WŁADZA RODZICIELSKA
Rodzicom względem dziecka przysługuje władza rodzicielska. Polega ona na tym, że
każde z rodziców ma prawo i obowiązek kierowania osobą dziecka, wychowywania dziecka oraz
podejmowania decyzji w sprawie majątku dziecka.
Władza rodzicielska przysługuje zarówno matce, jak i ojcu dziecka, a jeżeli istnieje różnica zdań
między rodzicami dotyczących osoby lub majątku dziecka, wówczas decyzję podejmuje sąd.
Władza rodzicielska trwa do ukończenia przez dziecko 18. roku życia, i to niezależnie od tego, czy
rodzice są obciążeni względem dziecka obowiązkiem alimentacyjnym.
Jeżeli ojcostwo dziecka zostało ustalone przed sądem, wówczas władza rodzicielska ojca dziecka
przysługuje mu tylko wówczas, jeżeli sąd ze szczególnych powodów przyznał ojcu władzę
rodzicielską.
Jeżeli rodzic nie dopełnia obowiązków związanych z władzą rodzicielską lub nadużywa
władzy rodzicielskiej, wówczas sąd może pozbawić rodzica władzy rodzicielskiej. Jeżeli istnieje
przemijająca przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej przez rodzica, wówczas sąd może
zawiesić jej wykonywanie na określony czas.
Jeżeli rodzice dziecka rozstają się, wówczas sąd może powierzyć wykonywanie władzy
rodzicielskiej jednemu z rodziców, jednocześnie ograniczając władzę rodzicielską drugiemu z
rodziców do określonych czynności.
OBOWIĄZEK ALIMENTACYJNY
Jest to obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w przypadku dzieci środków
utrzymania i wychowania, pomiędzy krewnymi w linii prostej oraz rodzeństwem.
Rozmiar alimentów jest określony poprzez zakres możliwości zarobkowych i majątkowych osoby
zobowiązanej do alimentacji oraz uzasadnionych potrzeb osoby uprawnionej do alimentacji.
Obowiązek alimentacyjny względem dzieci trwa do czasu, gdy dziecko może utrzymać się
samodzielnie. Obowiązek alimentacyjny względem innych krewnych niż dziecko, ma miejsce
tylko wówczas, gdy osoba uprawniona do alimentacji jest w niedostatku, tzn. nie ma możliwości
zaspokojenia o własnych siłach swoich podstawowych potrzeb życiowych.
W przypadku obowiązku alimentacyjnego względem dzieci, sąd ustalając rozmiary
alimentów ma prawo nie uwzględniać takich zmian osoby zobowiązanej do alimentacji, które nie
wynikają z rzeczywistych przyczyn. Chodzi o to, aby osoba zobowiązana do alimentacji nie
zmieniała bez powodu zatrudnienia na mniej dochodowe i nie podejmowała darowizn, które
zmniejszyłyby majątek tej osoby.
W przypadku gdy należnych alimentów nie można uzyskać od osoby bliżej spokrewnionej, można
ich dochodzić od osoby o dalszym stopniu pokrewieństwa (np. gdy nie można otrzymać
alimentów od ojca dziecka, można ich żądać od dziadka).