1
Laboratorium Elektroniki
Ćwiczenie nr 1
Temat: Badanie obwodów prądu stałego
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest doświadczalne sprawdzenie praw obowiązujących w obwodach prądu
stałego oraz doświadczalne sprawdzenie zasadności stosowania niektórych twierdzeń i metod
obliczeniowych.
Program ćwiczenia
1. Wyznaczanie rezystancji metodą techniczną.
Ćwiczenie pozwala zaobserwować wpływ rezystancji wewnętrznej mierników i konfiguracji
układu pomiarowego na błędy pomiaru prądów i napięć.
Wykonanie pomiarów:
1.1. Połączyć układ 1 zgodnie z rys 1.1. przyjmując dla R
0
rezystancję R
0
47 .
1.2. Na zasilaczu ustawić napięcie ok. 3V.
1.3. Pomierzyć prąd i napięcie. Wyniki zapisać w tabeli tabeli1.
1.4. Połączyć układ 2 zgodnie z rys 1.2.
1.5. Pomierzyć prąd i napięcie. Wyniki zapisać w tabeli tabeli1.
1.6. W układzie 1 i 2 zmienić rezystancję na R
0
1M .
1.7. Na zasilaczu ustawić maksymalne napięcie (ok. 30V).
1.8. Powtórzyć pomiary jak w punktach 1.3. i 1.5.
1.9. Wyznaczyć wartość rezystancji R.
1.10. Porównać wyniki i przedstawić wnioski.
I
Ro
Zasilacz
V
U
A
Rys.1.1. Układ 1
I
Ro
Zasilacz
V
U
A
Rys.1.2. Układ 2
2
Tabela 1. Tabela pomiarów.
R
0
47 .
R
0
1M .
Rys.1.
Rys2.
Rys.1.
Rys2.
U
I
R
2. Sprawdzenie metod transfiguracji obwodu.
Ćwiczenie polega na pomiarze rezystancji zastępczej układu metodą techniczną oraz
bezpośrednią i porównania pomiarów praktycznych z obliczeniami teoretycznymi.
Wykonanie pomiarów:
2.1. Połączyć obwód tak, aby uzyskać zadany przez prowadzącego układ
(przykładowe układy rys. 2.1, 2.2, 2.3).
2.2. Przy pomocy omomierza zmierzyć rezystancję każdego z osobna rezystora
w układzie. Pomierzone wartości zapisać w tabeli 2.
2.3. Załączyć napięcie zasilające.
2.4. Zaobserwować wskazania woltomierzy i amperomierzy. Wyniki zapisać
w tabeli 2.
V
A
A
+
-
5 V
R
A
R
D
R
E
R
F
R
C
R
B
Rys.2.1. Układ 1
A
+
-
5 V
R
A
R
D
R
E
R
C
R
B
V
Rys.2.2. Układ 2
V
A
A
+
-
5 V
R
D
R
E
R
F
R
C
R
B
R
A
Rys.2.3. Układ 3
3
Tabela 2
Pomiary
Obliczenia
U[V]
I
A
[mA] I
E,F
[mA]
R
A
[ ] R
B
[ ] R
C
[ ] R
D
[ ] R
E
[ ] R
F
[ ] R
obl
[ ] R
teor
[ ]
I
E,F
[mA]
U
K
Ł
A
D
1
U
K
ŁA
D
2
3. Opracowanie wyników:
3.1. Wyznaczyć rezystancję zastępczą układu R
obl
metoda techniczną.
3.2. Obliczyć teoretyczną rezystancję zastępczą R
teor
metodą transfiguracji
układu.
3.3. Obliczyć rozpływ prądu w obwodzie dowolną metodą analizy obwodów przy
zadanym napięciu zasilającym i porównać z wartościami natężenia prądu
pomierzonymi amperomierzami podczas ćwiczenia.
3.4. W sprawozdaniu zamieścić wszystkie obliczenia i przekształcenia.
UWAGA!
Każdy uczestnik zajęć laboratoryjnych musi mieć przygotowany protokół.
Przykładowe zagadnienia kontrolne:
1. Podstawowe wielkości elektryczne i ich jednostki.
2. Prawo Ohma.
3. Pierwsze prawo Kirchhoffa.
4. Drugie prawo Kirchhoffa.
5. Rezystancja zastępcza rezystorów połączonych szeregowo i równolegle.
6. Obliczanie prądów i napięć w prostych obwodach elektrycznych.
7. Zasada superpozycji.
8. Twierdzenie Thevenina.
9. Twierdzenie Hortona.
10. Definicja obwodu liniowego.