ROZWÓD
Małżeństwo jest zawierane na okres całego życia. Oznacza to, że normalnym sposobem
kończenia związku małżeńskiego jest śmierć jednego z małżonków.
Istnieje jednak możliwość wcześniejszego zakończenia związku małżeńskiego wskutek
udzielenia przez sąd rozwodu.
Rozwód może być udzielony w następujących sytuacjach:
1. Pomiędzy małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Rozkład
pożycia małżeńskiego jest zupełny jeżeli nastąpił na wszystkich płaszczyznach tego
pożycia, tzn. na płaszczyźnie psychicznej, seksualnej oraz ekonomicznej. Rozkład pożycia
jest trwały jeśli sąd dojdzie do wniosku, że nie istnieją szanse na to, by małżonkowie
ponownie podjęli przerwane pożycie małżeńskie.
2. Rozwód nie godzi w dobra wspólnych małoletnich dzieci obojga małżonków.
3. Rozwód nie sprzeciwia się zasadom współżycia społecznego (zasadom moralnym).
4. Jeżeli rozwodu żąda małżonek, który został uznany za wyłącznie winnego rozkładu
pożycia małżeńskiego, wówczas sąd może udzielić rozwodu tylko wtedy, gdy na rozwód
wyrazi zgodę małżonek niewinny. Sąd jednak nie może udzielić rozwodu jeżeli uzna, że
odmowa udzielenia zgody na rozwód ze strony małżonka niewinnego jest z jakichkolwiek
powodów sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.
Udzielając rozwodu sąd może zasądzić alimenty od jednego małżonka na rzecz drugiego.
Istnieją dwa rodzaje alimentów porozwodowych:
1. rodzaj alimentów to alimenty, które są zasądzane od małżonka, którego sytuacja
majątkowa jest lepsza na rzecz małżonka, który pozostaje w niedostatku. Alimenty takie
może otrzymywać wyłącznie taki małżonek, który nie jest wyłącznie winny rozkładu
pożycia małżeńskiego.
2. rodzaj alimentów są to alimenty płacone przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu
pożycia małżeńskiego na rzecz małżonka niewinnego. Alimenty takie płacone są w
sytuacji, gdy wskutek rozwodu sytuacja majątkowa małżonka niewinnego uległa
pogorszeniu w stosunku do sytuacji, która miała miejsce w czasie trwania małżeństwa.
Małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia małżeńskiego zobowiązany jest do tego, aby
podczas świadczone przez siebie alimenty spowodować, by sytuacja małżonka niewinnego
była podobna, jak w czasie trwania małżeństwa.
SEPARACJA
Obok rozwodu polskie prawo przewiduje również separację.
Warunki udzielenia przez sąd separacji są takie same, jak udzielenia rozwodu, z tą różnicą,
że aby udzielić separacji sąd nie musi stwierdzić, że rozkład pożycia małżeństwa jest
trwały.
W czasie trwania separacji małżonkowie nie mają żadnych obowiązków ani praw
wynikających z zawarcia związku małżeńskiego.
Nie mogą oni jednak zawrzeć kolejnego małżeństwa, ponieważ ich dotychczasowe
małżeństwo nie zostało rozwiązane. Jeżeli któryś z małżonków chciałby zawrzeć nowy
związek małżeński musi uzyskać rozwód – w takim przypadku procedura udzielenia
rozwodu jest bardzo prosta.
Jeżeli małżonkowie doszliby do wniosku, że chcą zakończenia separacji mogą złożyć
zgodne oświadczenie dotyczące tej kwestii w sądzie, zaś sąd zobowiązany jest do tego, aby
zakończyć separację i przywrócić normalne funkcjonowanie małżeństwa.
RELACJE MIĘDZY RODZICAMI A DZIEĆMI
1. Matką
dziecka jest kobieta, która urodziła dziecko bez względu na to, czy dziecko ma z nią
zbieżny materiał genetyczny.
2. Jeżeli kobieta urodziła dziecko w czasie trwania małżeństwa, wówczas uznajemy, że ojcem
dziecka jest jej mąż. To samo dotyczy sytuacji, gdy kobieta urodziła dziecko w ciągu 300
dni od zakończenia małżeństwa. Jeżeli jednak w ciągu 300 dni od zakończenia małżeństwa
kobieta zawarła kolejny związek małżeński, zaś dziecko urodziło się już w czasie trwania
nowego związku, wówczas uznajemy, że ojcem dziecka jest nowy mąż matki. Jeżeli matka
dziecka lub jej mąż twierdzą, że mężczyzna uznawany za ojca w rzeczywistości nim nie
jest, mogą skierować do sądu sprawę o zaprzeczenie ojcostwa. Sąd bada w takim
przypadku, czy mąż matki lub też były mąż matki jest rzeczywiście ojcem dziecka, zaś
w razie ustalenia, że nie jest nim, następuje wykreślenie danego mężczyzny z aktu
urodzenia dziecka, w którym figurował on jako ojciec
Jeżeli dziecko zostało urodzone przez kobietę, która nie pozostaje w związku małżeńskim,
albo też, gdy nastąpiło skuteczne zaprzeczenie ojcostwa, wówczas o tym, kto jest ojcem
dziecka dowiadujemy się wskutek uznania dziecka przez mężczyznę albo sądowego
ustalenia ojcostwa.
Uznanie dziecka ma charakter dobrowolny i wymaga zgody matki dziecka.
Sądowe ustalenie ojcostwa następuje wskutek postępowania przed sądem, w którym
kobieta dowodzi, że współżyła z mężczyzną w okresie koncepcyjnym, tzn. pomiędzy 300.
a 181. dniem przed urodzeniem dziecka. Jeżeli kobieta zdoła to udowodnić, wówczas
mężczyzna powinien wykazać, że nie jest ojcem dziecka, zaś najlepszym sposobem
udowodnienia tego są badania genetyczne oparte o analizę DNA.
Jeżeli sąd ustali ojcostwo danego mężczyzny, wówczas mężczyzna taki nie sprawuje
władzy rodzicielskiej nad dzieckiem, chyba, że w wyjątkowych przypadkach taką władzę
sąd mu przyzna. W każdym przypadku jednak mężczyzna zobowiązany jest do
ponoszenia ciężarów finansowych związanych z utrzymywaniem i wychodzeniem dziecka
poprzez świadczenia alimentacyjne.