Piernikowa Aleja Gwiazd

W deptaku przed

Dworem Artusa

znajduje się zainicjowana w 2003 roku Piernikowa

Aleja Gwiazd. W tablicach w formie piernikowej "

katarzynki

" znajdują się autografy

znanych osób wywodzących się czy związanych z Toruniem, których wybitne
osiągnięcia rozsławiają miasto w Polsce i na świecie.

Po obu stronach "tablicy-matki", na której
widnieje inskrypcia "Piernikowa Aleja
Gwiazd", logo miasta Torunia oraz logo
fabryki cukierniczej "Kopernik" znajdują
płyty z autografami.
Co roku z udziałem bohaterów i w uroczystej
oprawie odsłaniane są dwie kolejne
"katarzynki".
W ciągu trzech pierwszych edycji odsłonięto
autografy

Aleksandra Wolszczana

,

astronoma, Leszka Balcerowicza, ekonomisty, Reginy Smendzianki, pianistki oraz
aktorów: Grażyny Szapołowskiej, Małgorzaty Kożuchowskiej i Bogusława Lindy.

Grażyna Szapołowska

(1953- ) - aktorka teatralna, filmowa. Absolwentka warszawskiej PWST w 1977
roku. Po studiach zaczęła występować w Teatrze Narodowym w Warszawie, gdzie
zagrała m.in. Księżniczkę w "Śnie Srebrnym Salomei" Słowackiego. Na dużym
ekranie najbardziej znaczące kreacje stworzyła w "Innym spojrzeniu" Karoly'ego
Makka (1952, prod. węgierska), "Nadzorze" Wiesława Saniewskiego (1983), "Bez
końca" (1985) i wspomnianym "Krótkim filmie o miłości" (1988) Krzysztofa

Kieślowskiego, w filmie Andrzeja Barańskiego "Tabu" (1987), a ostatnio w
"Kronikach domowych" Leszka Wosiewicza (1997). Do ważnych filmów w dorobku
aktorki zaliczają się także: "Przed odlotem", "Lata dwudzieste... lata trzydzieste", "W
starym dworku czyli niepodległość trójkątów", "Szirmok, viragok, koszoruk" (prod.
węgierska), "Medium", "Magnat", "La condanna" (prod. włoska), "Lebewohl
Fremde" (prod. niemiecka), "Wild Obsession" (prod. włoska), "Piękna nieznajoma",
"Abissinia" (prod. włoska, TVP: "Abisynia', "Brat naszego Boga". W pamięci
widzów aktorka zapisała się również rolami w "Wielkim Szu", "Hanussenie" (prod.
węgiersko-niemiecka) oraz w filmie "Opowieść o Dziadach Adama Mickiewicza.
Lawa".
Na szklanym ekranie oglądaliśmy Grażynę Szapolowską m.in. w spektaklach Teatru
TV: "Opowieść zimowa", "Edith i Marlene" (w reż. Marty Meszaros), "Disneyland",
"Eskapada", "Biała noc" i "Don Juan"; w serialach: "Czterdziestolatek", "Najdłuższa
wojna nowoczesnej. Europy", "Biała wizytówka" i wspomniany "Plac Hiszpański"
(prod. włoska).

Aleksander Wolszczan

(1946- ) - astronom; absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Urodzony w
Szczecinku. Od 1982 roku przebywa w USA. Początkowo pracownik Cornell
University w Ithaca oraz Princeton University, następnie profesor University of
Pennsylvania w

Filadelfii

. Od 1994 roku kieruje astronomią na Uniwersytecie

Mikołaja Kopernika, od 1997 dyrektor

Centrum Astronomicznego UMK w

Piwnicach

; od 1994 roku członek Polskiej Akademii Nauk.

Prowadząc w Arecibo (Portoryko) obserwacje, za pomocą największego na świecie
radioteleskopu, odkrył w 1990 roku pulsar PSR B1257+12. W 1992 roku wysunął
oficjalnie twierdzenie o istnieniu wokół pulsara układu planetarnego. Doniesienie to
spotkało się ze sceptycznym przyjęciem części uczonych. W 1994 roku w wyniku
dalszych badań opublikował nowe dane dotyczące odkrytego przez siebie
pozasłonecznego układu planetarnego, potwierdzające odkrycie.
W 1992 roku otrzymał Nagrodę Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej.

Małgorzata Kożuchowska

(1971- ) - aktorka teatralna (Teatr Dramatyczny w Warszawie), filmowa.
Absolwentka warszawskiej PWST w 1993 roku. Wystapiła w takich filmach jak
"Kiler", "Kiler-ów 2-óch" oraz "Wtorek".

Bogusław Linda

(1952- ) polski aktor teatralny, filmowy, telewizyjny, reżyser. Jeden z
najpopularniejszych polskich aktorów lat 90. XX w. Absolwent krakowskiej PWST w
1974 roku. Krótko, bo tylko dwa sezony pracował w Starym Teatrze w Krakowie,
skąd przeniósł się do Wrocławia, w którym zagrał wymarzoną rolę Hamleta W.
Szekspira.
Był laureatem Nagrody Teatralnej na XXI Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych
Wrocław 1980 za rolę Rawskiego w sztuce T. Łubieńskiego "Koczowisko". Od
początku 1983 roku występował w Teatrze Studio w Warszawie, ale powoli
odchodził ze sceny na rzecz filmu. Na ekranie debiutował w 1976 roku w filmie
"Dagny" (produkcja polsko-norweska). Często nagradzany za kreacje aktorskie np. w
filmach "Kobieta samotna" (1981, TV), "Przypadek" (1981, premiera w 1987),
"Kroll" i "Kanalia" (1991).
Wystąpił ponadto w filmach: "Człowiek z żelaza" (1981), "Danton" (1982), "Matka
Królów" (1982), "Eskimosce jest zimno" (1983, Węgry), "W zawieszeniu" (1987),
"Zabij mnie, glino" (1988), "Cienie" (1988), "Ostatni dzwonek" (1989), "Pamiętnik
znaleziony w garbie" (1992), "Psy" (1992), "Psy 2. Ostatnia krew" (1993),
"Prowokator" (1995), "Słodko gorzki" (1996), "Zabić Sekala" (1997), "Szczęśliwego

Nowego Jorku" (1997), "Billboard" (1998), "Demony wojny wg Goi" (1998),
"Operacja Samum" (1999), "Pan Tadeusz" (1999), "Quo Vadis" (2000), "Haker"
(2001), "Stacja" (2001).
Linda jest także reżyserem filmów: Koniec (1987, w telewizji w 1990), Seszele
(1989), Sezon na leszcza (2000). Wyreżyserował również 2 spektakle teatralne:
Przedstawienie pożegnalne (Teatr Studio, 1985) i Moliere (Teatr im. Julisza Osterwy,
1986).

Regina Smendzianka

(1924- ) pianistka i pedagog, urodzona w Toruniu.
Naukę gry na fortepianie rozpoczęła w wieku czterech lat. Jako ośmiolatka zapisała
się do Konserwatorium Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego w Toruniu. Mając
10 lat na konkursie Młodych Talentów w Warszawie uzyskała nagrodę i dyplom
honorowy. Cztery lata później w Toruńskim Teatrze Miejskim dała swój pierwszy
publiczny występ z orkiestrą. Po wybuchu wojny przeprowadziła się z rodziną do
Krakowa. Studiowała grę na fortepianie w klasie Henryka Sztompki w Państwowej
Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie, którą ukończyła z najwyższym
odznaczeniem w 1948 roku. W 1949 roku została laureatką XI nagrody IV
Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina w Warszawie.
Następnie w latach 1950-1955 odbyła studia uzupełniające pod kierunkiem
Zbigniewa Drzewieckiego.
Karierę pianistyczną rozpoczęła debiutem 28 marca 1947 roku w Filharmonii
Krakowskiej z udziałem Jana Krenza jako dyrygenta. Koncertowała we wszystkich
krajach europejskich, a także na Bliskim i Dalekim Wschodzie oraz w obu
Amerykach.
W repertuarze Reginy Smendzianki, który obejmuje wszystkie gatunki i formy
muzyki fortepianowej, ważne miejsce zajmują dzieła kompozytorów polskich.
Regina Smendzianka rozpoczęła działalność pedagogiczną w 1964 roku w
krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. Od 1966 roku do emerytury
prowadziła klasę fortepianu w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie,
piastując jednocześnie w latach 1972-1973 funkcję rektora oraz w latach 1972-1996 -
kierownika Katedry Fortepianu II, od 1985 roku z tytułem profesora zwyczajnego. W
1997 roku otrzymała tytuł honorowego profesora, zaś w 2002 roku - tytuł doctora

honoris causa Akademii Muzycznej w Warszawie.
Utrzymuje kontakty z Toruńską Orkiestrą Symfoniczną oraz Zespołem Szkół
Muzycznych w Toruniu.

Leszek Balcerowicz

(1947- ) ekonomista. Urodził się w Lipnie w 1947 roku. Wkrótce przeniósł się do
Torunia gdzie ukończył II Liceum Ogólnokształcące. W roku 1970 ukończył z
wyróżnieniem Wydział Handlu Zagranicznego w Szkole Głównej Planowania i
Statystyki (obecnie Szkoła Główna Handlowa) w Warszawie.
W 1974 roku uzyskał tytuł MBA w St. John's University w Nowym Jorku, a w 1975
roku obronił pracę doktorską w SGPiS.
Przebywał na stażach naukowych m.in. w University of Sussex (1985) i w
Uniwersytecie w Marburgu (1988). W październiku 1992 roku został profesorem
Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, a rok później kierownikiem Katedry
Międzynarodowych Studiów Porównawczych. Wykładał na uczelniach całego świata,
m.in. w Austrii, Francji, Wielkiej Brytanii, Belgii, Niemczech, na Węgrzech, w
Szwecji, Japonii, Czechach, Indiach, we Włoszech, na Ukrainie, Litwie i w Stanach
Zjednoczonych. Jest autorem licznych książek i publikacji ekonomicznych. We
wrześniu 1989 roku, objął stanowisko wicepremiera i ministra finansów w
pierwszym niekomunistycznym rządzie. Opracował i realizował plan szybkiej
stabilizacji i transformacji pogrążonej w kryzysie gospodarki polskiej, powszechnie
znany jako "Plan Balcerowicza". Pełnił swoje funkcje do grudnia 1991 roku.
W roku 1992 został, jako pierwszy przedstawiciel Europy Środkowo-Wschodniej,
wyróżniony prestiżową nagrodą Ludwika Erharda. Otrzymał tytuł Doktora Honoris
Causa kilku uniwersytetów na świecie, w tym Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w
Toruniu w 1998 roku. 22 grudnia 2000 roku Sejm RP powołał Leszka Balcerowicza
na stanowisko Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
W 2003 roku przeniósł toruński oddział Narodowego Banku Polskiego do
Bydgoszczy.
W styczniu 2004 roku prestiżowy brytyjski miesięcznik "The Banker" przyznał
Leszkowi Balcerowiczowi tytuł bankiera roku w kategorii banków centralnych
Europy; w październiku 2004 roku wyróżniony został nagrodą Emerging Markets
Awards dla najlepszego prezesa banku centralnego w Europie Środkowowschodniej.

Janusz Leon Wiśniewski

(1954- ) - rybak dalekomorski, doktor informatyki, doktor habilitowany chemii;
program komputerowy, który napisał, stosuje większość najważniejszych firm
chemicznych w świecie; obecnie mieszka i pracuje dla amerykańskiej firmy IT we
Frankfurcie nad Menem; współredaguje naukowe czasopismo chemoiczno-
informatyczne ("Molecules") wydawane w Internecie; profesor Pomorskiej Akademii
Pedagogicznej w Słupsku. W wolnym czasie pisze beletrystykę. Wydał w Polsce
dwie książki: "Samotność w Sieci" oraz "Zespoły Napięć". Obie stały się
bestsellerami.

zespół "Republika"

(1981-2001) - jedna z najciekawszych i najlepszych grup na polskiej scenie
rockowej. Nowoczesne i awangardowe rozwiązania muzyczne oraz świetne teksty
lidera Grzegorza Ciechowskiego sprawiły, że już w 1982 roku grupa stała się sławna.
Muzycy często gościli w radiowej Trójce nagrywając nowe utwory, które królowały
na listach przebojów. Wzmożona działalność koncertowa oraz wydanie kilku singli
spowodowały, że zespół zdobył rzesze fanów w całej Polsce. Sprzyjała temu otoczka
wygenerowana przez muzyków - Republikanie ubierali się na czarno, a koncerty
charakteryzowała prostota scenograficzna i oszczędne zachowania muzyków. Po
przerwie w latach 1986-1990 zespół wznowił działalność koncertem
podsumowującym dokonania polskiego rocka na festiwalu w Opolu. Rozpad zespołu

spowodowała nagła śmierć Ciechowskiego w grudniu 2001 roku. Ciechowskiemu
poświęcony jest pomnik stojący przez klubem "Od Nowa", w którym działalność
zespołu rozpoczynała się (patrz:

Toruńskie pomniki

). Po śmierci Grzegorza

Ciechowskiego Rada Miasta Torunia podjęła uchwałę o powołaniu

nagrody

artystycznej

jego imienia przyznawanej corocznie młodym twórcom.

Stefania Toczyska

(1943- ). Stefania Toczyska (mezzosopran) jest gwiazdą najwspanialszych scen
operowych świata. Urodziła się w 1943 w Grudziądzu. Co prawda nie mieszkała w
Toruniu, ale to tu właśnie - jak sama przyznaje – zaczęło się jej spotkanie z muzyką
klasyczną. Uczęszczała do toruńskiej średniej szkoły muzycznej, do której dojeżdżała
z rodzinnego miasta. Dyplom w zakresie śpiewu uzyskała w 1968 r. Studiowała w
Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Gdańsku.
Zadebiutowała w 1972 w Operze Bałtyckiej partią Jadwigi w "Strasznym dworze"
Moniuszki. Stworzyła tam wiele kreacji. Laury międzynarodowych konkursów
wokalnych w Tuluzie, Paryżu i s-Hertogenbosch otworzyły jej drogę do
międzynarodowej kariery, którą zapoczątkowała w 1977 r. kreacją Amneris w
"Aidzie" Verdiego na scenie w Bazylei.
Występuje na stałe w wiedeńskiej Staatsoper. Śpiewała m.in. w Metropolitan Opera
w Nowym Jorku, Covent Garden w Londynie, Teatro San Carlo w Lizbonie,
Deutsche Oper w Berlinie, Operze Paryskiej, w teatrach operowych Hamburga,
Rzymu, Genewy, Zurichu i San Francisco.
Partnerowali jej m.in.: Monserrat Caballé, Leontyne Price, José Carreras, Placido
Domingo, Nicolai Gedda i Luciano Pavarotti. Mieszka na stałe w Wiedniu, ale
zawsze chętnie przyjmuje zaproszenia scen polskich.

Jan Kusiewicz

W latach wojny artysta został aresztowany w Toruniu przez gestapo i przewieziony
do obozu w Stutthoffie. Cudem uniknął śmierci. Po powrocie do Torunia rozpoczął
naukę śpiewu w szkole muzycznej w klasie Konstancji Święcickiej. Musiał jednak
wspierać finansowo liczną rodzinę, pracował więc w magistracie.
Gdy wygrał przesłuchania do tworzonego w Gdańsku Studia Operowego, przeniósł
się na stałe do Trójmiasta. W krótkim czasie stał się pierwszym tenorem Opery
Bałtyckiej. Wielki rozgłos przyniosła mu rola Jana Kiepury w filmie "Pamiętnik pani
Hanki". Na artystyczną emeryturę Jan Kusiewicz odszedł już 30 lat temu w pełni sił
twórczych. Chciał, żeby pamiętano go z najlepszej strony. W tym roku kończy 85 lat.
Miejsce w Piernikowej Alei będzie znakomitym prezentem na jego jubileusz.

Janina Ochojska

(1955- )
Urodziła się w Gdańsku, ale do Torunia przyjechała, by studiować astronomię na
UMK. Następnie była pracownikiem Pracowni Astrofizyki PAN w Centrum
Astronomicznym. Aktywnie działała również w Duszpasterstwie Akademickim oo.
jezuitów i zaangażowała się w powstanie toruńskiej Solidarności. Od urodzenia
dotknięta chorobą, zdawała się na nią nie zważać i zawsze pochłonięta była
działalnością na rzecz innych. W 1984 r. wyjechała do Francji na operację. Tam
zetknęła się z ideą pomocy humanitarnej. Najpierw działała jako wolontariuszka dla
fundacji EquiLibre, później utworzyła polski oddział tej organizacji. W 1994 roku

założyła Polską Akcję Humanitarną. Nie sposób policzyć istnień ludzkich, które
dzięki swojej wielkiej wrażliwości i determinacji uratowała. "Wierzę w to, że nie
trzeba być politykiem, żeby zmieniać świat na lepsze. Ale żeby go zmieniać, trzeba go
poznawać" - mówi Janina Ochojska.

Jacek Yerka

(1952- )
Jest rodowitym torunianinem. Jego rodzice - plastycy - zarazili go pasją tworzenia.
Ukończył w 1976 r. Wydział Sztuk Pięknych UMK. Specjalizował się w grafice. Od
1980 r. poświęcił się całkowicie malarstwu. W jego obrazach widać inspiracje
dawnymi holenderskimi mistrzami, ale cechuje je przede wszystkim niczym
nieskrępowana wyobraźnia. Jego surrealistyczne kompozycje nawiązują do
wspomnień z dzieciństwa i marzeń sennych. Zawierają niezliczoną ilość szczegółów
na każdym z planów, co powoduje, że przed jego obrazami widz zatrzymuje się na
długo, dostrzegając co rusz nowe elementy. Jego styl określa się mianem realizmu
fantastycznego. Jest również Yerka znakomitym plakacistą. W 1995 r. został
laureatem prestiżowej World Fantasy Award, wybranym spośród 260 nominowanych
do niej artystów. Od wielu lat współpracuje z Galerią Bevery Hills. Na stałe mieszka
i tworzy w Polsce. Aż strach pomyśleć, że o mały włos rozminąłby się z powołaniem.
"Myślałem o astronomii lub medycynie. Dopiero rok przed maturą wziąłem pierwszy
raz farby olejne do ręki i zacząłem się przebijać przez tajemniczy świat kolorów." -
pisze o sobie Jacek Yerka.