2002m humanistyczny standard lady archeologow arkusz

EGZAMIN

W TRZECIEJ KLASIE GIMNAZJUM

Z ZAKRESU PRZEDMIOTÓW HUMANISTYCZNYCH

L¹dy archeologów

Instrukcja dla ucznia

Sprawd, czy zestaw egzaminacyjny zawiera 13 stron.

Ewentualny brak stron lub inne usterki zg³o nauczycielowi.

2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi

wpisz swój kod i datê urodzenia.

Czytaj uwa¿nie wszystkie teksty i zadania.

Rozwi¹zania zapisuj d³ugopisem lub piórem z czarnym lub granatowym

tuszem/atramentem. Nie u¿ywaj korektora.

W zadaniach od 1. do 20. s¹ podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D.
Odp

owiada im nastêpuj¹cy uk³ad kratek na karcie odpowiedzi:

Wybierz tylko

jedn¹ odpowied i zamaluj kratkê z odpowiadaj¹c¹ jej

liter¹ - np. gdy wybra³e odpowied "A":

Staraj siê nie pope³niaæ b³êdów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale je¿eli

siê pomylisz,

b³êdne zaznaczenie otocz kó³kiem i zaznacz inn¹ odpowied.

Rozwi¹zania zadañ od 21. do 29. zapisz czytelnie i starannie
w

wyznaczonych miejscach. Pomy³ki przekrelaj.

Redaguj¹c odpowiedzi do zadañ, mo¿esz wykorzystaæ miejsca opatrzone
napisem Brudnopis

. Zapisy w brudnopisie nie bêd¹ sprawdzane

i oceniane.

UZUPE£NIA ZESPÓ£

NADZORUJ¥CY

WPISUJE UCZEÑ

dysleksja

MAJ 2002

Powodzenia!

Czas pracy:

120 minut

Liczba punktów

do uzyskania: 50

GH-A1-021

KOD UCZNIA

DATA URODZENIA UCZNIA

dzieñ miesi¹c

rok

Tekst I

Orszak posuwa siê jakby po gzymsie wykutym z boku ska³y, wreszcie zatrzymuje siê na

obszernym placu o kilkanacie piêter nad dnem w¹wozu. Tu znajduj¹ siê drzwi prowadz¹ce

do podziemnego grobu, który budowa³ sobie faraon przez trzydzieci lat panowania. Grób ten

to ca³y pa³ac z komnatami dla pana, rodziny i s³u¿by, z jadalni¹, sypialni¹ i ³azienk¹,
z kaplicami po

wiêconymi ró¿nym bogom, a nareszcie - ze studni¹, gdzie na wieki spocznie

mumia faraona. Przy blasku jaskrawych pochodni widaæ ciany wszystkich komnat pokryte
modlitwami i

obrazami, które odtwarzaj¹ wszystkie zajêcia i rozrywki zmar³ego: polowania,

budo

wê wi¹tyñ i kana³ów, triumfalne przejazdy, uroczystoci odprawiane na czeæ bogów,

walki wojsk z nieprzyjació³mi, pracê ludu... Nie doæ na tym: pokoje bowiem s¹ zastawione
sprz

êtami, naczyniami, wozami i broni¹, kwiatami, miêsem, ciastem i winem, ale jeszcze

znajduje siê w nich mnóstwo pos¹gów. S¹ to liczne wizerunki Ramzesa XII, jego kap³anów,
mini

strów, kobiet, ¿o³nierzy i niewolników. Pan bowiem i na tamtym wiecie nie mo¿e siê

obejæ bez kosztownych sprzêtów, wykwintnego jad³a i wiernej s³u¿by.

Boles³aw Prus, Faraon, t. II, Warszawa 1963.

Odkrycie przez Cartera [brytyjskiego uczonego ¿yj¹cego w latach 1873-1939] niemal

nienaruszonego grobu Tutenchamo

na sta³o siê miêdzynarodow¹ sensacj¹. Archeologia

zyska³a obfite ród³o wiedzy o staro¿ytnym Egipcie, a cudowne wyposa¿enie grobu

oczarowa³o szerok¹ publicznoæ. Carter tak opisywa³ moment wejcia do grobowca:

Wsun¹³em wiecê i zajrza³em do rodka, lord Carnarvon, lady Evelyn i Callender stali wokó³

mnie w trwo¿nym oczekiwaniu na to, co powiem. Z pocz¹tku nic nie mog³em zobaczyæ, ciep³e
powietrze ucho

dz¹ce z wnêtrza komory spowodowa³o, ¿e p³omieñ wiecy migota³, lecz

wkrótce w zasiêgu mojego wzroku wy³oni³y siê z ciemnoci szczegó³y komnaty - dziwaczne

zwierzêta, pos¹gi i z³oto - wszêdzie blask z³ota. Przez chwilê, która musia³a byæ wiecznoci¹

dla tych, którzy stali obok mnie, zamar³em oniemia³y z zachwytu.

Thomas Hoving, Tutenchamon za kulisami odkrycia, Warszawa 1991.

Zadanie 1. (0 – 1)
Najodpowiedniejszym synonimem wyrazu faraon jest:

A. ksi¹¿ê,
B. namiestnik,
C. minister,
D. król.

Zadanie 2. (0 – 1)

Grób faraona znajdowa³ siê w miejscu:

A. wyklêtym,

B. trudno dostêpnym,
C. dobrze oznakowanym,
D. zakazanym.

Strona 2 z 13

Zadanie 3. (0 – 1)

W grobie faraona informacje o jego ¿yciu by³y zawarte:

A. na ciennych malowid³ach,

B. w papirusowych ksiêgach,
C. na rytualnych naczyniach,

D. w wyrzebionych wizerunkach.

Zadanie 4. (0 – 1)

Wyposa¿enie grobu faraona wiadczy³o o:

A. dobrym zabezpieczeniu,

B. lêku Egipcjan przed mierci¹,

C. ochronie pami¹tek po zmar³ym,

D. trosce o ¿ycie wieczne zmar³ego.

Zadanie 5. (0 – 1)
We fragmencie Faraona

B. Prusa dominuj¹:

A. powtórzenia,
B. wyliczenia,
C. apostrofy,
D. pytania retoryczne.

Zadanie 6. (0 – 1)

Z tekstu T. Hovinga wynika, ¿e odkrywcami grobu Tutenchamona byli:

A. Egipcjanie,
B. Francuzi,
C. Anglicy,
D. Amerykanie.

Zadanie 7. (0 – 1)

Odnalezienie grobu Tutenchamona przyczyni³o siê do:

A. poszerzenia wiedzy o kulturze Egiptu,

B. potêpienia archeologów przez opiniê spo³eczn¹,

C. zakazu badañ archeologicznych w Egipcie,

D. powstania nowej ga³êzi wiedzy.

Zadanie 8. (0 – 1)

Który z cytatów wyra¿a emocjê?

A.

Wsun¹³em wiecê i zajrza³em do rodka,

z pocz¹tku nic nie mog³em zobaczyæ,

zamar³em oniemia³y z zachwytu,

p³omieñ wiecy migota³.

Strona 3 z 13

Zadanie 9. (0 – 1)

Dla naukowców groby staro¿ytnych Egipcjan maj¹ przede wszystkim wartoæ:

A. historyczn¹,

B. polityczn¹,

C. religijn¹,

D. ekonomiczn¹.

Tekst II

Heinrich Schliemann otworzy³ Iliadê i przeczyta³ raz jeszcze wiersze o straszliwej walce

Achillesa z Hektorem. O tym, jak Hektor ucieka³ przed mia³ym biegaczem i jak obydwaj

miasto potrójnym okr¹¿yli skokiem. Przeby³ opisan¹ w Iliadzie drogê i znalaz³ zbocze tak

strome, ¿e musia³ zeñ z³aziæ na czworakach. To utwierdzi³o go w przekonaniu, ¿e Homer,
którego opi

sy terenu traktowa³ tak, jakby chodzi³o o najcilejsz¹ topografiê wojskow¹, nie

móg³ pomyleæ o tym, ¿eby jego bohaterowie zbiegali z tego zbocza potrójnym skokiem.
Z zegarkiem w jednym i Homerem w

drugim rêku odmierzy³ drogê miêdzy pagórkiem, który

kryæ mia³ w sobie Trojê, a przyl¹dkiem, gdzie staæ mia³y okrêty Achajów. ledzi³ przebieg

pierwszego dnia bitwy trojañskiej, tak jak opiewa j¹ Iliada od drugiej do siódmej pieni,

i obliczy³, ¿e gdyby Troja le¿a³a tu, w Bunarbaszi, Achajowie musieliby w ci¹gu dziewiêciu

godzin walk przebiec nie mniej ni¿ 84 kilometry! Prawdziwe lady znajdowa³y siê gdzie
in

dziej. Schliemann odnalaz³ Trojê blisko wioski Hissarlik, gdzie wzgórze opada³o ³agodnym

szerokim stokiem, wiêc Hektor i Achilles, obiegaj¹c trzykrotnie miasto, musieli przebyæ

tylko 15 kilo

metrów. Odkrycie to by³o triumfem archeologa, ale i zarazem triumfem Homera,

bo zosta³o udowodnione, ¿e faktycznie niegdy istnia³o to, co przypisywano wy³¹cznie
wy

obrani poety.

C. W. Ceram, Bogowie, groby i uczeni, Warszawa 1967.

Zadanie 10. (0 – 1)

Schliemann szuka³ w Iliadzie informacji o:

A. bohaterach wojny,

B. po³o¿eniu Troi,
C. flocie Greków,
D. przebiegu wojny.

Zadanie 11. (0 – 1)

Przywo³uj¹c postacie Hektora i Achillesa, Schliemann analizowa³:

A. psychikê bohaterów,

B. taktykê walki,
C. czas pojedynku,

D. przebyt¹ odleg³oæ.

Strona 4 z 13

Zadanie 12. (0 – 1)

W odnalezieniu Troi pomog³o Schliemannowi:

A. zapoznanie siê z histori¹ Grecji,

B. ustalenie miejsca postoju greckich okrêtów,

C. wykonanie dok³adnych pomiarów terenu,
D. wykorzystanie mapy terenu opisanego w Iliadzie.

Zadanie 13. (0 – 1)

Odkrycie Troi by³o triumfem Homera, poniewa¿ potwierdzi³o:

A. barwnoæ jego wyobrani,

B. prawdziwoæ jego opisu Troi,
C. istnienie Achillesa i Hektora,

D. przebieg wojny trojañskiej.

Zadanie 14. (0 – 1)

Potêga staro¿ytnej Grecji opiera³a siê na:

A. rolnictwie i hodowli,
B. dyplomacji,
C. kolonizacji i handlu,
D. sztuce.

Zadanie 15. (0 – 1)

Wyrazem o innej budowie s³owotwórczej ni¿ trzy pozosta³e jest:

A. grafolog,
B. archeolog,
C. kulturoznawca,
D. historyk.

Tekst III

Gdy od dawna drzemi¹cy wulkan Wezuwiusz wybuch³

24 sierpnia 79 r. n.e., mieszkañcy rzymskich miast Pompejów i Herkulanum zostali zupe³nie

zaskoczeni. Gor¹cy popió³ godzinami pada³ na Pompeje, a¿ zakry³ je ca³kowicie na kilka
metrów.
Z czasem o Pompejach zapomniano. W V wieku n

.e. upad³ Rzym, ale legenda o zaginionym

miecie przetrwa³a ponad tysi¹c lat. W 1860 roku profesor archeologii Giuseppe Fiorelli zaj¹³

siê wykopaliskami w Pompejach. Po ods³oniêciu ulic przyst¹pi³ do sporz¹dzenia planu miasta.

W jego zachodniej czêci znajdowa³y siê: forum otoczone wi¹tyniami i budynkami

u¿ytecznoci publicznej (by³y to m. in. ³anie) oraz teatr i na wschodnim krañcu - amfiteatr.
Po

zosta³¹ czêæ miasta wype³nia³y budynki prywatne. Poza murami przy wybrukowanych

dro

gach znajdowa³y siê cmentarze. Pompeje otacza³ trzykilometrowej d³ugoci mur

z omioma bramami. Od pó³nocy i wschodu w murze zbudowano wie¿e obserwacyjne.

Miasto le¿a³o zaledwie piêæset metrów od morza. Po wprowadzeniu w cesarstwie tak

Strona 5 z 13

zwanego pax Romana (pokoju rzym

skiego) czêciowo rozebrano mury obronne, a na ich

miejscu powsta³y usytuowane na tarasach eleganckie wille z piêknym widokiem na morze.

Fiorelli jest znany przede wszystkim jako twórca odlewów gipsowych postaci

zasypanych w

Pompejach. W popio³ach przetrwa³y bowiem odciski cia³, tote¿ do

zachowanych wg³êbieñ wlewa³ on pod cinieniem p³ynny gips. W ten sposób odtwarza³

równie¿ przedmioty i korzenie drzew. Przyczyni³ siê do poznania warunków ¿ycia
w

antycznym miecie rzymskim.

Peter Connolly, W Pompejach

, Wroc³aw 1992.

Zadanie 16. (0 – 1)

Odkrycie Pompejów pozwoli³o lepiej poznaæ:

A. ¿ycie w rzymskim miecie,

B. ród³o potêgi cesarstwa,

C. przyczynê klêski Rzymu,

D. legendy o zaginionym miecie.

Zadanie 17. (0 – 1)
Z tekstu

wynika, ¿e Rzymianie:

A. lekcewa¿yli higienê osobist¹,

B. chowali zmar³ych w obrêbie miasta,

C. nie interesowali siê sztuk¹,
D. budowali brukowane drogi.

Zadanie 18. (0 – 1)

S³awê przynios³o G. Fiorellemu:

A. podanie przyczyny zag³ady Pompejów,
B. opisa

nie swoich odkryæ,

C. odnalezienie dawnej kultury,

D. stworzenie odlewów cia³ i rzeczy.

Zadanie 19. (0 – 1)
Tekst III zawiera:

A. streszczenie,
B. opis,
C. wywiad,
D. dialog.

Zadanie 20. (0 – 1)

W staro¿ytnych miastach forum by³o miejscem:

A. wystêpów teatralnych,

B. zgromadzeñ,
C. walk gladiatorów,
D. modlitw.

Strona 6 z 13

Georgio de Chirico, Dwóch archeologów, [za:] Wielcy malarze, nr 133.

Zadanie 21. (0 – 1)

Siedz¹ce postacie s¹ podobne do pos¹gów. Wyjanij, co wiadczy o tym podobieñstwie.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 22. (0 – 1)

Dlaczego archeolodzy nie maj¹ twarzy, a miniatury zabytków przys³aniaj¹ ich cia³a?

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Strona 7 z 13

Zadanie 23. (0 – 1)

Na trzech fotografiach przedstawiono przyk³ady dzie³ nawi¹zuj¹cych do sztuki
egip

skiej, greckiej i rzymskiej. Jak¹ funkcjê pe³ni³y w staro¿ytnoci obiekty

architektonicz

ne, które zainspirowa³y twórców tych dzie³?

Fotografia A Fotografia C

Piramida stoj¹ca przed Luwrem w Pary¿u

Fotografia B

Kolumna Zygmunta III Wazy
w Warszawie

Wielki £uk w dzielnicy La Defense w Pary¿u

Fotografia A - ..............................................................................................................................

Fotografia B - ..............................................................................................................................

Fotografia C - ..............................................................................................................................

Strona 8 z 13

Strona 9 z 13

Tekst IV

Stanis³aw Grochowiak Archeologia

(...)

Widzia³em we nie l¹d archeologów,

Gdy obracaj¹c wiatrakami ³opat,

Z popio³ów krêc¹c konopiaste bicze,
Grób otwierali jak królewski poród.

Wreszcie u g³ównej katakumby progu

Stanêli ufni, a gdy kurz ju¿ opad³,

Starczyæ musia³y za ca³e zdobycze

Koci wiec¹ce w pustelni otworu.

Nie po to przyszli. Ale po cz³owieka

Przydatki pró¿ne

, którymi obrasta

Odmiennoæ nasza na ³¹kach cmentarzy,

Czy dzie³em bêdzie, czy skargi wiadectwem. (...)

Stanis³aw Grochowiak, Nie by³o lata II, Warszawa 1994.

pró¿ne przydatki – przedmioty wk³adane do grobowców

Zadanie 24. (0 – 1)

Wypisz cytat, w którym zosta³ przedstawiony w³aciwy cel poszukiwañ archeologów.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 25. (0 – 1)

W opisie pracy archeologów poeta wykorzysta³ przenonie. Wypisz z tekstu jedn¹ z nich.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 26. (0 – 1)
Na podstawie jednego z tekstów zamieszczonych w arku

szu wyjanij zwiêle, dlaczego

archeolodzy uwa¿aj¹ pró¿ne przydatki za najwa¿niejsze.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 27. (0 – 2)

Napisz tekst, który zosta³by zamieszczony w encyklopedii jako objanienie has³a
„archeologia”.

archeologia - .................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Zadanie 28. (0 – 5)

Napisz notatkê do kroniki szkolnej zawieraj¹c¹ informacje o przebiegu wycieczki do

muzeum sztuki staro¿ytnej. Uwzglêdnij tak¿e swoje wra¿enia z pobytu w tym muzeum.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Strona 10 z 13

Zadanie 29. (0 – 17)

Warto poznawaæ dorobek naszych przodków.

Napisz rozprawkê, w której ustosunkujesz siê do tej opinii. Odwo³aj siê do trzech
przy

k³adów osi¹gniêæ cywilizacyjnych (jednego z arkusza i dwóch w³asnych).

Pamiêtaj, ¿e twoja praca zostanie sprawdzona, jeli bêdzie zgodna z tematem i zajmie co
naj

mniej po³owê wyznaczonego miejsca.

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Strona 11 z 13

Strona 12 z 13

Strona 13 z 13

Brudnopis

........................................................................................................................................

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
2002m humanistyczny standard lady archeologow odpowiedzi
2002m humanistyczny standard lady archeologow opis
2002m matematyczno przyrodniczy standard poznaj zainteresowania opis
CKE 2005 Oryginalny arkusz egzaminacyjny humanistyczne odp
ODPOWIEDZI DO ARKUSZA TESTU HUMANISTYCZNEGO 2009, ۞ TEST GIMNAZJUM
arkusz szkolny humanistyczny
arkusz powiatowy humanistyczny
Humanistyczne arkusz
Egzamin Gimnazjalny 2010 test humanistyczny arkusze POBIERZ
CKE 2003 Oryginalny arkusz egzaminacyjny humanistyczne
EGZAMIN GIMNAZJALNY!-CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA! ARKUSZ I ODPOWIEDZI!, Część humanistyczna - odp

więcej podobnych podstron