ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU
ZAKŁAD TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE
WYDZIAŁ TRANSPORTU
POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ
LABORATORIUM SYSTEMÓW
Ł
Ą
CZNO
Ś
CI W TRANSPORCIE
INSTRUKCJA DO
Ć
WICZENIA NR 3
Usługi centrali abonenckiej DGT
DO U
ś
YTKU WEWN
Ę
TRZNEGO
WARSZAWA 2010
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
1
1.
Cel i zakres ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest prezentacja budowy cyfrowej centrali abonenckiej DGT oraz jej
możliwości usługowe.
2.
Wprowadzenie
Od uruchomienia pierwszej centrali minęło już ponad 125 lat (1878 – New Heaven –
USA). Od tego czasu w systemach telekomunikacyjnych zaszły duże zmiany (w dziedzinie
techniki), jednocześnie obserwujemy wyraźny powrót do początku ery telekomunikacji w
dziedzinie usług.
Podstawową funkcjonalnością każdej centrali pracującej w sieci publicznej (PSTN)
jest telefonia. Wiedzieli o tym pierwsi konstruktorzy centrali ręcznej, wiedział również
konstruktor pierwszej automatycznej centrali Almon Brown Strowger (1839 - 1902). Jego
wynalazek – wybierak automatyczny – zdecydowanie przyśpieszył proces obsługi abonentów
central, których liczba rosła lawinowo, jednakże na wiele lat zatrzymał rozwój tzw. usług
dodatkowych. Do najpopularniejszych należały: zamawianie rozmowy z zajętym abonentem,
budzenie, czy blokada połączeń (nie przeszkadzać). Powodem tego stanu rzeczy była
ignorancja ze strony operatorów tych tak dzisiaj ważnych cech każdej centrali telefonicznej.
Na przestrzeni lat wprowadzano coraz nowsze rozwiązania usprawniające proces
zestawiania połączeń (komutację) przez zastosowanie central opartych o rozwiązania
mechaniczne (centrale biegowe, krzyżowe), elektroniczne (lampowe, przekaźnikowe), aż
końcu cyfrowe, a dziś również komputerowe (komutacja VoIP). Rozwój układów
elektronicznych i ich miniaturyzacja pozwolił na budowę central o dużym stopniu integracji
(nawet do kilku tysięcy abonentów w jednym węźle), wszystko sterowane programowo. W
sieciach tych połączenia pomiędzy węzłami komutacyjnymi realizowane były za pomocą
cyfrowych systemów teletransmisyjnych, wykorzystujących modulację impulsowo-kodową
PCM. Sygnał transmitowany pomiędzy centralami był w postaci cyfrowej o podstawowej
przepływności dla 64 kbit/s. Sieci te nazwano IDN (ang. Integrated Digital Network), jako że
były zbudowane z elementów cyfrowych jednakże wciąż obsługujących analogowych
abonentów końcowych.
Dziś
najpopularniejszą
siecią,
w
której
zaimplementowano
większość
dotychczasowych usług (znanych z central ręcznych) oraz dodano wiele nowych jest sieć z
integracją usług ISDN (ang. Integrated Services Digital Network). Jest to sieć, w której
założono, iż zarówno węzły w sieci (centrale) jak i użytkownicy (abonenci) są „cyfrowi”.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
2
Ustanowienie powyższego założenia spowodowało poważne oszczędności w szeroko
rozumianej transmisji sygnałów, gdyż transmisja cyfrowa po łączu analogowym wymagała
podwójnego przetwarzania. U abonenta z postaci cyfrowej na analogową za pomocą urządzeń
modemowych, oraz z analogowej na cyfrową w centrali, która będąc cyfrową musiała
ponownie dokonywać konwersji. Zastosowanie cyfrowych terminali abonenckich
wyeliminowała te niepotrzebne przetwarzanie.
2.1 Sieci telekomunikacyjne - podstawowe pojęcia
Sieci telekomunikacyjne służą do zapewnienia środków do wzajemnej komunikacji
abonentów sieci. Każda sieć składa się z dwóch zasadniczych elementów. Są nimi: węzły
komutacyjne oraz łącza.
Węzłem komutacyjnym (ang. commutation node) nazwiemy fizyczny punkt dostępu
do sieci lub punkt łączący kanały telekomunikacyjne. Najczęściej węzeł komutacyjny
utożsamiany jest z centralą telefoniczną, jednakże w ostatnich czasach coraz częściej jest to
specjalizowany serwer komutacyjny (komputer).
Mianem łączy (ang. circuit) określimy fizyczne połączenie dwupunktowe pomiędzy
dwoma urządzeniami końcowymi (para kanałów). Przyjęto (za systemami transmisji
cyfrowej), iż kanał pozwala na komunikację jednokierunkową, zatem aby była możliwa
komunikacja dwustronna konieczne jest użycie dwóch kanałów. Łącze telekomunikacyjne
(ang. exchange line) jest czymś więcej, gdyż stanowi zespół środków technicznych
umożliwiających przesyłanie sygnałów telekomunikacyjnych.
W sieci telekomunikacyjnej mamy też do czynienia z tzw. łączami komutowanymi
(ang. switched line), które to są zestawiane przy każdorazowym wywołaniu przez
użytkownika. Jest to, zatem łącze tworzone między abonentami sieci, z odcinków
znajdujących się na drodze między nimi tak, że tworzy się jedno „długie” łącze istniejące na
czas rozmowy, a kasowane niezwłocznie po odłożeniu mikrotelefonu na widełkach aparatu.
Zaletą takiego rozwiązanie jest możliwość zestawiania połączeń między różnymi punktami
sieci.
W praktyce łącza telekomunikacyjne są realizowane z użyciem jednego z trzech
rodzajów środków:
−
Kable
miedziane
–
stanowią
najczęściej
spotykany
rodzaj
łączy
międzycentralowych. Zasadniczo średnica telekomunikacyjne żyły miedzianej
wynosi 0,4 ÷ 0,6 mm, jednak dla łączy dalekosiężnych stosowane są przekroje
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
3
nawet do 1,1 mm. śyły abonenckie grupuje się w pary, a następnie w wiązki. W
jednym kablu znajduje się zazwyczaj 10, 20 lub 40 par miedzianych.
−
Kable światłowodowe – dzięki swoim naturalnym własnościom (odporność na
zakłócenia elektromagnetyczne, mała tłumienność, szerokie pasmo transmisyjne)
stały się najczęściej, obecnie, stosowanym rodzajem łączy telekomunikacyjnych
na średnie i duże odległości. Oznacza to, iż są opłacalne na łączach
międzycentralowych oraz przy konieczności stosowania łączy o dużych
przepływnościach transmisyjnych.
−
Łącza radiowe – najczęściej stosowane na skraju sieci telekomunikacyjnych do
łączenia abonentów ruchomych.
Na poniższym rysunku (rys. 2.1a) przedstawiono zasadnicze elementy sieci
telekomunikacyjnej.
Rys. 2.1a Ogólna struktura sieci telekomunikacyjnej
2.2 Struktury sieci
W dzisiejszych sieciach telekomunikacyjnych możemy wyróżnić cztery typy struktur
sieci:
−
Struktura kratowa (ang. mesh), dawniej nazywana „każdy z każdym” zakłada,
iż każdy węzeł sieci jest połączony z każdym innym węzłem tej sieci.
Niewątpliwą zaletą takiego rozwiązania jest duża niezawodność struktury, gdyż
uszkodzenie dowolnego łącza pomiędzy węzłami nie powoduje utraty z nim
łączności. Niewątpliwą wadą będzie tu duża nadmiarowość w ilości łączy. Jak
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
4
łatwo zauważyć, liczba łączy w sieci zawierająca n węzłów wynosi n(n – 1)/2.
Przy dużej liczbie węzłów takie rozwiązanie jest nie do przyjęcia.
−
Struktura gwiaździsta (ang. star) zakłada istnienie jednego węzła o wyższym
priorytecie, do którego doprowadzane są łącza od węzłów o niższym priorytecie.
Całość tworzy strukturę przypominającą gwiazdę. Do zalet takiego rozwiązania
zaliczymy mniejszą liczbę koniecznych do przeprowadzenia łączy, jednakże
uszkodzenie któregokolwiek łącza powoduje utratę łączności z danym węzłem.
W praktyce stosuje się sieci hybrydowe, w których zastosowano strukturę gwiaździstą
wzbogaconą o łącza rezerwowe (obejściowe). W praktyce przyjmuje się, że do każdego węzła
komutacyjnego muszą dochodzić, co najmniej dwa kierunki międzycentralowe.
Wpływ sieci informatycznych rozszerzył istniejące dwa modele sieci o dwa kolejne:
−
Struktura magistralowa (ang. bus) jest zrealizowana w postaci jednego łącza, do
którego są dołączani kolejni abonenci. Rozwiązanie znalazło szerokie
zastosowanie na odcinkach łączności autostradowej, czy na kolei, gdzie abonenci
są dołączani do linii magistralowej biegnącej wzdłuż torów kolejowych. Zaletą
tego rozwiązania jest duża oszczędność łączy, jednak podobnie jak w przypadku
struktury gwiaździstej uszkodzenie magistrali powoduje utratę łączności z częścią
węzłów (abonentów) sieci. Inną wadą jest ograniczenie co do rozprzestrzenienia
geograficznego abonentów. Zakłada się, że znajdują się oni w pobliży magistrali.
−
Struktura pierścieniowa (ang. ring) stosunkowo niedawno wprowadzona
struktura, zapewniająca dostęp do każdego węzła z dwóch stron. Zatem
uszkodzenie dowolnego (jednego) łącza nie powoduje utraty łączności z węzłem,
gdyż istnieje dostęp z drugiej strony pierścienia. Struktura pierścieniowa jest
szczególnie popularna w sieciach opartych o łącza światłowodowe. Pierścienie
obejmują swym zasięgiem znaczący fragment kraju zapewniając dostęp do
kanałów teletransmisyjnych na poziomie kilku gigabitów na sekundę.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
5
Przykładowe struktury sieci przedstawiono na rysunku (rys. 2.2a).
Rys. 2.2a Przykładowe struktury sieci telekomunikacyjnych
2.3 Hierarchia w sieciach
Ze względu na ilość węzłów w sieci dokonuje się zwykle jej podziału ze względu na
znaczenie węzła w sieci. Klasyczną hierarchią sieci jest hierarchia trzy stopniowa, której
poziom odpowiada ważności węzła w sieci. Możemy, zatem wyróżnić centrale o znaczeniu:
−
międzynarodowym ISC,
−
międzymiastowym CT,
−
lokalnym (centrale końcowe) CK.
Każdy z typów tych central jest na innym poziomie w hierarchii całej sieci, inną ma
budowę (wyposażenie), do innych służy celów.
−
Centrale międzynarodowe – kierują ruchem skierowanym do innych
krajów/kontynentów.
−
Centrale międzymiastowe (tranzytowe) – przenoszą ruch pomiędzy sąsiednimi
miastami, województwami, itp.
−
Centrale końcowe – służą do obsługi ruchu lokalnego, agregując pobliskich
sobie abonentów.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
6
Poniższy rysunek (rys. 2.3a) przedstawia strukturę hierarchiczną typowej sieci
telekomunikacyjnej.
Rys. 2.3a Przykład hierarchicznej struktury sieci telekomunikacyjnej
2.4 Numeracja sieci
Do dziś istnieją dwa różne sposoby numeracji sieci telekomunikacyjnych. Pierwszym
rozwiązaniem była numeracja jawna, powszechnie stosowana w centralach biegowych, gdzie
sterowanie było bezpośrednio związane z każdą kolejną cyfrą wybieranego numeru. Z
czasem, gdy wprowadzono centrale elektroniczne, a sterowanie w sieci było bardziej
inteligentne zaczęto stosować numerację skrytą. Dziś ten rodzaj numeracji jest najbardziej
popularny w sieciach publicznych PSTN (ang. Public Switching Telecommunication
Network). Wyjaśnijmy sobie, na czym polegają te dwa typy numeracji.
−
Numeracja jawna polega na jawnym, czyli świadomym zestawianiu połączenia
przez abonenta sieci. Abonent wybierając kolejne cyfry decyduje się, którym
łączem ma być kierowana jego rozmowa. Numeracja ta znalazła zastosowanie w
sieciach resortowych. Przykład wybierania numeru w sieci z numeracją jawną
przedstawia rysunek (rys. 2.4a).
−
Numeracja skryta zakłada, iż abonent nie zna topologii sieci, a jedynie obszar
numeracyjny. Wybierając numer wewnątrz obszaru nie musi się troszczyć o to
którędy jego połączenie zostanie skierowane. Jedynie, gdy abonent znajduje się
poza naszym obszarem musimy przed jego numer wprowadzić prefiks strefy
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
7
numeracyjnej. Poniżej (rys. 2.4b) pokazano sposób łączenia abonenta z użyciem
numeracji skrytej.
Rys. 2.4a Przykład numeracji jawnej
Rys. 2.4b Przykład numeracji skrytej
Znamienne jest, iż klawisze gwiazdki oraz krzyżyka zarezerwowano jako prefiksy
operacji wykonywanych na usługach.
3.
Centrala DGT 3450 Millenium
Centrala telefoniczna DGT 3450 Millenium należy do grupy nowoczesnych central
cyfrowych. Jej budowa ma charakter modułowy, pozwalający na obsługę szerokiego
wachlarza łączy abonenckich (MB, CB, ISDN), jak i międzycentralowych (PCM, Ind, TnF,
SS7, itd.). Takie podejście do konstrukcji systemu pozwala na prostą modernizację, jak
również rozbudowę centrali. Poszczególne moduły (pakiety) są umieszczone w odpowiednich
pułkach szaf centralowych o standardowych wymiarach (19
″
) i wysokościach w jednostkach
U (u nas 28U). Widok centrali DGT, znajdującej się na wyposażeniu laboratorium
przedstawiają rysunki (rys. 3a i 3b).
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
8
Rys. 3a Centrala DGT – rozmieszczenie modułów
Rys. 3b Centrala DGT – widok rzeczywisty
Elementy łączeniowe centrali:
−
pole komutacyjne,
−
abonenckie zespoły liniowe AZL (BORSCHT),
−
zespoły obsługowe,
−
zespoły połączeniowe,
−
urządzenie sterujące.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
9
Koszty AZL (rys. 3c) mają decydujący wpływ na koszty całej centrali!
[B] – Battery feed – zasilanie łącza abonenckiego,
[O] – Overvoltage protection – zabezpieczenie przeciwprzepięciowe,
[R] – Ringing – dzwonienie,
[S] – Supervision – nadzór pętli abonenckiej,
[C] – Coding – kodowanie,
[H] – Hybrid – rozdzielenie kierunków,
[T] – Testing – testowanie.
Rys. 3c Abonencki zespól liniowy AZL
Elementy centralowe:
−
przełącznica główna PG,
−
urządzenia zasilające (m.in. zasilacze, akumulatory, agregaty),
−
urządzenia badaniowe (robot pomiarowy).
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
10
Rys. 3d Schemat centrali cyfrowej
4.
Usługi telekomunikacyjne w sieciach publicznych
W połowie lat osiemdziesiątych XX wieku, operatorzy telekomunikacyjni zaczęli
odnotowywać wyraźny brak czynników wpływających na wzrost generowanych przez
abonentów, ich sieci, zyski (mówimy o krajach Zachodniej Europy i USA). Przyczyną tego
stanu rzeczy okazał się prozaiczny element. Liczba osób pragnących uzyskać tzw. „telefon”
została wyczerpana. Liczba prowadzonych rozmów również była na stałym, wysokim
poziomie, który nie wskazywał na dalszy wzrost. Badania analityków rynku wskazywały, iż
jedynym rozwiązaniem pozostaje wprowadzenie nowych usług i pokazanie możliwości ich
wykorzystania. Tak też się stało.
Przyczyną pośrednią wprowadzenia nowych usług do sieci telekomunikacyjnych –
telefonicznych POTS (ang. Plain Old Telephone Services) był rozwój technik
informatycznych i komunikacji komputerowej.
Usługa telekomunikacyjna jest definiowana jako „to, co operator oferuje swym abonentom
w celu zaspokojenia konkretnej potrzeby komunikacyjnej” (ITU-T I.112)
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
11
Zatem usługa telekomunikacyjna jest tylko pewną możliwością, jaką daje operator
swoim klientom. Potrzebne stały się, zatem aplikacje (czyli zastosowania) dostępnych usług.
Aplikacja usługi to specyficzne zastosowanie tej usługi w celu zaspokojenia konkretnej
potrzeby (niekoniecznie komunikacyjnej) abonenta. Przykłady: telemedycyna, telepraca,
telezakupy, teleedukacja, itd.
Zatem, usługi przenoszenia dotyczą transmisji sygnałów między na styku użytkownik –
sieć, gdy teleusługi umożliwiają wymianę informacji między użytkownikami tej sieci
(rys. 4a).
Rys. 4a Usługi przenoszenia i teleusługi
Do typowych teleusług zaliczymy:
−
telefonia – umożliwia użytkownikom możliwość rozmowy,
−
teletekst – służy do przesyłania tekstu w postaci kodów znaków przez co
transmisja jest o wiele szybsza w stosunku do teleksu, gdzie tekst przesyłany jest
jako obraz pikslowy,
−
telefaks – umożliwia dzięki analizie pikslowej zarówno przekazywanie tekstu jak
i grafiki oraz rozróżnianie kolorów,
−
wideotekst – podobnie jak teletekst jest przeznaczony do transmisji tekstu
wzbogaconego o znaki semigraficzne; podstawową zaletą jest prezentacja
odbieranego obrazu na monitorze ekranowym. Użytkownik ma w tym przypadku
możliwość decydowania o tym, jaką informację chce przeglądać na ekranie,
−
poczta elektroniczna – umożliwia umieszczenie wiadomości w wyodrębnionym
obszarze sieci; wiadomości w formie pisma, mowy bądź ilustracji. Adresat
wiadomości tę może odebrać w dowolnej chwili,
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
12
−
transmisja danych – za jej pomocą można realizować połączenia pomiędzy
komputerami dwóch abonentów lub uzyskać dostęp do wybranej sieci
komputerowej,
−
wideofonia – zapewnia jednoczesną transmisję fonii i obrazu, wykorzystywana
podczas wideokonferencji,
−
teleakcja – zbiór usług, które zapewniają przekazywanie krótkich komunikatów
pomiędzy terminalem i siecią:
−
telealarm – odpowiednie centra dyżurujące otrzymują od czujników
zainstalowanych u abonenta komunikat o alarmie,
−
telealert – ten sam rodzaj komunikatów tylko w odwrotnym kierunku,
centra dyżurne ostrzegają abonentów,
−
telekomenda – zdalne sterowanie urządzeniami zainstalowanymi u
abonenta,
−
telemetria – zdalne odczyty wskazań liczników zainstalowanych u
abonenta.
4.1 Usługi przenoszenia
W procesie rozpoznawania i zatwierdzania usług przez instytucje międzynarodowe
(CCiTT – późniejsza ITU-T oraz ETSI) usługi podzielono na dwie zasadnicze grupy:
−
usługi przenoszenia,
−
usługi dodatkowe.
Przez usługi przenoszenia rozumiemy usługi mające na celu zapewnienie właściwego
kanału transmisyjnego pomiędzy abonentem, a centralą. Wyróżnimy, zatem usługi:
−
trybu komutacji łączy dla kanału mowy – usługa zapewniająca przesłanie
sygnału mowy zakodowanego zgodnie z normą G.711 (konwersja A/µ, załączenie
tłumików echa, wykorzystanie układów analogowych),
−
trybu komutacji łączy dla kanału akustycznego 3,1 kHz – podobnie jak w
poprzednim przypadku, jednakże oktety przenoszone przez kanał w tym trybie
stanowią cyfrowy zapis dowolnego przebiegu analogowego (możliwe
wykorzystanie modemów analogowych i faksów gr. 1, 2, 3),
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
13
−
trybu komutacji łączy dla kanału przeźroczystego 64 kbit/s – usługa zestawia
kanał 64 kbit/s PCM, nie wprowadzając żadnych modyfikacji strumienia
przenoszonych danych.
Obok wymienionych powyżej usług zwrócono również na fakt, iż pierwsze centrale
(ręczne), a właściwie osoby je obsługujące realizowały również szeroką gamę usług
niezwiązanych bezpośrednio z telefonią. Usługi te nazwano usługami dodatkowymi.
4.2 Usługi dodatkowe
Dzisiejsze centrale abonenckie zostały pozwalają na realizację usług dotychczas
dostępnych wyłącznie w centralach ręcznych (usługę realizowała telefonistka). Usługą
nazywany każde dodatkowe zlecenie niebędące bezpośrednim żądaniem zestawienia
połączenia z wybranym abonentem CPB (ang. Calling Part B).
Zamawianie, w centrali, usługi dodatkowej jest możliwe z każdego standardowego
aparatu posiadającego możliwość wybierania tonowego DTMF (ang. Dual-Tone Multi-
Frequency) i polega na wybraniu przez abonenta odpowiedniej sekwencji klawiszy (tak jak
przy wprowadzaniu numeru telefonicznego). Niektóre usługi wymagają dodatkowo podania
specyficznego dla nich parametru. W formacie znakowym poszczególne parametry oddziela
się znakiem ‘*’. Ogólny format usługi o kodzie <service> i parametrze <parametr1> i
<parametr2> wygląda następująco (rys. 4.2a):
Rys. 4.2a Ogólny format usługi
Zamówienie usługi zmienia jej stan w centrali na włączony i może mieć formę
procedury rejestracji lub aktywacji. Wyłączenie stanu usługi realizuje się poprzez procedurę
kasowania lub dezaktywacji. Powyższe procedury może wykonywać zarówno abonent, jak i
operator. Poniżej podajemy wyjaśnienia użytych pojęć.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
14
−
Rejestracja usługi dodatkowej jest czynnością polegającą na wprowadzeniu
przez
operatora
lub
abonenta
informacji
specyficznych
(parametrów)
umożliwiających działanie danej usługi (np. godzina budzenia).
−
Aktywacja usługi jest czynnością wykonywaną przez operatora lub abonenta w
celu umożliwienia korzystania z uprzednio przydzielonej usługi.
−
Kasowanie usługi polega na usunięciu przez operatora lub abonenta danych
wprowadzonych podczas rejestracji.
−
Dezaktywacja usługi jest czynnością wykonywaną przez operatora lub abonenta
w celu zawieszenia możliwości korzystania z przydzielonej usługi.
−
Sprawdzenie usługi jest czynnością wykonaną przez abonenta w celu
sprawdzenia skuteczności włączania usługi.
−
Testowanie usługi jest czynnością wykonywaną przez abonenta w celu
sprawdzenia poprawności działania usługi.
UWAGA! Dla pewnych usług rejestracja jest jednocześnie aktywacją usługi.
Natomiast dezaktywacja w niektórych przypadkach może być kasowaniem usługi (np. gorąca
linia – zarejestrowanie nr aktywuje usługę, dezaktywacja usługi kasuje nr wprowadzony
podczas rejestracji).
Wykonanie procedur sterujących stanem usługi w centrali jest potwierdzone przez
centralę odpowiednimi zapowiedziami. Zapowiedzi te są powtarzane przez 25 sekund.
Poprawnie wykonane zamówienie rejestracji lub aktywacji usługi potwierdzone jest
zapowiedzią „Usługa została przyjęta”. Dopuszcza się możliwość ponownego włączenia
usługi bez parametrów (np. połączenie oczekujące), a także usług z parametrami jednakże
tylko z tymi samymi parametrami! Zmiana parametrów wymaga wcześniejszego skasowania
usługi z listy usług.
Sprawdzenie przez abonenta stanu usługi jest możliwe po wprowadzeniu kodu usługi
poprzedzonego prefiksem „*#”. Jeżeli usługa jest aktywna abonent usłyszy zapowiedź
„Usługa aktywna”, w przeciwnym przypadku usłyszy „Usługa wyłączona”.
Powyższą zapowiedź usłyszy abonent również w sytuacji, gdy poprawnie wykona
operację wyłączenia usługi.
Jeżeli zamówienie usługi nie zostanie przyjęte abonent usłyszy w słuchawce
mikrotelefonu komunikat „Usługa nie może być zrealizowana”.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
15
Sygnał dźwiękowy i komunikat „Połączenie niedozwolone” po próbie zamawiania
usługi oznacza, że abonent nie posiada wymaganych uprawnień do korzystania z usługi.
Sygnał dźwiękowy i komunikat „Nie ma takiego numeru” oznacza, że wprowadzono
błędny kod usługi lub niepoprawne jej parametry.
4.3 Spis usług dodatkowych centrali DGT Millenium
Poniższa tabela (4.3a) zawiera ważniejsze kody usług oferowanych przez centralę
znajdującą się w laboratorium Zakładu Telekomunikacji w Transporcie.
Tab. 4.3a Typy rekordów statystyczno-taryfikacyjnych.
Lp
Nazwa usługi
Format
Przykład
1
Automatyczne budzenie
jednokrotne (ACC)
*55*GGMM#
godz. 6:30
*55*0630#
2
Automatyczne budzenie
wielokrotne wg dni tygodnia
(ACRP)
*57*GGMM*D..D#
Wt, czw, sob, godz. 7:00
*57*0700*246#
3
Rejestracja numerów
skróconych (AD)
*51*N*numer#
nr 1505 pod klaw. 3
*51*3*1504#
4
Przenoszenie wywoła
ń
w
przypadku zaj
ę
tej linii
abonenta (CFB)
*67*numer#
Przeno
ś
na nr 1512
*67*1512#
5
Przenoszenie wywoła
ń
w
przypadku nieobecno
ś
ci
abonenta (CFNR)
*61*numer#
Przeno
ś
na nr 1517
*61*1517#
6
Bezwarunkowe przenoszenie
wywoła
ń
(CFU)
*21*numer#
Przeno
ś
na nr 1532
*21*1532#
7
Blokada przenoszenia
wywoła
ń
(CFR)
*02#
*02#
8
Wył
ą
czenie wszystkich
aktywnych przenosze
ń
#18#
#18#
9
Blokada jednokrotna
prezentacji numeru
wywołuj
ą
cego (CLIR)
*31* numer
nr 1218
*31*1218
10
Poł
ą
czenie oczekuj
ą
ce (CW)
*43#
*43#
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
16
11
Przechwytywanie wywoła
ń
(ITN)
*98*numer#
Przechwy
ć
wywołanie
abonenta 1501
*98*1501#
12
Blokada wywoła
ń
przychodz
ą
cych (DND)
*26#
*26#
13
Gor
ą
ca linia (FDC)
*53*numer#
z nr 2001
*53*2001#
14
Identyfikacja wywoła
ń
zło
ś
liwych (MCID)
F DT *39#
Po zako
ń
czeniu rozm. nie
odkładaj mikrotelefonu
wybierz:
FLASH
*39#
15
Dynamiczne ograniczenie
poł
ą
cze
ń
wychodz
ą
cych
(OCB-UC)
*34*HHHH*O#
Ogranicz poł
ą
czenia krajowe
*34*9999*2#
16
Zmiana hasła (PASS)
*00*HHHH*hhhh*hhhh#
Zmie
ń
hasło z 0000 na 9999
*00*0000*9999*9999#
17
Ograniczenie poł
ą
cze
ń
wychodz
ą
cych sterowane
przez telefonistk
ę
*33*O*numer#
Ogranicz. do alarmowych
abonentowi 1502
*33*4*1502#
18
Poł
ą
czenie konferencyjne
(CONF)
*71*K#
7 uczestników
*71*7#
[doł
ą
czenie: 2
numer]
19
Zamawianie poł
ą
czenia (CC)
*37*numer#
nr 1816
*37*1816#
20
Zamawianie poł
ą
czenia na
okre
ś
lon
ą
godzin
ę
(ABC)
*58*GGMM*numer#
nr 1537 na godz. 14:25
*58*1425*1537#
21
Test dzwonka
*05#
*05#
22
Wirtualne przenoszenie
wywoła
ń
*72*nr_własny*HHHH#
B
ę
d
ą
c pod nr 1203 korzystaj
jak ze swojego (1408)
*72*1408*9999#
23
Wirtualne logowanie – na
jednokrotne poł
ą
czenie
*73*nr_własny*HHHH*
DT numer
1 poł
ą
czenie jak ze swojego
aparatu 1505 pod nr 2000
*73*1505*9999*2000#
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
17
−
GG – godzina w formacie 24h – dwu cyfrowa (np. 09),
−
MM – minuta (00-59),
−
N – numer klawisza (1-9),
−
K – liczba abonentów konferencji,
−
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr),
−
nr_własny – własny numer katalogowy,
−
DT – sygnał zgłoszenia centrali (Dial Tone),
−
HHHH – hasło (4 cyfry – standardowo nadawane jest hasło 0000),
−
hhhh – nowe hasło (4 cyfry),
−
O – ograniczenia:
−
0 – brak ograniczeń, usługa wyłączona,
−
1 – zakaz realizacji połączeń międzynarodowych (00...),
−
2 – zakaz realizacji połączeń krajowych i komórkowych (0...),
−
3 – zezwolenie tylko na połączenia lokalne,
−
4 – zezwolenie tylko na połączenia z numerami alarmowymi zaczynającymi
się od 99x,
−
5 – zezwolenie tylko na połączenia z numerami zaprogramowanymi w
systemie wybierania za pomocą numerów skróconych i gorącej linii.
5.
Opis usług dodatkowych
Opis powstał na podstawie materiałów producenta centrali telefonicznej znajdującej się
na wyposażeniu laboratorium.
5.1 Automatyczne budzenie jednokrotne (ACC)
Abonent może zamówić budzenie z aparatu na określoną godzinę i minutę,
maksymalnie do 24 godzin naprzód, licząc od momentu zamówienia usługi. Jednocześnie
może być zamówionych do ośmiu budzeń (łącznie z innymi typami usług budzenia). W
przypadku, gdy abonent określił godzinę budzenia, która w danym dniu już minęła, to
centrala ustawi budzenie na dzień następny.
Centrala o wybranej godzinie i minucie automatycznie uruchomi w aparacie dzwonek o
następującym cyklu: wywołanie – 1 minuta, przerwa – 5 minut. Dzwonek zostanie wyłączony
w chwili podniesienia słuchawki lub automatycznie po drugim wywołaniu.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
18
5.2 Automatyczne budzenie wielokrotne programowane na dni tygodnia (ACRP)
Abonent może zamówić budzenie wielokrotne z aparatu na określoną godzinę i minutę
wybranego dnia lub dni tygodnia. Jednocześnie może być zamówionych do ośmiu budzeń
(łącznie z innymi typami usług budzenia). W przypadku, gdy abonent nie określił dnia lub dni
tygodnia, to centrala ustawi domyślnie budzenie na wszystkie dni tygodnia.
Centrala o wybranej godzinie i minucie automatycznie uruchomi w aparacie dzwonek o
następującym cyklu: wywołanie – 1 minuta, przerwa – 5 minut. Dzwonek zostanie wyłączony
w chwili podniesienia słuchawki lub automatycznie po drugim wywołaniu.
Poprawnym odebraniem usługi jest podniesienie słuchawki na czas, co najmniej 2
sekund. Zamówienie budzenia uważa się za zrealizowane niezależnie od tego, czy wywołanie
zostanie odebrane, czy też zignorowane.
Po podniesieniu słuchawki przez 60 sekund słychać będzie zapowiedź „Usługa została
przyjęta”. Po odłożeniu słuchawki centrala ma nadal aktywną usługę budzenia wielokrotnego
na określony dzień lub dni tygodnia.
Minimalny okres czasu między włączeniem usługi a czasem realizacji wynosi 1 minutę.
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
5.3 Wybieranie za pomocą numerów skróconych (AC)
Centrala umożliwia abonentowi korzystanie z systemu jednocyfrowych numerów
skróconych, polegającego na przyporządkowaniu pojedynczemu klawiszowi dowolnie
zaprogramowanego numeru telefonicznego. Można zapamiętać do dziewięciu numerów pod
klawiszami od 1 do 9.
Dłuższe przytrzymanie klawisza, pod którym został zapisany numer skrócony, a
następnie jego puszczenie powoduje rozpoczęcie procesu wybierania przez centralę. Pozwala
to na przyspieszenie wybierania najczęściej używanych numerów. Korzystanie z usługi
dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
5.4 Przenoszenie wywołań w przypadku zajętości abonenta (CFB)
Abonent może zlecić przenoszenie wywołań przychodzących do niego w czasie, gdy
jest on zajęty inną rozmową. Wywołania mogą być przenoszone na dowolny, wskazany przez
abonenta numer telefonu (lokalny, krajowy lub zagraniczny, na telefon komórkowy itp.). Z
numerem tym zostanie automatycznie połączona każda osoba wywołująca abonenta, który
jest zajęty i włączył usługę.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
19
Jeżeli osoba wywołująca korzysta z portu analogowego, to nie wie, że nastąpiło
przeniesienie oraz z jakim numerem została połączona. Również abonent z włączoną usługą,
korzystający z portu analogowego, nie jest informowany w trakcie rozmowy o przenoszeniu
przychodzących wywołań. Informację taką mogą odebrać użytkownicy portu cyfrowego.
Wywołania są przenoszone tylko raz. Nie można przenosić dalej wywołania, które już
zostało przeniesione. Abonent z aktywną usługą – po podniesieniu słuchawki – słyszy
pierwszy specjalny sygnał zgłoszenia.
Włączona usługa nie ogranicza zestawiania połączeń wychodzących. Korzystanie z
usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
5.5 Przenoszenie wywołań w przypadku nieobecności abonenta (CFNR)
Abonent może zlecić przenoszenie przychodzących do niego wywołań - które nie są
odbierane - na dowolny, wskazany przez siebie docelowy numer telefonu (lokalny, krajowy
lub zagraniczny, na telefon komórkowy itp.).
Wywołanie przychodzące jest sygnalizowane dzwonkiem przez 25 sekund (czas
nadzoru na skrócone wywołanie). Jeżeli nie zostanie w tym czasie odebrane, to osoba
wywołująca numer przeniesiony zostaje połączona ze wskazanym numerem docelowym.
Jeżeli osoba wywołująca korzysta z portu analogowego, to nie wie, że nastąpiło
przeniesienie oraz z jakim numerem została połączona. Osoba wywołująca, korzystająca z
portu cyfrowego, może odebrać informację o przeniesieniu połączenia. Wywołania są
przenoszone tylko raz. Nie można przenosić dalej wywołania, które już zostało przeniesione.
Abonent z aktywną usługą - po podniesieniu słuchawki - słyszy pierwszy specjalny sygnał
zgłoszenia. Włączona usługa nie ogranicza zestawiania połączeń wychodzących. Korzystanie
z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
5.6 Bezwarunkowe przenoszenie wywołań (CFU)
Abonent może zlecić natychmiastowe przenoszenie kierowanych do niego wywołań na
dowolny, wskazany przez siebie numer docelowy (lokalny, krajowy lub zagraniczny, na
telefon komórkowy itp.).
Osoba wywołująca abonenta, który włączył natychmiastowe przenoszenie wywołań,
zostanie automatycznie połączona ze wskazanym przez niego numerem docelowym.
Jeżeli osoba wywołująca korzysta z portu analogowego, to nie wie, że nastąpiło przeniesienie
oraz z jakim numerem została połączona. Również abonent z włączoną usługą, korzystający z
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
20
portu analogowego, nie jest informowany o przenoszeniu przychodzących wywołań.
Informację tą mogą odebrać użytkownicy portu cyfrowego. Wywołania są przenoszone tylko
raz. Nie można przenosić dalej wywołania, które już zostało przeniesione. Abonent z aktywną
usługą - po podniesieniu słuchawki - słyszy pierwszy specjalny sygnał zgłoszenia.
Włączona usługa nie ogranicza zestawiania połączeń wychodzących. Korzystanie z
usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
5.7 Blokada przenoszenia wywołań (CFR)
Abonent włączając usługę uniemożliwia innym osobom przenoszenie wywołań na jego
numer. Centrala nie będzie przenosić wywołań, nawet, jeżeli usługi przenoszenia zostały
zarejestrowane poprawnie.
Wywołania przeniesione na numer abonenta, który ma aktywną usługę powinny
zakończyć się dla abonenta wywołującego podstawieniem zapowiedzi „Abonent czasowo
wyłączony” lub sygnału natłoku (przenoszone wywołanie do innej sieci).
Blokada przenoszenia nie dojdzie do skutku, jeżeli nie ma sygnalizacji zwrotnej z
centralą abonenta wywołującego (nie można przekazać tam sygnału „połączenie niemożliwe
do realizacji”).
5.8 Blokada jednokrotna prezentacji numeru wywoławczego (CLIR)
Usługa CLIR pozwala abonentowi inicjującemu połączenie zablokować wyświetlanie
swojego numeru (numer kierunkowy i katalogowy, numer wielokrotnego i subadres abonenta
sygnalizacji DSS1) na wyświetlaczu aparatu abonenta docelowego. Zakaz prezentacji numeru
obowiązuje w czasie zestawiania i po odebraniu połączenia. Na wyświetlaczu aparatu
adresata zamiast numeru telefonicznego, pojawi się komunikat o numerze zastrzeżonym.
Usługa może być włączona na stałe lub na czas jednego połączenia. W tym drugim
przypadku użytkownik po wybraniu formatu usługi {*sc*), usłyszy sygnał zgłoszenia (-
10dBm), a następnie może wybierać numer abonenta docelowego. Jeżeli osoba wywołująca
nie skorzysta z zakazu prezentacji numeru przed uzyskaniem połączenia, to numer będzie
prezentowany (aktywna jest usługa CLIP).
Zakaz prezentacji numeru abonenta wywołującego nie dotyczy połączeń kierowanych
do abonentów:
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
21
−
ze specjalnymi uprawnieniami (np. policja),
−
z funkcją obserwacji wywołań złośliwych (numer powinien być widoczny na
stanowisku telefonistki),
−
na stanowiskach zgłoszeniowych central międzymiastowych i międzynarodowych
oraz innych służb AUS, mających uprawnienia do prezentacji numeru abonenta
wywołującego.
Korzystanie z usługi dodatkowej aktywowanej na stałe wymaga przydzielenia dostępu
przez operatora. Nie wymaga tego aktywowanie usługi na czas jednego połączenia. Usługa
włączona na stałe ma priorytet nad usługą włączoną na czas jednego połączenia.
5.9 Połączenia konferencyjne (CONF)
Usługa ta umożliwia abonentowi realizację połączeń lokalnych z wieloma osobami
jednocześnie. Centrala pozwala zestawić konferencję maksymalnie z 16-oma (użytkownicy
styków analogowych lub DSS1) lub 64-oma uczestnikami (użytkownicy styków cyfrowych
systemowych). Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez
operatora.
5.9.1 Dobieranie uczestników konferencji
Dobierać uczestników może wyłącznie osoba inicjująca konferencję. Po zamówieniu
konferencji wciśnij klawisz
2
lub
FLASH
(zawieszenie połączenia – w tym czasie osoby
uczestniczące w konferencji będą słyszały wszystkie sygnały towarzyszące dobieraniu
uczestników).
Następnie po usłyszeniu ciągłego sygnału zgłoszenia centrali wprowadź lokalny numer
żą
danego uczestnika konferencji (maksymalnie 8 cyfr). Wybrani w ten sposób abonenci
otrzymują sygnał dzwonienia (maksymalnie przez 3-4 minuty) i jeżeli w tym czasie podniosą
słuchawkę zostają automatycznie dołączeni do konferencji.
Potwierdzeniem poprawnego dołączenia nowego uczestnika jest potrójny krótki sygnał
tonowy („piknięcie”) i natychmiastowy powrót do konferencji. W innych przypadkach
(abonent wybrany jest zajęty, niepoprawnie wybrano jego numer lub -wyczerpano liczbę
uczestników konferencji) osoba zestawiająca konferencję słyszy odpowiednie sygnały, bądź
zapowiedzi słowne i automatycznie po 10 sekundach powraca do konferencji.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
22
Powrót do konferencji można przyspieszyć naciskając klawisz
1
lub
FLASH
, bądź też
dobierając kolejnego uczestnika konferencji.
Operację dołączania uczestników można powtarzać, aż do wykorzystania maksymalnej
liczby uczestników konferencji. Konferencję można prowadzić z mniejszą liczbą
uczestników, niż zostało to zadeklarowane przy zestawianiu konferencji.
5.9.2 Wyłączenie konferencji
Wyłączenie konferencji następuje po odłożeniu słuchawki. Odłożenie słuchawki przez
uczestnika dobranego jest jednoznaczne z jego rezygnacją z udziału w konferencji. Natomiast
odłożenie słuchawki przez abonenta zestawiającego konferencję powoduje rozłączenie
wszystkich uczestników konferencji (otrzymują oni sygnał zajętości).
5.9.3 Parametry akustyczne konferencji
Prowadzący konferencję może dobierać parametry akustyczne połączenia poprzez
wybieranie podczas konferencji cyfr:
0
lub
5
– zmniejszenie głośności dla wszystkich uczestników,
1
lub
6
– zwiększenie głośności dla wszystkich uczestników,
3
– poziom szumów – 45 dBm,
4
– poziom szumów – 40 dBm.
Uczestnicy konferencji powinni stosować się do zaleceń:
1. Regułą powinno być, że jeden mówi pozostali słuchają.
2. Uczestnicy słuchający powinni mieć w tym czasie wyłączone mikrofony.
3. Osoba, która przestaje mówić powinna wyłączać mikrofon.
5.10 Połączenia oczekujące (CW)
Centrala może sygnalizować abonentowi zajętemu rozmową, że inna osoba próbuje się
do niego w tym czasie dodzwonić.
Użytkownik portu analogowego z włączoną usługą będzie - w trakcie prowadzenia
rozmowy - informowany o oczekującym połączeniu specjalnym sygnałem (-10dBm,
słyszalnym w kanale fonicznym, jeżeli przychodzące wywołanie jest wywołaniem
telefonicznym oraz istniejące połączenie jest rozmową telefoniczną). Osoba próbująca
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
23
nawiązać połączenie zamiast sygnału zajętości usłyszy w słuchawce zwrotny sygnał
wywołania.
Abonent informowany o oczekującym połączeniu może to połączenie zignorować,
odrzucić lub przyjąć. Istnieją dwa tryby realizacji usługi: PABX i PSTN, w zależności od
ustawień procesora liniowego obsługującego port danego abonenta w centrali.
Jeżeli rozmowa w czasie, której jest sygnalizowane połączenie oczekujące, zostanie
zakończona przez osobę inicjującą połączenie do abonenta z włączoną usługą CW, to abonent
ten otrzyma sygnał zajętości. Po odłożeniu przez niego słuchawki, centrala wyśle do niego
wywołanie od osoby oczekującej.
Użytkownik ISDN (abonenckiego portu cyfrowego z sygnalizacją DSS1) może mieć
aktywowaną usługę w przypadku zajętego jednego kanału B lub obu kanałów B. Nie ma
ograniczeń na liczbę połączeń oczekujących. Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga
przydzielenia dostępu przez operatora.
5.11 Blokada wywołań przychodzących – proszę nie przeszkadzać (DND)
Włączając usługę użytkownik zleca centrali odrzucanie połączeń telefonicznych
przychodzących na jego numer. Natomiast on sam może w tym czasie inicjować rozmowy.
Abonent z aktywną usługą usłyszy - po podniesieniu słuchawki - pierwszy specjalny
sygnał zgłoszenia centrali. Osoba próbująca dodzwonić się pod numer z włączoną usługą,
zamiast sygnału zwrotnego wywołania lub sygnału zajętości otrzyma sygnał dźwiękowy i
komunikat „Abonent czasowo wyłączony”. Zapowiedź jest podstawiana niezależnie od
rzeczywistego stanu linii abonenckiej użytkownika usługi. Centrala automatycznie wyłącza
usługę o godzinie 4:00.
5.12 Gorąca linia (FDC)
Usługa ta umożliwia zestawianie połączeń z dowolnie wyznaczonym, jednym numerem
telefonu (lokalnym, dyspozytora, krajowym, itp.) bez konieczności korzystania z klawiatury
po podniesieniu słuchawki. Jako „gorącą linię” warto zaprogramować najczęściej używany
numer.
Jeżeli abonent słyszy sygnał zgłoszenia i nie naciśnie żadnego przycisku na klawiaturze
aparatu w ciągu 6 sekund (czas kontrolny końca wybierania, gdy centrala nie spodziewa się
wybierania) od momentu podniesienia słuchawki, to centrala automatycznie skieruje
wywołanie pod numer wyznaczony jako „gorąca linia”.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
24
Zamówienie usługi nie ogranicza realizowania innych połączeń. Warunkiem jest
wybranie pierwszej cyfry numeru przed upływem czasu potrzebnego do aktywacji „gorącej
linii”. Usługa nie ma wpływu na wywołania przychodzące. Korzystanie z usługi wymaga
przydzielenia dostępu przez operatora.
5.13 Identyfikacja wywołań złośliwych
Usługa umożliwia użytkownikowi identyfikację strony wywołującej w przypadku
pojawienia się wywołania złośliwego. Po wykonaniu przez użytkownika odpowiedniej
procedury centrala pobiera i rejestruje następujące cechy połączenia:
−
numer strony wywoływanej,
−
numer strony wywołującej,
−
data i czas realizacji identyfikacji,
−
subadres strony wywołującej (jeśli jest on możliwy do uzyskania).
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora
centrali. Istnieją dwie opcje realizacji usługi podstawowa oraz krajowa. Usługa jest
przeznaczona dla abonentów korzystających ze styku analogowego lub interfejsu V5.
Identyfikacja może być dokonana podczas rozmowy lub po jej zakończeniu.
Identyfikacja wywołania złośliwego po rozłączeniu się abonenta wywołującego jest możliwa
dzięki systemowi sygnalizacji, który zatrzymuje połączenia przez pewien czas.
Użytkownicy ISDN wykonują identyfikację w czasie wywoływania lub w trakcie
rozmowy, korzystając z odrębnych procedur. Wyjątkiem jest możliwość korzystania z opcji
krajowej (klawisz
7
) lub z opcji podstawowej w trakcie połączenia.
W opcji krajowej centrala, na etapie zestawiania połączenia, automatycznie pobiera
numery wszystkich abonentów wywołujących abonenta z aktywną usługą MCID.
Identyfikacja połączeń w opcji krajowej może wymagać utrzymania łańcucha
połączeniowego, aż do chwili uwolnienia przez operatora centrali. W połączeniach
przychodzących bezpośrednio z central elektromechanicznych (np. Strowger) trzymanie
łańcucha połączeniowego jest wynikiem procedury identyfikacji. Centrala inicjuje również
proces trzymania łącza przyjściowego z centrali elektromechanicznych w przypadku odbioru
sygnału B1 z łącza wyjściowego z sygnalizacją R2 lub też odbioru z łącza z sygnalizacją SS7
odpowiedniej wiadomości ACM.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
25
Włączenie usługi MCID uniemożliwia korzystanie z usług sterujących połączeniem
(CH, CW, Połączenie trójstronnego, Przekazanie połączenia, zamawianie usług w czasie
trwania rozmowy).
W celu poznania informacji dotyczących odebranych wywołań złośliwych, użytkownik
kontaktuje się z operatorem centrali.
5.14 Dynamiczne ograniczenie połączeń wychodzących (OCB-UC)
Abonent
centrali
może
samodzielnie
(dynamicznie)
ograniczyć
możliwość
przeprowadzania wszystkich (z wyjątkiem służb specjalnych) lub niektórych połączeń
wychodzących z jego aparatu. Blokada zabezpieczona jest prywatnym hasłem abonenta.
Dostępne są następujące zakresy ograniczeń:
0 – brak ograniczeń, usługa wyłączona;
1 – zakaz realizacji połączeń międzynarodowych – numery rozpoczynające się na 00...;
2 – zakaz realizacji połączeń krajowych - numery rozpoczynające się na 0... (rozmowy
międzymiastowe, audiotekstowe, połączenia informacyjne);
3 – zezwolenie tylko na połączenia lokalne;
4 – zezwolenie tylko na połączenia z numerami alarmowymi zaczynającymi się od 99...;
5 – zezwolenie tylko na połączenia z numerami zaprogramowanymi w systemie
wybierania za pomocą numerów skróconych i gorącej
Uruchomienie zamówionej usługi następuje podczas próby wybrania zabronionego
numeru. Nadany zostanie sygnał dźwiękowy i komunikat „Połączenie niedozwolone”.
Włączenie usługi nie ma wpływu na połączenia przychodzące do osoby zamawiającej.
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
5.15 Zamawianie połączenia (CC)
Usługa umożliwia abonentowi zamówienie połączenia z dowolnym innym abonentem,
który jest aktualnie niedostępny (zajęty inną rozmową lub nie odbiera telefonu).
Aktywacja zamówionej usługi następuje w chwili, gdy zwolni się łącze do abonenta zajętego
lub wykryty zostanie ruch na łączu od abonenta, który nie odbierał telefonu. Jeżeli ruch nie
zostanie wykryty w czasie 30 minut, to centrala dezaktywuje usługę.
W momencie aktywacji usługi, centrala przywoła abonenta zamawiającego połączenie
szybkim dzwonkiem, a po podniesieniu przez niego słuchawki skieruje wywołanie pod
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
26
zamówiony numer. W tym czasie słychać będzie sygnał marszruty, a następnie zwrotny
sygnał wywołania lub zajętości. Jeżeli abonent zamawiający usługę nie odbiera przywołania
w czasie 25 sekund, to centrala dezaktywuje usługę.
Jeżeli zestawienie zamówionego połączenia się nie powiedzie, gdyż żądany abonent nie
odbiera wywołania, to po czasie kontrolnym nadzoru wywołania (np. 180 sekund) abonent
zamawiający usłyszy sygnał dźwiękowy i komunikat „Połączenie nie może być
zrealizowane”, a następnie sygnał zajętości. Należy odłożyć słuchawkę. Usługa zostanie
dezaktywowana przez centralę.
Zajętą linię można także zamówić poprzez wykręcenie
0
na tle sygnału zajętości (patrz
usługi dodatkowe sterujące połączeniem).
5.16 Zamawianie połączenia na godzinę (ABC)
Usługa umożliwia abonentowi zamówienie połączenia z dowolnym numerem
(lokalnym, krajowym, itp.) na określoną godzinę (maksymalnie 24 godziny naprzód).
Wykonanie zamówionej usługi nastąpi o zaprogramowanej godzinie. Wówczas centrala
przywoła najpierw abonenta zamawiającego połączenie szybkim dzwonkiem, a po
podniesieniu przez niego słuchawki skieruje wywołanie pod zamówiony numer. W tym czasie
słychać będzie sygnał marszruty, a następnie zwrotny sygnał wywołania lub zajętości.
Jeżeli abonent zamawiający usługę nie odbiera przywołania w czasie 25 sekund, to
centrala dezaktywuje usługę. Jeżeli zestawienie zamówionego połączenia się nie powiedzie,
gdyż żądany abonent nie odbiera wywołania, to po czasie kontrolnym nadzoru wywołania
(np. 180 sekund) abonent zamawiający usłyszy sygnał dźwiękowy i komunikat „Połączenie
nie może być zrealizowane”, a następnie sygnał zajętości. Należy odłożyć słuchawkę. Usługa
zostanie dezaktywowana przez centralę.
Jeżeli zestawienie zamówionego połączenia się nie powiedzie, gdyż żądany abonent
będzie ponownie zajęty, to abonent zamawiający powinien odłożyć słuchawkę. Usługa
zostanie dezaktywowana przez centralę.
5.17 Test dzwonka
Usługa ta pozwala abonentowi na sprawdzenie akustycznego sygnału wywołania
(dzwonka) w swoim aparacie.
Natychmiast po odłożeniu słuchawki przez abonenta zamawiającego, centrala
automatycznie wysyła do niego sygnał wywołania. Dzwonek zostanie wyłączony w chwili
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
27
podniesienia słuchawki, bądź po upływie 1 minuty. Wykonanie usługi sygnalizowane jest
komunikatem „Usługa została przyjęta”.
5.18 Zmiana hasła (PASS)
Każdy abonent centrali DGT posiada czterocyfrowe, prywatne hasło. Zabezpiecza ono
przed nieupoważnionym wykonaniem niektórych usług. Pierwotnie hasło użytkownika
tworzą cztery zera. Zaleca się, aby każdy abonent centrali zmienił swoje hasło, gdyż inni
abonenci mogliby realizować usługi na jego koszt (np. przez korzystanie z usługi wirtualne
logowanie).
Jeżeli abonent zapomni własne hasło, to powinien skontaktować się z operatorem
centrali. Operator wyzeruje hasło lub wprowadzi na życzenie abonenta nowe hasło.
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora, do
niektórych usług (ACC, ABC, AD, CCBS, CF, FDC, OCB-UC).
5.19 Ograniczenie połączeń wychodzących przez telefonistkę
Abonent z kategorią telefonistki i odpowiednim uprawnieniem może sterować
ograniczaniem
połączeń
wychodzących
abonentowi,
który
ma
uprawnienia
do
dyskryminatora dynamicznego, ale bez dostępu do sieci miejskiej. Dostępne są następujące
zakresy ograniczeń:
0 – brak ograniczeń, usługa wyłączona;
1 – zakaz realizacji połączeń międzynarodowych – numery rozpoczynające się na 00...;
2 – zakaz realizacji połączeń krajowych - numery rozpoczynające się na 0... (rozmowy
międzymiastowe, audiotekstowe, połączenia informacyjne);
3 – zezwolenie tylko na połączenia lokalne;
4 – zezwolenie tylko na połączenia z numerami alarmowymi zaczynającymi się od 99...;
5 – zezwolenie tylko na połączenia z numerami zaprogramowanymi w systemie
wybierania za pomocą numerów skróconych i gorącej
5.20 Przechwytywanie wywołań (ITN)
Z usługi przechwytywania korzysta abonent z kategorią telefonistki, posiadający
odpowiednie uprawnienia. Telefonistka słysząc wywołanie przychodzące, skierowane do
innego aparatu, może je odebrać korzystając ze swojego aparatu. Usługa działa dla
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
28
wszystkich portów abonenckich. Wyjątkiem są aparaty cyfrowe z sygnalizacją systemową,
posiadającą kolejki przyjściowe.
5.21 Wirtualne przenoszenie wywołań
Abonent centrali DGT może zlecić przenoszenie wywołań przychodzących na jego
własny numer katalogowy pod numer innego aparatu, do którego dany abonent ma właśnie
dostęp.
Usługę należy zamawiać (włączać, sprawdzać i wyłączać) z terminala, na który mają
być przenoszone wywołania. Po włączeniu usługi wszystkie wywołania przychodzące na
numer własny abonenta będą natychmiastowo kierowane do aparatu, z którego zamówiono
usługę.
Uzyskuje się ten sam efekt, co w przypadku zamówienia usługi Natychmiastowego
przeniesienia wywołań. Jednakże Wirtualne przenoszenie wywołań realizowane jest po
stronie terminala, na który mają być przenoszone rozmowy.
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
5.22 Wirtualne logowanie
W centralach cyfrowych DGT numer katalogowy abonenta nie jest związany na stałe z
łączem fizycznym prowadzącym do jego aparatu. Dzięki temu można korzystać ze swojego
numeru katalogowego dzwoniąc z dowolnego aparatu podłączonego do tej samej centrali
(tzw. wirtualne logowanie).
W ten sposób uzyskuje się możliwość wykonania połączenia lub żądanej usługi na
koszt własnego numeru katalogowego z dowolnego miejsca w obrębie centrali.
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
5.23 Limitowanie połączeń wychodzących
Abonent centrali DGT może limitować wydatki na rozmowy do z góry określonej
kwoty. Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora do
limitu impulsów.
Usługą nie steruje się bezpośrednio z aparatu. W celu zamówienia usługi należy złożyć
wniosek u operatora centrali o przydzielanie (np. miesięcznie) określonej liczby jednostek
licznikowych. Operator wpisuje tą liczbę do licznika impulsów w centrali (domyślnie stan
licznika wynosi zero).
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
29
Po wykorzystaniu przydzielonej liczby impulsów abonent nie będzie mógł prowadzić
płatnych rozmów. Jeżeli licznik abonenta ma stan zerowy lub mniejszy od zera, to płatne
połączenie jest odrzucane przez centralę, a abonent otrzyma zapowiedź „Połączenie
niedozwolone”. Jeśli limit zostanie wykorzystany w czasie trwania rozmowy, to centrala
rozłączy dane połączenie.
Abonent może też zgłosić zapotrzebowanie na korzystanie z usługi teletaksy.
Zainstalowany u abonenta licznik impulsów lub aparat z takim licznikiem rejestruje impulsy
taryfikacji dochodzące z centrali podczas połączeń telefonicznych.
6.
Dodatkowe usługi sterujące połączeniem
Realizacja poniżej przedstawionych usług wymaga naciśnięcia klawisza
FLASH
lub
klawisza jednej z cyfr – w zależności od usługi – w czasie zestawiania, trwania lub
bezpośrednio po zakończeniu połączenia.
Lp
Nazwa usługi
Klawisz
FLASH
1
Zamawianie poł
ą
czenia do zaj
ę
tego abonenta (CCBS)
0
2
Powrót do poł
ą
czenia
1
TAK
3
Zawieszenie poł
ą
czenia (CH)
-
TAK
4
Przekazanie poł
ą
czenia
-
5
Przekazanie poł
ą
czenia ze zwrotem
3
6
Poł
ą
czenie trójstronne
4
8
Rejestracja wywołania zło
ś
liwego (MCID)
-
TAK
9
Sygnalizowanie poł
ą
czenia oczekuj
ą
cego zaj
ę
temu abonentowi
8
10
Oferowanie poł
ą
czenia zaj
ę
temu abonentowi
9
Krótki opis:
Ad1. Jeśli po wybraniu numeru słychać sygnał zajętości, to można zamówić połączenie z tym
numerem, gdy skończy prowadzoną rozmowę. Na tle sygnału zajętości naciśnij klawisz
0
. O przyjęciu usługi informuje zapowiedź słowna.
Ad2. Po naciśnięciu klawisza
1
lub
FLASH
następuje natychmiastowy powrót do
połączenia, które uprzednio zostało czasowo zawieszone.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
30
Ad3. Zawieszenie aktualnie prowadzonego połączenia jest możliwe po wciśnięciu klawisza
FLASH
w trakcie połączenia. Przez 15 sekund nadawany jest sygnał ciągły centrali.
Przez kolejne 3 min nadawany będzie komunikat „Proszę czekać będzie rozmowa”.
Ad4. Prowadzoną rozmowę można przekazać innej osobie. Przed przekazaniem należy ją
zawiesić
FLASH
. Po usłyszeniu ciągłego sygnału wybrać numer abonenta, któremu
przekazujemy połączenie i odłożenie mikrotelefonu.
Ad5. Prowadzoną rozmowę można przekazać innej osobie, a następnie powrócić do tego
połączenia. Przed przekazaniem należy ją zawiesić
FLASH
. Po usłyszeniu ciągłego
sygnału wybrać numer abonenta. Po uzyskaniu połączenia nacisnąć klawisz
3
i odłożyć
słuchawkę, co spowoduje przekazanie zawieszonego połączenia. W chwili zakończenia
rozmowy przez abonenta, któremu przekazano połączenie, centrala wyśle do Ciebie
sygnał wywołania. Po podniesieniu mikrotelefonu nastąpi powrót do połączenia
pierwotnie prowadzonego.
Ad6. Chcąc zestawić połączenie trójstronne należy połączyć się z pierwszym rozmówcą, a
następnie zawiesić połączenie klawiszem
FLASH
. Po usłyszeniu ciągłego sygnału
wybrać numer drugiego abonenta. Po nawiązaniu połączenia należy nacisnąć klawisz
4
,
co spowoduje dołączenie do rozmowy tymczasowo zawieszonego abonenta.
Ad7. Identyfikacja może być dokonana w czasie rozmowy lub po jej zakończeniu. Przy
prowadzonej rozmowie naciśnij
FLASH
, a po otrzymaniu sygnału zgłoszenia centrali
odłóż mikrotelefon w ciągu 4 sekund. Alternatywnie. Po zakończeniu rozmowy nie
odkładaj mikrotelefonu. Na tle ciszy naciśnij
FLASH
, a po usłyszeniu sygnału ciągłego
wybierz sekwencję
*39#
. Potwierdzeniem będzie komunikat „Usługa została
przyjęta”.
Ad8. Jeżeli po wybraniu numeru uzyskujemy zajętość strony wywoływanej, można jej
zasygnalizować chęć nawiązania połączenia. W tym celu należy nacisnąć cyfrę
8
.
Abonent żądany będzie słyszał na tle swojej, aktualnie prowadzonej rozmowy, sygnał
oferowania. W tym czasie abonent inicjujący powinien słyszeć sygnał wywoływania.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
31
Ad9. Jeżeli po wybraniu numeru uzyskujemy sygnał zajętości, możemy wejść do
prowadzonej rozmowy w charakterze osoby trzeciej. W tym celu należy nacisnąć
klawisz
9
. Wejście do prowadzonej rozmowy może trwać maksymalnie 3 minuty. Po
tym czasie centrala automatycznie rozłączony.
7.
Uwagi praktyczne
Dla uproszczenia i zwiększenia przejrzystości instrukcji wprowadzono poniższe
symbole, które zostały wykorzystane w tekście.:
−
zapisz przebieg na dysku,
−
pytanie, na które odpowiedź musi znaleźć się w sprawozdaniu,
8.
Opis stanowiska laboratoryjnego - oprogramowania
8.1 Nadzór operatorski przebiegu realizacji usług dodatkowych
Nadzór nad centralą telefoniczną zakłada szereg czynności wykonywanych przez
personel nadzorczy, a mających na celu utrzymanie niezakłóconej pracy systemu
telekomunikacyjnego w obszarze oddziaływania centrali.
Realizacja funkcji nadzorczych w centrali DGT 3450 Millenium jest realizowana z
poziomu aplikacji konsoli operatorskiej KONSOLA. Program Konsola Operatora z zasady
współpracuje jednocześnie tylko z jedną centralą. Komunikacja z centralą jest prowadzona za
pośrednictwem sieci wewnętrznej Ethernet CT. Dzięki takiemu rozwiązaniu nadzór centrali
można prowadzić na więcej niż jednym stanowisku, pod warunkiem dołączenia do wspólnej
sieci CT.
Po uruchomieniu pokazuje się okno główne aplikacji, na którego belce znajduje się
nazwa konfiguracji oraz wersja programu, składa się ono z trzech części. W lewej części okna
znajduje się alarm centralowy: poziomo przedstawiony jako liczba od 0-19 oraz poniżej
komentarz do alarmu. Kolor tła oznacza poziom alarmu:
−
Czerwony oraz znak „?” zamiast liczby oznacza brak połączenia stanowiska
nadzoru z jednostką centralną.
−
Zielony oraz wartość „0” oznacza brak alarmu.
−
ś
ółty oznacza alarm nie pilny (cyfry 1 – 9).
−
Czerwony oraz liczba oznacza alarm pilny (cyfry 10 – 17).
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
32
Dodatkowo wystąpienie alarmu lub brak połączenia powoduje odtworzenie sygnału
dźwiękowego.
Przyciśnięcie kombinacji klawiszy CTRL-S lub pierwszego piktogramu (przycisku)
powoduje pojawienie się okna sterowania. Przyciśnięcie kombinacji klawiszy CTRL-Z lub
drugiego piktogramu wywoła zapytanie o adres procesu zdeb'a i otworzy okno Zdalnego
DEBuger'a. Zdalny DEBuger (zdeb) jest programem centralowym pozwalającym na
zaawansowany nadzór centrali z poziomu komputera centralowego JS7140 pod systemem
operacyjnym centrali. Przyciśnięcie kombinacji klawiszy CTRL-D lub trzeciego piktogramu -
tryb operatora powoduje pojawienie się okna komunikatów. Powyżej piktogramów
wyświetlany jest czas odczytany ze sterownika grupowego centrali lub znak ---- jeśli
sterownik nie odpowiada. Widok uruchomionej aplikacji przedstawia rysunek (rys. 8.1a).
Rys. 8.1a Aplikacja Konsola z widocznym wyświetlanym alarmem
UWAGA! Widoczny w tym oknie zegar odpowiada faktycznemu stanowi zegara w centrali.
Nie musi być on zbieżny z zegarem komputera, na którym działa aplikacja konsoli
operatorskiej! Zamawiając, w trakcie ćwiczenia usługę odwołującą się do wskaźnika czasu
należy pamiętać o tym założeniu!
8.2 Zakładka STRUKTURA
Okno, które możemy otworzyć przyciskiem Struktura jest logiczną prezentacją
strukturalnej budowy cyfrowej centrali abonenckiej znajdującej się w laboratorium (rys. 8.2a).
Opisane dalej elementy dzielą centrale na bloki funkcjonalne jak to przedstawiono na
poniższym rysunku, wg schematu: Centrala
Sekcja Procesor Port.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
33
Rys. 8.2a Centrala laboratoryjna DGT 3450 Millenium (strona lewa – widok rzeczywisty, strona lewa – schemat
blokowy, centralnie opis logiczny w konsoli operatorskiej)
Panel udostępniany przez tą zakładkę podzielony jest pionowo (rys. 8.2b). Po lewej
stronie znajduje się drzewo przedstawiające hierarchię komponentów sprzętowych centrali.
Nazwy tych komponentów mają kolor odpowiadający ich stanowi:
−
Czarny element pracuje poprawnie.
−
Czerwony element jest w stanie awaria.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
34
Po wybraniu któregokolwiek z elementów pokazuje się jego opis oraz ewentualnie lista
podelementów. Zaznaczenie podelementu z listy powoduje przedstawienie jego opisu,
natomiast wciśnięcie przycisku Pokaż element przedstawienie go jako elementu nadrzędnego.
Rys. 8.2b Zakładka struktury systemu centralowego DGT
8.2.1 Centrala
Zakładka Centrala pozwala na ocenę ogólnego stanu centrali, np. która jednostka
sterująca JS aktualnie pracuje, wczytanie nowej bazy, restart centrali, itp.
UWAGA! Nadużycie funkcji RESTART może prowadzić do uszkodzenia centrali, a dla grupy
wcześniejszym zakończeniem niniejszego laboratorium!!!
8.2.2 Sekcja
Każda centrala systemu DGT Millenium jest podzielona na sekcje. Sekcja zerowa to
sekcja związana bezpośrednio z najważniejszymi elementami centrali. Będą to: pole
komutacyjne wraz z procesorem grupowym, moduł zapowiedzi oraz jednostka sterująca.
Kolejne sekcje to zazwyczaj kolejne stojaki 19”, w których umieszcza się karty procesorów
centralowych obsługujących dochodzące do centrali łącza.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
35
Zaznaczenie którejkolwiek z sekcji (patrz rysunek 8.2b) powoduje wyświetlenie
ważniejszych informacji na temat aktualnego stanu wybranej sekcji. Będzie to:
−
numeru sekcji,
−
stanu sekcji,
−
wektora alarmów – szesnastkowo (HEX).
Naciśnięcie przycisku Pokaż element powoduje natomiast wyświetlenie jej
wewnętrznej struktury. Podczas operacji związanych ze zmianą bazy lub jednostki
wyświetlone zostaje okno komunikatów.
8.2.3 Procesor
Pod pojęciem procesora rozumiemy moduły wyposażenia centrali uporządkowane w
grupy po 32 szczeliny, co jest zgodne z europejskim standardem PCM 30/32. Każdy z takich
traktów jest obsługiwany, przez co najmniej jeden procesor, co jest uwarunkowane typem
traktu procesora.
Dla przykładu jeden procesor liniowy PL pozwala na obsługę 32 szczelin czasowych
(portów) analogowych. Mogą to być abonenci MB, CB, TnF, TI, czy MMA. Dla kart
wyposażeń cyfrowych np. PCM możliwa jest obsługa tylko jednego traktu w ramach jednego
procesora. Ogólnie po wybraniu jednego z zainstalowanych procesorów możemy określić:
−
adres i rodzaj procesora, stan procesora,
−
wektor alarmów - szesnastkowo,
−
nr procesu diagnostycznego i zdalnego debuger'a,
−
lista portów znajdująca się na danym procesorze, wybranie portu powoduje
przestawienie jego opisu, natomiast podwójne kliknięcie przejście do pierwszego
skojarzonego z nim abonenta.
8.2.4 Port
Każdy port to szczelina w tzw. procesorze o przepływności 64 kbit/s (standard PCM).
Wiedząc, że portów w procesorze jest 32 mamy, zatem do czynienia z traktem 2 Mbit/s. W
ramach istniejącego wyposażenia każdy z portów może być np.: abonentem analogowym,
abonentem ISDN (dla 2 portów), czy jedną ze szczelin traktu PCM. W oknie Porty możemy
wyszczególnić:
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
36
−
rodzaj i adres portu,
−
stan portu,
−
typ portu,
−
rejestry,
−
atrybuty,
ponadto:
−
jeśli port jest w korespondencji, tzn. prowadzi rozmowę: przyciski, które
umożliwiają przejście do drugiego abonenta lub jego portu fizycznego,
−
przycisk umożliwiający przejście do zakładki Abonenci, tak aby obejrzeć
wybranego abonenta, ten sam efekt można uzyskać podwójnie klikając na
wybranego abonenta,
−
przycisk umożliwiający dołączenie portu do listy portów śledzonych: zakładka
Ś
ledzenie,
−
przycisk rozłączający połączenie - tryb operatora,
−
przycisk powodujący zablokowanie portu - tryb operatora.
Jeśli dany port znajduje się w stanie korespondencji to możliwe jest użycie dwóch
dodatkowych przycisków umożliwiających przejście do portu i abonenta, z którym
prowadzona jest korespondencja.
8.3 Zakładka ABONENCI
Panel abonentów składa się z dwóch części (rys. 8.3a): po lewej stronie znajduje się
lista abonentów: numery katalogowe i dla trybu operatora indeksy, natomiast po prawej opis
wybranego abonenta. Poniżej listy znajdują się przyciski przewijające do następnej partii 32-
óch abonentów, oraz przycisk Szukaj umożliwiający wyszukiwanie abonenta podając jego
numer katalogowy lub wyszukanie portu fizycznego, podając jego adres.
W opisie abonenta znajdują się:
−
numer katalogowy,
−
indeks,
−
adres logiczny (bazy danych),
−
adres portu fizycznego,
−
kategoria,
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
37
−
dyskryminator,
−
sieć,
−
stany liczników,
−
przyciski zerujące liczniki,
−
limit impulsów,
−
przycisk ustawiający limit w przedziale: 0-30000,
−
przycisk umożliwiający obejrzenie portu fizycznego, z którym związany jest dany
abonent (zakładka „Struktura”),
−
lista uprawnień i ograniczeń,
−
lista usług aktywnych,
−
przycisk umożliwiający usunięcie (lub zerowanie) wybranej usługi - tryb
operatora,
−
przycisk dodający usługę - tryb operatora,
−
przycisk (de)aktywujący wybraną usługę - tryb operator.
Rys. 8.3a Widok zakładki abonentów centrali
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
38
Dla wyjaśnienia należy tu podać, iż numer abonenta, którego używamy w celu
dodzwonienia się jest numerem logicznym, nazywanym popularnie numerem katalogowym,
nadanym w procesie rejestracji abonenta w centrali.
Z punktu widzenia centrali, każdy abonent jest doprowadzony do określonego portu
fizycznego posiadającego swój niepowtarzalny numer fizyczny. Numer ten dokładnie
identyfikuje położenie wyposażenia abonenckiego wewnątrz centrali i składa się z trzech
elementów opisujących kolejno (rys. 8.3b):
−
numer sekcji (modułu komutacyjnego),
−
numer traktu wewnątrz sekcji,
−
numer szczeliny w trakcie.
Rys. 8.3b Sposób zapisu numeru fizycznego łącza centrali
Dlatego wszystkie czynności związane z abonentem są identyfikowane przez numer
fizyczny.
Wykorzystanie tego zakładki Abonenci pozwala na obserwację wykonywanych przez
abonenta czynności. W naszym przypadku będą to czynności związane z zamawianiem
kolejnych usług. Operator w centrali ma prawo aktywowania kolejnych usług na życzenie
abonenta – jednakże możliwości te są ograniczone.
8.4 Zakładka ŚLEDZENIE
Panel Śledzenie umożliwia podgląd komunikatów oraz stanów wybranych portów (u
nas abonentów). Wybór portu następuje w zakładce Struktura (rys. 7.4a) poprzez zaznaczenie
wybranego portu i naciśnięcie przycisku Śledzenie depesz portu. Po lewej stronie znajduje się
lista śledzonych portów oraz opis (taki sam jak w zakładce Struktura) wybranego portu. Po
prawej stronie pokazują się komunikaty jednostki centralnej dotyczące śledzonych portów.
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
39
Rys. 8.4a Widok zakładki śledzenia portu
Kiedy okno komunikatów nie jest widoczne, przedstawiane są tylko komunikaty z
filtrem Komutacja. W dole znajdują się przyciski umożliwiające zapis komunikatów do pliku
z rozszerzeniem „.log” oraz ustalenie ich liczby jaka ma być zapisana. Przycisk Wyczyść
umożliwia wyczyszczenie okienka komunikatów. Z prawej strony znajduje się przełącznik
Filtruj porty umożliwiający oglądanie wszystkich komunikatów bez względu na wybrane
porty.
9.
Wykonanie ćwiczenia
9.1 Uruchom aplikację Konsola operatorska. Znajdź abonenta 1501, tak abyś mógł
obserwować stan jego parametrów (zakładka Abonenci).
9.2 W ćwiczeniu możesz skorzystać z aparatów podłączonych do linii: 1501, 1511, 1521
(aparat cyfrowy ISDN). Aparatem, z którego będą zamawiane usługi będzie aparat 1501.
9.3 Wywołaj usługę testu dzwonka. Sprawdź jej działanie.
9.4 Zamów usługę budzenia na określoną godzinę. Czy możliwe jest równoczesne
zamówienie budzenia jednokrotnego i wielokrotnego?
9.5 Zamów usługę zamawiania rozmowy z nr 1511 na określoną godzinę.
9.6 Wykonaj połączenie z numerem 1521 z blokadą prezentacji numeru na aparacie
wywoływanym CPB. Co wyświetla się na wyświetlaczu aparatu? Czy taka sama sytuacja
będzie przy połączeniu z numerem 1511?
9.7 W trakcie połączenia pomiędzy numerem 1511 a nr 1521, abonent 1501 próbuje
nawiązać połączenie z numerem 1511. Zamów rozmowę z tym numerem zaraz po
Ć
w. nr 3 – Usługi centrali abonenckiej DGT
2010-02-21
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
40
zakończeniu aktualnie prowadzonej przez niego rozmowy. Co słyszy abonent 1511 po
zamówieniu usługi przez abonenta 1501, podczas swojej rozmowy z 1521?
9.8 Zamów usługę przenoszenia wywołań w przypadku nieobecności abonenta 1501 na
numer 1521. Czy aparat ISDN informuje o tym, że rozmowa została przekierowana? Czy
może być jednocześnie zamówione zrealizowanie bezwarunkowego przenoszenia wywołań
na numer 1511?
9.9 Wykonaj operację odebrania rozmowy kierowanej na numer 1521 z numeru 1511. Jakie
widzisz potencjalne zagrożenia w szerokim udostępnieniu tej usługi?
9.10 Utwórz gorącą linię z abonentem 1521. Czy możliwe jest wykonywanie połączeń z
innymi numerami?
9.11 Wykonaj połączenie konferencyjne abonentów 1501, 1511, 1521. Jakie możesz
zaproponować różne sposoby realizacji usługi?
10. Wykonanie sprawozdania
Nie należy umieszczać w sprawozdaniu podstaw teoretycznych, ani opisów stanowiska
laboratoryjnego.
Sprawozdanie musi zawierać wszystkie wyniki wszystkich obserwacji i rezultaty
czynności wykonane podczas ćwiczenia
, prezentowane wg kolejności ich wykonania.
Każdy wynik i opisywany rezultat musi być opatrzony numerem punktu instrukcji wg,
którego został zarejestrowany. W sprawozdaniu muszą się znaleźć odpowiedzi na wszystkie
postawione w instrukcji pytania
, ponumerowane wg punktów, w których zostały
postawione. Zarówno opisy, jak i odpowiedzi, mają być zwięzłe, ale przedstawione pełnymi
zdaniami.
Wnioski powinny zawierać podsumowanie przeprowadzonych obserwacji. Szczególny
nacisk należy położyć na zaprezentowanie różnic i podobieństw pomiędzy poszczególnymi
aspektami ćwiczenia.
11. Literatura
Kościelnik D., ISDN Cyfrowe sieci zintegrowane usługowo, Warszawa, WKŁ 2001
Jajszczyk A., Wstęp do telekomutacji, Warszawa, WT 2000
Godwod J., Urządzenia teletransmisyjne, Warszawa, WNT 1990
Brzeziński K., Istota sieci ISDN, Warszawa, WPW 1999