ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU

ZAKŁAD TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE

WYDZIAŁ TRANSPORTU

POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ

LABORATORIUM SYSTEMÓW
ŁĄCZNOŚCI W TRANSPORCIE

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 6

Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO

WARSZAWA 2007

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Cel i zakres ćwiczenia

Celem

ćwiczenia jest prezentacja telefonii bezprzewodowej standardu DECT. Zakres

ćwiczenia obejmuje obserwację oraz rejestrację podstawowych dla tego zagadnienia kwestii i

zależności, a w szczególności:

−

podstawowe rodzaje modulacji cyfrowych,

−

stacja bazowa, stacja ruchoma,

−

funkcje i parametry użytkowe,

−

tryby nawiązywania połączenia.

Budowa i zasada działania klasycznego aparatu telefonicznego

twórcę aparatu telefonicznego jest uważany Amerykanin Aleksander Graham Bell

(rys. 2a), który w 1876 r. opatentował opracowane przez siebie urządzenie do przekazywania

dźwięków na odległość, oparte na zjawisku elektryczności (rys. 2b). Zasadę pracy telefonu

Bella ilustruje rysunek. Strony nadawcza i odbiorcza urządzenia zbudowane są identyczne.

Na magnesie trwałym nawinięte jest uzwojenie, przed magnesem zaś umieszczona jest

membrana z materiału ferromagnetycznego. Załóżmy, że osoba mówiąca znajduje się w

miejscu A. Membrana w takt padających fal głosowych drga w polu magnesu trwałego,

powodując tym samym zmiany rezystancji magnetycznej, co z kolei powoduje zmiany

natężenia strumienia magnetycznego. Powstające zmiany natężenia strumienia

magnetycznego indukują w uzwojeniu siłę elektromotoryczną, pod wpływem, której w obu

uzwojeniach płynie prąd przemienny.

Rys. 2a Aleksander
Graham Bell

Rys. 2b Pierwotny układ telefonu Bella

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

W uzwojeniu po stronie B na skutek przepływu prądu przemiennego powstaje

przemienny strumień magnetyczny, który dodając się i odejmując od strumienia magnesu

trwałego powoduje zmiany siły przyciągającej membranę. Membrana ta zaczyna drgać,

wywołując w ten sposób powstanie fali dźwiękowej. Ponieważ układ jest symetryczny,

przekazywanie dźwięku przebiega identycznie w obu kierunkach.

Tak,

więc układ złożony z magnesu i membrany służy do przetwarzania energii

akustycznej na elektryczną i odwrotnie, stanowiąc przetwornik. Odpowiednio:

akustoektryczny i elektroakustyczny.

Wadą telefonu Bella jest mały zasięg, spowodowany głównie małą mocą prądu

wytwarzanego w układzie nadawczym oraz brak urządzeń sygnalizacyjnych. W późniejszych

rozwiązaniach telefonów układ Bella znalazł zastosowanie tylko jako układ odbiorczy, czyli

słuchawka. Natomiast układ nadawczy został zastąpiony mikrofonem węglowym,

opracowanym w 1878 r. przez Dawida Hughes'a. Hughes wykorzystał w swoim mikrofonie

zjawisko zależności rezystancji styku ziaren węglowych od siły wzajemnego nacisku.

2.1 Podstawowe

elementy

aparatu telefonicznego

2.1.1 Mikrofon

mikrofonach

(rys.

2.1.1a) najlepsze efekty dało zastosowanie węgla w postaci

drobnych ziarenek, czyli proszku węglowego. W specjalnym pojemniku jest umieszczony

proszek węglowy. W dnie tego pojemnika, znajduje się elektroda nieruchoma, natomiast od

góry pojemniczek jest zamknięty membraną, do której przymocowana jest elektroda ruchoma.

Obie elektrody stykają się z proszkiem węglowym.

śruba stykowa

elektroda nieruchoma

proszek węglowy

komora proszku

przepona izolacyjna

elektroda ruchoma

membrana

Rys. 2.1.1a Budowa mikrofonu węglowego

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

dołączeniu baterii zasilającej przez proszek popłynie prąd stały. Gdy do membrany

dotrze dźwięk, fala akustyczna wprawia w drgania membranę, a wraz z nią elektrodę

ruchomą. Zależnie od położenia elektroda ta ściska mniej lub bardziej proszek węglowy. W

czasie ściskania zwiększa się wzajemny docisk granulek, co jest powodem zmniejszania się

rezystancji proszku. Zmiany rezystancji proszku w czasie drgań membrany są źródłem zmian

natężenia prądu stałego w obwodzie mikrofonu.

Wynika z tego, że w mikrofonie węglowym nie zachodzi zjawisko zamiany energii

akustycznej na energię elektryczną, lecz jedynie zmiana energii elektrycznej, pobieranej z

baterii. Niewielkie nawet zmiany energii akustycznej mogą powodować duże zmiany energii

elektrycznej. Mikrofon węglowy jest, więc wzmacniaczem, który energię potrzebną do

wzmacniania czerpie z baterii zasilającej.

właściwość mikrofonu węglowego sprawiła, że na długie lata stał się on podstawą

konstrukcji aparatów telefonicznych.

2.1.2 Słuchawka

Drugim obok mikrofonu zasadniczym elementem aparatu telefonicznego jest słuchawka

elektromagnetyczna (rys. 2.1.2a). Słuchawka, jako przetwornik elektroakustyczny, zmienia

energię elektryczną na energię akustyczną fali dźwiękowej. Słuchawka telefoniczna składa się

z następujących części: magnesu trwałego, dwóch nabiegunników, dwóch, cewek i

membrany. Do biegunów magnesu trwałego, wykonanego z twardej stali {najczęściej

wolframowej), są przymocowane nabiegunniki. Na nabiegunnikach umieszcza się uzwojenia

z drutu izolowanego, a w ich pobliżu znajduje się membrana, która swoim obwodem opiera

się o obudowę słuchawki. Przestrzeń dzieląca membranę od nabiegunników jest szczeliną

powietrzną. Nabiegunniki i membrana są wykonane z miękkich stali o dużej przenikalności

magnetycznej i małej koercji magnetycznej.

Magnes

trwały powoduje, że membrana jest stale przyciągana do nabiegunników z siłą

F, proporcjonalną do kwadratu strumienia wytworzonego przez magnes trwały. Można to

zapisać w postaci wzoru (2.1.2a):

F = k *

(2.1.2a)

gdzie:

Φ - strumień magnetyczny,

k - współczynnik proporcjonalności.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

membrana

nabiegunniki

uzwojenie

przewody
doprowadzające

magnes trwały

Rys. 2.1.2a Budowa słuchawki telefonicznej

Cewki w słuchawce są połączone szeregowo w taki sposób, że strumień magnetyczny

wytworzony przez prąd płynący w jednej cewce dodaje się do strumienia magnetycznego

wytworzonego przez ten sam prąd w drugiej cewce. Ponieważ droga, strumienia wywołanego

przepływem prądu w cewkach pokrywa się z drogą strumienia wytworzonego przez magnes

trwały wypadkowy strumień magnetyczny W szczelinie powietrznej jest sumą obu

wspomnianych strumieni. W zależności od kierunku prądu w cewkach strumienie te dodają

się lub odejmują. Zachodzi, więc zjawisko wspomagania lub osłabiania strumienia magnesu

trwałego. W czasie przepływu prądu przemiennego przez cewkę siła przyciągania membrany

jest zmienna. Ponieważ strumień stały jest większy od amplitudy strumienia zmiennego,

wypadkowy strumień magnetyczny w szczelinie powietrznej nie zmienia swego kierunku w

czasie jednego okresu prądu zmiennego. Membrana w jednej połówce okresu jest przyciągana

silniej, a w drugiej połówce słabiej. Tak, więc częstotliwość jej drgań jest taka sama jak

częstotliwości prądu płynącego w uzwojeniach. Gdyby w słuchawce nie było magnesu

trwałego, w szczelinie powietrznej istniałby tylko strumień wywołany przepływem prądu

przez cewki. Strumień ten zmieniałby swój kierunek wraz ze zmianą kierunku prądu.

Ponieważ siła, jaka działa na membranę, nie zależy od kierunku strumienia membrana byłaby

przyciągana dwa razy w czasie jednego okresu prądu przemiennego. Jej częstotliwość drgań

byłaby, więc dwa razy większa od częstotliwości prądu płynącego w uzwojeniach, czyli

słuchawka podwajałaby częstotliwość Stąd wynika, że niemożliwa jest poprawna praca

słuchawki bez magnesu trwałego.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

2.1.3 Mikrotelefon

Odpowiednio

połączone i zawarte w jednej obudowie (rys. 2.1.3a) mikrofon węglowy

oraz słuchawka elektromagnetyczna tworzą tzw. mikrotelefon (2.1.3b).

Rys. 2.1.3a Mikrotelefon - widok

Rys. 2.1.3b Mikrotelefon - schemat

2.1.4 Tarcza numerowa

Tarcza numerowa stanowi podstawowe wyposażenie aparatu współpracującego z

centralami automatycznymi. Za pomocą tarczy numerowej abonent wywołujący przekazuje

do centrali numer abonenta wywoływanego, uzyskując odpowiednie zestawienie drogi

połączeniowej.

Numer abonenta przesyłany jest do centrali w postaci kilku ciągów, tzw. serii

impulsów (rys. 2.1.4a). Każda seria impulsów stanowi informację o jednej tylko cyfrze

numeru. Liczba impulsów w serii jest równa wartości wybranej przez abonenta cyfry,

natomiast liczba serii impulsów jest równa liczbie cyfr w numerze abonenta. Poszczególne

serie impulsów są oddzielone od siebie odpowiednio długo trwającą przerwą. Jest to tzw.

przerwa międzyseryjna.

Tarcza numerowa wytwarza impulsy na zasadzie przerywania odpowiednią liczbę razy

obwodu prądu stałego, utworzonego przez zakończenie łącza w centrali telefonicznej, samo

łącze oraz aparat abonenta. Obwód ten nasi nazwę pętli abonenckiej. Do przerywania pętli

abonenckiej służy zestyk impulsujący tarczy numerowej. W czasie nadania do centrali cyfry 1

pętla abonencka jest przerywana tylko jeden raz, przy cyfrze 2 dwa razy, itd. Przy nadawaniu

cyfry 0 pętla abonencka jest przerywana dziesięć razy.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Rys. 2.1.4a Serie impulsów generowane przez tarczę numerową podczas wybierania numeru 35...

Część bezprądowa impulsu wytwarzanego przez tarczę numerową nosi nazwę przerwy.

Pomiędzy dwiema kolejnymi przerwami występuje tzw. zwarcie, czyli stan, w którym przez

pętlę abonencką płynie prąd stały. Przerwa i zwarcie stanowią jeden impuls. Stosunek czasu

przerwy do czasu zwarcia wynosi od 1,5 do 2. Prawidłowo wyregulowana tarcza wytwarza

impulsy z częstotliwością 10Hz, czyli jeden impuls (przerwa i zwarcie) trwa 100ms.

Rys. 2.1.4a Identyfikacja czasu przerwy, zwarcia,
impulsu

/ t

= 1,5 ... 2

dla 100ms:

= 66,6ms

= 33,3ms

Budowa

działanie tarczy numerowej są proste. W krążku cyfrowym osadzonym

sztywno na osi głównej tarczy znajduje się 10 otworów oznaczonych cyframi od 1 do 0, przy

czym cytra 0 występuje po cyfrze 9. Obrót krążka numerowego powoduje naciągnięcie

sprężyny umieszczonej na osi głównej tarczy oraz obrót umieszczonego na niej koła zębatego,

napędzającego oś pomocniczą. Na osi pomocniczej osadzone jest sztywno koło zębate wraz z

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

kołem zapadkowym. Ponadto na tulei osadzone, jest luźno koło ślimacznicy oraz krążek

impulsowy z 3 zębami, wykonany z materiału izolacyjnego. W czasie obrotu tarczy ruch osi

głównej jest przenoszony za pośrednictwem kół zębatych na oś pomocniczą. W tym czasie

jednak krążek impulsowy nie wykonuje ruchu, gdyż zapadka umieszczona na kole

ślimacznicy ślizga się po kole zapadkowym. Dopiero w czasie ruchu powrotnego krążka

numerowego pod wpływem naciągniętej sprężyny tulejka z krążkiem impulsowym i kółko

ślimacznicy sprzęgają się z osią pomocniczą oraz wykonują ruch. Krążek impulsowy swymi

ząbkami powoduje rozwieranie i zwieranie sprężyn impulsowych.

współczesnych aparatach telefonicznych układ tarczy numerowej został zastąpiony

układem wybierania tonowego DTMF (rys. 2.1.4b). Jego zasada działania opiera się na

generowaniu dla każdej cyfry unikalnej kombinacji dwóch sygnałów o dwóch różnych

(między sobą) częstotliwościach. Częstotliwości te dekodowane są w układzie filtrów, dzięki

czemu możliwa jest identyfikacja nadanej cyfry. Samo wygenerowanie sygnału następuje po

naciśnięciu klawisza danej cyfry. W wyniku tego następuje zwarcie dwóch linii, na których

występują sygnały o charakterystycznych dla nich częstotliwościach.

Główną zaletą wybierania tonowego jest mniejsza odporność na zużycie klawiatury i

większy komfort oraz szybkość obsługi.

Rys. 2.1.4b Klawiatura systemu DTMF

2.2 Podstawowe obwody aparatu telefonicznego

Układ aparatu telefonicznego (rys. 2.2a) stanowią dwa zasadnicze obwody:

−

obwód rozmówny, inaczej zwany obwodem fonicznym,

−

obwód sygnałowy,

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Rys. 2.2a Podstawowe obwody aparatu telefonicznego

skład obwodu rozmównego wchodzą odpowiednio połączone mikrofon węglowy i

słuchawka elektromagnetyczna. Jak wspomniano wcześniej, oba te elementy, umieszczone

we wspólnej obudowie, tworzą mikrotelefon połączony z resztą aparatu. Aby przywołać

współrozmówcę (abonenta żądanego) do jego własnego aparatu telefonicznego, abonent

wywołujący (albo centrala, telefoniczna) musi mieć możliwość wysłania sygnału wywołania.

Sygnał ten (w postaci przebiegu elektrycznego) zastaje przetworzony przez odbiornik w

aparacie współrozmówcy, najczęściej na sygnał akustyczny. Ponieważ abonent może być

zarówno abonentem wywołującym, jak i żądanym, każdy aparat telefoniczny musi, więc być

wyposażony w elementy sygnalizacyjne, służące do wysyłania i odbioru sygnału wywołania.

Elementami tymi są induktor i dzwonek, które twarzą obwód sygnałowy.

Z funkcji, jakie spełniają oba wymienione obwody, wynika, że nie pracują one

jednocześnie. W stanie spoczynkowym, a więc gdy mikrotelefon leży na widełkach, aparat

telefoniczny powinien być przystosowany zarówno da odbioru, jak i do wysyłania sygnału

wywołania. W tym celu do linii abonenckiej i łącza abonenckiego, którą stanowią dwa

przewody, dołączany jest tylko obwód sygnałowy. Natomiast w czasie trwania rozmowy

telefonicznej, a więc przy podniesionym mikrotelefonie tylko obwód rozmówny. .

Rolę przełącznika spełnia, tzw. przełącznik obwodów, często nazywany również

przełącznikiem widełkowym, którego sprężyny są przełączane pod wpływem działania siły

ciężkości mikrotelefonu. Manipulacje przełącznikiem obwodów są, więc bardzo proste, a

nawet odruchowe, bo sprowadzają się do podniesienia lub położenia mikrotelefonu na

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

widełki. Spotykane są dwa sposoby powiązania obwodu rozmównego z obwodem

sygnałowym. W zależności od tego rozróżnia się dwa układy aparatów telefonicznych

(rys. 2.2b i 2.2c), a mianowicie szeregowy i równoległy.

Obwód

sygnałowy

Obwód

rozmówny

Rys. 2.2b Szeregowy układ aparatu

Obwód

sygnałowy

Obwód

rozmówny

Rys. 2.2c Równoległy układ aparatu

Układ szeregowy bierze swą nazwę stąd, że obwody rozmówny i sygnałowy są,

względem zacisków liniowych L

-L

aparatu połączone szeregowo. W układzie tym

przełącznik widełkowy PW, w zależności od tego czy mikrotelefon leży na widełkach, czy

jest podniesiony, zwiera jeden lub drugi obwód. Przy położonym mikrotelefonie w linię jest

włączony obwód sygnałowy i jednocześnie sprężyny przełącznika PW zwierają obwód

rozmówny. Po podniesieniu mikrotelefonu jest odwrotnie.

wkładzie równoległym obwody rozmówny i sygnałowy są dołączone równolegle dla

zacisków L

-L

. Przełącznik widełkowy PW, w czasie, gdy mikrotelefon leży na widełkach

aparatu, dołącza do linii abonenckiej obwód sygnałowy, odłączając jednocześnie obwód

rozmówny. Odwrotnie jest po podniesieniu mikrotelefonu.

Wadą aparatów o szeregowym układzie jest to, że przy zanieczyszczeniu styków

sprężyn przełącznika widełkowego prądy rozmówne płyną również przez obwód sygnałowy,

gdzie są dość silnie tłumione. Użytkownik takiego aparatu telefonicznego może nie zwrócić

uwagi na nieprawidłowość pracy aparatu. W układzie równoległym może przy

zanieczyszczeniu styków sprężyn przełącznika widełkowego nastąpić całkowite wyłączenie z

pracy jednego lub obu obwodów. W tym przypadku abonent z łatwością może dostrzec

uszkodzenie.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

2.3 Aparat telefoniczny typu MB

Aparaty telefoniczne MB (miejscowej baterii) łączone są ze sobą na stałe za pomocą

łączy dwuprzewodowych lub częściej dołączane do łącznicy telefonicznej MB i za jej

pośrednictwem łączone z dowolnymi innymi aparatami. Podstawowy układ aparatu

telefonicznego MB przedstawia rysunek (rys. 2.3a). Jak widać na schemacie, przy

mikrotelefonie położonym na widełkach w żadnym obwodzie aparatu prąd nie płynie. Do linii

abonenckiej jest dołączony tylko dzwonek.

chwilą nadejścia wywalania prąd sygnałowy przepływa przez zacisk liniowy L

sprężyny 2-3 przełącznika widełkowego PW, sprężyny 1-2 zawierające uzwojenie induktora

I, uzwojenie dzwonka Dz i zacisk liniowy L

. Dzwonek Dz dzwoni. Abonent po usłyszeniu

dzwonienia podnosi mikrotelefon. Wówczas, na skutek przełączenia się sprężyn przełącznika

widełkowego PW, do zacisk6w liniowych L

-L

zostaje dołączony obwód rozmówny i

jednocześnie odłączony obwód sygnałowy. Prądy akustyczne z linii przepływają w aparacie

przez zacisk liniowy L

, sprężyny 2-1 przełącznika PW, uzwojenia słuchawki S, uzwojenie

wtórnie transformatora Tr, zacisk liniowy L

. Słuchawka odtwarza głos współrozmówcy.

Rys. 2.3a Schemat aparatu telefonicznego typu MB

Obwód

mikrofonowy

zamykają sprężyny 1-2 przełącznika mikrofonowego PM, który

dla ułatwienia manipulacji jest umieszczony w rękojeści mikrotelefonu. Abonent wciska go

tylko na czas mówienia do mikrofonu. W ten sposób bateria zasilająca nie rozładowuje się

niepotrzebnie, gdy mikrofon nie pracuje.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

W omawianym układzie aparatu telefonicznego MB abonent słyszy w słuchawce

własny głos oraz wszystkie inne dźwięki, docierające do mikrofonu. Zjawisko to, nazywane

efektem lokalnym, jest niepożądane głównie z dwóch powodów. Po pierwsze przedłuża czas

adaptacji słuchu (w pierwszej chwili po ustaniu dźwięków z własnego mikrofonu abonent

musi bardziej wsłuchiwać się, aby usłyszeć i zrozumieć współrozmówcę). Po drugie hałas

otoczenia zagłusza głos współrozmówcy, gdyż natężenie dźwięków z własnego mikrofonu

jest stosunkowo duże w porównaniu z natężeniem głosu współrozmówcy, który jest

częściowo wytłumiony przez linię. Efekt lokalny został praktycznie wyeliminowany przez

włączenie słuchawki w tzw. układ antylokalny.

2.4 Aparat telefoniczny typu CB

Drugim obok systemu MB sposobem zasilania aparatów telefonicznych jest system CB

(centralnej baterii), w którym jedna bateria, znajdująca się w centrali telefonicznej, zasila

wszystkie dołączone do niej aparaty. Zasilanie do aparatów doprowadzają dwuprzewodowe

linie abonenckie, które jednocześnie służą do przesyłania prądów fonicznych.

Z uwagi na znaczne długości linii (rzędu kilku, a niekiedy nawet kilkunastu

kilometrów) stosuje się baterie o napięciach od 24 do 60 V, zależnie od systemu central.

Sposób zasilania aparatu telefonicznego decyduje o jego układzie elektrycznym.

Ponieważ na zaciskach liniowych aparatu, bez przerwy panuje napięcie stałe, w

obwodzie sygnalizacyjnym - szeregowo z dzwonkiem Dz - jest włączony kondensator C, aby

w czasie, gdy do linii jest dołączony obwód sygnalizacyjny, przez dzwonek nie płynął prąd

stały. Oczywiście dzwonek spolaryzowany i tak by nie dzwonił, ale niepotrzebnie byłaby

obciążana bateria zasilająca.

Wynika

stąd, że gdy aparat jest w stanie spoczynkowym, w linii prąd nie płynie,

natomiast w czasie pracy, tzn. przy podniesionym mikrotelefonie, istnieje obwód dla prądu

stałego. Fakt ten został wykorzystany do zautomatyzowania wywołania obsługi łącznicy

telefonicznej. Wystarczy, bowiem w centrali dołączyć zasilanie do przewodów linii poprzez

element sygnalizacyjny prądu stałego. Wówczas w chwili podniesienia mikrotelefonu

przełącznik obwodów swoimi sprężynami utworzy obwód dla prądu stałego. Element

sygnalizacyjny związany z tą linią abonencką zareaguje na przepływ prądu stałego i optycznie

lub akustycznie zasygnalizuje obsłudze łącznicy pojawienie się wywołania.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Rys. 2.4a Podstawowy schemat aparatu telefonicznego typu CB

Główną wadą podstawowego schematu aparatu telefonicznego typu CB jest przepływ

przez słuchawkę prądu przemiennego, wytworzonego przez własny mikrofon. W wyniku tego

w słuchawce jest słyszany nie tylko nasz rozmówca, ale i wszystkie dźwięki dookoła. W celu

wyeliminowania tego zjawiska w praktycznych układach aparatów CB stosowany jest,

podobnie jak w aparatach MB, układ antylokalny (rys. 2.4b).

Rys. 2.4b Schemat aparatu telefonicznego typu CB z układem antylokalnym

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Wstęp do systemu DECT

System

DECT

(ang. Digital Enhanced Cordless Telecommunications) jest europejskim,

cyfrowym standardem w bezprzewodowej łączności korporacyjnej, który pojawił się na rynku

w roku 1992 (zaprojektowany w latach 1988-1992). DECT został zaprojektowany w celu

integracji różnych technik przesyłania danych, zarówno tych z lat 90-tych jak i tych mających

się pojawić w późniejszym okresie. Ten typ łączności bezprzewodowej różni się od

komórkowej i satelitarnej tym, że transmisja jest ograniczona do obszaru, na którym jest

przeprowadzona zwykła linia telefonii stałej (analogowa lub ISDN). Do tego typu linii

dołącza się stację bazową (część stałą linii), która instalowana jest jako końcówka sieci. W

zależności od typu sieci stacja bazowa może obsługiwać od kilku do kilkunastu odbiorników

telefonii bezprzewodowej, tzw. stacje ruchome, przypominających z wyglądu telefony GSM.

Jedną ze specyfikacji standardu DECT jest profil GAP (Generic Access Profile)

umożliwiający współpracę sprzętu pochodzącego od różnych producentów. W praktyce

oznacza to, że słuchawka obsługująca profil GAP może być zalogowana do dowolnej stacji

bazowej dowolnego producenta. Ponadto do sieci DECT można zalogować działające w

trybie Dual Access telefony, GSM co dodatkowo ukazuje jak duże możliwości posiada ten

system telefonii bezprzewodowej.

System DECT w swej podstawowej wersji abonenckiej może służyć do wygodnej

komunikacji domowej w obrębie mieszkania, ale i nie tylko. Oto kilka przykładowych

zastosowań tego systemu:

−

domowe telefony bezprzewodowe,

−

bezprzewodowe, abonenckie centrale telefoniczne PABX,

−

bezprzewodowy dostęp do lokalnych sieci komputerowych LAN,

−

jako system dostępu do sieci PSTN (ang. Public Switched Telephone Network) i

ISDN (ang. Integrated Serviced Digital Network),

−

uzupełnienie dostępu do sieci komórkowych,

−

realizacja bezprzewodowej pętli abonenckiej.

Zasięg, architektura i modele dostępu systemu DECT

System DECT zapewnia łączność na przestrzeni otwartej do 300 m, ale jest możliwość

powiększenia zasięgu jego działania systemu poprzez zastosowanie repeaterów (urządzenia

wzmacniające transmisję do stacji bazowej) do 1000 m. W przypadku stosowania aparatów

wewnątrz budynków zasięg działania zwykle nie przekracza 50 m. Standardowa stacja

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

bazowa jest w stanie obsłużyć do 6 stacji ruchomych, natomiast jeden aparat telefonii DECT

może być zarejestrowany w maksymalnie 10 stacjach bazowych, choć w praktyce większość

oferowanych na rynku słuchawek może współpracować z 4-rema stacjami bazowymi. Stacje

bazowe w tym systemie mają możliwość oprócz podłączenia do sieci stacjonarnej, także

połączenia z częściami mobilnymi (stacje ruchome) lub między tymi częściami.

Na rysunku (rys. 4a) przedstawiono podstawową architekturę systemu DECT wraz ze

stacjami bazowymi i ruchomymi wchodzącymi w skład tego systemu.

Rys. 4a Podstawowa architektura systemu DECT

Stacje

ruchome

łączą się drogą radiową ze stacją bazową, jak jest to przedstawione na

rysunku. Kilka stacji bazowych (na rysunku dwie) jest połączonych z centrum sterowania,

które jest dołączone do sieci PSTN, ISDN, GSM lub sieci transmisji danych. Zespół stacji

bazowych wraz z centrum sterowania tworzy razem część stałą całego systemu DECT.

W standardzie DECT zastosowana jest technika dostępu MC/TDMA/TDD, co oznacza

pracę na dziesięciu częstotliwościach nośnych MC (ang. Multi Carrier) z podziałem

czasowym TDMA (ang. Time Division Multiplexing Access) i dupleksem czasowym TDD

(ang. Time Division Duplex). Dzięki zastosowaniu tego rodzaju techniki dostępu nie ma

konieczności stosowania dla każdego kanału oddzielnego nadajnika, jak to ma miejsce w

tradycyjnej technice zwielokrotnienia częstotliwościowego FDMA (ang. Frequency Division

Multiplexing Access). System DECT potrzebuje tylko jednego nadajnika do obsłużenia

wszystkich kanałów.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Rys. 4b Modele dostępu abonenckiego z uwzględnieniem architektury systemu DECT

Duże możliwości pojemnościowe systemu DECT są uzyskiwane dzięki zastosowaniu

dynamicznego przydziału kanału oraz podziału całego obszaru pokrycia na małe komórki. W

tym systemie zapewniona jest ciągłość przy przemieszczaniu się pomiędzy kolejnymi

wydzielonymi obszarami komórek, pod warunkiem, że szybkość przemieszczania się stacji

bazowej nie przekracza 20 km/h. System DECT nie realizuje komutacji w trybie zestawiania

połączeń i dlatego ta część jest wykonywana poprzez stałą sieć telekomunikacyjną, do której

podłączone są stacje bazowe.

System DECT jest stale rozwijany i ciągle są opracowywane nowe profile dostępu.

Umożliwiają one świadczenie usług ISDN i bardzo szybką transmisję danych. Przykładowe

modele dostępu abonenckiego z uwzględnieniem standardu DECT przedstawiono powyżej

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

(rys. 4b). Na rynku pojawiły się już inne systemy od DECT wykorzystujące najnowsze profile

dostępu, np. SWING 2 firmy Lucent Technologies.

Transmisja danych i zasadnicze parametry techniczne systemu DECT

skład nowego zestawu DECT wchodzą zazwyczaj dwa urządzenia: stacja bazowa

(ang. Base Station) i słuchawka (ang. Handset), czyli stacja ruchoma. Stacja bazowa jest na

stałe podpięta do linii telefonicznej i pełni funkcje nadajnika wymieniającego zakodowane

cyfrowo dane ze słuchawką. Wykorzystywana jest tu technika dostępu MC/TDMA/TDD, co

zostało już nadmienione powyżej. Szczegółową zasadę wielodostępu MC/TDMA/TDD

wyjaśniono na rysunku poniżej (rys. 5.1a). System DECT pracuje w zakresie częstotliwości

1880-1900 MHz, co daje pasmo 20 MHz. W paśmie tym znajduje się 10 kanałów

częstotliwościowych, każdy o szerokości 1728 kHz. W każdym kanale, dzięki zastosowaniu

dupleksu czasowego TDD z rozdziałem czasowym TDMA, możliwe jest „równoczesne”

prowadzenie 12 rozmów. Całkowita liczba kanałów fizycznych w systemie DECT wynosi

10·12=120.

5.1 Technika

wielodostępu MC/TDMA/TDD

Ramka TDMA posiada długość 10 ms i zawiera 24 szczeliny czasowe, z których

pierwsze 12 wykorzystywane są do tzw. transmisji w dół (ang. downlink) od stacji bazowej

do stacji mobilnej, natomiast pozostałe do transmisji w górę (ang. uplink) od stacji mobilnej

do stacji bazowej. Transmisja sygnału mowy jest wykonywana na dwóch szczelinach

czasowych odległych o 5ms (zastosowanie kanału dupleksowego). Transmisja danych w

pojedynczym kanale dupleksowym wynosi 1152 kbit/s, co wynika z tego, iż w 10-

milisekundowej ramce zawartych jest 12 kanałów dupleksowych.

Stosując dupleks czasowy mamy pewność utrzymania bardzo niskiego poziomu

zakłóceń międzykanałowych w systemie oraz zapewnienie identycznej jakość transmisji od

stacji bazowej do stacji ruchomej („downlink”) oraz w kierunku przeciwnym („uplink”).

Całkowity pakiet mieści się w szczelinie długości 480 bitów. Pakiet fizyczny natomiast trwa

420 bitów, a pozostała część szczeliny o długości 60 bitów stanowi przedział ochronny,

wykorzystywany do wyrównywania niedokładności fazowania pakietów w ramach szczeliny

czasowej oraz realizacji procesów włączania i wyłączania stopnia mocy stacji mobilnej na

początku i na końcu pakietu.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Rys. 5.1a Technika wielodostępu MC/TDMA/TDD w systemie DECT

5.2 Budowa ramki czasowej i rodzaje pakietów w systemie DECT

Na rysunku (rys. 5.2a) przedstawiono strukturę ramki czasowej (porcji danych w

wydzielonym okresie czasu) w systemie DECT. Poszczególne szczeliny występujące w ramce

numerowane są od K=0 do K=23. Podstawowa szczelina trwa 0,4167 ms i ma długość 480

bitów. Szczeliny ponumerowane od K=0 do K=11 są używane do transmisji od stacji bazowej

do stacji ruchomej, natomiast szczeliny od K=12 do K=23 umożliwiają transmisję w

odwrotnym kierunku. Poszczególne bity w szczelinie natomiast numerowane są od f0 do

f479.

Rys. 5.2a Struktura ramki czasowej TDMA w systemie DECT

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Wyróżnia się następujące rodzaje pakietów wchodzących w skład systemu DECT:

Nazwa

Rodzaj

Pojemność

P00

Krótki pakiet

96 bitów

P32

Podstawowy pakiet

420 lub 424 bity

P08j

Pakiet o małej pojemności

180 lub 184 bity w

półszczelinie

P80

Pakiet o dużej pojemności

900 lub 904 bity w

podwójnej półszczelinie

Budowę poszczególnych pakietów, oraz szczegółową budowę podstawowego pakietu

P32 przedstawiono na rysunku (rys. 5.2b). Pole synchronizacji S jest używane do

synchronizacji i odbioru sygnału zegarowego. Pole S zawiera 32 bity oznaczone od s0 do s31.

Pierwsze 16 bitów wchodzących w skład pola S zawiera tzw. preambułę, czyli naprzemienny

ciąg zer i jedynek. Następnie wysyłane jest kolejnych 16 bitów mających za zadanie

synchronizację sygnału zegarowego. Następnie znajduje się 388 bitów podzielonych na 64-

bitowe pole sterujące i sygnalizacyjne (pole A) oraz 320 bitów informacyjnych zawierających

dane użytkownika (pole B). Cały pakiet kończy się 4 bitami kontroli parzystości. Pole

sterujące A składa się z 8-bitowego nagłówka, 40-bitowego bloku danych sterujących i 16-

bitowego bloku kontroli CRC.

Blok danych sterujących w zależności od aktualnie realizowanego połączenia może

tworzyć następujące kanały logiczne:

−

kanał P (ang. Paging Channel) wywoławczy;

−

kanał C (ang. Control Channel) sterujący;

−

kanał Q (ang. Broadcasting Channel) rozsiewczy;

−

kanał I (ang. Hand Shake) identyfikacji abonenta;

−

kanał M sterujący warstwy MAC (ang. Medium Access Control Layer). Warstwa

MAC kontroluje usługi rozsiewcze (przywołanie stacji bazowej, przenoszenie

połączeń) poprzez wybór i alokację kanałów logicznych.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Rys. 5.2b Rodzaje pakietów oraz szczegółowa struktura podstawowego pakietu P32

5.3 Funkcja rozsiewcza stacji bazowej

Stacja bazowa w systemie DECT charakteryzuje się specjalistycznym działaniem

umożliwiającym optymalny dobór parametrów transmisji danych. Proces ten polega na tym,

że stacja bazowa w przynajmniej jednym kanale wysyła sygnał znacznika zwany „latarnią”

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

(ang. Beacon Signal), co oznacza, że przynajmniej jeden kanał stacji bazowej jest aktywny.

W aktywnym kanale wysyłana jest informacja systemowa (kanał Q) oraz sygnał

identyfikacyjny stacji bazowej. Stacja mobilna przeszukuje kanały w celu nawiązania

połączenia aż do momentu detekcji sygnału znacznika ze stacji bazowej. W przypadku

detekcji znacznika stacja ruchoma analizuje zawartą w nim informację w celu stwierdzenia

czy ma prawo dostępu do systemu, a następnie czy stacja bazowa może zestawić połączenie.

Podstawowymi funkcjami znacznika stacji bazowej są:

−

identyfikacja systemu,

−

synchronizacja,

−

wywołanie stacji ruchomej,

−

wykorzystanie odpowiedniego kanału.

5.4 Dynamiczny

przydział kanału w systemie DECT

W systemie DECT zastosowano dynamiczny przydział najlepszego kanału w zależności

od aktualnych warunków. Ta procedura polega na wyborze najlepszego kanału podczas

zestawiania połączenia i umożliwia szybką reakcję stacji bazowej na zjawiska propagacji i

zakłóceń. Stosowanie dynamicznego przydziału kanału umożliwia uzyskanie jak

największej pojemności sieci przy najlepszej jakości transmisji sygnałów radiowych. Ciągły

dobór kanałów jest realizowany zarówno w momencie zestawiania połączenia jak i podczas

jego trwania. Stacja bazowa lub mobilna w odstępach, co 30 sekund wykonuje odbiór i

pomiar natężenia sygnału we wszystkich zajętych kanałach i tworzona jest lista RSSI dla

wszystkich możliwych kombinacji szczelina/kanał dzięki czemu stacja bazowa lub mobilna

może wybrać optymalny kanał do zestawienia połączenia. Stacja ruchoma zawsze dostraja się

do najsilniejszego sygnału stacji bazowej. Kanały z najniższym poziomem sygnału są

wykorzystywane do zestawiania połączenia tylko w momencie, gdy użytkownik mobilny

zdecyduje się na połączenie. Kanały z niską wartością RSSI są wykorzystywane przez stację

bazową do wysyłania sygnału znacznika. Zaletą stosowania dynamicznego przydziału kanału

jest eliminacja czasochłonnego procesu planowania optymalnego układu komórek i

częstotliwości oraz łatwa możliwość późniejszej rozbudowy sieci DECT.

5.5 Procedura zestawienia połączenia

Stacja ruchoma zawsze wysyła zażądanie w celu zestawienia połączenia do stacji

bazowej. Stacja mobilna wykrywa sygnał znacznika „latarni” pochodzący od stacji bazowej i

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

w tym samym kanale wysyła sygnał zażądania zestawienia połączenia (ang. set-up

request). Stacja bazowa odpowiada w tym samym kanale. Stacja ruchoma stosuje procedurę

dynamicznego przydziału kanału w celu optymalnego wyboru kanału. Stacja bazowa

przeszukuje swoje kanały odbiorcze tak, aby była możliwość wykorzystywania 10 kanałów

przez stacje mobilne. Stacja ruchoma nadąża za tym przeszukiwaniem dzięki informacjom ze

stacji bazowej zawartym w sygnale znacznika. W ten sposób stacje ruchome mogą określić,

który z kanałów jest optymalny do zestawienia połączenia ze stacją bazową. W momencie

przyjścia wywołania do stacji ruchomej, sieć informuje stacje poprzez wysłanie

identyfikatora, w którym znajdują się informacje na temat stacji bazowej. W sieci DECT

możliwe jest także przeniesienie połączenia na inną stację bazową (ang. handover). W trakcie

wykonywania tej czynności stare połączenie jest utrzymywane podczas ustanawiania

połączenia nowego. Po zakończeniu procedury przeniesienia połączenia stacja ruchoma

wysyła do stacji bazowej zażądanie zwolnienia starego kanału. Możliwe jest także

przeniesienie połączenia pomiędzy komórkami w sieci. Pomiędzy dwoma kolejnymi

przeniesieniami musi upłynąć 3 sekundy, co zapobiega zbędnym przełączeniom kanałów i

komórek. Procedura przenoszenia połączenia jest wykonywana w momencie, gdy inna niż

aktualna stacja bazowa tego samego zespołu komórek jest odbierana jako wysyłająca

najsilniejszy sygnał.

5.6 Kodowanie

sygnału mowy metodą ADPCM

W standardzie DECT zastosowano metodę kodowania różnicowego ADPCM

(ang. Adaptive Differential Pulse Code Modulation) 32 kbit/s do kodowania sygnału mowy

zgodnie z normą G.721 CCITT. Umożliwia to uzyskanie jakości niewiele gorszej od jakości

dźwięku w telefonicznej sieci stałej. Opóźnienie wprowadzane przez kodowanie sygnału

mowy za pomocą ADPCM nie przekracza 28 ms.

Metoda kodowania różnicowego (predykcji adaptacyjnej) polega na zastąpieniu

wartości amplitudy próbki sygnału poprzez zakodowanie tzw. błędu predykcji, czyli różnicy

amplitud sąsiednich próbek. Oznacza to, iż zamiast chwilowej amplitudy mierzy się

wyłącznie jej zmianę w stosunku do poprzedniej próbki. Funkcja rozkładu

prawdopodobieństwa błędu predykcji jest nierównomierna z dużą przewagą błędów o małych

wartościach. Dlatego też możliwe jest uzyskiwanie dobrych rezultatów w sensie kompromisu

pomiędzy stopniem kompresji a jakością przesyłanego dźwięku. W metodzie ADPCM

istnieje możliwość dostosowania stopnia kompresji do lokalnych właściwości sygnału

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

dźwiękowego. W technice kodowania ADPCM wykorzystuje się zamiast 8 bitów (jak miało

to miejsce w PCM) tylko 4 lub 2 do rejestracji różnicy amplitud sygnału, co daje

przepływność kanałową nie większą ja 32 kb/s lub 16 kb/s.

5.7 Wąskopasmowa modulacja częstotliwości GFSK w systemie DECT

Dość powszechnie wiadomo, że systemy cyfrowe przewyższają analogowe – są

nowocześniejsze, wydajniejsze, po prostu lepsze. Pewnym paradoksem jest jednak fakt, że

elementarny przebieg cyfrowy w postaci zero-jedynkowej (brak impulsu elektrycznego - jest

impuls elektryczny) właściwie nie nadaje się do transmisji. Rozwiązaniem tego problemu jest

stosowanie szeregu technik i metod, które zmieniają jego elektryczną postać do postaci

dogodnej do transmisji w łączu telekomunikacyjnym. Główne miejsce przypada tutaj

technikom kodowania i modulacji – szczegóły w instrukcji do ćwiczenia nr 5 Modulacja

PCM. Wśród modulacji cyfrowych podstawowymi są:

modulacja z kluczowaniem amplitudy ASK (ang. Amplitude Shift Keying),

modulacja z kluczowaniem częstotliwości FSK (ang. Frequency Shift Keying),

modulacja z kluczowaniem fazy PSK (ang. Phase Shift Keying).

Elementarnym

typem

modulacji

ASK jest modulacja dwuwartościowa (binarna) BASK

(ang. Binary Amplitude Shift Keying). W modulacji tej cyfrowym impulsom „0” i „1”

przebiegu g(t) odpowiadają impulsy nośnej o jednakowej częstotliwości f0 i różnych
amplitudach A1 oraz A0 (5.7a).

{

0 g(t) cos 2P f0 t dla 0

s(t) =

1 g(t) cos 2P f0 t dla 1

(5.7a)

Jej jeszcze prostszym przypadkiem jest wersja z kluczowaniem fali nośnej ASK OOF

(ang. On-Off Keyed). W wersji tej logicznemu “zeru” odpowiada po prostu stan braku

jakiegokolwiek sygnału (5.7b). Rozwiązanie to jest na tyle proste, że można je porównać do

telegrafu Morse’a – klucz telegraficzny zamyka i otwiera obwód prądu przemiennego, różnica

sprowadza się właściwie do systemu kodowania.

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

{

dla 0

s(t) =

1 g(t) cos 2P f0 t dla 1

(5.7b)

Tak

też i najłatwiej rozumieć ten rodzaj modulacji w praktycznym działaniu, jako

zamykanie i otwieranie (stąd określenie „kluczowanie”) obwodu generatora o częstotliwości

w chwilach przypadających na czas trwania bitu sygnału cyfrowego (rys. 5.7c). O otwarciu

lub zamknięciu tego obwodu decyduje stan bitu, np. 1 – zamknięty, 0 – otwarty (rys. 5.7d

i 5.7e). Możliwa jest też wersja odwrotna, to kwestia jedynie przyjętej konwencji. W wyniku

modulacji ASK na wyjściu pojawia się przebieg całkowicie analogowy w ujęciu właściwości

sygnału, ale cyfrowy w istocie kodowania informacji – jest przebieg dla „1”, nie ma

przebiegu dla „0”.

Rys. 5.7d Stan dla „0”

Rys. 5.7e Stan dla „1”

Tłumik

-20dB 0dB

Wej. odchylania

Wyj. funkcji

g(t)

Rys. 5.7c Idea modulacji ASK

W praktyce nie stosuje się jednak aż takiego uproszczenia. Zwykle zarówno amplituda

sygnału odpowiadającego logicznemu „0”, jak i amplituda odpowiadająca logicznemu „1”, są

różne od zera: A0 ≠ 0 i A1 ≠ 0. Występuje natomiast między nimi znaczna różnica w
poziomach sygnału (rys. 5.7e).

0 1 0 1 1 1 0 0 1

Rys. 5.7e Idea praktycznej modulacji ASK

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

W systemie DECT zastosowano wąskopasmową modulację częstotliwości (modulację

binarną) GFSK (ang. Gaussian Frequency Shift Keying), z binarnym kluczowaniem

częstotliwości i gaussowskim kształtowaniem impulsów modulujących. Ze względu na to, że

modulacja GFSK jest niczym innym jak modulacją FSK z gaussowskim filtrem kształtującym

impulsy modulujące, więc wystarczy omówić dokładnie podstawową modulację z binarnym

kluczowaniem częstotliwości.

0 1 0 1 1 1 0 0 1

Rys. 5.7f Idea modulacji FSK

Sygnał FSK (ang. Frequency Shift Keying) może być generowany przez przełączanie

dwóch niezależnych generatorów częstotliwości (rys. 5.7f) charakteryzującymi się, tzw.

częstotliwościami znamiennymi, odpowiednio f

i f

, lub poprzez modyfikację parametrów

pojedynczego generatora. W tym ostatnim przypadku zachowana jest ciągłość fazy w

momentach przejścia z jednej częstotliwości znamiennej f

do drugiej f

. Ten rodzaj modulacji

nazywany jest modulacją z ciągłą fazą. Przykładowy przebieg sygnału z modulacją FSK wraz

z binarnym sygnałem modulującym przedstawiono na rysunku poniżej (rys. 5.7g). Założono

tam, że sygnałem modulującym jest pojedynczy bit strumienia informacyjnego. Dla każdego

sygnału elementarnego „0” i „1” w czasie, w którym jest wybrany jeden z sygnałów

elementarnych mieści się dokładnie całkowita liczba okresów fali sinusoidalnej. W przypadku

modulacji FSK zmianie ulega oczywiście częstotliwość fali nośnej poprzez zmianę sygnału

modulującego z „0” na „1” i odwrotnie.

Rys. 5.7g Przykładowy przebieg sygnału z modulacją FSK wraz z binarnym sygnałem modulującym

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

DALSZA CZĘŚĆ PUNKTU 5.7 NIE OBOWIĄZUJE NA WEJŚCIÓWCE

Rodzaj modulacji ma znaczący wpływ na kształt widmowej gęstości mocy sygnału

FSK. Można zauważyć zależność (5.7h) wartości widmowej gęstości mocy od różnych

wartości tzw. indeksu modulacji:

h = 2∆fT

(5.7h)

gdzie:

∆f = f

– f

= f

– f

a f

jest częstotliwością środkową;

T to odstęp modulacji, czyli czas, w którym jest wybrany jeden z sygnałów

elementarnych zakodowanych „0” lub „1”;

Należy zauważyć, że kształt gęstości widmowej mocy bardzo się różni w zależności od

indeksu modulacji h, co zostało przedstawione na rysunku (rys. 5.7i). Im większa wartość h,

tym moc rozkłada się szerzej na osi częstotliwości. W przypadku modulacji GFSK

stosowanej w systemie DECT stosowany jest indeks modulacji o wartości h = 0,7.

Najczęściej jednak sygnał z modulacją FSK i GFSK jest odbierany (demodulowany)

przez odbiornik niesynchroniczny, czyli tzw. metodą niekoherentną. Należy zauważyć, że

sygnał FSK można potraktować jako złożenie dwóch komplementarnych sygnałów:

−

pierwszy dla którego modulator wysyła sygnał zerowy pod wpływem bitu „0” i

sygnał nośny o częstotliwości f

pod wpływem bitu „1”;

−

drugi dla którego modulator wysyła sygnał o częstotliwości nośnej f

pod

wpływem bitu „0” i sygnał zerowy w wyniku bitu „1”.

Rys. 5.7i Wykres widmowej gęstości mocy sygnału FSK dla różnych wartości indeksu modulacji h

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Jak

widać to na rysunku (rys. 5.7j) odbiornik niekoherentny składa się z dwóch części.

W przypadku modulacji z filtrem gaussowskim sygnał GFSK jest demodulowany przez

odbiornik bez korektora adaptacyjnego usuwającego wpływ wielodrogowości sygnału

(występuje wtedy różnica opóźnień sygnału w stosunku do czasu trwania pojedynczego bitu

„0” lub „1”).

Rys. 5.7j Schemat niekoherentnego odbiornika dla sygnału z modulacją FSK

Odbierany

sygnał FSK jest poddany filtracji pasmowo-przepustowej w dwóch filtrach o

częstotliwościach środkowych równych częstotliwościom znamiennym f

i f

odpowiadające

odpowiednio bitom „0” i „1”. W przypadku odbioru sygnału z jedną z tych częstotliwości na

wyjściu danego filtra otrzymujemy sygnał sinusoidalny z ewentualnym szumem, podczas gdy

na wyjściu drugiego z nich obserwujemy tylko szum. Detektory obwiedni mają za zadanie

wyznaczać sygnał w obu równoległych gałęziach. Aby zmaksymlizować stosunek mocy

sygnału do szumu, sygnały wyjściowe z detektorów obwiedni są podawane na układ filtru

dopasowanego. Wyjścia filtrów dopasowanych są próbkowane po odstępie modulacji, a

próbki wyjściowe z obu równoległych gałęzi są porównywane i większa z nich wskazuje na

bardziej prawdopodobny sygnał nadany.

5.8 Standard

bezpieczeństwa transmisji

Obsługa wielu użytkowników i duża liczba stacji bazowych oraz ruchomych wymusza

na producentach stosowanie odpowiedniego standardu bezpieczeństwa transmisji w systemie

DECT. System DECT powinien uniemożliwiać podpięcie się niepowołanych użytkowników

do linii abonenta lub przechwycenie transmitowanych danych. W tym celu zdefiniowano

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

znormalizowany protokół szyfrowania danych. Klucz do szyfrowania związany jest z

procedurą ustalania tożsamości lub uwierzytelniania. Stosuje się tzw. digital headset

registration, czyli procedurę rejestracji stacji ruchomej w stacji bazowej. Rejestracja jest

wymagana, gdy dokupywana jest kolejna część mobilna do zestawu DECT, lub gdy chcemy

podłączyć stację mobilną do kilku innych stacji bazowych. Procedura rejestracji wygląda

następująco: Użytkownik musi podać jeden lub dwa kody. Pierwszy kod PARK

(ang. Portable Access Rights Key) wymagany jest gdy w zasięgu stacji mobilnej znajduje się

więcej jak jedna stacja bazowa. Kod ten potrzebny jest do wyboru konkretnej stacji bazowej i

jest on podawany jako 15 cyfrowa kombinacja nadawana każdemu producentowi urządzeń

DECT na świecie. Drugim kodem jest kod dostępu PIN podawany przez producenta i

wymagany jest w przypadku dodania nowej stacji mobilnej do zestawu DECT. Zazwyczaj są

to 4 ostatnie cyfry numeru seryjnego stacji mobilnej. Podczas każdej próby połączenia stacja

bazowa sprawdza PIN stacji mobilnej i po sprawdzeniu poprawności wysyła odpowiedź i

umożliwia połączenie. Należy podkreślić, iż sam kod dostępu nie jest wysyłany drogą

radiową, aby nie było możliwości przechwycenia go przez osoby niepożądane. Stacja bazowa

wysyła najpierw do stacji mobilnej liczbę losową nazywaną „challenge”. Stacja mobilna po

odebraniu tejże liczby tworzy, wykorzystując przy tym kod dostępu PIN, inną liczbę losową

„response” i wysyła ją do stacji bazowej. Po sprawdzeniu poprawności odpowiedzi stacja

bazowa umożliwia połączenie. Przechwycenie przez osobę niepowołaną losowej liczby nie

oznacza uzyskania dostępu do połączenia. Uzyskanie dostępu do linii użytkownika jest

możliwe poprzez odebranie odpowiedzi stacji mobilnej przez stację bazową, która to

odpowiedź jest generowana na podstawie bardzo skomplikowanego algorytmu i

rozszyfrowanie go przez hakera zajęłoby zbyt dużo czasu.

3.9 Parametry

techniczne

systemu

DECT

Poniżej przedstawiono podstawowe parametry techniczne systemu DECT:

−

stosowany wielodostęp z podziałem czasu MC/TDMA/TDD;

−

kodowanie sygnału mowy adaptacyjną metodą ADPCM 32 kbit/s;

−

stosowanie modulacji GFSK (ang. Gaussian Frequency Shift Keying), czyli

binarne kluczowanie częstotliwości z gaussowskim kształtowaniem sygnału

modulującego;

−

dewiacja częstotliwości

∆

= 288 kHz;

−

pasmo częstotliwości - 20 MHz;

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

−

częstotliwość dolna f

= 1880 MHz;

−

częstotliwość górna f

= 1900 MHz;

−

odstęp międzykanałowy – 1728 kHz;

−

liczba kanałów radiowych – 10;

−

liczba kanałów rozmównych w kanale radiowym – 12;

−

maksymalna liczba kanałów rozmównych – 120;

−

czas trwania ramki – 10 ms;

−

całkowita przepływność informacji w systemie – 1152 kbit/s;

−

niedokładność częstotliwości – 50 Hz;

−

dopuszczalna prędkość stacji ruchomej – 20 km/h;

−

promień komórki – od 50 do 300 m.

6. System

Gigaset

Laboratoryjny system DECT tworzony jest przez stację bazową Gigaset 2010 i

słuchawki Gigaset 2000S. Stacja bazowa pozwala na zalogowanie do 6 słuchawek, natomiast

każda ze słuchawek może współpracować z maksymalnie 4 stacjami bazowymi. Zalogowanie

słuchawki do stacji bazowej jest warunkiem koniecznym jej pracy w systemie. Słuchawki

laboratoryjne są już do stacji bazowej zalogowane z numerami wewnętrznymi 1, 2 i 3. Stacja

bazowa podłączona jest do wewnętrznej sieci telefonicznej CB.

Opis przycisków telefonu Gigaset 2000S

- przycisk dostępu do pamięci, służący do rozpoczynania i kończenia procedury

wprowadzania danych do pamięci słuchawki

- przycisk służący do programowania i realizacji funkcji szybkiego wybierania

oraz kasowania wprowadzonego znaku

- powtarzanie ostatnio wybranego numeru

- przycisk sygnałowy służący do przekazywania rozmów zewnętrznych innym

abonentom wewnętrznym

- przycisk zestawiania połączeń wewnętrznych

- przycisk włączania / wyłączania słuchawki i aktywacji/dezaktywacji blokady

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

- przycisk odbierania połączenia i zajmowania linii

- przycisk kończenia połączenia

Standard DECT umożliwia prowadzenie rozmów wewnętrznych za pośrednictwem

stacji bazowej. Aby takie połączenie zrealizować należy nacisnąć klawisz

, co powoduje

wyświetlenie numeru wewnętrznego danej słuchawki, a następnie wybrać numer żądanego

abonenta. W trakcie prowadzonej rozmowy wewnętrznej może pojawić się połączenie

przychodzące z sieci zewnętrznej. Takie połączenie można odebrać w dwojaki sposób;

rozłączając trwającą rozmowę wewnętrzną klawiszem czerwonej słuchawki, a następnie

naciskając klawisz

, albo też poprzez naciśnięcie kombinacji klawiszy

. System

umożliwia także przekazanie odebranego (trwającego) połączenia innemu użytkownikowi. W

tym celu należy wybrać wewnętrzny numer żądanego abonenta, a następnie nacisnąć przycisk

. Od tego momentu rozmowa jest prowadzona przez innego użytkownika systemu DECT.

Istnieje też możliwość dołączenia do prowadzonej rozmowy zewnętrznej drugiego abonenta

wewnętrznego, tak by słyszał on całą prowadzoną rozmowę.

Skrócona instrukcja obsługi telefonu 2000S

Włączenie, wyłączenie,

blokada słuchawki

Przyjęcie rozmowy

Wyjąć słuchawkę z ładowarki lub nacisnąć klawisz

Wychodzące połączenie

zewnętrzne

Wcisnąć klawisz

, potem wybrać numer z klawiatury

lub wybrać numer z klawiatury, potem wcisnąć klawisz

Połączenia wewnętrzne

Wcisnąć klawisz

, a następnie wybrać numer

abonenta

…

Dzwonienie grupowe

Wcisnąć klawisz

, a następnie klawisz

Powtarzanie numeru

Wcisnąć klawisz

, a potem

do czasu aż na

wyświetlaczu pojawi się żądany numer

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

Szybkie wybieranie numerów

Wcisnąć

, a potem wcisnąć jeden z przycisków

…

, do którego jest przypisany żądany numer, a

następnie nacisnąć klawisz

Przekazanie rozmowy

Wcisnąć klawisz

, a następnie wybrać numer

abonenta wewnętrznego

…

. Przekazać

rozmowę z zapowiedzią lub bez poprzez wciśnięcie

klawisza

Konsultacje z abonentem

wewnętrznym podczas trwania

rozmowy zewnętrznej

Wcisnąć klawisz

, a następnie wybrać numer

abonenta wewnętrznego

…

. Przeprowadzić

konsultację, a następnie wcisnąć klawisz

w celu

powrócenia do rozmowy zewnętrznej

Ustawianie głośności w

słuchawce

Wcisnąć przycisk dostępu do pamięci

, następnie

, wybrać jeden z trzech poziomów głośności

…

i zatwierdzić wybór

Ustawianie głośności dzwonka Wcisnąć przycisk , następnie

, wybrać jeden z

sześciu poziomów głośności

…

i zatwierdzić

wybór

Ustawianie melodii dzwonka

Wcisnąć przycisk

, następnie

, wybrać jedna z

melodii

…

i zatwierdzić wybór

Wyłączanie mikrofonu w

słuchawce

W trakcie prowadzonej rozmowy nacisnąć klawisz

Uwagi praktyczne

Pod

żadnym pozorem nie należy „upraszczać” ćwiczenia i próbować wykonywać

pomiarów/obserwacji jednocześnie z kilku punktów instrukcji. Jest to najszybsza droga do

pomyłki w identyfikacji przebiegów, co skutkuje odrzuceniem sprawozdania.

Pomimo,

że w instrukcji zawsze używa się określeń typu „połącz”, „zestaw połączenie”,

to jest bardzo prawdopodobne, że dane połączenia będzie już wykonane. Nie należy, więc

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

automatycznie rozłączać tego, co jest połączone – najpierw sprawdzamy istniejące

połączenia.

W nawiasach klamrowych {} podane są ustawienia podstawowych parametrów

przyrządu pomiarowego – odnoszą się do przyrządu powołanego przed nawiasami.

Dla uproszczenia i zwiększenia przejrzystości instrukcji wprowadzono poniższe

symbole, które zostały wykorzystane w tekście.:

−

zapisz przebieg na dysku lub w protokole,

−

pytanie, na które odpowiedź musi znaleźć się w sprawozdaniu,

8. Wykonanie

ćwiczenia

Modulacja ASK/FSK

8.1 Zlokalizuj na stanowisku laboratoryjnym stojak z modułem generatora i modułem

modulatora ASK/FSK/PSK (rys. 8.1a).

Rys. 8.1a Moduł modulatora ASK/FSK/PSK

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

8.2 Sprawdź, czy istnieją połączenia zasilające +15V, 0V, -15V między zasilaczem a

wszystkimi modułami pomiarowymi. +5V nie jest wykorzystywane.

8.3 Połącz wyjście 0...20Vss generatora z wejściem modułu modulatora. Podłącz multimetr

do punktu 0...20Vss generatora. Ustaw przebieg sinusoidalny. Przełącz multimetr na pomiar

napięcia V AC. Ustaw wartość 2,16V

. Przełącz na pomiar częstotliwości FREQ. Ustaw

częstotliwość 1,2kHz.

Modulator ASK

8.4 Wyjście układu formowania impulsów S (punkt S jest na rysunku, ale nie ma na samym

module) połącz z wejściem modulatora ASK. Do punktu S podłącz kanał pierwszy CH1

oscyloskopu (rys. 8.4a). Kanał drugi CH2 oscyloskopu podłącz do wyjścia modulatora ASK.

Włącz wyzwalanie na kanał pierwszy MODE = AUTO, SOURCE = CH1. Podstawa czasu

T/D = 0,2

ms/dz; V/D

= 2 V/dz; V/D

= 2 V/dz. Ustaw poziom wyzwalania LEVEL w taki

sposób, by uzyskać stabilny obraz przebiegu. Złe ustawienie skutkuje brakiem synchronizacji!

Zapoznaj się z kształtem przebiegu na kanale pierwszym CH1. Jaki jest jego kształt, budowa?

Czy to jest przebieg sinusoidalny? Jaką rolę pełni pierwszy blok w układzie modulatora?

Zachowaj (przerysuj) kształt przebiegu w protokole.

Rys. 8.4a Oscyloskop analogowy GOS-620

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

8.5 Zapoznaj

się z kształtem przebiegu zmodulowanego ASK. Co jest charakterystycznego

w tym przebiegu? Jaki jest związek z sygnałem modulującym (na wejściu modulatora, w

punkcie S)?

8.6 Zmień źródło wyzwalania oscyloskopu na kanał drugi CH2, SOURCE = CH2. Zmieniaj

podstawę czasu obserwując przebieg, kolejno na 50-20-10-5

µs. Z czego (jakiego sygnału)

składa się przebieg zmodulowany ASK?

8.7 Dla

kanału pierwszego CH1 na oscyloskopie zmień ustawienie sygnału, z AC na DC.

Zmniejsz na generatorze mnożnik wartości częstotliwości do minimum – lewe skrajne

położenie przełącznika. Obserwuj zmiany sygnału ASK zachodzące w takt zmian poziomu

sygnału modulującego. Jaka jest to zależność? Co odpowiada poziomowi logicznego „0”, a co

logicznej „1” w sygnale ASK?

8.8 Przywróć poprzednie ustawienia. Na generatorze przywróć mnożnik wartości

częstotliwości. Na oscyloskopie wyzwalanie SOURCE = CH1, sygnał CH1 na AC, podstawa

czasu T/D = 0,2ms.

Modulator FSK

8.9 Wyjście układu formowania impulsów S połącz z wejściem modulatora FSK. Kanał

pierwszy CH1 oscyloskopu pozostaw podłączony w tym samym miejscu, w punkcie S. Kanał

drugi CH2 oscyloskopu podłącz do wyjścia modulatora FSK. Włącz wyzwalanie na kanał

pierwszy MODE = AUTO, SOURCE = CH1. Podstawa czasu T/D = 0,2

ms/dz;

V/D

= 2 V/dz; V/D

= 2 V/dz. Ustaw poziom wyzwalania LEVEL w taki sposób, by uzyskać

stabilny obraz przebiegu na kanale pierwszym. Złe ustawienie skutkuje brakiem

synchronizacji! Jak wygląda przebieg zmodulowany FSK? Co zmieniło się w stosunku do

zmodulowanego ASK?

8.10 Zmień źródło wyzwalania oscyloskopu na kanał drugi CH2, SOURCE = CH2. Zmieniaj

podstawę czasu obserwując przebieg, kolejno na 50-20-10-5

µs. Z czego (jakiego sygnału lub

sygnałów) składa się przebieg zmodulowany FSK?

8.11 Dla kanału pierwszego CH1 na oscyloskopie zmień ustawienie sygnału, z AC na DC.

Zmniejsz na generatorze mnożnik wartości częstotliwości do minimum – lewe skrajne

położenie przełącznika. Obserwuj zmiany sygnału FSK zachodzące w takt zmian poziomu

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

sygnału modulującego. Jaka jest to zależność? Co odpowiada poziomowi logicznego „0”, a co

logicznej „1” w sygnale FSK?

System DECT

8.12 Zrealizować połączenie przychodzące na aparat DECT. Jak zachowują się poszczególne

słuchawki?

Od czego to zależy ich zachowanie?

8.13 Zrealizować połączenie z abonentem zewnętrznym:

Najpierw

wybrać numer z klawiatury, a następnie nacisnąć zieloną słuchawkę

Najpierw

nacisnąć zieloną słuchawkę, a następnie wybrać numer z klawiatury

Jaka jest różnica między oboma sposobami zestawiania połączenia?

8.14 Zrealizować połączenie z abonentem wewnętrznym. W trakcie trwającego połączenia

wyjść z sali laboratoryjnej z aktywną słuchawką i przejść korytarzami budynku Szkoły

Biznesu. Sprawdzić zasięg i jakość połączenia.

8.15 Zrealizować połączenie z abonentem wewnętrznym. W trakcie trwającego połączenia

wykonać połączenie z numeru zewnętrznego. Jak takie połączenie jest sygnalizowane?

Przerwać rozmowę wewnętrzną i odebrać przychodzące połączenie zewnętrzne. Jaka jest

różnica między sposobami odbioru takiego połączenia?

8.16 Zrealizować połączenie z abonentem wewnętrznym. W trakcie trwającego połączenia

wykonać połączenie z numeru zewnętrznego i odebrać je za pomocą trzeciej słuchawki.

Następnie przekazać to połączenie bez zapowiedzi na jedną z pozostałych dwóch aktywnych

słuchawek. Sprawdzić, jaka jest reakcja systemu?

8.17 Zrealizować połączenie z abonentem zewnętrznym, a następnie przeprowadzić

konsultacje z abonentem wewnętrznym. Co w trakcie konsultacji słyszy abonent zewnętrzny?

Powrócić do rozmowy zewnętrznej, a następnie ponownie połączyć się z abonentem

wewnętrznym i przekazać mu prowadzoną rozmowę.

8.18 Zrealizować połączenie z abonentem zewnętrznym, a następnie przeprowadzić

konsultacje z abonentem wewnętrznym. Następnie konsultanta dołączyć do połączenia z

abonentem zewnętrznym tworząc trzyosobową konferencję. Jakie uprawnienia w trakcie

prowadzonej konsultacji mają poszczególni abonenci?

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

8.19 Sprawdzić, jak działa funkcja dzwonienia grupowego?

8.20 Sprawdzić, jak działa funkcja wyłączania mikrofonu przy rozmowie zewnętrznej i

wewnętrznej?

PO ZAKOŃCZONYM ĆWICZENIU:

1. Upewnij

się, że wszystkie rozmowy są zakończone

2. Umieść telefony w ładowarkach

9. Wykonanie

sprawozdania

Nie

należy umieszczać w sprawozdaniu podstaw teoretycznych, ani opisów stanowiska

laboratoryjnego.

Sprawozdanie musi zawierać wszystkie wyniki pomiarów/obserwacji i wszystkie

zarejestrowane przebiegi

, prezentowane wg kolejności ich wykonania. Każdy wynik i

przebieg musi być opatrzony numerem punktu instrukcji wg, którego został zarejestrowany.

Każdy przebieg musi być opatrzony opisem, wyjaśniającym, co przedstawia i gdzie (miejsce

układu lub stanowiska pomiarowego) został zarejestrowany. W sprawozdaniu muszą się

znaleźć odpowiedzi na wszystkie postawione w instrukcji pytania

, ponumerowane wg

punktów, w których zostały postawione. Zarówno opisy, jak i odpowiedzi, mają być zwięzłe,

ale przedstawione pełnymi zdaniami.

Wnioski powinny zawierać podsumowanie przeprowadzonych pomiarów. Szczególny

nacisk należy położyć na zaprezentowanie różnic i podobieństw pomiędzy wynikami

pomiarów i obserwacji w zależności od określonych czynników, parametrów lub wielkości,

które ulegały zmianie podczas realizacji ćwiczenia.

10. Literatura

Czarnowski J., Okienczyc W., Telekomunikacja stosowana w transporcie, Warszawa 1983

Okienczyc W., Urządzenia telefoniczne w kolejnictwie, Warszawa 1976

Godwod J., Urządzenia teletransmisyjne, Warszawa, WNT 1990

Jajszczyk A., Wstęp do telekomutacji, Warszawa, WNT 2000

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

LABORATORIUM SYSTEMÓW
ŁĄCZNOŚCI W TRANSPORCIE

PROTOKÓŁ Z WYKONANIA ĆWICZENIA NR 6

Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

Data wykonania:

Sprawdził:

..........................................

Wykonał: ............................................................................................................................

..........................................

p. 8.4

..............................................................................................................................................

p. 8.5

.............................................................

p. 8.6

.............................................................

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

p. 8.9

..............................................................................................................................................

p. 8.10

..............................................................................................................................................

p. 8.11

..............................................................................................................................................

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Ćw. nr 6 – Telefonia bezprzewodowa standardu DECT

2007-10-09

..............................................................................................................................................

p. 8.12

..............................................................................................................................................

p. 8.13

..............................................................................................................................................

p. 8.14

..............................................................................................................................................

p. 8.15

..............................................................................................................................................

p. 8.16

..............................................................................................................................................

p. 8.17

..............................................................................................................................................

p. 8.18

..............................................................................................................................................

p. 8.19

..............................................................................................................................................

p. 8.20

..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................

Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej

Document Outline

Na rysunku (rys. 4a) przedstawiono podstawową architekturę s
- Rys. 5.7d Stan dla „0”
DALSZA CZĘŚĆ PUNKTU 5.7 NIE OBOWIĄZUJE NA WEJŚCIÓWCE
Jak widać to na rysunku (rys. 5.7j) odbiornik niekoherentny
Odbierany sygnał FSK jest poddany filtracji pasmowo-przepust
Laboratoryjny system DECT tworzony jest przez stację bazową
Opis przycisków telefonu Gigaset 2000S
Skrócona instrukcja obsługi telefonu 2000S
Modulacja ASK/FSK
- Modulator ASK
Modulator FSK
System DECT

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
AMACOM AMC 300 DECT USB
AMACOM AMC 150 DECT
DECT J, Telefonia bezprzewodowa standardu DECT
DECT P, Punkt 8
AMACOM AMC 200 DECT USB
PHILIPS DECT 121
dect
DECT

więcej podobnych podstron