140. MECHANIZM WENTYLACJI PŁUC

Ruch powietrza w płucach jest spowodowany zmienn

ą

róznic

ą

ci

ś

nie

ń

mi

ę

dzy powietrzem atm. a płucami.

Ci

ś

nienie powietrza w p

ę

cherzykach, czyli ci

ś

nienie

ś

ródp

ę

cherzykowe p

p

jest wi

ę

ksze od

ci

ś

nienia wewn

ą

trzopłucnego p

op

, panuj

ą

cego w

przestrzeni opłucnowej.
Róznica p = p

p

– p

op

rozci

ą

ga płuca przeciwdziałaj

ą

c

napr

ęż

eniom spr

ę

zystym tkanki płucnej. Wynikiem

działania sił spr

ęż

ystych tkanki jest ci

ś

nienie p

sp

, w

stanie równowagi jest ono równe p

sp

= p

p

– p

op

.

W stanie spoczynku p

p

jest równe ci

ś

nieniu

atmosferycznemu, p

a

= p

p

.

Przyjmuj

ą

c ci

ś

nienie atm. jako ci

ś

nienie odniesienia –

za zero, ci

ś

nienie wewn

ą

trzopłucnowe jest ujemne

(bo p

op

< p

p

= 0).

Podczas wdechu mi

ęś

nie oddechowe powi

ę

kszaj

ą

obj.

klatki piersiowej – p

op

zmniejsza si

ę

wtedy, płuca

rozci

ą

gaj

ą

si

ę

jeszcze bardziej. Wzrost obj. płuc powoduje

wzrost obj. p

ę

cherzyków. Zgodnie z prawem Boyle’a –

Mariotte’a ze wzrostem obj. gazu zmniejsza si

ę

jego

ci

ś

nienie. Ci

ś

nienie p

p

staje si

ę

wi

ę

c nieco mniejsze od

atmosferycznego – w ten sposób powstaje spadek
ci

ś

nienia w drogach oddechowych, kieruj

ą

cy

strumie

ń

powietrza do p

ę

cherzyków. Gdy strumie

ń

staje

si

ę

maksymalny, tłocz

ą

ce si

ę

do p

ę

cherzyków powietrze

zaczyna zwi

ę

ksza

ć

panuj

ą

ce w nich ci

ś

nienie,

niweluj

ą

c spadek ci

ś

nienia w drogach oddechowych

(az p

p

= p

at

= 0).

Podczas wydechu mi

ęś

nie rozlu

ź

niaj

ą

si

ę

, klatka

zmniejsza obj., siły spr

ę

zyste (retrakcyjne) zmniejszaj

ą

obj. p

ę

cherzyków. Ci

ś

nienie p

op

ro

ś

nie, a p

p

staje si

ę

nieco

dodatnie. Wzrastaj

ą

ce ci

ś

nienie w p

ę

cherzykach wypiera

z nich powietrze, strumie

ń

maleje gdy ci

ś

nienie w

p

ę

cherzykach zrówna si

ę

ponownie z atm.

Ci

ś

nienie wewn

ą

tzropłucnowe zmienia si

ę

w rytmie

oddychania w granicach od –0,33 kPa do –0,8 kPa,

ś

ródp

ę

cherzykowe od –0,2 kPa do +0,2 kPa