P
ODSTAWOWE ZAGADNIENIA Z
ZAKRESU RELACYJNYCH BAZ
DANYCH
:
Tabela, Rekord, Klucz główny, Klucz obcy
1
P
O
D
S
T
A
W
O
W
E
Z
A
G
A
D
N
IE
N
IA
Z
Z
A
K
R
E
S
U
D
A
N
Y
C
H
Spis tre
ś
ci
Strona tytułowa
Spis tre
ś
ci
Wst
ę
p
Co to jest Baza Danych?
Jakie dane mog
ą
przechowywac?
Rodzaje baz danych
Relacyjne bazy danych
Przedstawienie danych
Operacje na bazach
Porz
ą
dek danych w bazie.
Najwa
ż
niejsze poj
ę
cia
Z
A
K
R
E
S
U
R
E
L
A
C
Y
J
N
Y
C
H
B
A
Z
Najwa
ż
niejsze poj
ę
cia
Dana
Typy danej
Format danej
Pole
Tabela
Rekord
Klucz główny
Warunki klucza głównego
Klucz obcy
Bibliografia
2
B
AZY
D
ANYCH
Wst
ę
p
3
W
S
T
Ę
P
Co to jest Baza
Danych?
Baza danych – kolekcja
danych zapisanych zgodnie
z okre
ś
lonymi regułami.
Program specjalizuj
ą
cy si
ę
w
gromadzeniu i przetwarzaniu
baz danych nazywany jest
„Systemem zarz
ą
dzania
„Systemem zarz
ą
dzania
baz
ą
danych”
4
W
S
T
Ę
P
Jakie dane mog
ą
przechowywac?
Programy do obsługi bazy
danych operuj
ą
głównie na
danych tekstowych i
liczbowych, lecz wi
ę
kszo
ść
współczesnych systemów
umo
ż
liwia przechowywanie
danych cyfrowych ró
ż
nego
danych cyfrowych ró
ż
nego
typu: dane o nieokre
ś
lonej
strukturze, grafika, muzyka,
obiekty itp.
5
W
S
T
Ę
P
Rodzaje baz
danych
Bazy danych mo
ż
na podzieli
ć
według
struktur organizacji danych, których
u
ż
ywaj
ą
:
Bazy proste :
bazy kartotekowe
hierarchiczne bazy danych
Bazy zło
ż
one :
bazy relacyjne
bazy relacyjne
bazy obiektowe
bazy relacyjno-obiektowe
strumieniowe bazy danych
temporalne bazy danych
6
W
S
T
Ę
P
Relacyjne bazy
danych
Bazy relacyjne - W
bazach
relacyjnych
wiele tablic danych
mo
ż
e współpracowa
ć
ze sob
ą
(s
ą
mi
ę
dzy sob
ą
powi
ą
zane). Bazy
relacyjne posiadaj
ą
wewn
ę
trzne
j
ę
zyki programowania,
wykorzystuj
ą
ce zwykle
SQL
do
operowania na danych
Wszystkie warto
ś
ci danych oparte
Wszystkie warto
ś
ci danych oparte
s
ą
na prostych typach danych.
7
W
S
T
Ę
P
Przedstawienie
danych
Wszystkie dane w bazie
relacyjnej przedstawiane s
ą
w
formie dwuwymiarowych
tabel
("
relacji
"). Ka
ż
da tabela zawiera
zero lub wi
ę
cej wierszy ("
krotki
") i
jedn
ą
lub wi
ę
cej kolumn
("atrybutów"). Na ka
ż
dy wiersz
składaj
ą
si
ę
jednakowo uło
ż
one
składaj
ą
si
ę
jednakowo uło
ż
one
kolumny wypełnione warto
ś
ciami,
które z kolei w ka
ż
dym wierszu
mog
ą
by
ć
inne.
8
W
S
T
Ę
P
Operacje na
bazach
Po wprowadzeniu danych do
bazy, mo
ż
liwe jest
porównywanie warto
ś
ci
z ró
ż
nych kolumn, zazwyczaj
równie
ż
z ró
ż
nych tabel,
i scalanie wierszy, gdy
pochodz
ą
ce z nich warto
ś
ci s
ą
zgodne. Umo
ż
liwia to wi
ą
zanie
zgodne. Umo
ż
liwia to wi
ą
zanie
danych i wykonywanie
stosunkowo zło
ż
onych
operacji w granicach całej bazy
danych.
9
W
S
T
Ę
P
Porz
ą
dek danych w
bazie.
Wszystkie operacje
wykonywane s
ą
w oparciu
o
algebr
ę
relacji
. Wiersze w
relacyjnej bazie danych
przechowywane s
ą
w
porz
ą
dku zupełnie
dowolnym.
dowolnym.
10
R
ELACYJNE BAZY DANYCH
Najwa
ż
niejsze poj
ę
cia
11
N
A
J
W
A
Ż
N
IE
J
S
Z
E
P
O
J
Ę
C
IA
Dana
Dana (ang.data)
najmniejsza,
elementarna jednostka
informacji o obiekcie
b
ę
d
ą
ca przedmiotem
przetwarzania
przetwarzania
komputerowego.
12
N
A
J
W
A
Ż
N
IE
J
S
Z
E
P
O
J
Ę
C
IA
Typy danej
Typ danej - rodzaj danej, czyli forma zapisu
informacji:
znakowy (ang.character)
liczbowy (ang.number)
logiczny (ang.logical) prawda, fałsz (tak, nie)
data (ang.date) posta
ć
daty i czasu np.
rok.miesi
ą
c.dzie
ń
godz:min:sek
alfanumeryczny (ang.alphanumeric) dana
mo
ż
e przybiera
ć
warto
ś
ci znaków ASCII oraz
cyfry
numeryczny (ang.numeric) cyfry i znaki: +
(plus), - (minus).
walutowy (ang.currency) warto
ś
ci liczbowe
walutowy (ang.currency) warto
ś
ci liczbowe
razem z symbolem waluty
notatnikowy (ang.memo) dana mo
ż
e by
ć
oddzielnym zbiorem tekstowym słu
żą
cym do
przechowywania dowolnych opisów.
binarny (ang.binary)
graficzny (ang.graphic)
obiektowy (ang.OLE) dana przechowuje
obiekty do których dost
ę
p dokonuje si
ę
za
pomoc
ą
techniki OLE (ang. object linking and
embleding), czyli obiektów tworzonych przez
inne aplikacje.
13
N
A
J
W
A
Ż
N
IE
J
S
Z
E
P
O
J
Ę
C
IA
Format danej
Format danej (ang. data format)
posta
ć
wprowadzania i
wy
ś
wietlania danej np. format
99-999 oznacza,
ż
e dana
numeryczna mo
ż
e by
ć
wy
ś
wietlona jako ci
ą
g 2 cyfr,
pojedynczej kreski i 3 cyfr.
Format ten mo
ż
e słu
ż
y
ć
do
Format ten mo
ż
e słu
ż
y
ć
do
wprowadzania i wy
ś
wietlania
kodu pocztowego.
14
N
A
J
W
A
Ż
N
IE
J
S
Z
E
P
O
J
Ę
C
IA
Pole
Pole (ang. field) zwane
tak
ż
e atrybutem lub
kolumn
ą
, to struktura
danych opisuj
ą
ca
pojedyncz
ą
dan
ą
w
rekordzie np. nazwisko
pracownika.
pracownika.
15
N
A
J
W
A
Ż
N
IE
J
S
Z
E
P
O
J
Ę
C
IA
Tabela
Tabela (ang. table) -
nazywamy zbiór rekordów
opisuj
ą
cych obiekty w
sposób ujednolicony tj.
ka
ż
dy rekord posiada te same
nazwy pól.
Uwaga
: w niektórych systemach baza
Uwaga
: w niektórych systemach baza
danych np. dBase ka
ż
da tabela
nazywana jest baz
ą
danych i jest
przechowywana w oddzielnych plikach.
16
N
A
J
W
A
Ż
N
IE
J
S
Z
E
P
O
J
Ę
C
IA
Rekord
Rekord (ang.record) zwany
tak
ż
e krotk
ą
lub wierszem,
to pozioma struktura danych
opisuj
ą
ca jeden obiekt.
Rekord składa si
ę
z pól
opisuj
ą
cych dokładnie
cechy obiektu np.
cechy obiektu np.
pojedynczego pracownika.
17
N
A
J
W
A
Ż
N
IE
J
S
Z
E
P
O
J
Ę
C
IA
Klucz główny
Inaczej zwany
podstawowym
Klucz podstawowy (ang. primary
key field) zwany te
ż
kluczem
głównym to jedno lub wi
ę
cej
pól, których warto
ść
jednoznacznie identyfikuje
ka
ż
dy rekord w tabeli.
Klucz podstawowy słu
ż
y do
powi
ą
zania rekordów w jednej
powi
ą
zania rekordów w jednej
tabeli z rekordami z innej tabeli.
18
N
A
J
W
A
Ż
N
IE
J
S
Z
E
P
O
J
Ę
C
IA
Warunki klucza
głównego
Klucz główny — który musi
spełniac dodatkowe warunki
tzn. musi by:
Unikalny
Minimalny (bez
dodatkowych,
niekoniecznych pól)
niekoniecznych pól)
Ró
ż
ny od zera
19
N
A
J
W
A
Ż
N
IE
J
S
Z
E
P
O
J
Ę
C
IA
Klucz obcy
Klucz (klucze) obcy – Jest kolumn
ą
lub kombinacj
ą
kolumn, których
warto
ś
ci s
ą
kluczem głównym innej
tablicy. Oba klucze (tzn. klucz obcy i
odpowiadajcy mu klucz główny innej
tablicy) powinny miec t
ą
sam
ą
dziedzin
ę
.
Klucze obce w projektowaniu logicznym
danych reprezentuj
ą
relacje z
danych reprezentuj
ą
relacje z
koncepcyjnego modelu danych
(diagramu ERD).
20
P
O
D
S
T
A
W
O
W
E
Z
A
G
A
D
N
IE
N
IA
Z
Z
A
K
R
E
S
U
D
A
N
Y
C
H
Bibliografia
http://pl.wikipedia.org/wiki/Baza_dany
ch
http://pl.wikipedia.org/wiki/Model_rela
cyjny
http://www.staff.amu.edu.pl/~psi/infor
matyka/kluczew/I2_Database.htm
http://www.zie.pg.gda.pl/zzti/dydaktyk
a/podstawy_relacyjnych_baz_danych/
Z
A
K
R
E
S
U
R
E
L
A
C
Y
J
N
Y
C
H
B
A
Z
a/podstawy_relacyjnych_baz_danych/
prbd_wyklad_normalizacja.pdf
21