Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych

(712612)

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych (712612)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-192-1 (192)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach ................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu ...............................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

8

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

9

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

9

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Wykonywanie i eksploatowanie sieci wodoci

ą

gowych

Kz1 .................................................................................. 10

3.2. Wykonywanie i eksploatowanie sieci kanalizacji sanitar-

nej i deszczowej Kz2 ....................................................... 12

3.3. Kompetencje społeczne KzS ........................................... 14

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................ 15

5. Słownik ....................................................................................... 16

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

712612 Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzy-

narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).

Grupa elementarna 7126 – Hydraulicy i monterzy instalacji sani-
tarnych (w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów

ISCO-08 odpowiada grupie 7126 Plumbers and pipe fitters).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja F. Budownictwo, Dział 43. Roboty budowlane specjali-
styczne, Grupa 43.2. Wykonywanie instalacji elektrycznych, wod-
no-kanalizacyjnych i pozostałych instalacji budowlanych.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie:
analizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe)

oraz głównie wyników bada

ń

analitycznych na 15 stanowiskach pracy

w 8 przedsi

ę

biorstwach (du

ż

e – 2,

ś

rednie – 2, małe − 1, mikro − 3,

w tym usługowe − 7, produkcyjno-usługowe − 1), przeprowadzonych
w marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Andrzej

Ś

widerek – Zakład Szkolenia Praktycznego, Zakład Wo-

doci

ą

gów i Kanalizacji w Łodzi,

•

Sylwiusz Nowicki – PHU Nowicki w Konstantynowie Łódzkim,

•

Beata Florczyk – Zakład Wodoci

ą

gów i Kanalizacji w Tuszynie,

•

Jadwiga Miłos – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli

i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.

Ewaluatorzy:

•

Jan Ste

ć

– Przedsi

ę

biorstwo Robót In

ż

ynieryjnych SOLID-BUD

Sp. z o.o w Warszawie,

•

Zbigniew Modzelewski – Polska Korporacja Techniki Sanitarnej,

Grzewczej, Gazowej i Klimatyzacji w Łodzi.

5

Recenzenci:

•

Piotr Czerwi

ń

ski – Insanit Technika Grzewcza w Warszawie,

•

Danuta Urbaniak – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 10

w Łodzi.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Gra

ż

yna D

ę

bicka – Ozorkiewicz (przewodnicz

ą

ca) – Izba Rze-

mie

ś

lnicza w Opolu,

•

Marek Tenczy

ń

ski – Zwi

ą

zek Zawodowy Budowlani w Opolu,

•

Zbigniew Lachowicz – Cech Rzemie

ś

lników i Przedsi

ę

biorców

w Prudniku.

Data zatwierdzenia:

•

10.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych buduje sieci wodoci

ą

gowe

i kanalizacyjne oraz wykonuje prace konserwacyjne i remontowe.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

obszary wyst

ę

powania zawodu

Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych jest zawodem o charakterze

produkcyjno-usługowym. Praca montera polega na wykonywaniu prac
dotycz

ą

cych budowlanych sieci wodoci

ą

gowych i kanalizacyjnych oraz

oczyszczaniu

ś

cieków. Prace wykonywane s

ą

na zewn

ą

trz budynków.

Polegaj

ą

na monta

ż

u przewodów wodoci

ą

gowych i kanalizacyjnych,

sprawdzaniu szczelno

ś

ci poł

ą

cze

ń

i prawidłowo

ś

ci działania uzbrojenia,

konserwacji uzbrojenia, udra

ż

nianiu przewodów kanalizacyjnych. Mon-

ter sieci wodnych i kanalizacyjnych zajmuje si

ę

równie

ż

eksploatacj

ą

sieci, polegaj

ą

c

ą

na wykonywaniu prac remontowych. Do obowi

ą

zków

montera nale

ż

y wykonywanie i zabezpieczanie wykopów, ł

ą

czenie

elementów przewodów w sposób rozł

ą

czny oraz nierozł

ą

czny, lokali-

zowanie i usuwanie awarii samodzielnie lub przy pomocy innych pra-
cowników, przeprowadzanie próby szczelno

ś

ci, sporz

ą

dzanie zapo-

trzebowania na materiały.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Praca montera sieci wodnych i kanalizacyjnych odbywa si

ę

przede

wszystkim na zewn

ą

trz budynków oraz w mniejszym stopniu w budyn-

kach. Podczas wykonywania pracy monter posługuje si

ę

narz

ę

dziami

i urz

ą

dzeniami, takimi jak: klucze monterskie, gwintownice, wiertarki,

zgrzewarki elektrooporowe i doczołowe, urz

ą

dzenia do udra

ż

niania rur

kanalizacyjnych, kamery do kontroli kanałów, zamra

ż

arki do rur, za-

g

ę

szczarki, młoty dłutuj

ą

ce, młotki, łopaty, szpadle. W trakcie pracy

mog

ą

wyst

ę

powa

ć

zagro

ż

enia dla zdrowia spowodowane hałasem,

drganiami, substancjami truj

ą

cymi (gazami), trudnymi warunkami at-

mosferycznymi, miejscem wykonywania zada

ń

(w wykopach i stud-

niach). Z tego wzgl

ę

du szczególnie wa

ż

ne jest planowanie i organizo-

wanie pracy zgodnie z wymaganiami sanitarno-higienicznymi, zasada-
mi i przepisami BHP, ergonomii, ochrony ppo

ż

. i ochrony

ś

rodowiska.

Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych pracuje w systemie zmiano-

7

wym, mo

ż

e równie

ż

pracowa

ć

na jedn

ą

zmian

ę

, poł

ą

czon

ą

z pełnie-

niem dy

ż

urów domowych i dyspozycyjno

ś

ci

ą

na wypadek awarii. Mon-

ter pracuje samodzielnie lub w zespole.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu montera sieci wodnych i kanalizacyjnych

wymaga sprawno

ś

ci fizycznej, podzielno

ś

ci i koncentracji uwagi, spo-

strzegawczo

ś

ci, refleksu i dokładno

ś

ci, dyspozycyjno

ś

ci. Monter sieci

wodnych i kanalizacyjnych musi by

ć

sprawny manualnie, rozró

ż

nia

ć

barwy, mie

ć

sprawny zmysł dotyku. Sprawno

ść

narz

ą

dów wzroku

i słuchu umo

ż

liwia ocen

ę

pracy urz

ą

dze

ń

i przewodów. Monter powi-

nien charakteryzowa

ć

si

ę

takimi cechami, jak: komunikatywno

ść

, kre-

atywno

ść

, rzetelno

ść

oraz dbało

ść

o czysto

ść

i porz

ą

dek w obr

ę

bie

wykonywanych prac. Specyfika zawodu wymaga tak

ż

e wyobra

ź

ni prze-

strzennej, samodzielno

ś

ci w podejmowaniu decyzji, umiej

ę

tno

ś

ci orga-

nizacji pracy oraz pracy w zespole. Przeciwwskazaniem do wykonywa-
nia zawodu montera sieci wodnych i kanalizacyjnych s

ą

: dysfunkcje

ruchowe, zaburzenia równowagi, choroby układu kr

ąż

enia i oddecho-

wego, zaburzenia neurologiczne, klaustrofobia.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Pracodawcy najcz

ęś

ciej zatrudniaj

ą

w zawodzie montera sieci wod-

nych i kanalizacyjnych osoby z wykształceniem zasadniczym zawodo-
wym. Mo

ż

liwe jest równie

ż

uzyskanie kwalifikacji zawodowych wła

ś

ci-

wych dla zawodu montera sieci wodnych i kanalizacyjnych w wyniku
uko

ń

czenia kursu w zakresie kwalifikacji w zakresie wykonywania robót

zwi

ą

zanych z budow

ą

i remontem sieci komunalnych oraz na drodze

pozaformalnej – poprzez szkolenie praktyczne na stanowisku pracy,
sta

ż

e, zdobywanie do

ś

wiadczenia w trakcie pracy. Monter sieci wod-

nych i kanalizacyjnych powinien posiada

ć

dodatkowe uprawnienia:

uprawnienia energetyczne eksploatacyjne w zakresie 2 grupy, upraw-
nienia do zgrzewania, do spawania i do obsługi urz

ą

dze

ń

ci

ś

nienio-

wych.

8

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Absolwent szkoły zasadniczej w zawodzie montera sieci, instalacji

i urz

ą

dze

ń

sanitarnych mo

ż

e uzyska

ć

dyplom potwierdzaj

ą

cy kwalifika-

cje w zawodzie 311209 Technik urz

ą

dze

ń

sanitarnych po potwierdzeniu

dodatkowo kwalifikacji B.27. Organizacja robót zwi

ą

zanych z budow

ą

i eksploatacj

ą

sieci komunalnych, uj

ę

tej w podstawie programowej

w tym zawodzie oraz instalacji sanitarnych i uzupełnieniu wykształcenia
do poziomu

ś

redniego. Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych mo

ż

e

awansowa

ć

na stanowisko mistrza lub brygadzisty.

2.7. Zadania zawodowe

Z1. Układanie harmonogramu prac monta

ż

owych sieci wodoci

ą

go-

wych oraz kanalizacji sanitarnej i deszczowej na podstawie do-
kumentacji projektowej (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2. Sporz

ą

dzanie zapotrzebowania na materiały dla wykonania robót

monta

ż

owych i naprawczych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2,

KzS).

Z3. Montowanie sieci wodoci

ą

gowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1,

KzS).

Z4. Montowanie sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz2, KzS).

Z5. Wykonywanie prac konserwacyjnych i remontowych w istniej

ą

-

cych sieciach wodoci

ą

gowych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1,

KzS).

Z6. Wykonywanie prac konserwacyjnych

i remontowych w istniej

ą

-

cych sieciach kanalizacji sanitarnej i deszczowej (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz2, KzS).

Z7. Wykonywanie prób szczelno

ś

ci sieci kanalizacji sanitarnej

i deszczowej oraz przygotowywanie ich do odbiorów technicz-
nych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z8. Wykonywanie prób szczelno

ś

ci sieci wodoci

ą

gowej oraz przygo-

towywanie jej do odbiorów technicznych (niezb

ę

dne kompeten-

cje: Kz1, KzS).

Z9. Obsługiwanie maszyn i urz

ą

dze

ń

stanowi

ą

cych wyposa

ż

enie

obiektów wodoci

ą

gowych oraz kanalizacyjnych (niezb

ę

dne kom-

petencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z10. Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepi-

sami BHP, ochrony ppo

ż

., ochrony

ś

rodowiska i ergonomii (nie-

zb

ę

dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

9

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Wykonywanie i eksploatowanie sieci wodoci

ą

gowych (potrzebne

do wykonywania zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z5, Z8, Z9, Z10).

Kz2 – Wykonywanie i eksploatowanie sieci kanalizacji sanitarnej

i deszczowej (potrzebne do wykonywania zada

ń

: Z1, Z2, Z4, Z6,

Z7, Z9, Z10).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z10).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

Osoba wykonuj

ą

ca zawód montera sieci wodnych i kanalizacyjnych:

1) w zakresie wiedzy: zna podstawowe fakty, zasady, procesy i poj

ę

cia

ogólne; zna i rozumie podstawowe zale

ż

no

ś

ci w zawodzie monter

sieci wodnych i kanalizacyjnych oraz w szerszym zakresie elemen-
tarne uwarunkowania prowadzonej działalno

ś

ci w obszarze sieci

wodoci

ą

gowych oraz kanalizacji sanitarnej i deszczowej;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: ma umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do realizacji

niezbyt prostych zada

ń

i rozwi

ą

zywania prostych, typowych proble-

mów w zawodzie monter sieci wodnych i kanalizacyjnych poprzez
dobieranie podstawowych metod, narz

ę

dzi, materiałów do monto-

wania i prowadzenia prac naprawczych i konserwacyjnych sieci
wodnych i kanalizacyjnych; potrafi wykonywa

ć

zadania według

ogólnej instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach; umie odbie-

ra

ć

i formułowa

ć

niezbyt zło

ż

one wypowiedzi, tak

ż

e bardzo proste

wypowiedzi w j

ę

zyku obcym.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z5, Z8, Z9, Z10 wymaga

posiadania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Wykonywanie i eksploatowanie sieci

wodoci

ą

gowych Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z wykonywaniem i eksplo-
atowaniem sieci wodoci

ą

gowych,

w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochrony

ppo

ż

., ergonomii, ochrony

ś

ro-

dowiska, prawa budowlanego
i warunki techniczne w zakresie
wykonania, odbioru i eksplo-
atowania sieci wodoci

ą

gowych;

−

oznaczenia i symbole graficzne

stosowane na mapach, rysun-
kach i schematach technicz-
nych w zakresie sieci wodoci

ą

-

gowych;

−

rodzaje i przeznaczenie infra-

struktury podziemnej;

−

materiały i elementy uzbrojenia

stosowane do budowy sieci
wodoci

ą

gowych;

−

oznaczenia stosowane w mate-

riałach do budowy sieci wodo-
ci

ą

gowych;

−

organizacj

ę

robót zwi

ą

zanych

z budow

ą

sieci wodoci

ą

gowych;

−

metody

doboru

materiałów,

armatury, urz

ą

dze

ń

oraz tech-

nologii wykonania sieci wodo-
ci

ą

gowych;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z wyko-

nywaniem i eksploatowaniem sieci
wodoci

ą

gowych, według okre

ś

lo-

nej instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmien-

nych warunkach, w szczególno

ś

ci

potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepisów

BHP, ochrony ppo

ż

., ergono-

mii, ochrony

ś

rodowiska, prawa

budowlanego i warunków tech-
nicznych w zakresie wykona-
nia, odbioru i eksploatowania
sieci wodoci

ą

gowych;

−

interpretowa

ć

mapy, rysunki,

schematy techniczne w zakre-
sie sieci wodoci

ą

gowych;

−

rozpoznawa

ć

rodzaje i prze-

znaczenie

przewodów

pod-

ziemnych;

−

rozpoznawa

ć

i prawidłowo na-

zywa

ć

, materiały i elementy

uzbrojenia do budowy sieci
wodoci

ą

gowych i okre

ś

la

ć

ich

przydatno

ść

do realizacji zada-

nia;

−

interpretowa

ć

oznakowania na

materiałach stosowanych pod-
czas budowy i eksploatacji sie-
ci wodoci

ą

gowych;

11

−

metody doboru sprz

ę

tu i na-

rz

ę

dzi do monta

ż

u ruroci

ą

gów

oraz uzbrojenia sieci wodoci

ą

-

gowych;

−

zasady okre

ś

lania sprawno

ś

ci

technicznej sprz

ę

tu i narz

ę

dzi

do monta

ż

u ruroci

ą

gów oraz

uzbrojenia

podczas

budowy

i remontu sieci wodoci

ą

gowych;

−

zagospodarowanie terenu bu-

dowy zwi

ą

zanego z wykony-

waniem i napraw

ą

sieci wodo-

ci

ą

gowych;

−

dokumentacj

ę

techniczno-ru-

chow

ą

i instrukcje obsługi ma-

szyn i urz

ą

dze

ń

w obiektach

wodoci

ą

gowych;

−

technologie wykonywania po-

ł

ą

cze

ń

stosowanych w sieciach

wodoci

ą

gowych;

−

zasady oznakowania wodoci

ą

-

gowych obiektów sieciowych
w terenie;

−

procesy dezynfekcji i płukania

sieci wodoci

ą

gowych;

−

warunki

wykonania

próby

szczelno

ś

ci sieci wodoci

ą

go-

wych.

−

sporz

ą

dza

ć

harmonogram prac

z uwzgl

ę

dnieniem kolejno

ść

i robót podczas budowy i eks-
ploatacji sieci wodoci

ą

gowych;

−

dobiera

ć

materiały, elementy

uzbrojenia oraz technologie
wykonania sieci wodoci

ą

go-

wych;

−

sporz

ą

dza

ć

zapotrzebowanie

na materiały do budowy i re-
montów sieci wodoci

ą

gowych;

−

dobiera

ć

sprz

ę

t i narz

ę

dzia do

monta

ż

u

ruroci

ą

gów

oraz

uzbrojenia sieci wodoci

ą

gowych;

−

sprawdza

ć

stan

techniczny

sprz

ę

tu i narz

ę

dzi do monta

ż

u

ruroci

ą

gów

oraz

uzbrojenia

podczas budowy i remontu sie-
ci wodoci

ą

gowych;

−

wykonywa

ć

roboty ziemne oraz

oznakowywa

ć

i zabezpiecza

ć

teren budowy zwi

ą

zany z wy-

konywaniem i napraw

ą

sieci

wodoci

ą

gowych;

−

obsługiwa

ć

i sprawowa

ć

nad-

zór nad urz

ą

dzeniami w obiek-

tach wodoci

ą

gowych;

−

wykonywa

ć

poł

ą

czenia

ele-

mentów przewodów, spraw-
dza

ć

jako

ść

wykonanych robót

monta

ż

owych oraz zgodno

ść

z dokumentacj

ą

techniczn

ą

;

−

rozpoznawa

ć

obiekty

sieci

wodoci

ą

gowych na podstawie

oznacze

ń

w terenie;

−

wykonywa

ć

dezynfekcj

ę

i płu-

kanie sieci wodoci

ą

gowej;

−

przeprowadza

ć

prób

ę

szczel-

no

ś

ci odcinka sieci wodoci

ą

-

gowej.

12

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z4, Z6, Z7, Z9, Z10 wymaga

posiadania kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Wykonywanie i eksploatowanie sieci kanalizacji

sanitarnej i deszczowej Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady, procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z wykonywaniem i eksplo-
atowaniem sieci kanalizacji sani-
tarnej i deszczowej, w szczegól-
no

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-

ny ppo

ż

., ergonomii, ochrony

ś

rodowiska, prawa budowla-

nego i warunki techniczne
w zakresie wykonania, odbioru
i eksploatowania sieci kanali-
zacji sanitarnej i deszczowej;

−

oznaczenia i symbole graficzne

stosowane na mapach, rysun-
kach i schematach technicz-
nych w zakresie sieci kanaliza-
cji sanitarnej i deszczowej;

−

rodzaje i przeznaczenie infra-

struktury podziemnej;

−

materiały i elementy uzbrojenia

stosowane do budowy sieci
kanalizacji sanitarnej i desz-
czowej;

−

oznaczenia stosowane w mate-

riałach do budowy sieci kanali-
zacji sanitarnej i deszczowej;

−

organizacj

ę

robót zwi

ą

zanych

z budow

ą

sieci kanalizacji sa-

nitarnej i deszczowej;

−

metody

doboru

materiałów,

armatury, urz

ą

dze

ń

, oraz tech-

nologii wykonania sieci kanali-
zacji sanitarnej i deszczowej;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania zwi

ą

zane z wyko-

nywaniem i eksploatowaniem sieci
kanalizacji sanitarnej i deszczo-
wej, według ogólnej instrukcji,
w cz

ęś

ciowo zmiennych warun-

kach, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

ż

., er-

gonomii, ochrony

ś

rodowiska,

prawa budowlanego i warun-
ków technicznych w zakresie
wykonania, odbioru i eksplo-
atowania sieci kanalizacji sani-
tarnej i deszczowej;

−

interpretowa

ć

mapy, rysunki,

schematy techniczne w zakre-
sie sieci kanalizacji sanitarnej
i deszczowej;

−

rozpoznawa

ć

rodzaje i prze-

znaczenie przewodów pod-
ziemnych;

−

rozpoznawa

ć

i prawidłowo na-

zywa

ć

, materiały i elementy

uzbrojenia do budowy sieci ka-
nalizacji sanitarnej i deszczo-
wej oraz okre

ś

la

ć

ich przydat-

no

ść

do realizacji zadania;

−

interpretowa

ć

oznakowania na

materiałach stosowanych pod-
czas budowy i eksploatacji sie-
ci kanalizacji sanitarnej i desz-
czowej;

−

planowa

ć

kolejno

ść

i zakres

robót podczas budowy i eks-

13

−

zapotrzebowanie na materiały

zwi

ą

zane z budow

ą

i remon-

tem sieci kanalizacji sanitarnej
i deszczowej;

−

metody doboru sprz

ę

tu i na-

rz

ę

dzi do monta

ż

u ruroci

ą

gów

oraz uzbrojenia sieci kanaliza-
cji sanitarnej i deszczowej;

−

zasady okre

ś

lania sprawno

ś

ci

technicznej sprz

ę

tu i narz

ę

dzi

do monta

ż

u ruroci

ą

gów oraz

uzbrojenia podczas budowy
i remontu sieci kanalizacji sani-
tarnej i deszczowej;

−

zasady zagospodarowania te-

renu budowy zwi

ą

zanego z wy-

konywaniem i napraw

ą

sieci

kanalizacji sanitarnej i deszczo-
wej;

−

dokumentacj

ę

techniczno-ru-

chow

ą

i instrukcje obsługi ma-

szyn i urz

ą

dze

ń

w obiektach

kanalizacji sanitarnej i desz-
czowej;

−

technologie wykonywania po-

ł

ą

cze

ń

stosowanych w sie-

ciach

kanalizacji

sanitarnej

i deszczowej;

−

zasady przeprowadzania udra-

ż

niania, czyszczenia i płukania

obiektów i elementów sieci ka-
nalizacji sanitarnej i deszczo-
wej;

−

warunki

wykonania

próby

szczelno

ś

ci sieci kanalizacji

sanitarnej i deszczowej;

−

zasady przeprowadzania in-

spekcji kanałów sieci kanaliza-
cji sanitarnej i deszczowej.

ploatacji sieci kanalizacji sani-
tarnej i deszczowej;

−

dobiera

ć

materiały, elementy

uzbrojenia oraz technologie
wykonania sieci kanalizacji sa-
nitarnej i deszczowej;

−

sporz

ą

dza

ć

zapotrzebowanie

na materiały do budowy i re-
montów sieci kanalizacji sani-
tarnej i deszczowej;

−

dobiera

ć

sprz

ę

t i narz

ę

dzia do

monta

ż

u

ruroci

ą

gów

oraz

uzbrojenia sieci kanalizacji sa-
nitarnej i deszczowej;

−

sprawdza

ć

stan

techniczny

sprz

ę

tu i narz

ę

dzi do monta

ż

u

ruroci

ą

gów oraz uzbrojenia pod-

czas budowy i remontu sieci ka-
nalizacji sanitarnej i deszczowej;

−

wykonywa

ć

roboty

ziemne,

oznakowywa

ć

i zabezpiecza

ć

teren budowy zwi

ą

zany z wy-

konywaniem i napraw

ą

sieci

kanalizacji sanitarnej i desz-
czowej;

−

obsługiwa

ć

i sprawowa

ć

nad-

zór nad urz

ą

dzeniami w obiek-

tach sieci kanalizacji sanitarnej
i deszczowej;

−

wykonywa

ć

poł

ą

czenia ele-

mentów przewodów, spraw-
dza

ć

jako

ść

wykonanych robót

monta

ż

owych oraz zgodno

ść

z dokumentacj

ą

techniczn

ą

;

−

wykonywa

ć

udro

ż

nienie, czysz-

czenie i płukanie obiektów
i elementów sieci kanalizacji
sanitarnej i deszczowej;

14

−

przeprowadza

ć

próby szczel-

no

ś

ci nowo wybudowanego

odcinka sieci kanalizacji sani-
tarnej i deszczowej;

−

przeprowadza

ć

inspekcj

ę

ka-

nałów sieci kanalizacji sanitar-
nej i deszczowej przy u

ż

yciu

kamer telewizyjnych.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za wykonywanie i eksploatowanie sieci

wodoci

ą

gowych oraz sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zorgani-

zowanych warunkach pracy na terenie robót zwi

ą

zanych z wykony-

waniem i eksploatowaniem sieci wodoci

ą

gowych oraz sieci kana-

lizacji sanitarnej i deszczowej,

−

ocenia wpływ swoich działa

ń

realizowanych w ramach współpracy

zespołowej w zakładzie wodoci

ą

gowo-kanalizacyjnym i ponosi od-

powiedzialno

ść

za ich skutki,

−

dostosowuje zachowanie do zmian w

ś

rodowisku pracy zakładu

wodoci

ą

gowo-kanalizacyjnego.

15

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu montera sieci

wodnych i kanalizacyjnych przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 712612 Monter sieci wodnych

i kanalizacyjnych

16

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.