Opracował: Krzysztof Kożyczkowski

ANDY PÓŁNOCNE



Klimat:

Równikowy / podrównikowy ciepły, wilgotny, tropikalny.



Silnie rozczłonkowane góry (system górski oddzielony dolinami tektonicznymi).



W tym regionie wyróżniamy 3 (czasem 4) Kordyliery : a. Wschodnie, b.
Centralne, c. Zachodnie (d.

Nadbrzeżne-> niższe od pozostałych).



Na północny tego regiony kordyliery układają się równoleżnikowo.



NUDO

->

węzeł łańcuchów górskich.



W górach można znaleźć lodowce.



Piętrowość: na przykładzie Huila – 5750 m n.p.m.



Do tego regiony należą wyspy Galapagos.

ANDY ŚRODKOWE



Klimat:

strefa klimatu suchego, tylko skłon gór

ku Amazonce jest wilgotny. Ogólnie góry są suche.



Kordyliery się rozjeżdżają.



Główna Kordyliera to Kordyliera Zachodnia.



Kordyliera Wschodnia i Centralna są poprzerywane, bo w środku są wyżyny (Puna de Atakama)



Ogólnie brak tu jest rozcięć – ale za to jest tutaj całkiem sporo jezior.



Piętrowość: na przykładzie Lluillaillaco [czyt. Juijaijako] – 6723 m n.p.m. (najwyżej położona granica wiecznego
śniegu – chociaż jest tam sucho jak pieprz) – i jest to wulkan.

Opracował: Krzysztof Kożyczkowski

ANDY POŁUDNIOWE



Kordyliera centralna



Kordyliera nadbrzeżna przechodzi w łuk wyspowy



Mamy tutaj Sierrę pampaską.



Aconcagua -

> ściana z wiszącymi lodowcami.



Tutaj mamy II

najwyższy szczyt Ojos de Salado – 6893 m n.p.m.



Tutaj jest najchłodniejszy rejon Andów



Piętrowość: na przykładzie Aconcagui – 6960 m n.p.m. – najwyższy szczyt Ameryki Południowej.



46

o

– 50

o

S

– największa na półkuli

Południowej Górska Czapa Lodowa.
(Jest

to jakby na wysokości Krakowa i

Budapesztu). Tzw. „Lądolód
Patagoński” - > chociaż lądolodem nie
jest. Generalnie nie powinno go tam
być, ale wiatry zrzucają tam swoją
wilgoć, na skutek czego w górach
mocno pada śnieg, a trochę niżej
deszcz.

NIZINY POŁUDNIOWE



Niziny: Orinoko i Gujańska



Wspólne cechy:
-> pochylone w jednym kierunku
-

> gęsta sieć rzeczna

-> charakter klimatu podrównikowego
-

> lasy galeriowe (na sawannie, wzdłuż rzek)

-

> Żyją tutaj Jaguary

-

> Mała gęstość zaludnienia

-> lasy namorzynowe.

WYŻYNA GUJAŃSKA



Ma 3 poziomy:
-

> Poziom wyżynny główny (wyżej na zachodzie)

-

> Poziom płaskowyżów

– Tepui

- góry wyspowe

-

> Poziom głębokich dolin rzecznych



Mamy tutaj największy wodospad Salto Angel -> nazwisko pilota.
Woda spada z góry (Tepui) do dolin rzecznych.



Piętrowość: na przykładzie Neblina – 3014 m n.p.m.

Opracował: Krzysztof Kożyczkowski

NIZINA AMAZONKI



Teren równinny



Głębokie doliny



Gęsta sieć rzeczna



Równina boliwijska i Amazonia przedandyjska są na lekkiej wyżynie



W tym regionie występuje największy las świata



Bardzo bogata i różnorodna fauna i flora

WYŻYNA BRAZYLIJSKA



Klimat:

równikowy (różny stopień suchości)



Struktura prekambryjska



Dużo dolin rzecznych



W tym regionie występuje rzeka na X -> XINGU



Spotkać tu możemy Sierrę -> Serra -> Łańcuch.



Bardzo malownicz

e wybrzeże



Słynne plaże



Głowy cukrowe ------------>



Rio de Janeiro (rzeka styczniowa -

>błędne nazewnictwo, nie ma tam rzeki)



Wodospad IGUAZU



Piętrowość: na przykładzie Agulhas Negras – 2787 m n.p.m.

NIZINA PARANY – LA PLATY



Klimat:

podrównikowy, na północy równikowy.



Gran Chaco

–

półpustynny obszar. Występują tu drzewa butelkowe.



Bardzo żyzne obszary



Tutaj spotkamy się z największa gęstością zaludnienia tego kontynentu.



Pampa



Pantanal -

> Północna część niziny. Mamy tutaj Sawannę zalewową (Rzeka

Paragwaj, które płynie po równinie, znajduje się później na progu, który jest
bardzo trwały).

WYŻYNY POŁUDNIOWE



Klimat:

umiarkowany ciepły, chłodny, ale suchy przez prąd Peruwiański (Humboldta)



Na południu: Patagonia, na Północy: Salado -> Platforma paleozoiczna -> aktywne ruchy tektoniczne.



Obszar był kiedyś górzysty, ale został wyrównany.



Rzeki mają mniej wody przy ujściu niż przy źródłach.



Do tego regiony należą Falklandy / Malwiny.