Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13. 1

______________________________________________________________________

PROGRAMOWANIE OBIEKTOWE

ĆWICZENIE 13

•

Tworzenie, kompilacja i instalacja pakietów

•

Tworzenie własnych komponentów

•

Testowanie aplikacji wykorzystującej nowy komponent

2

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

I.

Wstęp

W środowisku C++ Builder możemy tworzyć trzy rodzaje komponentów: tylko do

projektowania, tylko do uruchamiania, podwójne – do projektowania i uruchamiania
Gdy ciągle udoskonalamy lub testujemy pakiet, to najlepiej tworzyć wersję podwójną.

Tworzenie pakietu komponentów

Tworzenie nowego lub nowych komponentów wymaga wykreowania pakietu w którym
będą one kompilowane. Musimy teraz utworzyć grupę projektu, aby przechować w niej
pakiet, żeby nie stanowił on części aplikacji.

Tworzenie nowej grupy projektu:

•

Uruchom Buildera

•

File

Close All

•

File

New

Other…

•

Zakładka New

•

Project Group

Rys.1 Tworzenie grupy projektu

Tworzenie nowego pakietu:

•

File

New

Other…

•

Zakładka New

•

Package

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13. 3

______________________________________________________________________

Rys.2 Tworzenie pakietu

Następnie określamy rodzaj pakietu:

•

Options

Designtime and runtime

Rys.3 Rodzaj pakietu

4

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

Zapisanie grupy projektu na dysk:

•

Przejdź do okna Project Manager

•

View

Project Manager

•

Zaznacz ProjectGroup1 i kliknij prawym klawiszem myszy

•

Save Project Group As…

Rys.4 Zapis grupy

•

Wpisz nazwę pliku „MojaGrupa.bpg”

•

Zapisz

Rys.5 Zapis grupy do pliku *.bpg

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13. 5

______________________________________________________________________

Zapis pakietu na dysk:

•

Kliknij prawym przyciskiem myszy na nazwę Package1.bpl

Rys.6 Zapis pakietu do pliku *.bpk

•

Wybierz opcję Save…

•

Wpisz nazwę pliku „MojPakiet.bpk”

•

Zapisz

Rys.7 Zapis pakietu do pliku MojPakiet.bpk

6

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

PAMIĘTAJ : U MNIE JEST TO KATALOG O NAZWIE

C:\Program Files\Borland\CBuilder6\Projects\PROGRAMOWANIE\Cplusplus

U CIEBIE MOZE BYĆ INNY!!!

MUSISZ SAM PAIĘTAĆ GDZIE ZACHOWUJESZ SWOJE PAKIETY
I GRUPY PROJEKTÓW


W tej chwili wygenerowałem następujące pliki:
MojaGrupa.bpg
MojPakiet.bpk
MojPakiet.cpp
MojPakiet.res

II.

Tworzenie własnych komponentów

Zwykle własne nowe komponenty budujemy na podstawie już istniejących
komponentów – trzeba więc posiadać troszkę wiedzy na temat nazw istniejących
komponentów.

Zaletą takiego postępowania jest to, że nie trzeba projektować ich od początku co
naraziło by nas na stratę czasu na programowanie, testowanie i usuwanie błędów!!!!

Tera wykreujemy prosty komponent co zajmie nam kilkanaście minut.

Będzie nazywał się TNumEdit

Zmodyfikujemy klasę TCustomEdit. Na jej podstawie utworzymy nową klasę
(komponent) o nazwie TNumEdit, która będzie polem edycyjnym, umożliwiającym
wpisywanie liczb określonego typu: naturalnych, całkowitych, rzeczywistych.

Tworzenie nowego komponentu

Tworzenie nowego komponentu:

•

File

New

Other…

•

Component

•

Ok

Patrz Rys. 8

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13. 7

______________________________________________________________________

Rys.8 Nowy komponent

•

Ancestor Type: TCustomEdit (typ klasy bazowej)

•

Class Name: TNumEdit (nazwa tworzonego komponentu)

•

Palette Page: MojeKomponenty (zakładka palety w VCL)

•

Unit file name: c:\program files\borland\cbuilder6\Lib\NumEdit.cpp
(nazwa pliku źródłowego komponentu)

•

OK

Po zatwierdzeniu otrzymamy kod źródłowy (szablon) komponentu – Rys. 9.

Rys.9 Kod źródłowy nowego komponentu

8

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

Kod w pliku NumEdit.h

//---------------------------------------------------------------------------

#ifndef NumEditH
#define NumEditH
//---------------------------------------------------------------------------
#include <SysUtils.hpp>
#include <Classes.hpp>
#include <Controls.hpp>
#include <StdCtrls.hpp>
//---------------------------------------------------------------------------
class PACKAGE TNumEdit : public TCustomEdit
{
private:
protected:
public:
__fastcall TNumEdit(TComponent* Owner);
__published:
};
//---------------------------------------------------------------------------
#endif

Kod w pliku NumEdit.cpp

//---------------------------------------------------------------------------

#include <vcl.h>

#pragma hdrstop

#include "NumEdit.h"
#pragma package(smart_init)
//---------------------------------------------------------------------------
// ValidCtrCheck is used to assure that the components created do not have
// any pure virtual functions.
//

static inline void ValidCtrCheck(TNumEdit *)
{
new TNumEdit(NULL);
}
//---------------------------------------------------------------------------
__fastcall TNumEdit::TNumEdit(TComponent* Owner)
: TCustomEdit(Owner)
{
}
//---------------------------------------------------------------------------

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13. 9

______________________________________________________________________

namespace Numedit
{
void __fastcall PACKAGE Register()
{
TComponentClass classes[1] = {__classid(TNumEdit)};
RegisterComponents("MojeKomponenty", classes, 0);
}
}
//---------------------------------------------------------------------------

Rozbudowa komponentu

•

zmieniamy NumEdit.h

Naszym celem jest utworzenie pola edycyjnego, w które będzie można wpisywać
jedynie liczby określonego typu – określmy je:

// typ wyliczeniowy
typedef enum {ntCalkowite, ntRzeczywiste, ntNaturalne} TNumType;

Oto pełny kod:

//---------------------------------------------------------------------------

#ifndef NumEditH
#define NumEditH
//---------------------------------------------------------------------------
#include <SysUtils.hpp>
#include <Classes.hpp>
#include <Controls.hpp>
#include <StdCtrls.hpp>
//---------------------------------------------------------------------------

// typ wyliczeniowy dla zmiennej fNumType
typedef enum {ntCalkowite, ntRzeczywiste, ntNaturalne} TNumType;


class PACKAGE TNumEdit : public TCustomEdit
{
private:
TNumType fNumType; // typ pola edycyjnego
protected:
// metody do obsługi zdarzeń
DYNAMIC void __fastcall DoExit(void);
DYNAMIC void __fastcall KeyPress(char &Key);
void SprawdzRzeczywiste(char &Key);
void SprawdzCalkowite(char &Key);
void SprawdzNaturalne(char &Key);

10

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

public:
__fastcall TNumEdit(TComponent* Owner);
__published:
__property TNumType NumType = { read = fNumType, write = fNumType,
default = ntCalkowite };
__property MaxLength; // maksymalna długość
__property ReadOnly; // zablokowana edycja
__property OnEnter; // gdy naciśnięto ENTER
__property OnExit; // gdy wyjście z komponentu
__property OnClick; // gdy kliknięty komponent
__property OnChange; // gdy zmienieniono wartość komponentu
};
//---------------------------------------------------------------------------
#endif

•

zmieniamy NumEdit.cpp

//---------------------------------------------------------------------------
#include <vcl.h>
#pragma hdrstop
#include "NumEdit.h"
#pragma package(smart_init)
//---------------------------------------------------------------------------
// ValidCtrCheck is used to assure that the components created do not have
// any pure virtual functions.
//
static inline void ValidCtrCheck(TNumEdit *)
{
new TNumEdit(NULL);
}
//---------------------------------------------------------------------------
__fastcall TNumEdit::TNumEdit(TComponent* Owner)
: TCustomEdit(Owner)
{
// konstruktor klasy
// domyślnie komponent przyjmuje liczby całkowite i ma wartość 0
fNumType = ntCalkowite;
Text = '0';
}

//---------------------------------------------------------------------------
namespace Numedit
{
void __fastcall PACKAGE Register()
{
TComponentClass classes[1] = {__classid(TNumEdit)};
RegisterComponents("MojeKomponenty", classes, 0);
}
}

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13. 11

______________________________________________________________________

void __fastcall TNumEdit::DoExit(void)
{
if (Text != "")
if (fNumType == ntRzeczywiste)
Text = FloatToStr(StrToFloat(Text));
else
Text = IntToStr(StrToInt(Text));
else
Text = '0';
return;
}

void __fastcall TNumEdit::KeyPress(char &Key)
{
switch (fNumType)
{
case ntCalkowite : SprawdzCalkowite(Key); break;
case ntRzeczywiste : SprawdzRzeczywiste(Key); break;
case ntNaturalne : SprawdzNaturalne(Key); break;
}
return;
}

void TNumEdit::SprawdzRzeczywiste(char &Key)
{
if (Key == DecimalSeparator)
{
if ( Text.Pos(DecimalSeparator) != 0 )
{
Beep();
Key = 0;
}
}
else
SprawdzCalkowite(Key);
return;
}

void TNumEdit::SprawdzCalkowite(char &Key)
{
if (Key == '-')
{
if ((SelStart > 0) || (Text.Pos("-")!=0))
{
Beep();
Key = 0;
}
}

12

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

else
SprawdzNaturalne(Key);
return;
}

void TNumEdit::SprawdzNaturalne(char &Key)
{
if ((Key == '\8') || (Key == '\13')) return;
if ((Key < '0') || (Key>'9'))
{
Beep();
Key = 0;
}
return;
}

III.

Instalacja komponentu

Instalacja komponentu TNumEdit

•

Component

Install Component

Rys.10 Instalacja komponentu

•

Zakładka: Into new package

•

Unit file name: C:\Program Files\Borland\CBuilder6\Lib\NumEdit.cpp

•

Package file name:
C:\ProgramFiles\Borland\CBuilder6\Projects\PROGRAMOWANIE\
Cplusplus\MojPakiet.bpk

•

Package description: mój nowy pakiet

•

Ok

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13. 13

______________________________________________________________________

Jeśli otrzymasz komunikat:

to wykonaj następujące operacje:

•

Zakładka: Into existing package

•

Unit file name: C:\Program Files\Borland\CBuilder6\Lib\NumEdit.cpp

•

Package file name:
C:\ProgramFiles\Borland\CBuilder6\Projects\PROGRAMOWANIE\
Cplusplus\MojPakiet.bpk

•

Package description: mój nowy pakiet

•

Ok

•

Przejdź do okna Package

Rys.11 Okno pakietu

14

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

Wykonaj polecenie

•

Compile

Rys.12 Okno komunikatu pomyślnej kompilacji pakietu

•

Install

Rys.13 Okno komunikatu pomyślnej instalacji pakietu z zarejestrowanym

komponentem TNumEdit

Rys.14 Na pasku VCL pojawiła się zakładka MojeKomonenty

•

File

Exit

Rys.15 Zapisz ostatnie zmiany w projekcie pakietu MojPakiet

•

Yes

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13. 15

______________________________________________________________________

IV.

Testowanie aplikacji wykorzystującej

nowy komponent

Nowa aplikacja będzie miała nazwę AppKomponent.exe.

Wygenerowanie aplikacji

•

Uruchom Buildera

•

File

Close All

•

File

New

Application

•

File

Save All

•

Zapisz unit w pliku AppKomponentUnit1.cpp

•

Zapisz projekt w pliku AppKomponent.bpr

Teraz wykorzystamy nasz nowy komponent w aplikacji

•

Przejdź na zakładkę MojeKomponenty

Rys.16 Pobieranie komponentu z pakietu MojPakiet

•

Kliknij dwa razy komponent

•

Nowy komponent pojawi się na formularzu okna aplikacji

Rys.17 Oto komponent z klasy TNumEdit

W oknie ”Object TreeView” widać nazwę komponentu:

Rys.18 Komponent ma nazwę NumEdit1

16

Programowanie obiektowe. Ćwiczenie 13.

______________________________________________________________________

______________________________________________________________________

•

Zmień właściwość „” komponentu na „ntRzeczywiste”

Rys.19 Zmiana właściwości komponentu NumEdit1

•

Skompiluj i uruchom aplikację (F9)

•

Sprawdź zachowanie pola edycyjnego NumEdit1

•

Zmień właściwość „” komponentu na „ntNaturalne”

Rys.20 Zmiana właściwości komponentu NumEdit1

•

Skompiluj i uruchom aplikację (F9)

•

Sprawdź zachowanie pola edycyjnego NumEdit1

Rys.21 Wygląd pola komponentu po uruchomieniu aplikacji

SPIS TREŚCI

I.

Wstęp ........................................................................................................................ 2

Tworzenie pakietu komponentów................................................................................. 2

II. Tworzenie własnych komponentów ......................................................................... 6

Tworzenie nowego komponentu................................................................................... 6

Kod w pliku NumEdit.h............................................................................................ 8
Kod w pliku NumEdit.cpp ........................................................................................ 8

Rozbudowa komponentu .............................................................................................. 9

III.

Instalacja komponentu ........................................................................................ 12

Instalacja komponentu TNumEdit .......................................................................... 12

IV.

Testowanie aplikacji wykorzystującej nowy komponent ................................... 15

Wygenerowanie aplikacji ....................................................................................... 15