1. Jednostki ciśnienia.
paskal
megapaskal
bar
atmosfera fizyczna
atmosfera techniczna
milimetr słupa rtęci = Tor
milimetr słupa wody
2. Charakterystyka cieczy nienewtonowskich. Współczynnik lepkości.
Ciecze nienewtonowskie są to ciecze, których krzywe płynięcia nie są liniami prostymi. Ich lepkość często jest
nazywana lepkością pozorną lub strukturalną.
Ciecze nienewtonowskie można podzielić na trzy zasadnicze grupy:
- ciecze, których własności reologiczne nie zmieniają się w czasie (prędkość ścinania jest funkcją naprężenia
ścinającego;
- ciecze, których własności reologiczne zmieniają się w czasie (prędkość ścinania jest funkcją naprężenia
ścinającego i czasu);
- ciecze lepko- sprężyste, wykazujące oprócz własności lepkościowych i efekty sprężyste.
3. Prawo Archimedesa. Kryteria stateczności ciał pływających (częściowo zanurzonych).
Ciało pływające (częściowo zanurzone) będzie znajdowało się w stanie równowagi statecznej, jeśli wychylone z
położenia równowagi na skutek działania chwilowego momentu zewnętrznego powróci do położenia
pierwotnego.
Jeśli założy się, że ciężar ciała nie ulega zmianie, to po wychyleniu ciała z położenia równowagi, linia działania
siły wyporu nie pokrywa się z linią działania siły ciężkości. Pojawia się moment, który może przeciwdziałać
dalszemu wychyleniu (ciało stateczne) lub pogłębiać to wychylenie (ciało niestateczne).
Moment ten nosi nazwę momentu prostującego i wynosi:
gdzie:
l
– ramię prostujące
Punkt nazywamy metacentrum, punkt ten, gdy dąży do położenia. Odległość tego punktu od wysokości
położenia środka ciężkości nosi nazwę wysokości metacentrycznej i jest miarą stateczności ciała pływającego.
Wysokość metacentryczną wyraża się zależnością:
gdzie:
promień
metacentryczny
moment bezwładności
objętość ciała zanurzonego
wysokość położenia środka ciężkości
wysokość położenia środka wyporu
Jeśli:
– ciało jest stateczne
-
ciało jest niestateczne
4. Obliczanie sił naporu hydrostatycznego na ściany zakrzywione (powierzchnie dowolne).
- Napór na ściany zakrzywione (pow. dowolne).
Napór na ścianę zakrzywioną wyraża się, obliczając dwie składowe: poziomą i pionową naporu na tę
powierzchnię.
- składowa pozioma naporu
, na zakrzywioną powierzchnię w dowolnym, poziomym kierunku jest równa
naporowi na rzut tej powierzchni na płaszczyznę prostopadłą do rozpatrywanego kierunku (patrz obliczenia sił
naporu na ściany płaskie).
Linia działania naporu poziomego przechodzi przez środek naporu rzutu rozważanej powierzchni .
- składowa pionowa naporu
, jest równa ciężarowi ‘bryły ciekłej’ ograniczonej daną powierzchnią pionowymi
tworzącymi, poprowadzonymi przez jej kontur i zwierciadłem cieczy. Linie działania naporu pionowego
przechodzą przez środek ciężkości ‘bryły ciekłej’.
Napór wypadkowy jest sumą geometryczną naporu poziomego i pionowego.
5. Zasada zachowania pędu. Przykłady zastosowania.
Równanie Naviera – Stokesa
Dla płynów rzeczywistych, przy uwzględnieniu lepkości dynamicznej o współczynniku μ wektora, postać
równania zachowania pędu może być zapisana w formie:
gdzie:
jest tensorem jednostkowym
jest tensorem deformacji
Zasada zachowania pędu wykorzystywana jest dla określenia reakcji ścian przewodu na przepływającą ciecz,
reakcji cieczy wypływającej ze zbiornika, reakcji strumienia przepływającego przez dyszę (np. w silniku
odrzutowym) oraz reakcji cieczy na elementy maszyn przepływowych.
6. Równanie Bernoulliego dla cieczy rzeczywistych.
Równanie Daniela Bernoulliego dla rzeczywistego płynu (newtonowskiego) przy uwzględnieniu strat przepływu
wzdłuż linii prądu ma postać:
gdzie:
jest stratą przepływu, wyróżniając straty liniowe i lokalne.
Energia kinetyczna przepływu zwana wysokością rozporządzalną jest określona zależnością:
gdzie:
- jest współczynnikiem Coriolisa, określonym wzorem:
Jeśli ciecz lepka płynie rurociągiem (przewodem) to narastają straty przepływu wynikające z konieczności
pokonania sił stycznych. Występują zatem straty energii, które objawiają się spadkami ciśnienia wzdłuż drogi
przepływu, nie spada natomiast prędkość cieczy w rurociągu (pęd przepływającej cieczy). Potwierdza to
doświadczenie pokazane na rysunku:
7. Straty przepływu.
W przewodzie rurowym występują straty przepływu zwane tarciem hydraulicznym lub stratami ciągłymi oraz
straty w połączeniach przewodów. Straty energii dla rur o przekroju kołowym dla laminarnego przepływu w
rurze są opisane wzorem Darcy’ego:
gdzie jest współczynnikiem strat ciągłych zależnym od liczby Reynoldsa R
e
i od chropowatości wewnętrznych
ścian przewodu. Liczbę Reynoldsa dla przewodu o przekroju kołowym wyznacza się ze wzoru:
gdzie:
gdzie
jest lepkością kinematyczną płynu
, gdzie
lepkość dynamiczna.
Dodatkowo z wykładu:
– dla innych przepływów – turbulentnych wyznacza się doświadczalnie lub zakładając określony model
turbulencji.
, kształtu stanu powierzchni
Straty dzielą się na straty w przewodach (liniowe, lepkości) i straty lokalne. Wielkość strat lokalnych określa
zależność:
Gdzie:
-
współ. Strat lokalnych, miejscowych
Określa się go na podstawie badań lub w oparciu o analizę przepływu nielepkiego. Stary lokalne związane ze
zmianą geometrii przewodu (rozszerzenie, przewężenie), kierunku przepływu, zaburzeniami związanymi z
armaturą (zawory, kryzy, zasuwy), rozgałęzienia przewodów, itp.
Współczynnik start dla przepływu turbulentnego:
8. Charakterystyka układu pompowego. (rura + pompa =układ pompowy)
1.
2. Punkt pracy układu pompowego.
3.