Opracował: Krzysztof Kożyczkowski
AZJA POŁUDNIOWO-WSCHODNIA
- liczne wyspy i półwyspy
- 25.000 wysp
- 18 tys. Lat temu
– w większości był to scalony ląd
- słabe powiązania wewnętrzne
- niestabilność polityczna
- mozaika kultur, religii, języków.
- pod względem
geopolitycznym
– obszar strategiczny
- ważne szlaki handlowe (np. Chiny, Indie) -> cieśnina Malakka -> obecnie wykorzystywana, kiedyś cieśnina Sundajska
- kontrasty w rozwoju – Singapur / Laos
-> Singapur -> należy do najlepiej rozwiniętych obszarów na Świecie
- Indonezja – wiele wysp, każda wyspa to inna kultura. W Indonezji trwa wojna domowa.
- ok.
1960 r
. – Azja Pd.-Wsch. Była rozwinięta na poziomie zbliżonym do Afryki. PKB Afryki było trochę wyższe = ogromny
rozwój Azji.
- najlepiej rozwinięta Japonia miała dochód mieszkańca 1/8 dochodu USA.
- Korea Pd. i Tajwan były tak biedne jak Zair czy Sudan
- Po
1960
rok – najszybszy rozwój gospodarczy na świecie.
- największa akumulacja dobrobytu
- najszybszy wzrost poziomu życia.
- w
1990
roku – 10 % mieszkańców żyło w ubóstwie gdy Ameryka Płd. – 50% a Afryka 25% (?)
- Chiny i Tajlandia nigdy nie były państwami kolonialnymi (!!)
# Czynniki rozwoju:
- tania siła robocza, wysoki przyrost – pozwala utrzymać niską cenę.
- włączenie do pracy kobiet i dzieci – niski koszt, lepsze zdyscyplinowanie
-> wzrost konkurencyjności
-> przyciąganie
FDI
(bezpośrednie inwestycje zagraniczne)
- Inwestycje zagraniczne – z USA i Japonii – najczęściej joint-ventures (wolne przedsięwzięcie) (kapitał + technologia / praca
+ surowce)
- podzlecenia
- zmiany w transporcie, konteneryzacja
- w
latach 90
– napływ inwestycji z USA i Japonii
- Niski koszt pracy (!!)
# Rozwój gospodarczy:
- Makati – stolice gospodarcza Filipin
Kontrast miasta
- Kuala Lumpur
i prowincji jest
- Dżakarta
ogromny
# Kryzys finansowy:
- rozpoczął się w
1997
na giełdzie w Tajlandii (6-krotny spadek cen akcji na giełdzie)
# SARS – 2003:
- Severe Acute Respirabory Syndrome -> kolejna katastrofa
- brak turystów – zaraza
# Tsunami:
- 2004
- ludzie się załamali
- katastrofalne skutki
# Ukształtowanie regionu:
- Region ten został ukształtowany przez różne wpływy:
~ Chiny, Indie: cywilizacja, kultura, emigracja, hinduizm, buddyzm
~ Bliski wschód: islam od X wieku, handel.
Opracował: Krzysztof Kożyczkowski
- Indonezja: ponad
100 mln
wyznawców Islamu
~ Europa = kolonializm
od XVI wieku
, handel, chrześcijaństwo
- Filipiny – chrześcijaństwo, bo kolonizowała ją Hiszpania
~ Japonia: II Wojna Światowa – okupacja, imperializm
~ USA: od
1898
-> imperializm (obecnie handel)
# Indochiny:
- Wietnam + Laos + Kambodża
# Państwa kolonialne:
- herbata (
1833
China zaczynają, a potem Indie)
- przyprawy
- jedwab
- kawa (na Jawie)
- surowce mineralne
- Szlak jedwabny (!!!)
- Lato – żegluga na wschód
- Zima – żegluga na zachód
# Brytyjska Kampania Wschodnioindyjska:
- kampania handlowa angielskich inwestorów z siedzibą w Londynie.
- powstała w
1599 r
. – S.A.
- kapitał – 7200 funtów
- 127 udziałowców
- monopol na handel z Indiami Wschodnimi
- własna armia, flota, działanie w imieniu królowej
- konkurencja dla Holandii
- kolonizacja Indii
- założenie Singapuru i Hongkongu -> Brytyjczycy nie mieli nic przeciwko, żeby tu osiedlało się dużo kupców.
- rozwiązana w
1884
roku.
# Holenderska Kampania Wschodnioindyjska:
- powstała w
1602
r. – S.A.
- udziałowcy – izby kupieckie, 7 miast holenderskich
-
1700
r. – 50 tys. Pracowników, 10 tys. Żołnierzy, 150 statków handlowych, 40 okrętów
- największe do XIX w. przedsiębiorstwo na świecie.
- handel w obu kierunkach
-
ok. 1700 roku
– średnie roczne dywidendy z działalności ok. 40%
-
od 16020 roku
praktycznie monopol na terenie Azji Południowo-Wschodniej – strategia zatapiania wszystkich napotkanych
okrętów na wodach Indonezji.
- plantacje kawy na Jawie, niszczenie plantacji na niekontrolowanych wyspach.
-
1799
– bankructwo (wojna z Anglią, złe zarządzanie, kreatywna księżość -> oszustwa i przekręty, konsumpcja kawy z
Ameryki Południowej)
- miara w dobru -> pierwszy krok do upadki (!!)
# Zróżnicowanie polityczne:
- Chiny
- Wietnam
kraje komunistyczne
- Laos
- Tajlandia – świeża demokracja
Opracował: Krzysztof Kożyczkowski
# Grupy etniczne:
- Chińczycy
- Birmańczycy
- Jawajczycy
żadna nie dominuje w żadnym kraju w 100%
- Tajowie
- Malajowie
- Wietnamczycy
# Współczynnik dzietności:
- wszędzie maleje
- Singapur – polityka rodzinna – robi wszystko, by rodziło się więcej dzieci
#Ryż:
- najważniejsze zboże w tej części świata (na świecie 2 po pszenicy)
- różne rodzaje
- 90% światowej produkcji
- wymaga dużo wody i dużych nakładów pracy
- strefa monsunowa = strefa upraw ryżu
Opracował: Krzysztof Kożyczkowski
Indonezja
# Ogólne:
- z gr. Indos – Indie, Neos – wyspy
- 17 tys. Wysp, 6 tys. Zamieszkane
- najdłuższe wybrzeże świata (!!)
- 3 strefy czasowe (gdy w Chinach tylko 1 (!!))
- w strategiczne cieśniny – Malakka (droga do Azji i Afryki), Sund (droga do Austrazji)
- sejsmika/wulkany
- Jawa – najżyźniejsza gleba na świecie (!!)
-
240 mln mieszkańców
- 87 % muzułmanie, 9% chrześcijanie, 2% hindusi
- 360 grup etnicznych
- ponad 250 języków
-
po 1975 r
. – kontrola urodzeń -> spadek
TFR
(współczynnik dzietności) o 50 % do 2,4
- niskie PKB – skutek -> wojna domowa, korupcja
-
Rdzeń:
Jawa, Madura, Bali – 80 % populacji indonezyjskiej zamieszkuje te wyspy
-
Peryferie:
reszta wysp – wojna domowa -> prowincje chcą się odłączyć, ale tam są surowce, więc Jawa nie chce.
# Gospodarka:
- 1/3 budżetu Holandii pochodziło z eksploatacji Indonezji
~ tytoń
~ kauczuk
~ kawa
~ system upraw – 1/5 powierzchni.
-
lata 20. XX wieku
– odkrycie ropy naftowej
-
Royal Dutch Shell
– staje się koncernem na Świecie
Opracował: Krzysztof Kożyczkowski
SINGAPUR
– miasto-państwo
# Ogólne:
648 km
2
(710) - powierzchnia
5,3 mln
- ludność
60 tys. USD per capita. – PKB
40 $ / os.
– PKB
# Inne:
- stopa bezrobocia – małe 2%
- prowincja Johor – sytuowanie fabryk zarządzanych przez Singapur
- polityka prenatalna
- 77% chińczycy
- 14 % Malajowie (kiedyś 100%, lecz te tereny zajęli Brytyjczycy)
- 4 języki urzędowe: angielski, chiński, malajski, tamilski.
# Sukces Singapuru:
- strategiczne położenie
- była kolonia brytyjska
- centrum handlu i finansów
- wzrost znaczenia po otwarciu Kanału Sueskiego w
1869 roku
.
- Cieśnina Malakka – główny szlak do Azji Pacyficznej
- imigracja przedsiębiorczych kupców chińskich, wypieranie dyskryminowanych Malajów.
- kultura brytyjska i język angielski
- kultura przedsiębiorczości
- miasto = państwo – sprawne rządzenie
* Zakazy w miejscach publicznych
~ palenie – kara 1000 $
~ jedzenie, picie – kara 500 $
~ narkotyki, broń – kara 5000 $
~ kara chłosty (kryminalne) – np. szkoły, wojsko, ale nie dotyczy kobiet.
- społeczeństwo uregulowane
# Kary:
- kara śmierci za morderstwo, użycie broni, narkotyki
- zakaz importu i posiadania gumy do żucia
- śmiecenia na ulicach – 500$
- niespłukanie toalety – 800 $
- plucie w miejscu publicznym – 800 $
! – prostytucja legalna! (nie udało się jej zwalczyć)
# Inne:
+ wszystko, łącznie z wodą jest IMPORTOWANE
+ system kontroli wjazdu (przejazd przez centrum 15$ w godzinach szczytu)
+ kontrola motoryzacji – ogromny podatek samochodowy
+ najlepsza komunikacja miejska na świecie
+
1960 – 1980
– industrializacja
+ polityka wolnocłowa – przyciąganie inwestycji
+
po 1980
– modernizacja – preferencje dla przemysłów high tech, handlu i finansów. Przenoszenie działalności
przemysłowej.
+ Singapur – port kontenerowy –
2 na świecie co do wielkości, lecz 1 co do przeładunku
+ Przemysł rafineryjny
+ Wyspy Riau- Malezja
Trójkąt
+ Prowincja Johor- Indonezja
wzrostu