ISSN 1392-7450
SOTER 2011.37(65)

KRONIKA

Egzystencjalny wymiar kerygmatu

Apostoła Pawła

Pranešimas skaitytas tarptautinėje mokslinėje konferencijoje „Evangelizacija

šiandienos pasaulyje: ištakos, iššūkiai, perspektyvos“.

Katalikų teologijos fakultetas Vytauto Didžiojo universitete. Kaunas. 2009 m.

balandžio 28 d.

4’PXP
kerygmat
KFTU
UFSNJOFN
UFDIOJD[OZN
PLSFʯMBKʇDZN
D[ZOOPʯʉ
H’PT[FOJB
1PDIPE[J

od greckiego rzeczownika kérygma

LUØSZ
TUBOPXJ
UXPS[ZXP
D[BTPXOJLB
kerýssein. W

Nowym Testamencie rzeczownik ten można odnaleźć w 8 miejscach, natomiast czasow-
OJL
P
[OBD[FOJV
vQSPLMBNPXBʉ
KBLP
IFSPMEw
B
XJʒD
vH’PTJʉw
V˃ZUZ
[PTUB’

SB[Z
8BSUP

XTQPNOJFʉ
˃F
X
TUBSP˃ZUOFK
(SFDKJ
QPXT[FDIOB
CZ’B
GVOLDKB
IFSPMEB
LUØSFHP
[BEBOJF

QPMFHB’P
OB
PCXJFT[D[BOJV
MVEPXJ
[BS[ʇE[Fʤ
X’BE[
$[’PXJFLB
UBLJFHP
OB[ZXBOP
NJB-
nem keryx

1

. W Biblii jest ono użyte 3 razy

2

.

5FPMPHJD[OZ
TFOT
[OBD[FOJPXZ
T’PXB
kerygmat
UP
H’PT[FOJF
%PCSFK
/PXJOZ
P
[CBXJF-

OJV
X
+F[VTJF
$ISZTUVTJF
8
PESØ˃OJFOJV
XZSB[V
didaché (oznaczającego w greckiej pro-
[JF
vOBVLʒw
B
X
,PʯDJFMF
QJFSXPUOZN
QPVD[FOJB
NPSBMOF
"QPTUP’ØX
PSB[
X
PESØ˃OJFOJV

od – pochodzącego od didaché – greckiego didaskalia (oznaczającego „pouczenie”, wyjaś-
nienie Starego Testamentu w świetle objawienia), kerygmat

EPUZD[Z
T[D[FHØMOFK
FH[ZTUFO-

DKBMOFK
TZUVBDKJ
PTØC
T’VDIBKʇDZDI
FXBOHFMJD[OF
PSʒE[JF
8ZSBTUB
[F
T[D[FHØMOFHP
QP’P˃F-
OJB
X
KBLJN
[OBKEPXB’
TJʒ
,PʯDJؒ
BQPTUPMTLJ
1P
QJFSXT[F
JTUOJB’
PO
X
TZUVBDKJ
EJBTQPSZ

QP
ESVHJF
HSPNBE[JMJ
TJʒ
X
OJN
MVE[JF
LUØS[Z
OJF
[OBMJ
KFT[D[F
EPCS[F
$ISZTUVTB

3

.

(’PT[FOJF
4’PXB
CZ’P
T[D[FHØMOʇ
USPTLʇ
,PʯDJP’B
"QPTUPMTLJFHP
ɭXJBED[ʇ
P
UZN


D[BTPXOJLJ
LUØSF
NP˃OB
PEOBMF˃ʉ
X
/PXZN
5FTUBNFODJF
EPUZD[ʇDF
GVOLDKJ
H’PT[F-
nia. Dwa podstawowe to euangelizesthai

P[OBD[BKʇDF
vPH’BT[Bʉ
%PCSʇ
/PXJOʒ
FXBOHFMJ-

zować”, oraz martyrein podkreślający „świadczenie, bycie świadkiem” Jezusa Chrystusa

4

.

5BLʇ
ʯXJBEPNPʯʉ
TXPKFK
UP˃TBNPʯDJ
QPTJBEB’
"QPTUP’
/BSPEØX
8
Liście do Rzymian
QS[FETUBXJ’
TJʒ
KBLP

1BXF’
T’VHB
$IS ZTUVTB
+F[VTB
QPXP’BOZ
OB
BQPTUP’B
X Z CSBOZ
EP
(’PT[FOJB

&XBOHFMJJ
#PHB
[BQPXJFE[JBOFK
PE
EBXOB
QS[F[
QSPSPLØX
X
1JTNBDI
ɭXJʒUZDI

(1, 1).

KRONIKA

120

/JOJFKT[F
PQSBDPXBOJF
TUBXJB
TPCJF
[B
DFM
VLB[BOJF
˃ZDJPXFK
TJ’Z
[BXBSUFK
X
LFSZHNB-

DJF
LUØSZ
PH’BT[B’
MVE[JPN
o
KBLP
KFEFO
[
BQPTUP’ØX
$ISZTUVTB
o
ɭXJʒUZ
1BXF’
"QPTUP’
B

UBL˃F
[XSØDFOJF
VXBHJ
OB
˂SØE’P
PXFK
NPDZ
%PCSFK
/PXJOZ
PSB[
OB
LPOJFD[OPʯʉ
H’PT[F-
nia jej wszystkim ludziom.

1. Kerygmat jako słowo Boże

Przepowiadanie Dobrej Nowiny – kerygmat – jest oparte na autorytecie Boga. Dokonuje
TJʒ
X
,PʯDJFMF
J
QS[F[
,PʯDJؒ
NPDʇ
%VDIB
ɭXJʒUFHP
%MBUFHP
PXP
H’PT[FOJF
XZEBS[Fʤ

[CBXD[ZDI
EP
MVE[J
SØ˃OZDI
LVMUVS
[OBKEVKʇDZDI
TJʒ
X
SØ˃OPSPEOZDI
XBSVOLBDI
FH[ZT-
UFODKBMOZDI
KFTU
JDI
VPCFDOJBOJFN
BLUVBMJ[BDKʇ
E[JF’B
PELVQJFOJB
+FTU
H’PTFN
QSPSPD-
LJN
T’PXFN
NJ’PʯDJ
#PHB
T[VLBKʇDFHP
UZDI
LUØS[Z
QSBHOʇ
[
/JN
CZʉ

5

.

1S[F[
TXPKF
T’PXP
#ØH
QSBHOJF
XLSPD[Zʉ
X
LPOLSFUOʇ
FH[ZTUFODKʒ
MVE[Lʇ
o
OB[OBD-

[POʇ
HS[FDIFN
o
J
NØXJʉ
QSPTUP
EP
TFSDB
D[’PXJFLB
QPS
0[

 
,JFSPXBOF
EP
MVE[J

QSPSPD[F
T’PXB
LFSZHNBUV
NBKʇ
OB
DFMV
PCSPOʒ
D[’PXJFLB
QS[FE
vLBUFDIF[ʇw
4[BUBOB

%PCSB
/PXJOB
[NJFOJB
NZʯMFOJF
D[’PXJFLB
P
#PHV
P
TPCJF
TBNZN
DFMV
J
TFOTJF
X’BTOFHP

˃ZDJB
P
ʯXJFDJF
1SPXBE[J
UP
EP
OBXSØDFOJB
XZQSPXBE[B
[
GB’T[V
VLB[VKF
QSBXE[JXF

horyzonty ludzkiej egzystencji. Stawia przed prawdą wybrania i przeznaczenia do uczes-
tnictwa w chwale Boga.

4’PXB
LFSZHNBUV
UP
T’PXB
NBKʇDF
NPD
EBʉ
˃ZDJF

6


1PELSFʯMB
UP
"QPTUP’
1BXF’
X
T’P-

wach „[Ewangelia] jest mocą Boga dla zbawienia każdego, kto wierzy: najpierw Żyda,
QPUFN
(SFLBw
3[

 
1S[ZKʒDJF
UZDI
T’ØX
#PHB
KFTU
XT[D[FQJFOJFN
TJʒ
X
QSBXE[JXF

ʁZDJF
1PXPEVKF
S[FD[ZXJTUʇ
QS[FNJBOʒ
D[’PXJFLB
X
$ISZTUVTB

1BQJF˃
1BXF’
7*
XZKBʯOJB’
X
KBLJ
TQPTØC
T’PXP
#P˃F
QS[FCØTUXJB
D[’PXJFLB

8
KBLJ
TQ PT ØC
+F[VT
TUBKF
TJʒ
PC FDOZ
X
EVT[BDI
1PQS[F[
OPʯOJL
KBLJN
KFTU

QS[FLB[ZXBOF
T’PXP
[PTUBKF
OBN
EBOB
NZʯM
#P˃B
QS[FLB[BZXBOF
KFTU
Verbum,
4ZO
#P˃Z
LUØSZ
TUB’
TJʒ
D[’PXJFLJFN
.P˃OB
QPXJFE[JFʉ
˃F
1BO
XDJFMB
TJʒ
X
OBT

LJFEZ
[HBE[BNZ
TJF
OB
UP
CZ
+FHP
T’PXP
X
OBT
[BNJFT[LB’P

7

2. Kerygmat kierowany do człowieka znajdującego się w konkretnej sytuacji
egzystencjalnej

"ESFTBUBNJ
LFSZHNBUV
LUØSZ
NP˃OB
PLSFʯMJʉ
NJBOFN
H’PT[FOJB
NJTZKOFHP
Tʇ
H’ØXOJF

OJFDIS[FʯDJKBOJF
BMF
UBL˃F
J
DIS[FʯDJKBOJF
LUØS[Z
XSB[
[
OPXP
QPXTUBKʇDZNJ
XTQØMOPUBNJ

chrześcijańskimi pozostają ciągle w sytuacji misji

8

. Tak jak wiara i zbawienie są pows-

zechne, podobnie i kerygmat jest przeznaczony dla wszystkich ludzi. Jest on uniwersalny
[BSØXOP
X
XZNJBS[F
HFPHSBĕD[OZN
BMF
J
IJTUPSZD[OZN
LJFSPXBOZ
EP
XT[ZTULJDI
QPLP-
MFʤ
NJOJPOZDI
PCFDOZDI
J
QS[ZT[’ZDI

9

.

%PCSB
/PXJOB
KFTU
XF[XBOJFN
TLJFSPXBOZN
EP
D[’PXJFLB
EPNBHB
TJʒ
PEQPXJF-

dzi. W Nowym Testamencie kerygmatowi towarzyszy pareneza

H’PT[FOJF
LPOTFLXFO-

cji moralnych. Stąd też wezwanie do przyjęcia zbawienia jest wezwaniem moralnym

10

.

121

EGZYSTENCJALNY WYMIAR KERYGMATU APOSTOŁA PAWŁA

1S[FEF
XT[ZTULJN
EP
XZS[FD[FOJB
TJʒ
HS[FDIV
J
VOJLBOJB
TQPTPCOPʯDJ
J
PLPMJD[OPʯDJ
LUØSF

NPH’ZCZ
EP
OJFHP
QPOPXOJF
QSPXBE[Jʉ

%MB
ɭXJʒUFHP
1BX’B
QPETUBXPXʇ
QSBXEʇ
FH[ZTUFODKBMOʇ
CZ’
GBLU
˃F
D[’PXJFL
KFTU
HS[FT-

[OJLJFN
BMF
OJFVTUBOOJF
LPDIBOZN
QS[F[
#PHB
LUØSZ
QSBHOJF
KFHP
T[D[ʒʯDJB
[CBXJFOJB

.ØXJʇ
P
UZN
NJO
OBTUʒQVKʇDF
UFLTUZ
QBX’PXF
v0O
<0KDJFD>
XZCSB’
OBT
X
/JN
<$ISZT-
UVTJF>
QS[FE
TUXPS[FOJFN
ʯXJBUB
BCZʯNZ
CZMJ
QS[FE
/JN
ʯXJʒDJ
J
OJFTLBMBOJ
X
NJ’PʯDJ

0O
QS[F[OBD[Z’
OBT
BCZʯNZ
TJʒ
TUBMJ
+FHP
QS[ZCSBOZNJ
E[JFʉNJ
QS[F[
+F[VTB
$ISZTUVTBw

(Ef 1, 4–5)

11


v8T[ZTDZ
QS[FDJF˃
[HS[FT[ZMJ
J
[PTUBMJ
QP[CBXJFOJ
DIXB’Z
#PHBw
3[

 

5F
EXB
XZNJBSZ
MVE[LJFK
OBMF˃ʇ
EP
USXB’ZDI
FMFNFOUØX
X
OBVD[BOJV
"QPTUP’B
1BX’B

LUØSZ
LJFSVKʇD
OBVD[BOJF
EP
LPOLSFUOZDI
BESFTBUØX
EPTUPTPXZXB’
BSHVNFOUBDKʒ
EP
JDI

NFOUBMOPʯDJ
J
TQPTPCV
NZʯMFOJB
.JB’P
UP
OB
DFMV
CZ
T’VDIBKʇDZ
PELSZXBMJ
˃F
#P˃F
PSʒE[JF

jest odpowiedzią na ich konkretną sytuację życiową, na ich kondycję moralną, na ich pro-
blemy

12

o
QS[Z
D[ZN
EPEBKNZ
˃F
EMB
1BX’B
OBJTUPUOJFKT[ʇ
QSBXEʇ
LUØSʇ
DIDJB’
QS[FLB[Bʉ

CZ’B
QSBXEB
˃F
D[’PXJFL
NP˃F
PEOBMF˂ʉ
TXPKʇ
[BHVCJPOʇ
QS[F[
HS[FDI
UP˃TBNPʯʉ
CZDJB

E[JFDLJFN
#PHB
E[JʒLJ
+F[VTPXJ
$ISZTUVTPXJ
%MBUFHP
UF˃
ɭXJʒUZ
1BXF’
H’PT[ʇD
LFSZHNBU

TUBXJB’
TPCJF
J
JOOZN
LPOLSFUOZ
DFM
4’VDIBKʇDZ
NB
PUXPS[Zʉ
TFSDF
J
CZʉ
[BQSPT[POZ
EP

przyjęcia osobiście Jezusa Chrystusa jako Pana i Zbawiciela (por. Mk 16, 16).

3. Elementy kerygmatu Apostoła Pawła i ich egzystencjalne cele

/B
QPETUBXJF
T[D[FHؒPXZDI
BOBMJ[
FH[FHFUZD[OZDI
XJFMV
GSBHNFOUØX
%[JFKØX
"QPTUPMT-
LJDI
NP˃OB
XZSØ˃OJʉ
EXB
QPETUBXPXF
TL’BEOJLJ
kerygmatu
1JFSXT[Z
[
OJDI
UP
TQF’OJF-
OJF
TJʒ
#P˃ZDI
[BQPXJFE[J
QPEBOZDI
QS[F[
QSPSPLØX
ESVHJ
UP
H’PT[FOJF
OBEFKʯDJB
PSB[

KV˃
[BJTUOJB’FK
PCFDOPʯDJ
,SØMFTUXB
#P˃FHP

13

.

5F[B
P
XZQF’OJFOJV
TJʒ
1JTNB
[BXBSUB
NJO
X
OBTUʒQVKʇDZDI
NJFKTDBDI
/PXFHP
5FT-

UBNFOUV
%[






NPXZ
ʯX
1JPUSB 


NPXB
ʯX
1BX’B
PEOB-
KEVKF
PE[XJFSDJFEMFOJF
SØXOJF˃
X
QJTNBDI
QBX’PXZDI

,PS

o
v1S[FEF
XT[ZTULJN

QS[FLB[B’FN
XBN
UP
DP
TBN
QS[FKʇ’FN
˃F
$ISZTUVT
VNBS’
[B
OBT[F
HS[FDIZ
[HPEOJF
[

1JTNFN
˃F
[PTUB’
QPHS[FCBOZ
J
US[FDJFHP
EOJB
[NBSUXZDIXTUB’
[HPEOJF
[
1JTNFNw 
1P

XJFLBDI
PD[FLJXBOJB
#ØH
X
PTPCJF
+F[VTB
$ISZTUVTB
OBXJFE[J’
TXØK
MVE
J
XZQF’OJ’
UP
DP

zapowiadali prorocy

14

.

(’PT[ʇD
OBUPNJBTU
QSBXEʒ
P
OBEFKʯDJV
,SØMFTUXB
ɭXJʒUZ
1BXF’
QS[ZUBD[B
OBTUʒQV-

KʇDF
H’ØXOF
FMFNFOUZ
LFSZHNBUV
$ISZTUVT
VNBS’
[B
OBT[F
HS[FDIZ

,PS

C
[PT-
UB’
QPDIPXBOZ
%[



,PS

B
J
[NBSUXZDIXTUB’

,PS

C
[PTUB’
XTLS-
[FT[POZ
[
NBSUXZDI
%[


VLB[B’
TJʒ
BQPTUP’PN
J
JOOZN
VD[OJPN
%[




,PS

o
[PTUB’
VXJFMCJPOZ
J
XZXZ˃T[POZ
'MQ



15

.

$FMFN
LFSZHNBUV
KFTU
OBXSØDFOJF
PEXSØDFOJF
TJʒ
PE
CB’XPDIXBMTUXB
J
QPLVUB
V[OB-

nie że sprawiedliwość i zbawienie otrzymuje się przez wiarę w Jezusa jako Mesjasza, przez
przyjęcie Go jako swojego Pana i Zbawiciela, przez postępowanie zgodne z wolą Boga
objawioną w Chrystusie

16

.

8
UZN
DFMV
BCZ
D[’PXJFL
QS[ZKʇ’
PTPCJʯDJF
+F[VTB
$ISZTUVTB
KBLP
TXPKFHP
1BOB
J

;CBXDʒ
PSB[
BCZ
QS[ZKʇ’
EBS
%VDIB
ɭXJʒUFHP
J
SP[QPD[ʇ’X
/JN
OPXF
˃ZDJF
o
"QPTUؒ

/BSPEØX
QSBHOʇ’

17

:

KRONIKA

122


X[CVE[Jʉ
X
T’VDIBKʇDZDI
QSBHOJFOJF
#PHB
QPQSPXBE[Jʉ
JDI
LV
EPʯXJBED[FOJV

#P˃FK
NJ’PʯDJ

18

;


VLB[Bʉ
QSBXEʒ
˃F
D[’PXJFL
OJF
EPʯXJBED[B
NJ’PʯDJ
#PHB
[
QPXPEV
X’BTOFK
HS[FT-

zności; zaprosić do uznania się grzesznikiem potrzebującym zbawienia

19

;


PH’PTJʉ
+F[VTB
$ISZTUVTB
VLS[Z˃PXBOFHP
[NBSUXZDIXTUB’FHP
J
VXJFMCJPOFHP
KBLP

5FHP
LUØSZ
KV˃
[B
OBT
EPLPOB’
E[JF’B
PELVQJFOJB
J
LUØSZ
QSBHOJF
OBT
[CBXJʉ

20

;


XF[XBʉ
EP
OBXSØDFOJB
J
QS[ZKʒDJB
+F[VTB
EP
TXPKFHP
˃ZDJB

21

;

5. zaprosić do przyjęcia mocy z wysoka, daru Ducha Świętego

22

;


[BDIʒDJʉ
EP
USXBOJB
XF
XTQØMOPDJF
XJBSZ
X
,PʯDJFMF
$ISZTUVTB

23

.

8FE’VH
OBVD[BOJB
"QPTUP’B
/BSPEØX
D[’PXJFL
PEQPXJBEBKʇDZ
QP[ZUZXOJF
OB
[BXBSUF

w kerygmacie orędzie zbawcze, otrzymuje dar nowego życia, moc do tego, by podążać
zgodnie z przykazaniami Bożymi. Dopiero przyjęty kerygmat uzasadnia i motywuję życie
XFE’VH
%FLBMPHV
EBKF
NP˃MJXPʯʉ
˃Zʉ
XFE’VH
PʯNJV
C’PHPT’BXJFʤTUX
PUXJFSB
QS[FTUS[Fʤ

˃ZDJB
NPSBMOFHP
VLB[BOFHP
X
OBVD[BOJV
$ISZTUVTB
8
UFO
TQPTØC
TUBKF
TJʒ
D[’PXJFL

„nowym stworzeniem” i nie chce wracać do grzechu: „Skoro umarliśmy dla grzechu, jakże
moglibyśmy nadal w nim żyć?” (Rz 6, 2).

4. Kerygmat jako moc dająca siłę do zmiany sytuacji egzystencjalnej

Kerygmat

BQPTUPMTLJ
NJB’
OB
DFMV
VPCFDOJʉ
QPʯSØE
T’VDIBKʇDZDI
,SØMFTUXP
#P˃F
(’PT-

[FOJF
ɭXJʒUFHP
1BX’B
CZ’P
o
QPEPCOJF
KBL
+F[VTPXF
H’PT[FOJF
,SØMFTUXB
o
vNPDʇ
#P˃ʇ
J

NʇESPʯDJʇ
#P˃ʇw
QPS

,PS

 
TQSBXJB’P
˃F
PXB
PCFDOPʯʉ
,SØMFTUXB
CZ’B
SFBMOB
J
TLV-
teczna

24


%[JB’P
TJʒ
UP
EMBUFHP
˃F
"QPTUP’
OJF
T[FE’
EP
T’VDIBKʇDZDI
[
NʇESPʯDJʇ
MVE[Lʇ

25

,

BMF
PE[XJFSDJFEMB’
LPOUZOV’PXB’
QS[FQPXJBEBOJF
+F[VTB
SP[VNJBOF
J
JOUFSQSFUPXBOF
X

ʯXJFUMF
+FHP
ʯNJFSDJ
J
[NBSUXZDIXTUBOJB
ɭXJʒUZ
1BXF’
H’PTJ’
$ISZTUVTB
PCFDOFHP
J
E[JB’B-
KʇDFHP
X
E[JFKBDI
D[’PXJFLB
5ZN
DP
PESØ˃OJB’P
ɭXJʒUFHP
1BX’B
PE
JOOZDI
XʒESPXOZDI

OBVD[ZDJFMJ
UP
GBLU
˃F
KFHP
QS[FQPXJBEBOJV
UPXBS[ZT[Z’
%VDI
ɭXJʒUZ
J
+FHP
NPD

26

.

/JFTJFOJF
%PCSFK
/PXJOZ
P
[CBXJFOJV
UP
XZEBS[FOJF
QS[F[
LUØSF
#ØH
[B
QPʯSFEOJDU-

XFN
H’PT[POFHP
T’PXB
TQPUZLB
D[’PXJFLB
0ELVQJFOJF
LUØSF
EPLPOB’P
TJʒ
QS[F[
+F[VTB

Chrystusa, staje się mocą Ducha Świętego obecne i owocne dla każdego kto wierzy. W
XZH’BT[BOZN
LFSZHNBDJF
LSZKF
TJʒ
[BUFN
dynamis. Nie zawsze objawia się to poprzez
QPKBXJFOJF
TJʒ
DVEPXOZDI
[OBLØX
DIPDJB˃
NPHʇ
POF
UPXBS[ZT[Zʉ
BMF
[BXT[F
QPQS[F[

XTQØMOPUPXF
ʯXJBEFDUXP
˃ZDJB

chrześcijan

27

QPQS[F[
USXBOJF
X
OBXSØDFOJV
XZSB˃BOʇ

X[BKFNOʇ
T’V˃Cʇ
J
NJ’PʯDJʇ
CSBUFSTLʇ

8
MJTUBDI
QBX’PXZDI
NP˃OB
PEOBMF˃ʉ
XJFMF
GPSNV’
LBUFDIFUZD[OZDI
LUØSF
[BMF˃ʇ
PE

kerygmatu

28


4UBOPXJʇ
POF
KFHP
LPOUZOVBDKʒ
J
ʯXJBED[ʇ
˃F
D[’PXJFL
QP
KFHP
QS[ZKʒDJV

PUS[ZNVKF
PE
#PHB
TJ’ʒ
CZ
NØD
˃Zʉ
OPXZN
˃ZDJFN
8

5FT

o
NP˃OB
QS[FD[ZUBʉ

-VE[JF
TBNJ
PQPXJBEBKʇ
KBL

[XSØDJMJʯDJF
TJʒ
LV
# PHV
PEXSBDBKʇD
TJʒ
PE

CP˃LØX
BCZ
T’V˃Zʉ
#PHV
˃ZXFNV
J
QSBXE[JXFNV
J
PD[FLJXBʉ
[
OJFCB
+FHP
4ZOB

Jezusa wskrzeszonego z martwych. On nas wybawi od nadchodzącego gniewu.

;NJBOB
TZUVBDKJ
FH[ZTUFODKBMOFK
D[’PXJFLB
QS[ZKNVKʇDFHP
LFSZHNBU
EPUZD[Z
OJF
UZMLP

jego życia wewnętrznego, duchowego (przejście ze śmierci grzechowej do życia w Duchu

123

EGZYSTENCJALNY WYMIAR KERYGMATU APOSTOŁA PAWŁA

ɭXJʒUZN
BMF
SØXOJF˃
KFHP
SFMBDKJ
[FXOʒUS[OZDI
[
JOOZNJ
(’PT[POB
&XBOHFMJB
NB
NPD

[NJFOJBʉ
OJFTQSBXJFEMJXF
TUSVLUVSZ
SPE[JO
TQP’FD[FʤTUX
OBSPEØX
NB
NPD
[NJFOJBʉ

historię świata.

PRZYPISY

1

Jankowski A.

,FSZHNBU
X
,PʯDJFMF
"QPTUPMTLJN
/PXPUFTUBNFOUPXB
UFPMPHJB
H’PT[FOJB
4’PXB
#P˃FHP

$[ʒTUPDIPXB

4

"
1BDJPSFL
QPEBKF
˃F
T’PXP
kerysso
PCXJFT[D[Bʉ
PH’BT[Bʉ
V˃ZUF
KFTU
X

Biblii 61 razy (zob. Paciorek A.

,FSZHNBU

&ODZLMPQFEJB
,BUPMJDLB
5

-VCMJO

4
 

2

Paciorek A. Kerygmat. S. 1360.

3

Jankowski A. Kerygmat. S. 7–8.

4

Ibid.

5

Brzuszek B. Kerygmat. S. 1363.

6

+F[VT
$ISZTUVT
PLSFʯMB
TXPKF
T’PXB
KBLP
T’PXB
LUØSF
Tʇ
vEVDFN
J
˃ZDJFNw
+

 
[PC
Ciardi F. 4’PXP

EBKʇDF
˃ZDJF
4’PXP
LUØSZN
TJʒ
˃ZKF

4’PXP
˃ZDJB
4ZNQP[KVN
X
8Z˃T[ZN
ɭMʇTLJN
4FNJOBSJVN

%VDIPXOZN
 SFE
,
-BMB
,BUPXJDF
o
*9

4


7

Pawel VI. Discorso alla parrocchia di S. Eusebio. 26 lutego 1967; cyt. za Ciardi F.

4’PXP
EBKʇDF
˃ZDJF

4’PXP
LUØSZN
TJʒ
˃ZKF
4
o

8

Zob. Dz 10, 42; 20, 15; Paciorek A. Kerygmat. S. 1361.

9

Drączkowski F. Kerygmat. S. 1363.

10

Nagórny J. Kerygmat. S. 1364.

11

5S[FCB
XTQPNOJFʉ
˃F
DIPDJB˃
OJFXJFMV
FH[FHFUØX
QS[ZQJTVKF
ɭXJʒUFNV
1BX’PXJ
BVUPSTUXP
Listu do

Efezjan, mimo wszystko jest on zaliczany do corpus paulinum, zob. Langkammer H. Wprowadzenie
EP
LTJʇH
/PXFHP
5FTUBNFOUV
8ZEBOJF
QPT[FS[POF
8SPD’BX


4

. S. 140.

12

Np. pareneza Listu do Tesaloniczan

[BXBSUB
X


o


HE[JF
"QPTUP’
X[ZXB
EP
OBE[JFJ
X[ZXB
EP

HPUPXPʯDJ
OB
E[JFʤ
QS[ZKʯDJB
1BOB
EBKF
T[D[FHؒPXF
XTLB[ØXLJ
EMB
DIS[FʯDJKBʤTLJFHP
QPTUʒQPXBOJB

w gminie (zob. Langkammer H. Wprowadzenie do ksiąg Nowego Testamentu. S. 146).

13

W Dziejach Apostolskich można odnależć 19 miejsc zawierających kerygmat. Nie zawsze opisy są
SP[CVEPXBOF
J
D[BTBNJ
OJF
[BXJFSBKʇ
XT[ZTULJDI
LPNQPOFOUØX
8
TXPKFK
TUSVLUVS[F
QS[ZQPNJOBKʇ

mowy prorockie, jednak co do treści zawierają następującą nowość: są uroczystym świadectwem,
˃F
%PCSB
/PXJOB
KFTU
KV˃
VS[FD[ZXJTUOJPOB
J
#ØH
XZQF’OJ’
TXØK
QMBO
[PC
Jankowski A. Kerygmat.
4
 
"
1BDJPSFL
OB[ZXB
H’PT[FOJF
QSPSPDLJF
LFSZHNBUFN
TUBSPUFTUBNFOUBMOZN
;BQPXJBEB
POP

TʇE
#P˃Z
OBXP’VKF
EP
QPLVUZ
J
PCXJFT[D[B
QPLVUVKʇDZN
FTDIBUPMPHJʒ
’BTLJ
#PHB
+M







Jon 1, 2; 3, 2.4.5 (Paciorek A. Kerygmat. S. 1360).

14

Paciorek A. Kerygmat. S. 1361.

15

Ibid.

16

Ibid.

17

Por. Prado Flores J. H.

+BL
FXBOHFMJ[PXBʉ
PDIS[D[POZDI
-ØE˂

4

QPS
Kudasiewicz J.,

Zuberbier A.

,FSZHNBU

4’PXOJL
UFPMPHJD[OZ

red. A. Zuberbier. Katowice. 1998. S. 237; por. Mol-

lat D.

²WBOHJMF

%JDUJPOOBJSF
EF
4QJSJUVBMJUË
"TDÏUJRVF
FU
.JTUJRVF
%PDUSJOF
FU
)JTUPJSF
*7

SFE

M. Viller al. Paris. 1961. S. 1753–1761 («La Bonne Nouvelle dans S. Paul»).

18

/Q
3[


v"
X
UZN
XT[ZTULJN
PEOPTJNZ
XJFMLJF
[XZDJʒTUXPE[JʒLJ
5FNV
LUØSZ
OBT
VNJ’PXB’w

por. Rz 8, 39; 9, 18.

19

/Q
3[


v/JF
D[ZOJʒ
CPXJFN
EPCSB
LUØSFHP
DIDʒ
BMF
D[ZOJʒ
[’P
LUØSFHP
OJF
DIDʒw
QPS
3[



v+FTUFN
OJFT[D[ʒTOZN
D[’PXJFLJFN
,UP
NOJF
XZ[XPMJ
[
DJB’B
ʯNJFSDJ w

20

/Q
3[


v*
KFʯMJ
QS[F[
VQBEFL
KFEOFHP
D[’PXJFLB
[
KFHP
QPXPEV
[BQBOPXB’B
ʯNJFSʉ
UP
UZN

CBSE[JFK
DJ
LUØS[Z
EPTUʇQJMJ
PHSPNV
’BTLJ
J
EBSV
VTQSBXJFEMJXJFOJB
[BQBOVKʇ
KBLP
˃ZKʇDZ
E[JʒLJ

KFEOFNV
+F[VTPXJ
$ISZTUVTPXJw
3[


v(E[JF
OBUPNJBTU
SP[QPXT[FDIOJ’
TJʒ
HS[FDI
UBN
QP-
KBXJ’B
TJʒ
KFT[D[F
PCGJUT[B
’BTLBw
QPS

,PS

o
vNZ
H’PTJNZ
$ISZTUVTB
VLS[Z˃PXBOFHP
0O

KRONIKA

124

KFTU
EMB
ʁZEØX
QPXPEFN
VQBELV
B
EMB
QPHBO
H’VQTUXFN
KFEOBL˃F
EMB
QPXP’BOZDI
UBL
ʁZEØX

KBL
J
(SFLØX
KFTU
$ISZTUVTFN
o
NPDʇ
J
NʇESPʯDJʇ
#P˃ʇw

21

;PC
3[


v#P
KFʯMJ
XZ[OBT[
VTUBNJ
˃F
+F[VT
KFTU
1BOFN
J
VXJFS[ZT[
X
TFSDV
˃F
#ØH
XTLS[FTJ’

Go z martwych, będziesz zbawiony”; a także np. Rz 10, 13; 13, 14.

22

/Q
3[

o
v$J
LUØSZDI
QSPXBE[J
%VDI
#P˃Z
Tʇ
TZOBNJ
#P˃ZNJ
/JF
QS[ZKʒMJʯDJF
QS[FDJF˃

%VDIB
OJFXPMJ
BCZ
USXBʉ
X
MʒLV
BMF
QS[ZKʒMJʯDJF
%VDIB
LUØSZ
D[ZOJ
XBT
E[JFʉNJ
8
/JN
XP’BNZ

Abba, Ojcze!”; por. 1 Kor 12, 3.

23

/Q
3[

o
v#P
QPEPCOJF
KBL
MJD[OF
Tʇ
D[ʒʯDJ
KFEOFHP
DJB’B
B
LB˃EB
[
OJDI
TQF’OJB
JOOF
[BEBOJF

UBL
UF˃
J
NZ
MJD[OJ
TUBOPXJNZ
KFEOP
DJB’P
X
$ISZTUVTJF
CʒEʇD
EMB
TJFCJF
OBX[BKFN
D[ʒʯDJBNJw

24

Por. Paciorek A. Kerygmat. S. 1361.

25

1PS

,PS


v/JF
H’PTJNZ
UFHP
VD[POZNJ
T’PXBNJ
MVE[LJFK
NʇESPʯDJ
BMF
E[JʒLJ
QPVD[FOJPN

%VDIB
QS[FETUBXJBNZ
TQSBXZ
EVDIPXF
UZN
LUØS[Z
Tʇ
[
%VDIBw

26

Por. Paciorek A. Kerygmat. S. 1361.

27

Ibid.

28

Zob. Jankowski A. Kerygmat. S. 106–113.

Dr. Jan Krzysztof Miczyński

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II