa Steinera
(1861-1925)
Podstawą antropozofia: realistyczno-
mistyczny kierunek filozofii nawiązujący
do religii wschodu
R. Steiner stworzył wolną szkołę przy
fabryce papierosów w Stuttgarcie, tzw.
„Freie Waldorfschulen”
Metoda Rudolfa Steinera
(1861-1925)
Rozkład zajęć powinien być
podporządkowany rytmowi przyrody:
- rano zajęcia wymagające
myślenia i koncentracji uwagi,
- później zajęcia wymagające
mniejszego wysiłku intelektualnego,
- następnie zajęcie rzemieślniczo-
artystyczne
Metoda Rudolfa Steinera
(1861-1925)
Głównym zadaniem szkoły jest
poznawanie świata i siebie przez
prowadzenie badań i ćwiczenia duchowe
Rezygnacja z formalnego kontrolowania
i oceniania – wprowadzenie festynów w
trakcie których dzieci w obecności
rodziców demonstrują swoją wiedzę
i umiejętności w różnych formach ekspresji
artystycznej
Metoda projektów
Twórcą metody był William Heard Kilpatrick
(1871 – 1965), pedagog i filozof
amerykański uczeń J. Deweya.
Metoda polega na stworzeniu warunków,
w których uczniowie zdobywają wiedzę
samodzielnie poprzez samodzielne
formułowanie problemów, samodzielne
planowanie sposobów jego rozwiązania
i w końcu samodzielne jego rozwiązywanie.
Metoda projektów
Kilpatrick wyróżnili cztery rodzaje
projektów:
1. produkcyjne – wytwarzanie
czegoś np. uszycie ubrania
2. konsumpcyjne – przeżycie czegoś,
np. przygotowanie sztuki teatralnej
Metoda projektów
3. problemowe – rozwiązywanie
problemów, np. zadania
matematycznego
4. sprawnościowe – osiągnięcie
sprawności w jakimś działaniu, np.
nauczenie się wiersza
Metoda projektów, faza I
Fazy realizacji metody, (za Karlem Freyem)
Zainicjowanie projektu:
- propozycje zrealizowania zamiaru modą
wysuwać: uczniowie, nauczyciele, rodzice
- projekt może obejmować różne rzeczy:
zbieranie makulatury, przygotowanie
wystawy, zorganizowanie akcji
charytatywnej
Metoda projektów, faza II
Dyskusje nad propozycjami
projektów:
- w trakcie dyskusji realizuje się
różne inicjatywy,
- przyjmuje jedną z nich,
- sporządza ogólny szkic projektu,
Metoda projektów, faza III
Opracowanie planu pracy projektu:
- co konkretnie jest do zrobienia
- jakie środki finansowe, materialny
i narzędzia są potrzebne
- ile czasu przeznaczamy na realizację
projektu
- kto za co jest odpowiedzialny
Metoda projektów, faza IV
Wykonanie projektu:
- uczniowie wykonują poszczególne
czynności stosując różne warianty
pracy: zbiorową grupową,
indywidualną
- w trakcie pracy następuje łączenie
teorii z praktyką
- praca jest również oceniana: co kto
robi i jak to robi
Metoda projektów, faza V
Pokaz projektu:
- projekt został wykonany,
następuje jego pokaz (np.
wystawienie sztuki teatralnej)
- we wspólnym przeżywaniu
efektów pracy dokonuje się
najgłębsza integracja społeczna
Metoda projektów, faza VI
„Czas dla drużyny – time out”
- ocena przyjętej strategii i taktyki
działania
- wymiana uzyskanych
doświadczeń
i refleksja
Metoda projektów, faza VII
„Metainterakcje”
- chodzi tu o interakcje wewnątrzgrupowe
nawiązywane w dowolnej chwili i w różnych
fazach pracy nad projektem
- refleksja nad zachowaniem i
komunikowaniem się poszczególnych
członków grupy
- metainterakcja orientowana na proces
uczenia się społecznego
Techniki Freineta
Celestyn Freinet (1896 – 1966),
założył szkole w Vence niedaleko
Saint Paulo (Francja) dla dzieci w
wieku 4 – 12 lat
Hasło szkoły: Uczyć się i
wychowywać przez działanie
(szkoła aktywna)
Techniki Freineta,
Założenia szkoły freinetowskiej:
- kształtowanie zainteresowań i ciekawości
uczniów
- organizowanie środowiska dla
działalności uczniów: pracownie,
bogactwo nowoczesnych pomocy
naukowych
- tworzenie warunków do samodzielnego
zdobywania doświadczeń uczniów
(umysłowych, moralnych)
Techniki Freineta
Planowanie pracy indywidualnej
i zespołowej
- planowanie doświadczeń i
obserwacji uczniów
- sporządzania planów i projektów na
rożne okresy (tydzień)
- karty pracy uczniów
Techniki Freineta
Swobodne teksty dzieci:
- gazetka szkolna
- drukarenka – pisanie i samodzielne
drukowanie tekstów
- korespondencja między szkołami –nowa
forma kontaktów między społecznych
- wymiana materiałów drukowanych,
fotograficznych, dźwiękowych
Techniki Freineta
Różne formy ekspresji
artystycznej:
- malowanie na dużych arkuszach i sztalugach
- wykonywanie ilustracji graficznych
- lepienie z gliny
- przygotowywanie różne formy
teatralnych
- zajęcia w pracowniach przedmiotaowych
Techniki Freineta
Samokontrola i samoocena
działalności uczniów
- przygotowywanie referatów
- sprawozdania z wycieczek i
obserwacji
- fiszki dla uczniów
- dzienniczki uczniowskie
Techniki Freineta
Samorząd uczniowski
- wybierany przez społeczność
uczniowską
- gazetki w klasie o charakterze
wychowawczym: krytykujemy,
winszujemy, życzymy sobie
- uwagi i propozycje zmian,
nieanonimowe, co miała uczyć
odwagi i odpowiedzialności