Opuszczona osada - tajemnica Roanoke

12 lip, 07:35 Małgorzata Maćkowiak / Onet

Co stało się z mieszkańcami osady? Jedna z teorii głosi, że zostali zabici przez Indian.
Jednak w forcie nie znaleziono śladów walki, co tę wersję eliminuje. Wśród innych
możliwości wskazuje się nawet... uprowadzenie przez kosmitów.

Fani twórczości Stephena Kinga z pewnością kilkakrotnie trafili w jego książkach na nazwę
Roanoke. Ta tajemnicza, zaginiona kolonia stała się nawet inspiracją do napisania „Sztormu
stulecia”. Historia o Roanoke i słowie Croatoan wykorzystywana są także przez innych
twórców współczesnej kultury popularnej. Pojawiły się one między innymi w serialach
"Supernatural" czy "American Horror Story". Czym jest tajemnicze Roanoke?

Roanoke jest położoną w stanie Karolina Północna w USA wyspą. Przed oczami intruzów
chroni ją bariera innych wysepek mierzejowych. Było to świetne miejsce na założenie
pierwszej angielskiej osady w Ameryce Północnej. W 1584 roku miała miejsce dziewicza
wyprawa odkrywcza pod wodzą Philipa Amadasa i Arthura Barlowe'a, która dotarła do
Roanoke. Mieszkający w okolicy Indianie przyjęli przybyszów przyjaźnie. Przedstawiciele
populacji dwóch wiosek popłynęli z marynarzami do Anglii i zostali przedstawieni na dworze
królewskim. To pomogło sir Walterowi Raleighowi, który finansował całą wyprawę, zebrać
dodatkowe środki na utworzenie na Roanoke stałej osady angielskiej i zbudowanie fortu.

Osadnicy i Indianie żyli w zgodzie. Uczyli się od siebie wzajemnie przydatnych umiejętności.
Niestety wkrótce zaczęły się rodzić konflikty między społecznościami. Jednego z Indian
podejrzewano o kradzież srebra. Aby go ukarać Anglicy, spalili jego wioskę. Z czasem takich
przypadków było coraz więcej. Doszło do eskalacji konfliktu - przeciw Anglikom wybuchło
powstanie. Część Indian stanęła po stronie osadników, jednak pozbawieni żywności i świeżej
wody Anglicy zmuszeni byli uciekać z wyspy.

Do drugiego zasiedlenia Roanoke doszło wiosną 1587 roku, kiedy na wyspę dotarła
zaproszona przez jednego z „angielskich” Indian - Manteo - 150-osobowa grupa Anglików

wraz z rodzinami. Gubernatorem został John White. Niestety Indianie byli do nich wrogo
nastawieni i na tragedię nie trzeba było długo czekać – rdzenni mieszkańcy zabili jednego z
Anglików. Osadnicy jednak nie poddawali się. Chcieli odbudować poprawne stosunki z
tubylcami. Dlatego też zdecydowali się na powierzenie stanowiska w swojej osadzie Manteo.
Wkrótce w wiosce narodziło się pierwsze angielskie dziecko na amerykańskiej ziemi –
wnuczka gubernatora White'a Virginia Dare.

Kiedy nadeszła zima, gubernator White został wysłany po żywność dla swoich ludzi. Sponsor
osady, Raleigh, szybko zorganizował pomoc, jednak z powodu wojny z

Hiszpanią

wypłynięcie floty nie było możliwe. Statki dotarły do Roanoke po dwóch latach. Przybyli z
odsieczą i zastali opuszczony fort. Nie było widać żadnych śladów

walki

. Na drewnianym

słupie wyryte były litery „CRO”, które gubernator White zinterpretował jako "Croatoan",
czyli nazwę pobliskiej wyspy. Jednak ten trop był błędny. Los osadników nie był znany – nie
znaleziono ich żywych, nie odnaleziono także ich ciał. Nie wiedziano, czy uciekli na
pobliskie, przyjacielsko nastawione wyspy. Może odpłynęli na innym statku? Albo próbowali
uciekać w jakiś inny sposób? Co chcieli przekazać szukającym ich osobom? Co znaczy to
tajemnicze słowo wyryte na słupie? Słowo, które od wieków rozpala ciekawość badaczy, a
także pisarzy i współczesnych twórców kultury?

Co stało się z mieszkańcami osady? Jedna z teorii głosi, że zostali zabici przez Indian. Jednak
w forcie nie znaleziono śladów walki, co tę wersję eliminuje. Nie było widać ani ciał, ani
spalonych budynków, ani wyrytych krzyży, które sygnalizowałyby niebezpieczeństwo.

Zdumiewający brak jakichkolwiek śladów walki tłumaczono na wiele sposobów. Jedna z
wersji głosi, że osadnicy zostali porwani przez obcych. Inna mówi, że może osadę opanował
biblijny demon Linoge, który chce ofiary z nowo narodzonego dziecka, a nie otrzymawszy jej
zniszczy całą społeczność. Taką wersję wydarzeń dość sugestywnie przedstawił Stephen
King. Lingoe to wspólne imię dla grupy demonów, które Jezus wypędził z pewnego
opętanego człowieka. Wpuścił je podobno w stado świń, które oszalałe wbiegły do jeziora i
utonęły. Lingoe występuje także w innych opowieściach, na przykład w filmie "Egzorcyzmy
Emily Rose".

Podobno w 1940 roku, podczas wykopalisk w Georgii, odnaleziono kamienie z wyrytymi
inicjałami osadników, w tym córki gubernatora White'a. Niestety sensacja ta okazała się
oszustwem.

Dziś badacze uważają, że znają rozwiązanie zagadki. Jedni z nich twierdzą, że znaleźli na
terenie fortu ślady walki, które wskazują na to, ze osadnicy zostali wymordowani. Natomiast
eksperci z British Museum w Londynie oraz z amerykańskiej First Colony Foundation
twierdzą, że znaleźli błędy na mapie zostawionej przez gubernatora White'a. Ma to
wskazywać, że w poszukiwaniu żywności osadnicy z pomocą zaprzyjaźnionych Indian
przenieśli się w inne miejsce, zaś tajemniczy napis miał informować o tym, gdzie się udali.
„Croatoan” to podobno nazwa wyspy, na której osadnicy szukali schronienia.

W filmach, książkach i serialach osadę opanowały duchy, pierwotna masa pochłaniająca
energię czy ufo, a słowo „Croatoan” jest nazwą tajemniczej choroby, która pustoszy osadę.
Jest też zaklęciem, które pozwala unicestwić ducha. Wyobraźnia ludzka nie ma granic.

Z całą pewnością nie wiemy jednak, co stało się z mieszkańcami Roanoke. Sprawa ta budzi w
USA emocje już od wieków. Być może cała tajemnica ma całkiem banalne wyjaśnienie.

Może rzeczywiście osadnicy odeszli z Indianami, zasymilowali się z nimi i spokojnie żyli.
Jednak opuszczony fort i słowo wyryte na słupie zawsze działają na wyobraźnię, pozwalają
szukać nowych, coraz bardziej sensacyjnych rozwiązań zagadki i inspirują twórców.

Miejmy nadzieję, że mieszkańców Roanoke nie spotkało nic strasznego i w spokoju dożyli
jednak sędziwego wieku, wbrew temu, co sądzi wielu.