Radioelektronik Audio-HiFi-Video 8/2002
ka pracuj¹ w konfiguracji ró¿nicowej. Wyste-
rowuj¹ one filtr dolnoprzepustowy drugiego
rzêdu (elementy R22 do R33, C46 do C50,
U12 do U15). Z uwagi na w³aciwoci dwiê-
kowe nale¿y zastosowaæ wysokiej klasy
podzespo³y o maksymalnej tolerancji 1%, ta-
kie jak: rezystory metalizowane i kondensa-
tory polipropylenowe. Zmieniaj¹c wartoci
powy¿szych elementów mo¿na kszta³to-
waæ prezentacjê dwiêku przez konwerter.
Pole do popisu maj¹ tu elektronicy lubi¹cy
eksperymentowaæ. Trzeba jednak uwa¿aæ,
by wyjcia nie obci¹¿yæ rezystancj¹ poni¿ej
10 k
Ω
. Dla podanych wartoci elementów,
czêstotliwoæ graniczna wynosi 47 kHz (_3
dB). Charakterystyka filtru jest nietypowa,
wyznaczona metod¹ prób i b³êdów pod-
czas testów ods³uchowych.
Kluczowe znaczenie dla dwiêku maj¹ za-
stosowane wzmacniacze operacyjne. Naj-
lepsze rezultaty osi¹gniêto ze wzmacniacza-
mi firmy Burr-Brown OPA627 czy te¿ Ana-
log Devices AD797. Mo¿na zastosowaæ
tak¿e znacznie tañsze wzmacniacze, jak
np. OPA134. Jednak wariant ten prowadzi
do pogorszenia w³aciwoci brzmienia. Na
wyjciu urz¹dzenia pracuj¹ dodatkowe bu-
fory BUF634 firmy Burr-Brown. Jest to nie-
zwykle szybki (SR = 2000 V/
µ
s, pasmo
przenoszenia 180 MHz) uk³ad o maksy-
malnym pr¹dzie wyjciowym do 250 mA. Ma
on zabezpieczenie przeciwzwarciowe, chro-
ni¹ce uk³ad przed zniszczeniem w przy-
padku zwarcia na wyjciu urz¹dzenia. Sens
zastosowania tego uk³adu mo¿e budziæ
w¹tpliwoci, niemniej jednak wnosi on okre-
lon¹ poprawê soniczn¹, szczególnie
w przypadku u¿ycia interkonektorów o du-
¿ej pojemnoci. Wykluczaj¹c tê opcjê nale-
¿y na p³ytce drukowanej zewrzeæ punkt lu-
towniczy odpowiadaj¹cy koñcówce 3 (wej-
cie BUF634) z punktem odpowiadaj¹cym
koñcówce 6 (wyjcie).
W przetworniku The First SE Mk2 zastoso-
wano rozbudowany uk³ad zasilania, wyko-
rzystuj¹cy 6 oddzielnych stabilizatorów zbu-
dowanych na bazie uk³adów LM317
i LM337. Celem takiego postêpowania by-
³o uzyskanie lepszej separacji poszczegól-
nych obwodów zasilania uk³adów. Konden-
satory elektrolityczne na wejciach ADJ sta-
bilizatorów maj¹ za zadanie poprawê ich
dynamicznych parametrów.
Przetwornik jest zasilany z zasilacza umie-
szczonego w oddzielnej obudowie i dostar-
czaj¹cego trzech napiêæ: +20 V, _20 V,
+10 V. Jakoæ zasilacza ma równie¿ znacz¹-
cy wp³yw na walory dwiêkowe. Przetwor-
nik firmy Kustagon dzia³a w oparciu o 50-
watowy transformator z trzema oddzielnymi
uzwojeniami, który gwarantuje mu du¿y za-
pas mocy.
Wszelkie uwagi i pytania mo¿na przesy-
³aæ na elektroniczny adres producenta:
amparoaudio
@
wp.pl
n
Opracowano na podstawie materia³ów firmowych
Andrzej Duszyñski
ERA WPROWADZA MMS
Polska Telefonia Cyfrowa operator sieci
Era uruchamia dla swoich abonentów no-
w¹ us³ugê przesy³ania wiadomoci multime-
dialnych _ MMS. W ramach promocji, przez
trzy miesi¹ce abonenci sieci Era miêdzy so-
b¹, mog¹ bezp³atnie przesy³aæ wiadomoci
MMS zawieraj¹ce kolorowe zdjêcia lub ani-
macje z dwiêkiem. MMS powsta³ w wyniku
ewolucji popularnego systemu wiadomoci
SMS (Short Messaging Services). SMS
umo¿liwia wysy³anie wiadomoci ograniczo-
nej do tekstu sk³adaj¹cego siê z co najwy¿ej
160 znaków. MMS (Multimedia Messaging
Services) stwarza znacznie wiêksze mo¿liwo-
ci co do rozmiaru i z³o¿onoci przesy³a-
nych wiadomoci. W systemie MMS mo¿na
przesy³aæ komunikaty zawieraj¹ce nie tylko
bardzo d³ugie teksty, ale równie¿ grafikê,
zdjêcia, dwiêk, a nawet filmy. Era, w marcu
tego roku, zaprezentowa³a mo¿liwoæ prze-
sy³ania MMS-ów. Teraz pierwsza uruchamia
us³ugê komercyjnie. Wykorzystany przy
wdro¿eniu us³ugi system przesy³u informacji
MMS oparty jest na rozwi¹zaniach firmy
Ericsson. Jednoczenie z wprowadzeniem in-
nowacyjnej us³ugi, Era oferuje nowy telefon
_ Sony Ericsson T68i, umo¿liwiaj¹cy przesy-
³anie wiadomoci MMS. W zestawie mo¿na
kupiæ cyfrowy aparat fotograficzny tej samej
firmy umo¿liwiaj¹cy robienie zdjêæ i natych-
miastowe ich przesy³anie. Us³uga bêdzie
automatycznie aktywowana abonentom,
którzy kupi¹ w salonach lub sklepach sieci
Era telefon umo¿liwiaj¹cy korzystanie z MMS.
Pozostali zainteresowani wysy³aniem i odbie-
raniem MMS-ów mog¹ zadzwoniæ do Biura
Obs³ugi Abonenta i za¿¹daæ uruchomienie
us³ugi. Po zakoñczeniu promocji naliczanie
op³at za us³ugê MMS bêdzie uzale¿nione od
wielkoci przesy³anej wiadomoci. Na pocz¹t-
ku w dwóch klasach: do 30 kB i od 30 do
100 kB. W miarê pojawiania siê kolejnych
modeli telefonów komórkowych, umo¿liwiaj¹-
cych przesy³anie MMS-ów wiêkszej objêtoci,
bêd¹ wprowadzane kolejne trzy klasy.
(cr)
DIODY ULTRAFIOLETOWE
Kingbright _ jeden ze wiatowych liderów
w dziedzinie produkcji elementów optoelek-
tronicznych _ rozszerzy³ swoj¹ ofertê o ultra-
fioletowe diody LED. Diody zosta³y wyko-
nane z materia³u InGaN (ind gal azot) na
pod³o¿u krzemowo-wêglowym (SiC), typowa
d³ugoæ emitowanej fali wynosi 400 nm.
Dostêpne s¹ elementy w obudowach o red-
nicy 3 oraz 5 mm. Diody te, poza typowym
wykorzystaniem do podwietlania i ilumi-
nacji, mog¹ znaleæ zastosowanie w tester-
ach banknotów. Pod wp³ywem promieniowa-
nia ultrafioletowego widoczne staj¹ siê znaki,
umieszczone na banknotach w celu zabez-
pieczenia ich przed sfa³szowaniem.
(cr)
Jacek Matuszczyk SP2MBE Poradnik
antenowy dla krótkofalowców amatorów
i s³u¿b profesjonalnych.
Wydanie drugie, WK£ 2002
Pierwsze wydanie tej ksi¹¿ki, jeszcze pod tytu-
³em Poradnik antenowy dla krótkofalowców, uka-
za³o siê w 1996 r. Obecne wydanie zachowuje
uk³ad poprzedniego, ró¿ni¹c siê obecnoci¹ dwóch
nowych rozdzia³ów (o propagacji fal radiowych
i o antenach dla s³u¿b profesjonalnych). Do ka¿de-
go z istniej¹cych ju¿ rozdzia³ów Autor doda³ sze-
reg nowych informacji ró¿nej klasy, tak¿e np. o an-
tenie Windom, która bardzo dawno obchodzi³a
swoje pó³wiecze a po zak³óceniu odbioru na milio-
nach telewizorów ca³ego wiata czasy popularno-
ci ma ju¿ za sob¹. W dalszym ci¹gu brakuje jed-
nak bardzo obecnie popularnych, krótkich anten
pionowych KF podobnych do tych, jakie oferuje na
ca³ym wiecie np. japoñska firma Diamond i parê
innych, mniej znanych i tañszych (wystarczy zaj-
rzeæ do kolejnych Ham Börse w CQ-DL). Zacho-
wano zasadê pokazywania rozwi¹zañ technicz-
nych i konkretnej budowy, nie inwestuj¹c objêtoci
w obliczenia matematyczne, z których bardzo
rzadko (jeli w ogóle) skorzystaliby ci, dla których
ta ksi¹¿ka jest przeznaczona.
Autor rozszerzy³ i czêciowo dostosowa³ do bie¿¹-
cych realiów rozdzia³ Materia³y i podzespo³y do bu-
Ksi¹¿ka jest dostêpna w ksiêgarniach, a tak¿e w sprze-
da¿y wysy³kowej: WK£, 02-546 Warszawa, ul. Kazi-
mierzowska 52, tel./fax (0-22) 849 23 45, (0-22) 849 27
51 w.555, e-mail:wkl
@
wkl.com.pl ; http://www.wkl.com.pl
dowy anten, rezygnuj¹c jednak z podawania ad-
resów niektórych producentów np. tworzyw sztucz-
nych. S³usznie, bo z indywidualnym nabywc¹ ta-
ki producent nie chce i tak rozmawiaæ. Trzeba
szukaæ w sklepach, które powstaj¹, znikaj¹ i prze-
bran¿owiaj¹ siê i na nie te¿ szkoda objêtoci ksi¹¿-
ki. Szukanie ród³a zaopatrzenia nale¿y wiêc do za-
interesowanego, choæ pewn¹ pomoc¹ mo¿e byæ
zamieszczona przy koñcu ksi¹¿ki lista 20 firm kra-
jowych, sprzedaj¹cych anteny nabywcom indywi-
dualnym. Jest te¿ lista 17 adresów internetowych
o antenach gdzie, jeli s¹ odpowiednio czêsto mo-
dyfikowane, mo¿na znaleæ wiadomoci najbardziej
aktualne. Ana pewno aktualniejsze ni¿ w co poniek-
tórych katalogach z lat 1991 1994, tak¿e krajo-
wych, podanych w wykazie literatury.
Do jêzyka ksi¹¿ki nie ma zastrze¿eñ, ksi¹¿ka jest
napisana jasno i zrozumiale. Razi jednak stosowa-
nie w wielu miejscach cudzys³owów nie tylko dla
s³ów rzeczywicie na to zas³uguj¹cych, ale równie¿
dla powszechnie przyjêtych wyra¿eñ potocznych,
technicznych oraz nazw w³asnych.
(afl)