1

EGZAMIN Z ELEKTROTECHNIKI

(mgr inż. Włodzimierz śywno)

edited by grabi_p

edited by grabi_p

edited by grabi_p

edited by grabi_p



Spis treści:

1.Co to jest - półprzewodnik?
2.Jakie warunki muszą być spełnione aby półprzewodnik przewodził?
3.Własności przewodnictwa samoistnego.
4.Po co domieszkuje się półprzewodniki?
5.Jaka jest różnica pomiędzy półprzewodnikiem samoistnym i niesamoistnym?
6.Jaki półprzewodnik nazywamy półprzewodnikiem typu"n".
7.Jaki półprzewodnik nazywamy półprzewodnikiem typu"p"?
8.Co to jest - domieszka akceptorowa?
9.Co to jest - domieszka donorowa?

10.Co jest przyczyną powstawania warstwy zaporowej w obszarze złącza?
11.Własności złącza spolaryzowanego w kierunku przewodzenia
12.Własności złącza spolaryzowanego w kierunku zaporowym
13.Narysuj charakterystykę diody półprzewodnikowej.
14.Do czego służy dioda Zenera?
15.Narysuj charakterystykę diody pojemnościowej.
16.Zasada działania diody pojemnościowej.
17.Narysuj przykładową charakterystykę o rezystancji ujemnej.
18.Jak spolaryzowane są złącza w tranzystorze?
19.Zasada działania tranzystora n-p-n
20.Zasada działania tranzystora p-n-p.
21.W jaki sposób zmniejsza się zjawisko rekombinacji w obszarze bazy?
22.Podać zależność między prądem kolektora a prądem bazy dla tranzystora.
23.Narysuj tranzystor w układzie WE (wspólnego emitera).
24.Narysuj tranzystor w układzie WB (wspólnej bazy).
25.Narysuj tranzystor w układzie WK (wspólnego kolektora).
26.Narysuj rodzinę charakterystyk wyjściowych tranzystora.
27.Narysuj rodzinę charakterystyk wejściowych tranzystora.
28.Narysuj rodzinę charakterystyk przejściowych tranzystora.
29.Narysuj rodzinę charakterystyk oddziaływania wstecznego tranzystora.
30.Zasada działania tranzystora unipolarnego.
31.Co to jest - napięcie zamknięcia?
32.Co oznacza określenie - tranzystor z izolowaną bramką?
33.Jaki tranzystor nazywamy tranzystorem normalnie załączonym?
34.Jaki tranzystor nazywamy tranzystorem normalnie wyłączonym
35.Zdefiniować nachylenie charakterystyki dla tranzystora polowego.
36.Jakie są podstawowe różnice pomiędzy tranzystorem bipolarnym (złączowym), a unipolarnym

(polowym)?

37.Po co jest bramka w tyrystorze?
38.Jak załączyć tyrystor?
39.Jak wyłączyć tyrystor?
40.Jaki jest wpływ prądu bramki na napięcie załączania tyrystora
41.Od czego zależy prąd płynący przez załączony tyrystor?
42.Narysuj charakterystykę tyrystora - zaznacz stany pracy.
43.Co to jest - fotodioda?
44.Co to jest - dioda elektroluminescencyjna?
45.Różnica pomiędzy fotodiodą i diodą elektroluminescencyjną
46.Narysuj charakterystykę dowolnego fotoelementu - zaznacz co to jest?
47.Co to jest - transoptor?
48.Do czego służy transoptor?

2

49.Jaki prąd nazywamy prądem przemiennym?
50.Jaki prąd nazywamy prądem zmiennym?
51.Jaki prąd nazywamy prądem stałym?
52.Wymienić elementy z jakich może składać się układ zasilający.
53.Po co jest transformator w układzie zasilającym?
54.Po co jest prostownik w układzie zasilającym?
55.Po co jest filtr w układzie zasilającym?
56.Po co jest stabilizator w układzie zasilającym?
57.Narysuj prostownik dwupołówkowy z transformatorem symetryzującym.
58.Narysuj prostownik w układzie Greatz'a.
59.Jaka jest zależność pomiędzy wartością maksymalną a średnią przy prostowaniu jednopołówkowym?
60.Jaka jest zależność pomiędzy wartością maksymalną a średnią przy prostowaniu dwupołówkowym?
61.Narysuj dowolny prostownik trójfazowy.
62.Narysuj charakterystykę filtru dolnoprzepustowego.
63.Narysuj filtr typu "I' '(L odwrócone).
64.Narysuj filtr typu "II".
65.Dlaczego składową zmienną po prostowaniu trójfazowym jest łatwiej odfiltrować?
66.Co jest przyczyną powstawania spadków napięć w układzie zasilającym?
67.Narysuj stabilizator równoległy - podaj warunek stabilizacji.
68.Narysuj stabilizator szeregowy - podaj warunek stabilizacji.
69.Narysuj charakterystykę zewnętrzną zasilacza bez stabilizatora
70.Narysuj charakterystykę zewnętrzną zasilacza ze stabilizatorem
71.Zdefiniować wzmocnienie napięciowe.
72.Zdefiniować wzmocnienie prądowe.
73.Zdefiniować wzmocnienie mocy.
74.Wymień - jakie parametry charakteryzują wzmacniacz?
75.Na czym polega sprzężenie bezpośrednie między stopniami wzmacniacza?
76.Na czym polega sprzężenie pojemnościowe między stopniami wzmacniacza?
77.Na czym polega sprzężenie transformatorowe między stopniami wzmacniacza?
78.Jakie możliwości daje stosowanie sprzężenia transformatorowego między stopniami wzmacniacza?
79.W jakich wzmacniaczach można stosować tylko sprzężenie bezpośrednie?
80.Co decyduje o tym, że wzmacniacz jest szeroko- lub wąskopasmowy?
81.Jaka jest zależność pomiędzy wzmocnieniem a pasmem przenoszenia wzmacniacza?
82.Co to jest - sprzężenie zwrotne?
83.Co to jest - sygnał zwrotny?
84.Jakie sprzężenie zwrotne nazywamy sprzężeniem ujemnym?
85.Jakie sprzężenie zwrotne nazywamy sprzężeniem dodatnim?
86.Kiedy mamy sprzężenie zwrotne napięciowe?
87.Kiedy mamy sprzężenie zwrotne prądowe?
88.Kiedy mamy sprzężenie zwrotne szeregowe?
89.Kiedy mamy sprzężenie zwrotne równoległe?
90.Podać zależność na wzmocnienie układu ze sprzężeniem zwrotnym.
91.Jaki jest cel stosowania modulacji?
92.Narysuj schemat blokowy układu modulacji.
93.Co to jest - częstotliwość nośna?
94.Wymienić -jakie są rodzaje modulacji?
95.Na czym polega modulacja amplitudy?
96.Na czym polega modulacja częstotliwości?
97.Na czym polega modulacja fazy?
98.Co to jest - demodulacja?
99.W jakim celu stosuje się przemianę częstotliwości?

3

1.

Co to jest - półprzewodnik?

Półprzewodnik (materiał półprzewodnikowy) substancją, która w normalnych warunkach nie
przewodzi prądu elektrycznego. Aby półprzewodniki przewodziły prąd należy dostarczyć im
energii (wraz ze wzrostem doprowadzonej energii ich przewodność wzrasta).
Są to najczęściej pierwiastki z IV grupy układu okresowego w ich krystalicznej postaci.
2.

Jakie warunki musza być spełnione aby półprzewodnik przewodził?

•

musza istnieć nośniki ładunków elektronowych

•

nośniki te musza się poruszać

•

musza być dostarczone odpowiednie ilości energii

3.

Własności przewodnictwa samoistnego

•

w normalnej temperaturze przewodzenie następuje za pomocą dziur i elektronów

•

istnieje taka sama liczba dziur i elektronów ponieważ uwolnieniu jednego elektronu
towarzyszy powstanie jednej dziury

•

całkowity prąd przewodzenia jest sumą prądu dziur i prądu elektronów

•

dziury i elektrony istnieją przez pewien okres czasu, po czym następuje zjawisku
rekombinacji

4.

Po co domieszkuje się półprzewodniki?

W celu:

•

zwiększenia liczby elektronów swobodnych

•

zwiększenia przewodności półprzewodników w temperaturze normalnej

•

obniżenia energii potrzebnej do uwolnienia nośnika

5.

Jaka jest różnica pomiędzy półprzewodnikiem samoistnym a niesamoistnym?

Półprzewodniki samoistne są to półprzewodniki w stanie czystym chemicznie - właściwości:

•

przewodzenie odbywa się za pomocą dziur i elektronów

•

prąd przewodzenia jest równy sumie prądu elektronowego i dziurowego

•

dziury i elektrony istnieją przez pewien okres czasu, potem występuje zjawisko
rekombinacji

•

jest tyle samo dziur i elektronów

Półprzewodniki niesamoistne w stanie czystym chemicznie są izolatorami - właściwości:

•

w niskiej temperaturze liczba nośników jest niewielka stąd mała jest przewodność
właściwa

•

ze wzrostem temperatury przewodność właściwa rośnie

6.

Jaki półprzewodnik nazywamy półprzewodnikiem typu „n”

Półprzewodnik nadmiarowy, otrzymamy gdy do czterowartościowego półprzewodnika
dodamy domieszkę pierwiastka pięciowartościowego (domieszka donorowa). W
półprzewodniku tego typu jest dużo więcej elektronów niż dziur, elektrony są nośnikami
większościowymi, natomiast dziury są nośnikami mniejszościowymi.
7.

Jaki półprzewodnik nazywamy półprzewodnikiem typu „p"

Półprzewodnik niedomiarowy, otrzymamy gdy do czterowartościowego półprzewodnika
dodamy domieszkę pierwiastka trójwartościowego (domieszka akceptorowa). W
półprzewodniku tego typu jest dużo więcej dziur niż elektronów, dziury są nośnikami
większościowymi, a elektrony nośnikami mniejszościowymi.
8.

Co to jest domieszka akceptorowa?

To domieszka pierwiastka trójwartościowego. Sprawia, że w obszarze typu p większa jest
koncentracja dziur niż elektronów.
9.

Co to jest domieszka donorowa?

To domieszka pierwiastka pięciowartościowego. Sprawia, że w obszarze typu n koncentracja
elektronów jest większa niż dziur.
10.

Co jest przyczyną powstania warstwy zaporowej w obszarze złącza?

Przyczyna powstawania warstwy zaporowej w obszarze złącza są nie zneutralizowane jony

4

tworzące dipolową warstwa ładunku przestrzennego.
11.

Właściwości złącza spolaryzowanego w kierunku przewodzenia:

Prąd który płynie w kierunku przewodzenia jest sumą nośników większościowych prąd zależy
od napięcia polaryzującego, wzrost napięcia polaryzującego powoduje:

•

zmniejszenie szerokości i ładunku elektrycznego warstwy zaporowej

•

zmniejszenie napięcia bariery potencjałów

•

spadek natężenia pola elektrycznego w obszarze warstwy zaporowej

•

nośniki większościowe wchodząc do obszaru o przeciwnym typie przewodzenia staną się
nośnikami mniejszościowymi

12.

Właściwości złącza spolaryzowanego w kierunku zaporowym:

•

prąd który płynie w kierunku zaporowym jest sumą nośników mniejszościowych

•

prąd nie zależy od napięcia polaryzującego (w szerokim zakresie)

•

szerokość warstwy zaporowej rośnie i wysokość bariery potencjału elektrycznego

13.

Narysuj charakterystykę diody półprzewodnikowej

14.

Do czego służy dioda Zenera?

Dioda Zenera, zwana diodą stabilizacyjną znajduje zastosowanie w:

•

układy stabilizacji napięć

•

ograniczniki amplitudy

•

układy źródeł napięć odniesienia

•

do budowy prostych zasilaczy o stabilizowanym napięciu i małej mocy

15.

Narysuj charakterystykę diody pojemnościowej

16.

Zasada działania diody pojemnościowej

5

Podstawą działania diody pojemnościowej (warikap, waraktor) jest pojemność warstwy
zaporowej, która w porównaniu z pojemnością zwyczajnej diody spolaryzowanej w kierunku
zaporowym, jest większa. Dioda pojemnościowa jest kondensatorem, którego pojemność jest
regulowana za pomocą napięcia. Pracują one zwykle przy polaryzacji w kierunku wstecznym.
17.

Narysuj przykładową charakterystykę o rezystancji ujemnej

18.

Jak spolaryzowane są złącza w tranzystorze?

W normalnych warunkach pracy złącze kolektor — baza spolaryzowane jest w kierunku
zaporowym, natomiast złącze baza - emiter w kierunku przewodzenia.
19.

Zasada działania tranzystora n-p-n

Ponieważ złącze baza emiter spolaryzowane jest w kierunku przewodzenia istnieje przepływ
dziur z obszaru p do obszaru n i elektronów z obszaru n do obszaru p. Elektrony
wprowadzane z emitera do bazy stają się tam nośnikami mniejszościowymi i drogą dyfuzji
oddalają się od złącza emiterowego. Część tych elektronów łączy się z dziurami, których w
bazie jest bardzo dużo. Pozostałe, które dotrą do złącza kolektor - baza, jako nośniki
mniejszościowe, są natychmiast unoszone do obszaru kolektora.

20.

Zasada działania tranzystora p-n-p

W tranzystorze p-n-p z emitera do bazy wprowadzane są dziury. Niewielka ich część
rekombinuje w obszarze bazy, a pozostałe dyfundują w poprzek bazy i po dostaniu się w
obszar silnego pola warstwy zaporowej kolektor - baza są przez to pole przyspieszane i

6

wprowadzane do kolektora. Oprócz prądu kolektora istnieje prąd elektronowy spowodowany
dyfuzją elektronów z bazy w kierunku emitera.

21.

W jaki sposób zmniejsza się zjawisko rekombinacji w obszarze bazy?

Zmniejszając szerokość bazy i wprowadzając duża ilość domieszki do emitera (możemy
zmniejszać stratę elektronów, która jest skutkiem rekombinacji, wówczas wszystkie elektrony
zostaną wprowadzone z emitera do bazy)
22.

Podać zależność między prądem kolektora a prądem bazy dla tranzystora

(

)

B

KO

K

I

I

I

β

β

+

+

=

1

α

α

β

−

=

1

e

wzmocnieni

B

K

B

KO

I

I

to

i

I

I

gdy

β

β

=

>

<

1

23.

Narysuj tranzystor w układzie WE (wspólnego emitera)

24.

Narysuj tranzystor w układzie WB (wspólna baza)

25.

Narysuj tranzystor w układzie WK (wspólny kolektor)

7

26.

Narysuj rodzinę charakterystyk wyjściowych tranzystora

27.

Narysuj rodzinę charakterystyk wejściowych tranzystora

28.

Narysuj rodzinę charakterystyk przejściowych tranzystora

8

29.

Narysuj rodzinę charakterystyk oddziaływania wstecznego tranzystora

30.

Zasada działania tranzystora unipolarnego

Tranzystory unipolarne (polowe) maja kanał typu N lub P. W przepływie prądu biorą udział
nośniki większościowe jednego rodzaju - dziury lub elektrony (stad nazwa unipolarne). W
tranzystorach z kanałem typu N nośnikami są elektrony, a z kanałem typu P - dziury.
Wartość prądu przepływającego zależy od wartości napięcia przyłożonego między źródłem, a
drenem oraz od wartości rezystancji kanału. Tranzystor unipolarny polaryzuje się tak, żeby
nośniki większościowe (elektrony w kanale typu N, dziury w kanale typu P) płynęły od źródła
do drenu. Wyróżnia się dwa zakresy pracy:

•

zakres nienasycenia

•

zakres nasycenia

Zakres pracy tranzystora determinuje napięcie dren-źródło- jeśli jest ono większe od napięcia
nasycenia, wówczas tranzystor znajduje się w zakresie nasycenia.
31.

Co to jest napięcie zamknięcia?

Napięcie na bramce tranzystora polowego, które powoduje, że nie płynie prąd miedzy
ź

ródłem, a drenem tranzystora.

32.

Co oznacza określenie - tranzystor z izolowaną bramką (IGFET)?

Jest to tranzystor polowy z kanałem typu N lub P, izolowanym od bramki warstwą
dielektryka.
33.

Jaki tranzystor nazywamy tranzystorem normalnie załączonym?

Jest to tranzystor z kanałem zubożonym tzn. w kanale jest mniej nośników niż w podłożu,
przy braku zewnętrznej polaryzacji tranzystora kanał istnieje

9

34.

Jaki tranzystor nazywamy tranzystorem normalnie wyłączonym?

Jest to tranzystor z kanałem wzbogaconym tzn. kanał ma przeciwny typ przewodnictwa niż
podłoże i przy braku zewnętrznej polaryzacji nie występuje w tranzystorze.
35.

Zdefiniować nachylenie charakterystyki dla tranzystora polowego

GS

D

m

U

I

g

∆

∆

=

D

DS

d

I

U

r

∆

∆

=

g

m

– nachylenie charakterystyki

r

d

– rezystancja dynamiczna

36.

Jakie są podstawowe różnice między tranzystorem bipolarnym (złączowym) a

unipolarnym (polowym)?

Zasada działania

•

tranzystor bipolarny prąd wyjściowy jest funkcją prądu wejściowego (sterowanie
prądowe)

•

tranzystor unipolarny prąd wyjściowy jest funkcją napięcia (sterowanie napięciowe)

Budowa

•

tranzystor bipolarny który zbudowany jest z trzech warstw półprzewodników o różnym
rodzaju przewodnictwa, tworzących dwa złącza PN

Tranzystor posiada trzy końcówki przyłączone do warstw półprzewodnika, nazywane:
emiter E, baza B, kolektor K

•

tranzystor unipolarny zasadniczą jego częścią jest kryształ odpowiednio
domieszkowanego półprzewodnika z dwiema elektrodami: źródłem S i drenem D,
pomiędzy nimi tworzy się kanał, którym płynie prąd. Wzdłuż kanału umieszczona jest
trzecia elektroda zwana bramką

37.

Po co jest bramka w tranzystorze?

Do regulowania wartości przepływającego prądu między źródłem S a drenem D
38.

Jak załączyć tyrystor?

Załączenie tyrystora - przejście ze stanu blokowania w stan przewodzenia
Jest to możliwe po przekroczeniu określonej wartości napięcia i prądu anodowego.

α

l+

α

2>l

39.

Jak wyłączyć tyrystor?

Wyłączenie tyrystora - przejście ze stanu przewodzenia w stan blokowania lub wsteczny
Wymaga zmniejszeni prądu anodowego tyrystora do wartości prądu podtrzymania albo
zmiany polaryzacji i napięcia anoda - katoda.
40.

Jaki jest wpływ prądu bramki na napięcie załączania tyrystora?

Im wyższy prąd bramki tym tyrystor szybciej się załączy
41.

Od czego zależy prąd płynący przez załączony tyrystor?

Od napięcia A-K (anoda-katoda)

10

42.

Narysuj charakterystykę tyrystora - zaznacz stany pracy

43.

Co to jest fotodioda?

Fotodioda jest półprzewodnikowym elementem optoelektronicznym. Wykonane są z krzemu
lub arsenku galu. zawierają one soczewkę płaską, która umożliwia oświetlenie jednego z
obszarów złącza, w tym momencie brak polaryzacji. W złączu powstaje siła
elektromotoryczna. Fotodioda jest elementem biernym, opartym o złącze P-N, z warstwą
zaporową
44.

Co to jest dioda elektroluminescencyjna?

Dioda elektroluminescencyjna zw. diodą świecącą LED jest półprzewodnikowym źródłem
promieniowania. Przekształcają energię elektryczną w energię promieniowania
elektromagnetycznego. Emituje promieniowanie w zakresie widzialnym i podczerwonym.
Promieniowanie jest wytwarzane w wyniku rekombinacji dziur i elektronów
45.

Różnica między fotodiodą, a diodą elektroluminescencyjną.

Prąd fotodiody wzrasta proporcjonalnie do promieniowania (oświetlenie diody). Dioda LED
emituje promieniowanie; w efekcie rekombinacji par elektron-dziura powstaje kwant energii
ś

wietlnej (promieniowania widzialnego)

46.

Narysuj charakterystykę dowolnego fotoelementu - zaznacz co to jest?

Charakterystyki prądowo - napięciowej fotodiody

47.

Co to jest transoptor?

Transoptor jest półprzewodnikowym elementem optoelektronicznym, składającym się z co

11

najmniej jednego foto emitera i co najmniej jednego fotodetektora, umieszczonych we
wspólnej obudowie. Sprzężenie optyczne między fotodetektorem a fotoemiterem umożliwia
ś

wiatłowód.

48.

Do czego służy transoptor?

Transoptor pozwala przesyłać sygnały elektryczne z wejścia na wyjście bez połączeń
galwanicznych obwodów wejściowego i wyjściowego.
49.

Jaki prąd nazywamy prądem przemiennym?

To prąd elektryczny okresowo zmienny, w którym wartości chwilowe podlegają zmianom w
powtarzalny, okresowy sposób. Wartości chwilowe natężenia prądu przemiennego przyjmują
naprzemiennie wartości dodatnie i ujemne.
50.

Jaki prąd nazywamy prądem zmiennym?

To prąd elektryczny, którego wartość natężenia jest funkcją czasu. Wartości chwilowe prądu
zmiennego ulegają zmianom. W zależności od charakteru tych zmian można wyróżnić
następujące rodzaje prądu: Prąd okresowo zmienny (prąd tętniący i przemienny) oraz prąd
nieokresowy.
51.

Jaki prąd nazywamy prądem stałym?

To prąd charakteryzujący się stałą wartością natężenia oraz kierunkiem przepływu. Przy
zasilaniu takim prądem wartość chwilowa dostarczonej mocy jest stała.
52.

Wymienić elementy z jakich może składać się układ zasilający.

•

transformator

•

prostownik

•

filtr

•

stabilizator

53.

Po co jest transformator w układzie zasilającym?

Daje wymagane poziomy napięć przed prostowaniem
54.

Po co jest prostownik w układzie zasilającym?

Jedno-, dwupołówkowy lub sterowany przetwarza prąd przemienny na prąd jednokierunkowy
55.

Po co jest filtr w układzie zasilającym?

Tłumienie składowych przemiennych występujących na wyjściu prostownika
56.

Po co jest stabilizator w układzie zasilającym?

Pozwala uzyskać dużą stałość (stabilizacji) i małą wartość tętnień napięcia na wyjściu
zasilacza. Jest poprzedzany filtrem ale może być stosowany zamiast niego.
57.

Narysuj prostownik dwupołówkowy z transformatorem sterującym.

58.

Narysuj prostownik w układzie Greatz'a

12

59.

Jaka jest zależność pomiędzy wartością maksymalną a średnią przy prostowaniu

jednopołówkowym?

π

π

m

ś

r

m

ś

r

U

U

I

I

=

=

60.

Jaka jest zależność pomiędzy wartością maksymalną a średnią przy prostowaniu

dwupołówkowym?

π

π

m

ś

r

m

ś

r

U

U

I

I

2

2

=

=

61.

Narysuj dowolny prostownik trójfazowy.

62.

Narysuj charakterystykę filtru dolnoprzepustowego

Charakterystyka przenoszenia filtru dolnoprzepustowego

U

1

– napięcie skuteczne na wejściu filtra

U

2

– napięcie skuteczne na wyjściu filtra

63.

Narysuj filtr typu



13

64.

Narysuj filtr typu

Π

Π

Π

Π

65.

Dlaczego składowa przemienna po prostowaniu trójfazowym jest łatwiej

odfiltrować?

Gdyż częstotliwość pulsacji jest 3 razy wyższa niż w 1-fazowym, dlatego łatwiej jest ją
usunąć przez filtr dolnoprzepustowy

66.

Co jest przyczyną powstawania spadków napięć w układzie zasilającym?

Pobierany z prostownika prąd daje spadki napięć na rezystancjach: transformatora, diody w
kierunku przewodzenia oraz dławika w filtrze.
Powyższe spadki napięć powodują obniżenie się napięcia wyjściowego prostownika U

0

w

miarę wzrostu prądu I

0

pobieranego przez obciążenie.

67.

Narysuj stabilizator równoległy - podaj warunek stabilizacji.

const

I

I

I

r

i

=

+

=

0

)

(

0

0

I

I

R

U

U

r

i

i

+

−

=

14

68.

Narysuj stabilizator szeregowy — podaj warunek stabilizacji.

const

R

R

I

r

i

=

+

)

(

0

const

R

R

I

U

U

r

i

i

=

+

−

=

)

(

0

0

69.

Narysuj charakterystykę zewnętrzną zasilacza bez stabilizatora.

70.

Narysuj charakterystykę zewnętrzną zasilacza ze stabilizatorem

71.

Zdefiniować wzmocnienie napięciowe.

Jest to stosunek napięcia wyjściowego wzmacniacza do napięcia wejściowego wzmacniacza.

we

wy

u

U

U

K

=

72.

Zdefiniować wzmocnienie prądowe.

Jest to stosunek prądu wyjściowego wzmacniacza do prądu wejściowego wzmacniacza.

we

wy

i

I

I

K

=

73.

Zdefiniować wzmocnienie mocy.

Jest to stosunek mocy na wyjściu wzmacniacza do mocy na wejściu wzmacniacza.

15

we

wy

p

P

P

K

=

wy

we

u

p

R

R

K

K

⋅

=

2

we

wy

i

p

R

R

K

K

⋅

=

2

74.

Wymień - jakie parametry charakteryzują wzmacniacz?

•

rezystancja wejściowa

•

rezystancja wyjściowa

•

wzmocnienie

•

pasmo przenoszenia

•

klasa pracy wzmacniacza

•

sprzężenie zwrotne

75.

Na czym polega sprzężenie bezpośrednie między stopniami wzmacniacza?

Poszczególne stopnie wzmacniacza są połączone bezpośrednio ze sobą- brak separacji (może
występować rezystor włączone w szereg miedzy wyjściem jednego stopnia a wejściem
drugiego)

76.

Na czym polega sprzężenie pojemnościowe między stopniami wzmacniacza?

Między wyjściem pierwszego stopnia wzmacniacza ,a wejściem drugie stopnia włączony jest
szeregowo kondensator .

77.

Na czym polega sprzężenie transformatorowe między stopniami wzmacniacza?

16

Wyjście pierwszego stopnia wzmacniacza połączone jest z drugim stopniem za pomocą
transformatora (dopasowanie energetyczne):

78.

Jakie możliwości daje stosowanie sprzężenia transformatorowego między

stopniami wzmacniacza?

Dopasowanie impedancji wejściowej i wyjściowej kolejnych stopni do siebie lub do
obciążenia . Dopasowanie energetyczne. Podłączenie dodatkowego kondensatora do uzwojeń
transformatora, spowoduje powstanie obwodu rezonansowego , dzięki któremu możemy
kształtować charakterystykę wzmacniacza.
79.

W jakich wzmacniaczach można stosować tylko sprzężenie bezpośrednie?

W wzmacniaczach prądu stałego oraz w wzmacniaczach scalonych.
80.

Co decyduje o tym, że wzmacniacz jest szeroko- lub wąskopasmowy?

Decyduje stosunek szerokości pasma do częstotliwości środkowej

0

f

B

81.

Jaka jest zależność pomiędzy wzmocnieniem a pasmem przenoszenia

wzmacniacza?

const

K

B

=

⋅

Czyli jak wzmocnienie rośnie to pasmo maleje i na odwrót.
82.

Co to jest - sprzężenie zwrotne?

Sprzężenie zwrotne jest to proces występujący wtedy gdy część sygnału (lub cały sygnał) z
wyjścia wraca na wejście.
83.

Co to jest - sygnał zwrotny?

Sygnał, który powraca z wyjścia na wejście jest sygnałem zwrotnym decydującym o
właściwościach sprzężenia zwrotnego
84.

Jakie sprzężenie zwrotne nazywamy sprzężeniem ujemnym?

Jeżeli sygnał wyjściowy jest odejmowany do wejściowego ,to takie sprzężenie nazywany
ujemnym. Następuje zmniejszenie wzmocnienia.
85.

Jakie sprzężenie zwrotne nazywamy sprzężeniem dodatnim?

Jeżeli sygnał wyjściowy jest dodawany do wejściowego ,to takie sprzężenie nazywany
dodatnim. Następuje zwiększenie wzmocnienia.
86.

Kiedy mamy sprzężenie zwrotne napięciowe?

Sprzężenie, w którym sygnał sprzężenia (zwrotny) jest proporcjonalny do napięcia
wyjściowego.
87.

Kiedy mamy sprzężenie zwrotne prądowe?

Sprzężenie, w którym sygnał sprzężenia (zwrotny) jest proporcjonalny do prądu
wyjściowego.
88.

Kiedy mamy sprzężenie zwrotne szeregowe?

Sprzężenie , w którym sygnał sprzężenia jest wprowadzany szeregowo z sygnałem

17

wejściowym.
89.

Kiedy mamy sprzężenie zwrotne równoległe?

Sprzężenie , w którym sygnał sprzężenia jest wprowadzany równolegle z sygnałem
wejściowym.
90.

Podać zależność na wzmocnienie układu ze sprzężeniem zwrotnym.

u

u

K

K

K

β

β

−

=

1

91.

Jaki jest cel stosowania modulacji?

Podstawowym celem modulacji jest nałożenie sygnałów zawierających pożądaną informację
na częstotliwość nośną. Nakładanie realizuje się po to, aby przesłać informację na tej
częstotliwości nośnej.
92.

Narysuj schemat blokowy układu modulacji.

93.

Co to jest - częstotliwość nośna?

Przebieg, za pomocą którego przesyła się sygnał, nosi nazwę przebiegu nośnego lub fali
nośnej.
94.

Wymienić - jakie są rodzaje modulacji?

•

modulacja amplitudy

•

modulacja częstotliwości

•

modulacja fazy

95.

Na czym polega modulacja amplitudy?

Polega na zakodowaniu sygnału informacyjnego w chwilowych zmianach amplitudy sygnału
nośnego (inaczej nazywanej falą nośną).Inaczej amplituda częstotliwości nośnej zmienia się
w takt zmian sygnału modulującego.
96.

Na czym polega 'modulacja częstotliwości?

Modulacja częstotliwości, czyli kodowanie informacji w fali nośnej przez zmiany jej
chwilowej częstotliwości, w zależności od sygnału wejściowego.
97.

Na czym polega modulacja fazy?

Czyli kodowanie informacji w fali nośnej przez zmianę jej chwilowej fazy, w zależności od
sygnału wejściowego.

18

98.

Co to jest - demodulacja?

Proces odtwarzania, po stronie odbiorczej, sygnału stanowiącego nośnik informacji, a użytego
po stronie nadawczej do zmodulowania przebiegu nośnego; d. jest procesem odwrotnym
modulacji. Sposób i technika d. uzależnione są od sposobu zmodulowania przebiegu nośnego.
Zadaniem demodulatora jest przetworzenie sygnału podanego na wejście, aby w jego wyniku
odzyskać sygnał (modulujący) użyteczny (który został zakodowany za pomocą modulacji) w
zmodulowanym sygnale wejściowym.
99.

W jakim celu stosuje się przemianę częstotliwości?

Można powiedzieć, że przemiana częstotliwości polega na przesunięciu częstotliwości
sygnału z anteny tak, aby żądany kanał pasował do wzmacniacza z dokładnymi obwodami
selektywnymi na jedną częstotliwość. Przesunięcie częstotliwości osiąga się przez zmieszanie
wzmocnionego sygnału z anteny z częstotliwością regulowanego generatora, tradycyjnie
nazywanego heterodyną.
100.

Narysuj schemat blokowy układu z przemianą częstotliwości

.