Upadek Francji i Holandii na wiosnę 1940 r. odwróciły uwagę Japonii od Chin ku bogatym a bezbronnym francuskim Indochinom i holenderskim Indiom Wschodnim, które przedstawiały teraz łatwy łup. Pod naciskiem Hitlera i Japonii francuski rząd Vichy otworzył Indochiny dla agentów japońskich (20 czerwiec 1940 r.), a na mocy podpisanego w Hanoi paktu, odstąpił trzy lotniska i wpuścił garnizon japoński w sile 67000 żołnierzy (22 września 7.940 r.). W ten sposób Japonia uzyskała kontrolę nad odległym zaledwie o 975 km na północ od Singapuru Sajgonem, zamieniając go w bazę morską. Syjam dostał się pod panowanie japońskie na początku 1941 r., gdy Tokio podyktowalo rozstrzygnięcie sporu pomiędzy Indochinami i Syjamem na korzyść tego ostatnego i Japonii. Ze swych baz w Indochinach, a potem i w Syjamie, Japonia przygotowała się do wypadu na Malaje, Singapuru, Holenderskie Indie Wschodnie i Birmę. W. Brytania nie mogła utrzymać tych obszarów, z których najbogatsze połacie należały do niej, ponieważ -jak powiedział Churchill - "toczyła walkę na śmierć i życie" w Europie i na Morzu Śródziemnym. By ułagodzić Japonię, W. Brytania wstrzymała w styczniu 1939 r. dostawy do Chin przez Hong Kong i zamknęła na trzy miesiące drogę birmańską. Nie tylko że W. Brytania nie posiadała na Dalekim Wschodzie siły powietrznej, zdolnej do przeciwstawienia się Japonii, lecz po sparaliżowaniu amerykańskiej floty Pacyfiku w Pearl Harbour oraz zatopieniu w trzy dni potem brytyjskiego pancernika "Prince of Wales" i krążownika "Repulse", brak było sił morskich dla powstrzymania Japonii na obszarze na północ od Australii i na wschód od Indii. Holenderskie Indie Wschodnie, wzmocnione w ostatniej chwili niewielkimi dostawami amerykańskimi, mogły jedynie prowadzić akcję na zwłokę. Korzystając z tej sytuacji wojennej na szerokich przestrzeniach Pacyfiku, (będącej częściowo wynikiem dyplomacji japońskiej, nade wszystko jednak skutkiem powodzeń Hitlera w Europie), Japonia zajęła kolonie w południowo-wschodniej Azji w przeciągu zaledwie czterech miesięcy. Rozporządzając siłą, którą Churchill szacował na 26 dywizji, Japończycy zajęli wschodnią Azję i podbili wszystkie wyspy na południowo-zachodnim Pacyfiku, leżące pomiędzy Australią a kontynentem azjatyckim.