Bogowie i boginie
Rzymscy
atrybut
uwagi
Greccy
atrybut
Amor – Kupid,
Kupidyn
strzały, łuk, kołczan,
uskrzydlony piękny
młodzieniec z łukiem i strzałą,
pulchne niemowlę z łukiem i
strzałami
bóg miłości
Eros
strzały, łuk, kołczan,
uskrzydlony piękny
młodzieniec z łukiem i strzałą,
pulchne niemowlę z łukiem i
strzałami
Bachus
bluszcz, kiść winogrona, tyrs
bóg płodnych sił przyrody, wina i
winnej latorośli
Dionizos
bluszcz, kiść winogrona, tyrs
Eskulap
laska Eskulapa, szyszka
sosnowa, wieniec laurowy
opiekun sztuki lekarskiej
Asklepios
laska Eskulapa, szyszka
sosnowa, wieniec laurowy
Geniusz
z paterą i rogiem obfitości,
czasami z ołtarzem u stóp
półboska, śmiertelna istota, która
obdarza mężczyznę płodnością,
kieruje jego losem, przynosi szczęście
lub niepowodzenie
-
-
Honor, Honos
uzbrojony mężczyzna, z
gałązką oliwną lub z berłem i
rogiem obfitości
bóg będący personifikacją pojęć
moralnych – honoru i czci
-
-
Janus
przedstawiany z dwiema
twarzami, z kluczami i laską
wiązany był z bramami (domów lub
miast), wszelkim początkiem i końcem
-
-
Jowisz – Jupiter
piorun, orzeł
władca bogów i najwyższy bóg w
panteonie, pan Niebios i Ziemi
Zeus
berło, piorun, orzeł, egida
Kwirynus
-
jeden z pięciu najważniejszych bogów,
był bogiem kwirytów (Quirites), tzn.
zbrojnych Rzymian
-
-
Mars
wilk, dzięcioł i dąb
bóg wojny
Ares
wilk, pies, orzeł
Merkury
petasos, skrzydełka u nóg i
kapelusza, kaduceusz
bóg handlu, zysku i kupiectwa; także
złodziei i celników, posłaniec bogów
Hermes
petasos, skrzydełka u nóg i
kapelusza, kaduceusz
Mitra
Młodzieniec w tunice, w
czapce frygijskiej na głowie,
zabijający byka
←
bóg wedyjski, którego kult przyjął się
także w Rzymie, bóstwo solarne
→
bóstwo o szerokich, często
sprzecznych, kompetencjach:
bóg gwałtownej śmierci, jednocześnie
solarny i chtoniczny, Oddalał
(apotropaios) i oczyszczał (katharsios)
od zła (zbrodni mordu), bóg porządku
i prawa – harmonii świata
Apollo
kołczan, łuk, lira, łabędź,
jastrząb
Momus
starzec z maską w jednej ręce i
laską błazna w drugiej
syn Nocy, bóg żartów, kpin, drwin i
niezasłużonej krytyki
-
-
Neptun
trójząb
bóg wód, chmur i deszczu
Posejdon
trójząb, koń, delfin
Orkus, Pluton
-
bóg świata zmarłych
Hades
berło, klucze
Pilumnus
-
był bóstwem przyrody, bratem
Picumnusa, dbał on o zdrowie i
prawidłowy wzrost dzieci
-
-
Picumnus
-
był bogiem płodności, rolnictwa,
małżeństwa i dzieci, identyfikuje się
go ze Sterquilinusem.
-
-
Saturn
-
bóg rolnictwa i zasiewów
Kronos
-
Sol
piękny mężczyzna z
promienistą aureolą wokół
głowy lub promienistą koroną
na głowie
bóg światła i powietrza
Helios
piękny mężczyzna z
promienistą aureolą wokół
głowy lub promienistą koroną
na głowie
Somnus
-
bóg snu
Hypnos
laska i róg
Sterquilinus
-
był bogiem użyźniania ziemi,
utożsamiany z Picumnusem lub
Saturnem
-
-
Terminus
-
bóg granic państwowych i granic
między prywatnymi posiadłościami
-
-
Virtus
w zbroi z włócznią i
perizonium
bóg będący personifikacją odwagi
-
-
Wulkan
młot i kowadło
bóg wulkanów oraz kowalstwa
Hefajstos
młot i kowadło
bóg i uosobienie śmierci
Tanatos
skrzydła, pochodnia
Aurora
urodziwa kobieta z wielkimi
skrzydłami u ramion, w
bogini jutrzenki
Eos
urodziwa kobieta z wielkimi
skrzydłami u ramion, w
peplosie szafranowego koloru,
powożąca rydwanem lub w
locie przed wozem Heliosa, z
kwiatami i pochodnią w ręce
peplosie szafranowego koloru,
powożąca rydwanem lub w
locie przed wozem Heliosa, z
kwiatami i pochodnią w ręce
Bellona
w hełmie i z dzidą w ręku,
powożąca rydwanem Marsa
←
bogini wojny, żona lub siostra Marsa
→
bogini i uosobienie gwałtu, przemocy,
wojny, działań wojennych, uchodziła
za córkę Aresa (według innej wersji za
jego siostrę) lub Zeusa i Hery
Enyo
-
Ceres
-
bogini wegetacji i urodzajów
Demeter
poważna kobieta z wieńcem
kłosów na głowie, w ręku
trzyma sierp, pochodnię lub
kosz owoców, bogini
poświęcone były kłosy, mak,
złotogłów, żuraw
Concordia
kobieta trzymająca róg
obfitości w jednej ręce i
gałązkę oliwną w drugiej lub
owoc granatu - symbol
płodności małżeństwa
bogini zgody i harmonii
-
-
Diana
z jeleniami lub w lesie, łuk i
strzały, w krótkim chitonie, z
półksiężycem
bogini księżyca, narodzin i łowów
Artemida
z jeleniami lub w lesie, łuk i
strzały, w krótkim chitonie, z
półksiężycem
Discordia
-
bogini zamętu, niezgody i chaosu
Eris
uskrzydlona postać kobiety
Furie
-
bóstwa chtoniczne, demony świata
podziemnego
Erynie:
Alekto –
niestrudzona
Tyzyfone –
mścicielka
Megajra – wroga,
zawistna
uskrzydlone staruchy z
wężami zamiast włosów i
przekrwionymi oczami, w
rękach trzymały pochodnie
lub żmije, bądź też bicze
nabijane ćwiekami z brązu
Fauna
-
bogini płodności i urodzaju,
identyfikowana z Mają (bogini
wzrastania)
-
-
Flora
-
bogini roślinności wiosennej w
stadium kwitnienia
Chloris (nimfa)
-
Fortuna
z zawiązanymi oczyma i z
rogiem obfitości, ze sterem i
rogiem obfitości, czasem z
kołem w tle, czasem z gałązką
oliwną i paterą
bogini kierująca ludzkimi losami
Tyche
z rogiem obfitości i sterem,
kołem fortuny
Gracje:
Daino
Pefredo
Enio
-
boginie wdzięku, piękności i radości
Charyty:
Aglaja –
Promienna
Eufrozyna –
Rozumna
Taleja – Kwitnąca
ubrane w udrapowane szaty,
nagie, trzymają się zwykle za
ręce,
atrybuty: róża, mirt,
instrumenty muzyczne, jabłko
lub flakonik z wonnym
olejkiem, czasem kłosy lub
maki
Iustitia
kobieta w długiej szacie,
wsparta na włóczni,
trzymająca w ręku wagę
bogini będąca personifikacją
sprawiedliwości
Temida
z rogiem obfitości, z wagą i
mieczem; niekiedy z opaską
na oczach
Izyda
krowa
←
egipska bogini, której kult przyjął się
również w Rzymie
Utożsamiana z
Demeter
(patrz wyżej)
-
Junona
-
małżonka Jowisza/Zeusa
patronka macierzyństwa, opiekunka
małżeństwa i rodziny
Hera
prosty słup lub belka,
poważną, dostojna matrona,
często z jabłkiem granatu w
ręce – symbolem płodności –
lub z lilią, diadem z gwiazd,
kukułka, na rydwanie
zaprzężonym w pawie, którym
powozi Iris, krowa
Luna
w świetlistej szacie, z
półksiężycem, na rydwanie
zaprzężonym w dwa konie
bogini księżyca
Selene
przemierzała nocne niebo na
srebrnym rydwanie,
zaprzężonym w parę białych
koni (lub mułów albo krów),
urodziwa „białolica” kobieta z
wielkimi skrzydłami u ramion,
w świetlistym peplosie i
himationie, z pochodnią w
ręce, z półksiężycem, w
diademie
Minerwa
w zbroi i hełmie, sowa
bogini mądrości, nauki, sztuki i
literatury
→
wojny sprawiedliwej oraz opiekunka
miast
Atena
Polias – patronka
miast,
Pallas – panna,
Promachos – pani
zastępów,
Ergane –
pracownica,
Partenos –
dziewica
miecz, sowa, dzida, hełm,
drzewo oliwne
Ops
w jednej ręce chleb, druga
dłoń w pomocnym geście, z
berłem jako personifikacja
zamożności
←
siostra i małżonka Saturna, bogini
płodności, urodzaju i bogactwa,
czczona także jako opiekunka
rolnictwa
→
córka Uranosa i Gai, siostra i żona
Kronosa
Reja (Rea)
w rydwanie ciągniętym przez
dwa lwy, księżyc, łabędź
Pax
młoda kobieta trzymająca róg
obfitości, z gałązką oliwną,
berłem, rogiem obfitości lub
kaduceuszem
bogini pokoju
Ejrene
wyobrażana z małym
Plutosem, bóstwem bogactwa
na ręku, rogiem obfitości i
gałązką oliwną
Salus
z berłem i paterą, z której
karmi się wąż owinięty wokół
ołtarza
bogini będąca personifikacją zdrowia i
bezpieczeństwa
Hygieja
młoda kobieta z miską (lub
czarą albo pucharem) i wężem
Wenus
owoce i kwiaty, gołębie, naga
lub do połowy obnażona, ale
także jako piękna i młoda
jadąca rydwanem
zaprzężonym w gołębie
bogini miłości, piękna, kwiatów,
pożądania i płodności
Afrodyta
rydwan zaprzężony w gołębie,
róża, oraz mirt
Westa
ogień
bogini ogniska domowego i
państwowego
Hestia
ogień
Wiktoria
z lśniącymi w słońcu
skrzydłami, wieńcem
laurowym i gałązką oliwną
bogini zwycięstwa i chwały
Nike
młoda kobieta ze skrzydłami i
gałązką oliwną w dłoni
© madziairm 2011, enjoy!