DDT 1

DDT

HISTORIA, ODKRYCIE, CHARAKTERYSTYKA
ZWIĄZKU, ZASTOSOWANIE, CECHY

NIEKORZYSTNE

Kornelia Noras

Agnieszka Paruzel



Dichlorodifenylotrichloroetan (DDT) –
organiczny związek chemiczny z grupy
chlorowanych węglowodorów.



Stosowany jako środek owadobójczy w
zwalczaniu malarii i wszawicy na całym świecie.
Stosowany był również w ochronie roślin,
szczególnie przy zwalczaniu stonki
ziemniaczanej.

Dichlorodifenylotrichloroetan

Toksyczny dla owadów – wnika w sposób kontaktowy

przez przewód pokarmowy lub powłoki ciała i powoduje
zaburzenia pracy systemu nerwowego owadów.

Charakterystyka

DDT:

bezbarwna substancja krystaliczna,

nierozpuszczalna w wodzie,

rozpuszczalna w rozpuszczalnikach

organicznych,

temperatura topnienia 109oC.

przenika przez skórę owada i powoduje

śmierć.

Historia

Pierwszy raz został zsyntetyzowany w 1874 przez

Othmara Ziedlera, ale jego owadobójcze

właściwości zostały odkryte dopiero w 1939 przez

szwajcara Paula Hermanna Müllera, który w 1948

otrzymał Nagrodę Nobla w kategorii Fizjologia i

Medycyna.

Paul Hermann Müller

(1899-1965)

)

Wykorzystywany był od początku lat 40 do początku lat 60

XX wieku. Rozgłos i uznanie DDT zdobył podczas II
wojny światowej, kiedy był używany przez Aliantów i
sojuszników jako środek zwalczający wszy i pchły, co
chroniło przed przenoszonym przez nie tyfusem
plamistym (prawie go eliminując).

Wydawał się wprost idealnym środkiem do ochrony roślin,

w latach 60 XX w. stosowany na całym świecie w
potężnych ilościach.

DDT w Polsce stosowano, dopóki badania nie wykazały

związku między jego wykorzystywaniem, a wymieraniem

drapieżnych ptaków, które przyswajały toksyczną

substancję za pośrednictwem zjadanych owadów.

Zatem w Polsce zakaz wszedł w życie 1976 r.

Zakaz stosowania środka



Norwegia i Szwecja w 1970 r.



USA po długich sporach poszła w ich ślady w lecie 1972 r.



w Wielkiej Brytanii w 1984 r.



W 2001 ratyfikowano konwencję sztokholmską, podpisaną
przez 98 państw, zobowiązujących się do nie używania bądź
znacznego ograniczenia produkcji pestycydów nie
ulegających degradacji.

Dzięki DDT udało się wytępić

malarię z Europy i Ameryki Płn.,

oraz znacznie zredukować jej

występowanie w Afryce i

Ameryce Płd.

Po II wojnie problem wszawicy

został także powstrzymany

właśnie dzięki DDT.

Wpływ na środowisko i zdrowie
człowieka



DDT jest organochloryną, wykazującą słabą aktywność
estrogeniczną, przez co może zaburzać równowagę
hormonalną u zwierząt, jak wykazały badania
laboratoryjne na myszach i szczurach.



W 2001 roku zostały opublikowane dane z wielu
ośrodków badawczych na temat obecności tego związku
w naszych organizmach. Wynika z nich, że DDT wpływa
niekorzystnie np. na rozwój dzieci. Metabolity DDT mają
także wpływ m.in. na układ hormonalny i zwiększają
ryzyko zachorowalności na raka sutka.



Obecnie stosuje się jeszcze DDT w Afryce Równikowej
do

walki z malarią. Jego opary przedostają się do

górnych warstw atmosfery, przemieszczają się nad
półkulę północną i spadają w postaci deszczu i śniegu na
kraje Północnej Europy, łącznie ze strefą podbiegunową.



Wśród najbardziej narażonych na szkodliwy wpływ DDT
grup są więc m.in. Eskimosi. Żywią się oni przeważnie
mięsem i rybami, pobierają więc DDT nie tylko
bezpośrednio z wody, ale również za pośrednictwem
pokarmu.

Teoretyczne objawy ostrego zatrucia DDT u

ludzi:

wzmożona pobudliwość,

zaburzenia koordynacji ruchów,

bóle głowy,

wymioty i drgawki,

zgon na skutek porażenia ośrodka

oddechowego i obrzęku płuc.

Przeprowadzono nawet badania, w których ochotnicy

spożywali 35 mg DDT dziennie przez prawie 2 lata.
Wyniki okazały się kontrowersyjne, ale ustalono
przybliżoną dawkę :



10 mg/kg powodującą konwulsję.



Dawka śmiertelna LD50 przekracza 50 mg/kg.



Długotrwała ekspozycja na DDT może zwiększać
ryzyko zachorowania na raka piersi.

Wpływ na środowisko i zdrowie
człowieka



Liczne badania sprawdzające wpływ DDT na

środowisko wykazały, że u wielu gatunków ptaków

ekspozycja na tę substancję wpływa na znaczne

zmniejszenie grubości skorupki jaj.

Wpływ na środowisko i zdrowie
człowieka

Masowe stosowanie DDT spowodowało również istotny

spadek liczebności (lokalnie nawet wymarcie)

północnoamerykańskich sokołów wędrownych i w

konsekwencji znaczne zmniejszenie różnorodności

genetycznej tamtejszych populacji.

Wpływ na środowisko i zdrowie
człowieka



Zakaz spowodował gwałtowny wzrost
zachorowań na malarię. W Sri Lance w 1946 roku
na malarię chorowały prawie 3 miliony ludzi, po
zastosowaniu DDT liczba przypadków tej
choroby spadła do zaledwie kilkunastu. Po
wycofaniu DDT choroba powróciła i w
roku 1969 chorowały na malarię ponad 2 miliony
mieszkańców Sri Lanki.