Inne nazwy

2-metylonitrobenzen, o-metylonitrobenzen, 2-nitrometylobenzen, o-nitrometylobenzen,
o-nitrotoluen

Klasyfikacja i oznakowanie

Znaki ostrzegawcze - Znaki nakazu - Znaki zakazu

Znak transportowy

Symbole R
R 23/24/25 Dzia∏a toksycznie w przypadku nara˝enia drogà oddechowà, kontaktu ze

skórà i po spo˝yciu

R 33

Niebezpieczeƒstwo kumulacji w ustroju

Symbole S
(S 1/2

Przechowywaç w zamkni´ciu i poza zasi´giem dzieci)

S 28

W przypadku kontaktu ze skórà natychmiast przemyç du˝à iloÊcià ... (rodzaj
cieczy wyszczególnia producent

S 37

Nosiç odpowiednie r´kawice ochronne

S 45

W przypadku awarii, lub jeÊli poczujesz si´ niezdrowo, skonsultuj si´ z leka-
rzem (jeÊli mo˝liwe, poka˝ etykiet´)

Oznakowanie preparatów

Zakres [%]

Oznakowanie

Symbole R

c

³ 25

T, N

23/24/25-33-51/53

c

³ 3

Xn

20/21/22-33-52/53

c

³ 2,5

Xn

33-52/53

c

³ 0,1

Xn

33

2-Nitrotoluen

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1531 Strona 1

W

rzesieƒ 2001

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Nr wg CAS: 88-72-2

Nr indeksu: 609-006-00-3

Nr wg ONZ: 1664

Nr wg EINECS: 201-853-3

1531

2-Nitrotoluen

Wzór chemiczny: C

6

H

4

CH

3

NO

2

T

substancja

toksyczna

Ostrze˝enie przed

niebezpieczeƒstwem

zatrucia substancjami

toksycznymi

Nakaz stosowania

ochrony oczu

Nakaz stosowania

ochrony ràk

Nieupowa˝nionym

wst´p wzbroniony

Zakaz u˝ywania

otwartego ognia

i zakaz palenia

Nota C:

Podaç dok∏adny izomer

lub mieszanin´ izomerów

Klasyfikacja wed∏ug ró˝nych przepisów

W∏aÊciwe numery TRGS/TRGA: 150; 514; 900; 901 p. 79; 905; 906 p. 54
Norma czystoÊci powietrza (TA):
- post´powaç jak z substancjami rakotwórczymi klasy II;
- maks. dopuszczalna emisja: 1 mg/m

3

(strumieƒ masy

³ 5 g/h)

Klasa zagro˝enia wg VbF: A III
Klasyfikacja wg GGVS rozporzàdzenia o warunkach transportu ∏adunków niebezpiecz-
nych w ruchu drogowym:
klasa 6.1, cyfra 12 b, numer zagro˝enia 60
Rozporzàdzenie o ochronie przed imisjà z (roku): 1991
Za∏àcznik 2 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 4 c
Za∏àcznik 3 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2 p. 2
Za∏àcznik 4 Rozporzàdzenia o ochronie przed imisjà, nr 2
Uwagi do Rozporzàdzenia o emisji: trucizny
Przepisy bran˝owe stowarzyszenia zawodowego VBG: A4
KZW, klasyfikacja w∏asna przemys∏u chemicznego: nie
Uwagi do TRGS 900 i TRGS 905: obowiàzujàce dane okreÊlajàce warunki bezpiecznego
oddychania sà podane w metryce produktu.

Ârodki bezpieczeƒstwa

Instalacja, aparatura i zbiorniki powinny byç stale szczelnie zamkni´te. Odsysaç w miejs-
cach dozowania lub tworzenia si´ produktu. Dobrze przewietrzaç pomieszczenia.
Unikaç bezwzgl´dnie bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub ubraniem. Praco-
waç w dopasowanej odzie˝y ochronnej. Do ochrony oddychania stosowaç filtr dla
gazów typu A (w przypadku HNO

3

tak˝e B).

Pierwsza pomoc

Po wdychaniu (inhalacji) po wdychaniu zapewniç spokój, Êwie˝e powietrze, opiek´
lekarskà. Po kontakcie ze skórà ska˝one cz´Êci cia∏a natychmiast dok∏adnie umyç du˝à
iloÊcià wody z myd∏em. Po ska˝eniu oczu oczy natychmiast dok∏adnie (15 min.) prze-
myç du˝à iloÊcià bie˝àcej wody, przy szeroko rozwartych powiekach (czyste oko chro-
niç, w razie potrzeby usunàç szk∏a kontaktowe). Po po∏kni´ciu natychmiast wyp∏ukaç
jam´ ustnà, a nast´pnie obficie popiç wodà. Konieczna pomoc lekarska. Spowodowaç
wymioty. Zdjàç natychmiast ska˝one cz´Êci odzie˝y. W razie zagro˝enia utratà Êwiado-
moÊci, poszkodowanego po∏o˝yç i odtransportowaç do lekarza w stabilnej pozycji
bocznej. W razie potrzeby zastosowaç sztuczne oddychanie. Udzielajàc pomocy zwra-
caç uwag´ na w∏asne bezpieczeƒstwo.

Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru

W przypadku po˝aru wi´kszych iloÊci, zagro˝ony teren zagrodziç w kierunku z wiatrem.
Ostrzec okolicznych mieszkaƒców. Oddaliç osoby nie bioràce udzia∏u w akcji. Mogà
tworzyç si´ gazy nitrozowe i inne, toksyczne produkty rozk∏adu. Nie dopuÊciç do prze-
dostania si´ produktu lub jego par do kanalizacji – istnieje niebezpieczeƒstwo eksplozji.
Rozlany/rozpryÊni´ty produkt nie obj´ty jeszcze po˝arem pokryç pianà. Produkt i pojem-
niki nie obj´te jeszcze po˝arem ch∏odziç rozpryskiwanà wodà, pokryç pianà i gdy to
mo˝liwe usunàç z zagro˝onego terenu. Pojemniki obj´te po˝arem ch∏odziç du˝à iloÊcià
rozpryskiwanej wody. Istnieje niebezpieczeƒstwo p´kania (rozrywania) pojemników.

Usuwanie ma∏ych iloÊci

Rozlany/rozsypany produkt zebraç za pomocà uniwersalnych Êrodków wch∏aniajàcych
(porowatej miki, ziemi okrzemkowej) i podobnie jak i nie zu˝ytà pozosta∏oÊç usuwaç jak
odpady specjalne.

2-Nitrotoluen

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1531 Strona 2

WEKA Sp. z o.o.

Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu ska˝eniem

Powietrze:

produkty rozk∏adu zbiç rozpryskiwanà wodà i/lub energicznie wzburzyç,
zawirowaç.

Woda:

ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej (przemys∏owej);
ska˝onà wod´ gaÊniczà zatrzymaç.

Gleba:

ma∏e iloÊci zebraç za pomocà Êrodków wch∏aniajàcych i umieÊciç w zamy-
kanych pojemnikach; zdjàç warstw´ gleby zanieczyszczonà wi´kszà iloÊcià
wylanego lub rozsypanego produktu i dostarczyç do odpowiedniej jed-
nostki likwidujàcej odpady.

Wskazówki dla stra˝y po˝arnej

Po˝ar wi´kszej iloÊci produktu zwalczaç pianà, rozpryskiwanà wodà. Ma∏e po˝ary gasiç
proszkiem, pianà, wodà, CO

2

. Dru˝yny po˝arnicze nale˝y wyposa˝yç w aparaty odde-

chowe niezale˝ne od powietrza z otoczenia oraz w ci´˝kie chemiczne ubrania ochronne.
Prace zwiàzane z usuwaniem odpadów wykonywaç w ci´˝kich chemicznych ubraniach
ochronnych i w aparatach oddechowych niezale˝nych od powietrza z otoczenia. Do
prac zwiàzanych z usuwaniem odpadów u˝ywaç przyrzàdów posiadajàcych atestowane
zabezpieczenie przed eksplozjà oraz narz´dzi o niskiej sk∏onnoÊci do iskrzenia.

Fizyczne i chemiczne w∏aÊciwoÊci substancji

2-Nitrotoluen jest oleistà cieczà lub sta∏à substancjà krystalicznà, bezbarwnà lub ˝ó∏tawà
o specyficznym zapachu.

Masa molowa:

137,138 g/mol

Temperatura zap∏onu (cc):

106 °C

Temperatura topnienia:

-3,17 °C

Temperatura samozap∏onu:

420 °C

Temperatura wrzenia:

RozpuszczalnoÊç w wodzie:

przy 1013 mbar

221,85 °C

w 20 °C

40 mg/dm

3

przy 21 mbar

118 °C

RozpuszczalnoÊç w rozp. organ. (20°C):

G´stoÊç:

miesza si´ z wi´kszoÊcià rozpuszczal-

w 20 °C

1,1625 g/cm

3

ników organicznych, s∏abo rozpusz-
czalny w eterze naftowym

Pr´˝noÊç par:

w 20 °C

0,16 mbar

LepkoÊç dynamiczna:

w 30 °C

0,35 mbar

w 20 °C

2,370 mPa s

w 50 °C

1,3 mbar

logP (oktanol/woda):

2,30

Próg zapachowy:

0,26 mg/m

3

St´˝enie nasycenia:

w 20 °C

0,9 g/m

3

Wzgl´dna g´stoÊç par

w 30 °C

1,9 g/m

3

(powietrze = 1):

4,73

w 50 °C

6,64 g/m

3

LotnoÊç (eter = 1):

0,0

Wspó∏czynniki przeliczeniowe:

1 mg/m

3

= 0,175 cm

3

/m

3

1 cm

3

/m

3

= 5,701 mg/m

3

Reakcje z innymi substancjami

Substancja jest utleniaczem. W wyniku rozk∏adu termicznego powstajà gazy nitrozowe,
produkty rozk∏adu azotanów. Reaguje bardzo gwa∏townie z silnymi utleniaczami.
Reaguje gwa∏townie z substancjami redukujàcymi (reduktorami). Zmieszana z innymi
izomerami mo˝e eksplodowaç po ogrzaniu do temperatury 190 °C. Reaguje wybuchowo
z wodorotlenkiem sodu.

2-Nitrotoluen

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1531 Strona 3

W

rzesieƒ 2001

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Zagro˝enia dla zdrowia

2-Nitrotoluen dzia∏a szkodliwie na czerwone krwinki (erytrocyty) poniewa˝ tworzy methe-
moglobin´, dzia∏a kancerogennie na zwierz´ta
St´˝enie dopuszczalne w powietrzu: 0,5 mg/m

3

WartoÊç MAK/TRK: TRK (AGS)
Kategoria ograniczenia maksymalnego: 4
Wch∏anianie przez skór´: H

Zagro˝enia dla Êrodowiska

Informacje dotyczàce zagro˝enia dla Êrodowiska obowiàzujà od 30 lipca 2002 r.
Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci:

wobec ssaków 3
wobec ryb 4,5
wobec bakterii

4,7

Numer w katalogu substancji

Klasa zagro˝enia wody:

3

zagra˝ajàcych wodzie:

164

Numer kodu odpadów:

070303

Kontrola nara˝enia

WartoÊç NDS:

0,5

Badania profilaktyczne: wymagane

WartoÊç NDSCh:

3

pierwsze po:

6-9 miesiàcach

WartoÊç NDSP:

—

dalsze po:

6-12 miesiàcach

Instrukcje bran˝owe:

G 33, 24

nast´pne po:

£ 60 miesiàcach

Choroby zawodowe: BK 1301, 1304, 5101

Instrukcja post´powania

Rozprowadzanie: Za∏àcznik do § 1 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla che-
mikaliów, punkt: 5
Zakaz samoobs∏ugi wg § 4 Rozporzàdzenia o zakazie i ograniczeniach dla chemikaliów: tak
Produkcja i stosowanie: Za∏àcznik IV Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych, punkt: 10
Warunki przechowywania wg § 24 Rozporzàdzenia o substancjach szkodliwych: tak

Informacje dodatkowe

Dane toksykologiczne

LD

50

(doustnie szczur)

891 mg/kg

LD

50

(doustnie mysz)

970 mg/kg

Wskazówki dla lekarzy

Drogi przedostania si´ do organizmu: substancja mog∏a przedostaç si´ do organizmu
w wyniku wdychania, wch∏oni´cia przez skór´ oraz po∏kni´cia. Symptomy zatrucia mogà
si´ ró˝niç w zale˝noÊci od czasu i okolicznoÊci zatrucia; mogà te˝ wystàpiç z opóênie-
niem: bóle g∏owy, zawroty g∏owy, md∏oÊci, nudnoÊci, wymioty, zaburzenia ˝o∏àdkowo-
-jelitowe, uczucie os∏abienia, sinica, brak tchu (dyspnoe), konwulsje (kurcze), weso∏y
nastrój (euforia), hemoliza. Dzia∏anie: tworzy methemoglobin´, dzia∏a kancerogennie na
zwierz´ta. Post´powanie: po spo˝yciu spowodowaç wymioty wzgl´dnie p∏ukanie ˝o∏àdka,
a nast´pnie podaç w´giel aktywny i siarczan sodu (po 1 ∏y˝ce sto∏owej na 1/4 dm

3

wody). Stosowaç odtrutki w zale˝noÊci od objawów. Podawaç chlorek tolonium. Diagno-
styka i kontrola: oznaczanie methemoglobiny; kontrola obrazu krwi i pracy nerek.

Zastosowanie

Jako pó∏produkt w procesach syntezy barwników, polimerów (tworzyw sztucznych), far-
maceutyków, Êrodków zapachowych, materia∏ów wybuchowych (TNT) i surowców do
otrzymywania poliuretanów.

2-Nitrotoluen

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1531 Strona 4

WEKA Sp. z o.o.