3/2009
www.chlodnictwoiklimatyzacja.pl
CHŁODNICTWO – URZĄDZENIA
Dlaczego stosuje się chłodnie wentylatorowe,
czyli chłodzenie mokre?
Anna Muszyńska*
)
Różnice pomiędzy
chłodzeniem mokrym i suchym
Chłodzenie mokre realizowane jest
w chłodniach wentylatorowych, natomiast suche
w chłodnicach powietrznych. zarówno dla chło-
dzenia mokrego, jak i suchego występują nastę-
pujące zależności:
n
powietrze na wejściu posiada ustaloną zawar-
tość energii = entalpii h [kJ/kg],
n
powietrze na wyjściu ma wyższą zawartość
energii = entalpii h [kJ/kg],
n
energia jest:
– wzięta z procesu, który podlega chłodze-
niu,
– przekazywana do powietrza,
– odprowadzana do
środowiska.
Różnice pomiędzy
mokrym i suchym chło-
dzeniem przedstawiono
na wykresie Moliera na
rysunku 1.
Dla podanego na
wykresie przykładu widzi-
my, że w procesie suche-
go chłodzenia, powietrze
chłodzące zawiera tę samą
ilość wilgoci na wejściu
i wyjściu z chłodnicy. Róż-
nica entalpii wynika tylko
ze wzrostu temperatury
chłodzącego powietrza
(ciepło właściwe powietrza
suchego 1 kJ / 1 kg x k).
Chłodzenie w chłod-
niach wentylatorowych,
czyli mokre chłodzenie, oparte jest przede
wszystkim na cieple parowania (ciepło paro-
wania wody ~2491 kJ/kg), natomiast różnica
C
hłodnie wentylatorowe są najbardziej wydajnymi, posiadającymi największą
sprawność urządzeniami do chłodzenia wody obiegowej dla instalacji tech-
nologicznych i przemysłowych oraz klimatyzacyjnych. W porównaniu do innych
systemów stanowią one energooszczędne i niezawodne, a przy tym ekologiczne
źródło chłodu.
entalpii wynikająca ze wzrostu temperatury
powietrza suchego podczas procesu chło-
dzenia (ciepło właściwe powietrza suchego
1 kJ / 1 kg x k) jest czynnikiem uzupełniają-
cym.
Jak to działa?
W tabeli przedstawione zostały występujące
różnice pomiędzy entalpiami (h – entalpia) na
wejściu i wyjściu dla mokrego i suchego cho-
dzenia. Jak z tego wynika, do odprowadzenia
ciepła w chłodniach wentylatorowych (mokre
chłodzenie), potrzeba mniejszej ilości powietrza,
a to oznacza mniejsze zużycie energii elektrycz-
nej oraz cichszą pracę urządzenia.
Dobór chłodni wentylatorowej
Dobór chłodni wentylatorowej, zdeterminowany
jest parametrami technologicznymi niezbędnymi
do prawidłowej pracy instalacji. Moc chłodzenia
chłodni wentylatorowej opisana jest wzorem:
Q = V x (T
w1
– T
w2
) x 4,187 x 1000 [kW],
gdzie:
T
w1
, T
w2
– temperatura wejścia i wyjścia
z chłodni,
4,187 kJ/kg ˙ k – ciepło właściwe wody,
1000 kg/m
3
– gęstość wody,
V – przepływ objętościowy wody [m
3
/s].
Moc chłodzenia chłodni wentylatorowej równa
się obciążeniu chłodniczemu. Obciążenie chłod-
nicze jest to energia, która przekazywana jest
w procesie chłodzenia, przez chłodzone urządzenia
do cyrkulującej wody chłodzącej. sprawność η
chłodni wentylatorowej opisuje się następującą
formułą:
η = (T
w1
– T
w2
)/ (T
w1
– T
nb
),
AU
TO
R
*
)
mgr inż. anna Muszyńska
– GEa Polacel
Cooling Towers B.V.
Tabela. Przykład: różnice pomiędzy entalpiami (h – entalpia)
Wejście
Wyjście
suche
chłodzenie
Wyjście
mokre
chłodzenie
h
suche powietrze
kJ/kg
20
40
32
h
energia parowania wody
kJ/kg
27,5
27,5
76,5
h
pary wodnej
kJ/kg
0,41
0,82
1,83
h
suma
kJ/kg
47,9
68,3
110,3
Rys. 1. Wykres Moliera przedstawiający różnice entalpii w procesie
mokrego i suchego chłodzenia
3/2009
www.chlodnictwoiklimatyzacja.pl
CHŁODNICTWO – URZĄDZENIA
powietrza oraz temperaturę ter-
mometru wilgotnego.
Przykład:
(T
w2
– T
nb
)
[
o
C]: 8
4
[%]:
(100) (50)
Powierzchnia chłodni:
[m
2
]: 5
10
[%]:
(100) (200)
Jak możemy stwierdzić na
podstawie powyższego przykła-
du, gdy (T
w2
– T
nb
) zmniejszy
się o połowę, to powierzchnia
chłodni musi zwiększyć się
dwukrotnie.
Chłodnie wentylato-
rowe GEA Polacel
GEA Polacel jest od ponad
40 lat producentem odpornych
na korozję chłodni wentylato-
rowych i ma w swojej ofercie
chłodnie o powierzchni poje-
dynczej celi od 1 do 300 m
2
.
konstrukcja chłodni wykonana
jest ze stali nierdzewnej lub z
tworzywa sztucznego, nato-
miast obudowa z tworzywa
sztucznego wzmacnianego włóknem szklanym.
Wszystkie elementy łączne chłodni są także
wykonane ze stali nierdzewnej.
Chłodnie produkowane są z trzema rodza-
jami napędu (rys. 3). Rodzaj zastosowanego
napędu zależny jest od wielkości chłodni.
Najmniejsze chłodnie typu CMC (do 16 m
2
)
wykorzystują napęd bezpośredni, chłodnie
gdzie T
nb
jest temperaturą termometru wilgot-
nego.
Teoretycznie najniższa możliwa temperatura
wody ochłodzonej T
w2
w wyparnej wieży chło-
dzącej, jest równa temperaturze termometru
wilgotnego T
nb
. Dla takiego przypadku, spraw-
ność wieży chłodzącej wynosi 100%. aby mógł
zajść ten przypadek, wielkość chłodni powinna
być nieskończenie duża. Dlatego też, możemy
powiedzieć, że temperatura wody ochłodzonej
nie będzie nigdy niższa lub równa temperaturze
termometru wilgotnego na wlocie powietrza
do chłodni.
Dla chłodni wentylatorowych, często stosuje
się pojęcie „obciążenia wodnego” R. Jest to
ilość cyrkulującej wody chłodniowej (chłodzącej)
przypadającej na powierzchnię mokrej chłodni
(m
3
/m
2
/h).
Wpływ różnicy temperatur pomiędzy
temperaturą wody ochłodzonej,
a temperaturą termometru wilgotnego
(T
w
– T
nb
) na wielkość chłodni
Pod pojęciem powierzchni chłodzenia
w chłodni wentylatorowej, rozumiemy poziomą,
mokrą powierzchnię chłodni wentylatorowej. Im
mniejsza jest różnica pomiędzy wodą ochłodzo-
ną a temperaturą termometru wilgotnego, tym
większa jest chłodnia (powierzchnia chłodni). Tą
zależność przedstawia wykres na rysunku 2.
Dla tego wykresu przyjęto stałe: obciążenie
wodne (m
3
/m
2
/h), różnicę temperatur wody na
wejściu i wyjściu z chłodni (T
w1
– T
w2
), prędkość
(&"1PMBDFM
UPQSPEVDFOU
PEQPSOZDIOBLPSP[KŢ
FOFSHPPT[D[ŢEOZDIDIPEOJ
XFOUZMBUPSPXZDI
$IPEOJFPQS[FQZXJFQS[FDJXQSŕ
EPXZNMVCLS[ZƒPXZN[PTJPXZNJ
XFOUZMBUPSBNJ
.PEVPXBCVEPXB
,POTUSVLDKB[FTUBMJLXBTPPEQPSOFK
MVCUXPS[ZXBT[UVD[OFHP
0CVEPXB [ UXPS[ZXB T[UVD[OFHP
X[NBDOJBOFHPXØLOFNT[LMBOZN
;XBTOŕUBDŕPDJFLPXŕMVCEPQP
TBEPXJFOJBOBCBTFOJF
;BTUPTPXBOF NBUFSJBZ P OBKXZƒ
T[FKKBLPžDJ
8FOUZMBUPSZ OBQŢEZ TJMOJLJ SFOP
NPXBOZDI
žXJBUPXZDIQSPEVDFO
UØX
8FOUZMBUPSZ [ PQBUBNJ BMVNJOJP
XZNJMVC[UXPS[ZXBT[UVD[OFHP
7MJKTUSBBUr/-"(%PFUJODIFNr5IF/FUIFSMBOET
5FMFQIPOFr5FMFGBY
XXXQPMBDFMOMrTBMFT!QPMBDFMOM
(&"1PMBDFMX1PMTDF
4[D[FDJO
VM"OEZKTLBB
5FM
"OOB.VT[ZOTLB!HFBHSPVQDPN
Rys. 2. Zależność powierzchni chłodni od różnicy temperatur
pomiędzy temperaturą termometru wilgotnego
Rys. 3. Rodzaje napędów wykorzystywane przez
GEA Polacel w chłodniach wentylatorowych
reklama
3/2009
www.chlodnictwoiklimatyzacja.pl
CHŁODNICTWO – URZĄDZENIA
CMDR (do 120 m
2
) posiadają napęd pośredni
z motoreduktorem, zaś w chłodniach CMDI zasto-
sowano napęd pośredni z przekładnią, wałem
i silnikiem.
Wyżej wymienione chłodnie oferowane są
z wentylatorami osiowymi o przepływie prze-
ciwprądowym i krzyżowym. zasada działania
obu chłodni przedstawiona jest na schemacie
na rysunku 7.
W chłodniach o przepływie przeciwprą-
dowym, system zraszania stanowią dysze,
zaś w chłodniach o przepływie krzyżowym,
system zraszania jest co do zasady bezciś-
nieniowy. W celu poprawnej pracy chłodnie
o przepływie przeciwprądowym wymagają zamon-
towania eliminatora unosu, ze względu na uno-
szoną wodę wraz z zasysanym powietrzem. Dla
chłodni o przepływie krzyżowym, stosowanie eli-
minatora unosu, nie jest zawsze konieczne. Dla
obu typu chłodni mają zastosowanie wentylatory
ssące. Chłodnie wentylatorowe o przepływie krzy-
żowym stosuje się przede wszystkim ze względu
na niższy poziom mocy akustycznej.
W zależności od jakości wody cyrkulującej
w chłodni, GEa Polacel stosuje cztery rodzaje
wypełnień w postaci:
n
tzw.filmu 12 mm dla wody najczystszej (głów-
nie dla instalacji klimatyzacji),
n
tzw fimu 19 mm (woda przemysłowa),
n
krat NF20 o szerokości kanału 20 mm (woda
np. z zawartością oleju),
n
krat P40 o wielkości oczek 40 mm (m.in. dla
ścieków papierniczych), które można czyścić
mechanicznie.
W ostatnim czasie, bardzo dużą uwagę
zwraca się na ograniczenie emisji hałasu.
stąd też firma rozwija różne rozwiązania w celu
zminimalizowania mocy akustycznej ze źródła
dźwięku jaki stanowi chłodnia. Źródłem hałasu
w chłodniach wentylatorowych jest spadająca
woda, wentylator oraz silnik wraz z przekładnią.
W celu redukcji hałasu na wlocie powietrza
(od spadającej wody), GEa Polacel proponuje
zastosowanie m.in. pływających mat. Głów-
nym źródłem hałasu na wylocie powietrza, jest
Rys. 4. Chłodnia CMC 16
Rys. 5. Chłodnie CMDR 300
Rys. 6. Chłodnie CMDI 2200
Rys. 7. Schemat działania chłodni o przepływie przeciwprądowym i
krzyżowym
wentylator. Dla tego przypadku, Polacel może
zaproponować m.in. super ciche wentylatory
oraz dyfuzory z okładziną akustyczną.
Chłodnie Polacel mają budowę modułową.
Najmniejsze chłodnie dostarczane są na plac
budowy w całości. Duże chłodnie dostarczane
są w częściach, które składa się bardzo łatwo na
miejscu. Firma może tutaj zaproponować nadzór
nad montażem lub też kompleksowy montaż.
W chłodzeniu mokrym w chłodniach wen-
tylatorowych otwartych, nie należy obawiać się
niebezpieczeństwa wynikającego z niskich tem-
peratur. Ciepło procesowe, jest wystarczającym
czynnikiem do prawidłowej pracy chłodni w okre-
sie zimowym. Także w czasie postoju, chłodnie są
odporne na działanie niskich temperatur. kompak-
towa, modułowa budowa chłodni Polacel, lekkość
konstrukcji oraz energooszczędność, sprawiają że
nakłady inwestycyjne oraz eksploatacyjne są zde-
cydowanie niższe niż przy chłodzeniu suchym.
Podsumowując, chłodnie wentylatorowe są
najlepszym rozwiązaniem dla ludzi i środowiska.
n