Microsoft Word - 833204_Operator_ sprzetu_do_rob

Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt „Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych”.

KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH

Operator sprzętu do robót ziemnych (833204)

Autorzy

–

inż. Bogusław Adryański
Ośrodek Centralnego Szkolenia Maszynistów, Radom

–

Witold Więckowski
Ośrodek Centralnego Szkolenia Maszynistów, Radom
Technika Motoryzacyjnej i Ruch Drogowy AUTU CONSULTING.

Konsultant ds. metodologii

–

dr inż. Zbigniew Pawelec
Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom

Recenzenci

–

dr inż. Rafał Podsiadło
Politechnika Radomska, Wydział Transportu

–

dr inż. Józef Stokłosa
Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji, Lublin

Ewaluatorzy zewnętrzni

–

mgr inż. Grzegorz Giermakowski

Zakład Budownictwa Telekomunikacyjnego, Radom
–

mgr inż. Paweł Czubak

Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowego „Perfekt”, Radom
–

inż. Andrzej Głowacki

Interbud Sp. z o.o., Radom

Komisja zatwierdzająca

–

Wiesław Krzyżanowski – przewodniczący
Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, Warszawa

–

mgr inż. Wiesław Raczyński
SIMP Studium Techniki, Płock
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich, Warszawa

–

mgr inż. Andrzej Krasowski
Przemysłowy Instytut Maszyn Budowlanych, Kobyłka

–

mgr Andrzej Sokołowski
Krajowa Izba Gospodarcza, Warszawa

Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. (048) 364-42-41, fax (048) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl

SPIS TREŚCI

Wstęp

................................................................................................................ 4

Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9

Syntetyczny opis zawodu ............................................................................ 9

3. Stanowiska

pracy

...................................................................................... 10

4. Zadania

zawodowe .................................................................................... 10

Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 11

6. Korelacja

między zadaniami zawodowymi

a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 11

7. Kwalifikacje

ponadzawodowe .................................................................. 12

Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 13

Wstęp

Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-

mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.

Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali-

fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:

„…Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy

przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
–

prowadzenie badań i analiz rynku pracy,

–

ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,

–

koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji…”.

W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji

zawodowych o randze krajowej zajmuje się Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.

Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-

dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl.

Opis standardu zawiera następujące elementy:

Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).

Syntetyczny opis zawodu.

Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.

Wykaz zadań zawodowych.

Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.

Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porządkowane do:
–

pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,

–

grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.

W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie są obli-

gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonują na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji

osób poszukujących pracy, oceny „luki kwalifikacyjnej” osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.

Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.

Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych

KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
I SPECJALNOŚCI

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 1

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2

kolejne zawody ....

Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacją

Słownik pojęć

Podstawy prawne wykonywania zawodu

Syntetyczny opis zawodu

Stanowiska pracy

Zadania zawodowe

Składowe kwalifikacji zawodowych

Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 3

Standard
kwalifikacji
dla zawodu 4

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 1

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 2

ponadzawodowe

ogólnozawodowe

podstawowe

specjalistyczne

–

umiejętności

–

wiadomości

–

cechy
psychofizyczne

POZIOM 5

(itd. ...)

* * *

Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizę za-

wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3…). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3…). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.

W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na

zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.

Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.

Rys. 2. Etapy analizy zawodu

Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały

do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.

Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-

ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji

ZAWÓD

ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)

ZADANIE ZAWODOWE

UMIEJĘTNOŚCI – WIADOMOŚCI
– CECHY PSYCHOFIZYCZNE

zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu są charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.

W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-

ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.

GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)

Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)

BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)

Kwalifikacje ponadzawodowe

ZAWÓD

Kwalifikacje ogólnozawodowe

ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)

Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

ZADANIE ZAWODOWE

Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne

Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych

Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom

prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonująca pracę ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.

Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-

powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.

Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-

konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.

Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu

różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te mają charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagają
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.

Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-

mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.

1. Podstawy prawne wykonywania zawodu

−

Ustawa Prawo Budowlane z 7 lipca 1994 r. (t.j. Dz. U. z 1994 r. Nr 89,
poz. 414 z późn. zm.).

−

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 września 2001 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urzą-
dzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych (Dz. U.
z 15 października 2001 r. Nr 118, poz. 1263).

−

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych
(Dz. U. Nr 47, poz. 401).

2. Syntetyczny opis zawodu

Operator maszyn do robót ziemnych jest najczęściej zatrudniony w przedsię-

biorstwach budowlanych, drogowych, wydobywczych (żwirownie, piaskownie,
kamieniołomy).

Operator zapoznaje się z zadaniami zleconymi do wykonania oraz sposobem

i technologią ich realizacji i przygotowuje maszynę zgodnie z zaleceniami produ-
centa. Wykonuje prace ziemne, śledzi wskazania przyrządów kontrolnych oraz
reaguje na dostrzeżone nieprawidłowości. Praca operatora maszyn do robót ziem-
nych jest wykonywana pod nadzorem brygadzisty, mistrza lub kierownika budowy,
który przydziela operatorowi zakres zadań (robót) do wykonania.

Wykonuje roboty ziemne sprawnie, z wymaganą dokładnością i koncentracją,

obserwując jednocześnie otoczenie w celu wyeliminowania sytuacji niebezpiecz-
nych.

Zawód operatora wymaga stałego pogłębiania wiadomości z zakresu kon-

strukcji maszyn do robót ziemnych i ich eksploatacji, obejmującej między innymi
diagnozowanie i usuwanie drobnych usterek.

Od operatora maszyn do robót ziemnych wymagany jest dobry stan zdrowia,

duża sprawność fizyczna i manualna. Operator musi mieć również świadomość, że
kieruje urządzeniem, którego masa może mieścić się w przedziale od kilku do kil-
kudziesięciu ton i każda kolizja może mieć bardzo poważne skutki dla niego, jak
również dla otoczenia. Dlatego też stała koncentracja, podzielność uwagi i refleks
są w jego pracy niezbędne. Ponadto operator też musi być osobą zdyscyplinowaną
i dokładną.

Operator maszyn do robót ziemnych pracuje na wolnym powietrzu w pozycji

siedzącej w kabinie maszyny. Temperatura otoczenia ma duży wpływ na warunki
pracy. Niskie temperatury są niwelowane systemami ogrzewania kabin. Wysokie
temperatury w okresie letnim są dla operatora bardzo uciążliwe. Tylko nieliczne
maszyny najnowszych konstrukcji są wyposażone w systemy klimatyzacji. Opera-
tor na swoim stanowisku jest często narażony na zwiększony poziom hałasu i zapy-

Stan prawny na dzień 30 czerwca 2007 r.

lenie powietrza. Praca ma cechy monotonności, wynikające z powtarzalności ru-
chów dźwigniami sterującymi maszyną.

W zawodzie operatora maszyn do robót ziemnych możemy wyodrębnić sta-

nowiska związane z obsługą poszczególnych typów maszyn takich, jak koparki
jednonaczyniowe oraz wielonaczyniowe, koparki drenarskie, koparkospycharki
i koparkoładowarki, koparki wielonaczyniowe łańcuchowe, maszyny do czyszcze-
nia rowów melioracyjnych, spycharki, zgarniarki, równiarki, ładowarki, walce,
zagęszczarki i ubijaki. Każda z tych maszyn wymaga operatora przeszkolonego dla
danego typu maszyny, ponieważ różnią się one konstrukcją oraz wielkością w ra-
mach tego samego typu.

3. Stanowiska pracy

Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Typowe stanowiska pracy

UWAGI

)

–   Operator koparki jednonaczyniowej.
–   Operator koparkospycharki i koparkoładowarki.
–   Operator koparki wielonaczyniowej.
–   Operator koparki drenarskiej.
–   Operator koparki wielonaczyniowej łańcuchowej.
–   Operator maszyny do czyszczenia i renowacji

rowów melioracyjnych.

–   Operator spycharki.
–   Operator zgarniarki.
–   Operator równiarki.
–   Operator ładowarki jednonaczyniowej.
–   Operator walca do stabilizacji gruntu.
–   Operator zagęszczarki i ubijaka wibracyjnego.

)

Nie zidentyfikowano w badaniach.

4. Zadania zawodowe

Z-1.

Przygotowywanie maszyny z osprzętem do wykonywania prac.

Z-2.

Przygotowywanie obszaru prac i frontu robót zgodnie z zasadami i przepi-
sami bhp, ergonomii, ochrony ppoż. i ochrony środowiska.

Z-3.

Zapoznawanie się z obmiarem prac, wskazówkami geodezyjnymi, sporzą-
dzanie dziennego raportu prac.

Z-4.

Wykonywanie rowów drenarskich z zachowaniem spadku dna z wykorzy-
staniem koparek drenarskich, koparek wielonaczyniowych oraz koparek
wielonaczyniowych łańcuchowych.

Z-5.

Odspajanie mas ziemnych za pomocą koparek jednonaczyniowych, koparko-
spycharek, koparkoładowarek oraz odspajanie i przemieszczanie mas ziem-
nych za pomocą zgarniarek, spycharek, równiarek, ładowarek jednonaczy-
niowych.

Z-6.

Formowanie nasypów i zagęszczanie mas ziemnych za pomocą maszyn za-
gęszczających: walców statycznych, wibracyjnych, zagęszczarek i ubijaków.

Z-7.

Wykonywanie orki i wysiewów przy rekultywacji nieużytków z wykorzy-
staniem ciągników z osprzętem.

Z-8.

Obsługa techniczna, montowanie i demontowanie osprzętów roboczych ma-
szyn.

Z-9.

Współpraca z osobami nadzorującymi prace.

Z-10.

Sprawdzanie jakości wykonywania własnej pracy po kolejnych etapach oraz
efektów końcowych.

5. Składowe kwalifikacji zawodowych

K-1.

Wykonywanie czynności towarzyszących przygotowaniu maszyny i osprzę-
tu do wykonania robót, zapoznanie się z wytycznymi nadzoru co do wyma-
gań i zakresu zadań do wykonania.

K-2.

Obsługa maszyny, wykonywanie robót ziemnych, kontrola wykonywanej
pracy.

6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi

kwalifikacji zawodowych

Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych

Składowe kwalifikacji zawodowych

Zadania zawodowe

K-1 K-2

Z-1

Z-2

Z-3

Z-4

X X

Z-5

X X

Z-6

Z-7

Z-8

Z-9

Z-10

7. Kwalifikacje ponadzawodowe

UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.

Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji

Poziom

kwalifikacji

zawodowych

Kwalifikacje ponadzawodowe

UMIEJĘTNOŚCI

)

– Stosuje zasady, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciw-

pożarowej i ochrony środowiska na swoim stanowisku pracy.

–   Komunikuje się bezpośrednio z przełożonymi i współpracownikami.
–   Posługuje się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi, poradnikami, normami.
–   Udziela pierwszej pomocy przedmedycznej.
–   Zachowuje ład i porządek na stanowisku pracy.
–   Doskonali swoje umiejętności zawodowe.
–   Przestrzega zasad współżycia społecznego.
–   Przestrzega zasad etyki zawodowej.
–   Dokonuje samodzielnie oceny swojej pracy.

)

WIADOMOŚCI

)

– Przepisy, zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przeciwpożarowe i ochro-

ny środowiska naturalnego na stanowisku operatora.

–   Elementarne podstawy komunikacji społecznej.
–   Podstawowe wiadomości w zakresie stawianych wymagań.
–     Podstawowe wiadomości z zakresu budowy maszyn i technologii prac maszy-

nami budowlanymi.

–   Zasady i metody udzielania pomocy przedmedycznej.
–   Typowe dokumentacje techniczne i instrukcje dotyczące sprzętu.
–   Umiejętność korzystania z informacji – samokształcenie.
–   Zasady współżycia społecznego.
–   Zasady etyki zawodowej.
–   Zasady organizacji stanowisk pracy.

)

CECHY PSYCHOFIZYCZNE

)

−

Ostrość wzroku.

−

Ostrość słuchu.

−

Uzdolnienia techniczne.

−

Wyobraźnia przestrzenna.

−

Odpowiedzialność.

−

Samokontrola.

)

Nie zidentyfikowano w badaniach.

8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,

podstawowych i specjalistycznych dla zawodu

UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych.

POZIOM 1

– Nie zidentyfikowano.

POZIOM 2

Kwalifikacje ogólnozawodowe

Umiejętności

–

Organizuje stanowisko pracy do robót ziemnych zgodnie z wymaganiami bhp,
ppoż i ochrony środowiska.

–

Dobiera osprzęt do wykonania określonych robót.

–

Czyta dokumentację techniczną maszyn do robót ziemnych.

–

Wykonuje codzienną obsługę techniczną powierzonej maszyny.

–

Rozpoznaje podstawowe nieprawidłowości w pracy maszyny i je usuwa.

–

Odczytuje oznakowania geodezyjne wykonane przez geodetów i kierownika
budowy.

–

Rozpoznaje rodzaje gruntów.

–

Stosuje się do zaleceń przekazanych przez geodetów.

–

Zna wymogi techniczne wykonywania robót ziemnych i skutki ich nieprze-
strzegania.

–

Współpracuje z osobą nadzorującą roboty ziemne i służbami bhp.

–

Stosuje się do poleceń nadzoru technicznego i służb bhp.

Wiadomości

–

Zasady wykonywania robót ziemnych maszynami i przepisy bhp.

–

Budowa i zastosowanie różnego rodzaju osprzętów dla maszyn do robót ziem-
nych.

–

Zasady organizacji stanowiska pracy dla różnego rodzaju maszyn do robót
ziemnych.

–

Dokumentacja techniczna maszyn.

–

Zasady obsługi technicznej maszyn do robót ziemnych.

–

Sposoby oznaczania punktów niwelacyjnych w terenie.

–

Rodzaje gruntów i ich własności fizyczne.

–

Prawo pracy i przepisy bhp w zakresie dopuszczalnego czasu pracy.

–

Organizacja przedsiębiorstwa.

–

Podstawowe zagadnienia prawa pracy.

–

Warunki techniczne odbioru robót.

Cechy psychofizyczne

–

Refleks.

–

Koordynacja wzrokowo-ruchowa.

–

Sprawność manualna.

–

Odporność na warunki pogodowe.

–

Systematyczność.

–

Dokładność.

Kwalifikacje podstawowe dla zawodu

Umiejętności

–

Odczytuje oznaczenia geodezyjne w zakresie parametrów rowu drenarskiego
oraz ukształtowania terenu (K-1).

–

Wykonuje prace z użyciem różnych typów maszyn drenarskich: koparek wie-
lonaczyniowych oraz koparek wielonaczyniowych łańcuchowych (K-2).

–

Pracuje na różnych typach maszyn zagęszczających w zależności od etapu prac
(K-2).

–

Współdziała z innymi maszynami pracującymi na danym odcinku robót (K-2).

–

Prawidłowo i bezpiecznie transportuje maszynę na miejsce pracy (K-2).

–

Ustawia parametry pracy osprzętu roboczego maszyn do robót drenarskich:
koparek wielonaczyniowych oraz koparek wielonaczyniowych łańcuchowych
(K-1).

–

Ustawia parametry pracy osprzętu zgarniarek, spycharek, równiarek, ładowa-
rek jednonaczyniowych, koparkoładowarek (K-1).

–

Ekonomicznie wykorzystuje możliwości zgarniarek, spycharek, koparek, ko-
parkoładowarek, równiarek, ładowarek jednonaczyniowych (K-2).

–

Ustawia parametry pracy maszyn zagęszczających: walców statycznych, wi-
bracyjnych, zagęszczarek i ubijaków oraz sprawnie i bezpiecznie je obsługuje
(K-1).

–

Formuje nasyp i zagęszcza masę ziemną za pomocą maszyn zagęszczających
(K-2).

–

Wykonuje orkę i wysiewa rośliny umacniające (K-2).

–

Przeprowadza montaż i demontaż różnego typu osprzętów obsługiwanej ma-
szyny (K-1).

–

Oblicza wydajność maszyny i sporządza dzienny raport pracy (K-2).

–

Obmierza robotę ziemną po zakończeniu dniówki roboczej (K-2).

–

Rozlicza dzienne zużycie paliwa i innych materiałów eksploatacyjnych (K-2).

–

Rozlicza czas pracy własny i maszyny (K-2).

–

Ocenia jakość wykonanych przez siebie robót ziemnych, etapowo i po ich za-
kończeniu (K-2).

Wiadomości

–

Zasady działania i obsługi maszyn drenarskich, koparek wielonaczyniowych
oraz koparek wielonaczyniowych łańcuchowych (K-1).

–

Zasady kształtowania rowów drenarskich z zachowaniem spadków podłużnych
(K-1).

–

Technologia pracy poszczególnymi maszynami drenarskimi, koparkami wielo-
naczyniowymi oraz koparkami wielonaczyniowymi łańcuchowymi (K-1).

–

Podstawowe sposoby pomiarów rowu drenarskiego (K-2).

–

Technologia prowadzenia prac zgarniarkami, spycharkami, równiarkami, ko-
parkami, ładowarkami i koparkoładowarkami (K-2).

–

Zasady działania i budowa zgarniarek, spycharek, równiarek, koparek, ładowa-
rek i koparkoładowarek (K-1).

–

Zasady działania i budowy maszyn zagęszczających: walców statycznych,
wibracyjnych, zagęszczarek i ubijaków (K-1).

–

Technologia pracy walcami statycznymi, wibracyjnymi, zagęszczarkami i ubi-
jakami (K-2).

–

Technologia pracy ciągnikami gąsienicowymi i kołowymi (K-2).

–

Materiały do rekultywacji oraz osprzęt konieczny na różnych etapach prac (K-1).

–

Budowa, zasady działania, przeznaczenie osprzętów maszyn do robót ziem-
nych (K-1).

–

Odzież ochronna i środki ochrony indywidualnej wymagane przy wykonywa-
niu robót ziemnych (K-1).

–

Aparat matematyczny dla wykonania podstawowych obliczeń objętości robót
(K-2).

–

Podstawowe normy zużycia paliwa i innych materiałów eksploatacyjnych (K-2).

Cechy psychofizyczne

–

Sprawność fizyczna (K-2).

–

Widzenie o zmroku (K-2).

–

Podzielność uwagi (K-2).

–

Koncentracja uwagi (K-2).

–

Zdolność do pracy w warunkach monotonnych (K-2).

–

Łatwość podporządkowania się (K-2).