Na jakim sprzêcie powinni

siê szkoliæ przyszli

zawodowcy i wyczynowcy?

Nie mo¿na przecie¿

powierzyæ ”¿ó³todziobowi”

np. rasowej rajdowej

maszyny; jednak _

z drugiej strony _ na

seryjnym ”maluchu” nigdy

nie pozna on o co chodzi

w samochodowym sporcie.

P

roblem wydaje siê istotny tak¿e

w odniesieniu do uczniów kszta³c¹-

cych siê w zawodach zwi¹zanych

z elektronik¹. Istnieje naturalna

sprzecznoœæ pomiêdzy rosn¹cymi wymaga-

niami pracodawców, a materialnymi mo¿li-

woœciami szkolnictwa.

Ci pierwsi funkcjonuj¹ na bardzo trudnym

rynku, który wymusza stosowanie nowocze-

snych urz¹dzeñ, przyrz¹dów i narzêdzi oraz

zatrudnianie personelu potrafi¹cego je ob-

s³u¿yæ i efektywnie wykorzystaæ. Szkolnic-

two natomiast, boryka siê z problemami wy-

nikaj¹cymi z niedofinansowania.

Elektronika _ nowoczesna, skierowana ku

przysz³oœci dziedzina _ dozna³a w Polsce sil-

nego wstrz¹su w konfrontacji z wolnorynko-

w¹ gospodark¹ œwiatow¹. Mimo trudnoœci

znajduje siê ona jednak w znacznie lepszym

po³o¿eniu, ni¿ bran¿e jeszcze nie tak dawno

bardzo ho³ubione, a dzisiaj praktycznie ska-

zane na zag³adê. Chocia¿ upad³o wiele am-

bitnych przedsiêwziêæ i przysz³o zrezygnowaæ

z obranych kierunków i metod rozwoju, elek-

tronika jest obszarem z dobrymi rokowania-

mi na przysz³oœæ.

SZKOLNE STANOWISKO

CZYLI JAK NABYÆ PRAKTYKI

W DZIEDZINIE ELEKTRONIKI?

firma GWS. Ergonomiczne krzes³a, projekto-

wane z myœl¹ o zastosowaniach przemys³o-

wych lub laboratoryjnych, to specjalnoϾ firmy

Throna. Systemy poch³aniaj¹co-filtruj¹ce jed-

no- i wielostanowiskowe mo¿na wybraæ z bo-

gatej oferty PACE (rys. 2).

Narzêdzia, nawet te proste, powinny gwa-

rantowaæ nie tylko bezpieczne, ale i komfor-

towe u¿ytkowanie.

Oprzyrz¹dowanie musi byæ kompletne i u¿y-

wane zgodnie z przeznaczeniem _ premiowa-

nie pomys³owych, niekonwencjonalnych za-

stosowañ narzêdzi jest niedopuszczalne.

Praca z u¿yciem dobrych narzêdzi jest efek-

tywna i przyjemna, a dla osób nie maj¹cych

jeszcze wprawy, lepsze narzêdzia, to _ za-

miast czêstych niepowodzeñ, wiod¹cych do

zniechêcenia _ szybkie postêpy, satysfakcja

i lepsza motywacja do dalszego szkolenia.

W praktyce zawodowej elektroników, najczê-

œciej stosowanymi narzêdziami s¹: urz¹dze-

nia do monta¿u/demonta¿u elementów i uk³a-

dów, czyli mniej lub bardziej zaawansowane

stacje lutownicze z odpowiednim oprzyrz¹do-

waniem, ró¿nego rodzaju szczypce, obci-

naczki, wkrêtaki, pêsety oraz narzêdzia do

zdejmowania izolacji z przewodów. Bywa, ¿e

m³odzi elektronicy nie doceniaj¹ ich znacze-

nia; skupiaj¹c uwagê na przetwarzaniu

danych w procesorach, programatorach,

sterownikach, unikaj¹ kontaktu z fizycz¹,

Jednym z warunków konkurencyjnoœci jest

wysoka wydajnoœæ pracy, podlegaj¹ca wszak-

¿e wp³ywom wielu czynników, wœród których

wa¿ne miejsce zajmuje poziom wyszkolenia

za³ogi. Jest to problem, którego rozwi¹zanie

w czêœci zale¿y od samych przedsiêbiorstw,

a w znacznej mierze od poziomu kszta³cenia

w szko³ach.

Pracodawcy chcieliby przeznaczaæ jak naj-

mniejsze œrodki na wdro¿enie pracownika

do samodzielnego, wydajnego i odpowie-

dzialnego wykonywania powierzonych czyn-

noœci. St¹d w ofertach pracy tak czêsto poja-

wia siê warunek: ”wymagane doœwiadcze-

nie na podobnym stanowisku”. Warunek ten,

bêd¹cy przyczyn¹ rozgoryczenia absolwen-

tów, jest w swej istocie wotum nieufnoœci,

wyra¿onym wobec poziomu i praktycznej

przydatnoœci wiedzy i umiejêtnoœci wyniesio-

nych ze szkó³.

Technik elektronik, oprócz wiadomoœci na te-

mat nowoczesnych technologii i rozwi¹zañ

uk³adowych funkcjonuj¹cych w ramach jego

specjalnoœci, powinien wykazaæ siê znajomo-

œci¹ aktualnie stosowanych metod i przyrz¹-

dów pomiarowych, a tak¿e praktycznymi umie-

jêtnoœciami pos³ugiwania siê wspó³czesnymi

urz¹dzeniami i narzêdziami podczas projek-

towania, wdra¿ania, produkcji, diagnostyki

oraz napraw spotykanego obecnie sprzêtu.

Programy nauczania przewiduj¹ szereg zajêæ

praktycznych w warsztatach i laboratoriach,

pozostaje jednak kwestia odpowiedniego wy-

posa¿enia pracowni.

Stanowisko pracy s³u¿¹ce do nauki technik po-

miarowo-kontrolnych, monta¿u elementów

i uk³adów elektronicznych lub diagnostyki i na-

praw, powinno byæ podobne do profesjonalne-

go (rys. 1), przynajmniej w zakresie podstawo-

wych parametrów i mo¿liwoœci, tak aby umie-

jêtnoœci i nawyki nabyte podczas æwiczeñ mo-

g³y stanowiæ solidn¹ bazê do sprawnego

podejmowania trudniejszych zadañ.

Powinno byæ dobrym przyk³adem, jeœli cho-

dzi o rozwi¹zania dotycz¹ce ergonomii i bez-

pieczeñstwa: umo¿liwienie zachowania zdro-

wej, niemêcz¹cej postawy, u³atwienie doko-

nywania sekwencji czynnoœci, zapewnienie

w³aœciwego oœwietlenia i ochrony wzroku

oraz ochrony przed ha³asem, a tak¿e przed

oddzia³ywaniem szkodliwych substancji

chemicznych.

Wzorcowe, oparte o konstrukcjê modu³ow¹,

rozwi¹zania obejmuj¹ce stanowisko pracy

i jego otoczenie (sto³y z oœwietleniem, blaty,

pó³ki, szafy, rega³y, pojemniki, wózki) oferuje

r

NA RYNKU

ELEKTRONIKI

28

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 1/2003

Rys. 1

Rys. 2

Rys. 3

”namacaln¹” stron¹ technicznej rzeczywistoœci.

W procesie edukacyjnym trzeba zatem dobrze

przedstawiæ rolê jak¹ spe³nia, problemy jakie

stwarza i wymogi jakie stawia hardware.

Do celów dydaktycznych dobrze jest dyspo-

nowaæ stacj¹ lutownicz¹ z mo¿liwoœciami

monta¿u i demonta¿u wiêkszoœci spotyka-

nych elementów i uk³adów elektronicznych

_ od przewlekanych (tak¿e w obwodach

wielowarstwowych z metalizacj¹ otworów)

do SMD. Monta¿ uk³adu scalonego SMD

(np. PQFP) jest mo¿liwy przy u¿yciu prostej

stacji lutowniczej z r¹czk¹ zaopatrzon¹

w specjalny grot typu ”mini fala” (PACE). Na-

uka lutowania metod¹ wydmuchu gor¹cego

powietrza (rozp³ywow¹), z zastosowaniem

pasty lutowniczej, wymaga posiadania sta-

cji z kompresorem. Takie rozwi¹zanie dodat-

kowo bardzo istotnie rozszerza mo¿liwoœci

demonta¿u (rys. 3).

Tak czy inaczej, dokonuj¹c zakupu lutowni-

cy do rozwa¿anych tu zastosowañ, trzeba

siêgn¹æ do sprzêtu z pó³ki wy¿szej ni¿ ta, zaj-

mowana przez popularne lutownice trans-

formatorowe.

Podobnie, kupuj¹c wspomniane wy¿ej na-

rzêdzia rêczne, lepiej skorzystaæ z oferty zna-

nych producentów o utrwalonej renomie, jak

np. Sandvik, Piergiacomi czy Gebra (rys. 4).

Markowe produkty s¹ bezpieczne i wygodne,

wyró¿niaj¹ siê tak¿e wysok¹ trwa³oœci¹, co

mo¿e byæ szczególnie istotne, ze wzglêdu

na mo¿liwoœæ niew³aœciwego u¿ycia i czêste

pos³ugiwanie siê narzêdziem w sposób nie-

wprawny.

Przed dokonaniem wyboru warto zbadaæ, ja-

kimi urz¹dzeniami i narzêdziami pos³uguj¹

siê firmy, bêd¹ce potencjalnymi pracodawca-

mi dla absolwentów danej szko³y i podj¹æ

próbê efektywnego przybli¿enia uczniom sto-

sowanych tam technologii. Komplementar-

noϾ oferty szkolnictwa zawodowego wobec

potrzeb gospodarki, jest wa¿na i po¿¹dana.

Pomoc w wyborze drogi rozwoju, uwzglê-

dniaj¹cej mo¿liwie szeroki zakres zagadnieñ,

jest dzisiaj dostêpna; dostêpne s¹ tak¿e wy-

sokiej jakoœci urz¹dzenia, narzêdzia, wyposa-

¿enie, akcesoria i materia³y, pochodz¹ce od

renomowanych producentów (rys. 5) _ ich

przedstawiciele gwarantuj¹ racjonaln¹ kom-

pletacjê, szkolenia i opiekê serwisow¹.

n

Marek Kalasiñski

Dodatkowe informacje: Przedstawiciel na Polskê _
Renex, W³oc³awek, tel/fax [phone], 411-25-55,
e-mail: office

@

renex.com.pl, www.renex.com.pl

29

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 1/2003

Rys. 4

Rys. 5

my z bezprzewodow¹ transmisj¹ danych po-

miarowych. Omówiono przesy³anie danych

na du¿e odleg³oœci z wykorzystaniem sieci

telefonii komórkowej oraz kana³ów i modemów

radiowych, a na ma³ych dystansach _ przy

u¿yciu ³¹cz IrDA na podczerwieni i najnowsze-

go, coraz bardziej rozpowszechnionego in-

terfejsu radiowego Bluetooth.

Szczegó³owo opisano systemy z równole-

g³ym interfejsem IEEE-488 (IEC-625), m.in.

transmisjê komunikatów interfejsowych w sy-

stemie IEEE-488, mo¿liwoœci poprawy para-

metrów sytemu pomiarowego w tym standar-

dzie oraz grafy funkcji interfejsowych. Nieco

Przegl¹d wydawnictw

Waldemar Nawrocki

KOMPUTEROWE SYSTEMY

POMIAROWE

Wydawnictwa Komunikacji i £¹cznoœci.

Warszawa 2002,

str. 248

Osi¹gniêcia informatyki i rozpowszechnienie

komputerów sprawiaj¹, ¿e czêœæ zadañ po-

miarowych jest przekazywana komputerom.

Rozwija siê nowy dzia³ techniki pomiarowej _

komputerowe systemy pomiarowe, którym

jest poœwiêcona ta ksi¹¿ka. Omówiono w niej

najwa¿niejsze standardy interfejsów i magistral

cyfrowych wykorzystywanych w systemach,

a tak¿e ich bloki funkcjonalne.

Sygna³ z czujnika na wejœciu systemu po-

miarowego ma prawie zawsze charakter ana-

logowy i jest nastêpnie przetwarzany metoda-

mi cyfrowymi. Z kolei na wyjœciu jest czêsto po-

trzebny wynik pomiaru znowu w postaci ana-

logowej (np. do wizualizacji). Dlatego pod-

stawowymi blokami komputerowych syste-

mów pomiarowych s¹ przetworniki a/c i c/a.

Poœwiêcono im jeden z pierwszych rozdzia³ów

ksi¹¿ki. Nastêpnie szczegó³owo opisano sy-

stemy pomiarowe z interfejsem szeregowym,

koncentruj¹c uwagê g³ównie na najpopular-

niejszym interfejsie RS-232C.

Coraz wiêkszego znaczenia nabieraj¹ syste-

uwagi poœwiêcono te¿ systemom kasetowym

i modu³owym _ VXI, CAMAC, PXI oraz inter-

fejsom Centronics i IEEE-1284.

Jednym ze sposobów w³¹czenia komputera

w system pomiarowy jest wstawienie do nie-

go specjalnej karty, tzw. karty pomiarowej.

Karta pomiarowa wraz z komputerem i opro-

gramowaniem tworzy wirtualny przyrz¹d po-

miarowy. Krótko opisano parametry kart

i przedstawiono dane techniczne wybranych

typów.

W nowym s³ownictwie technicznym wystêpu-

je coraz wiêcej skrótów i akronimów, co cza-

sem utrudnia zrozumienie tekstu. Dlatego

Czytelnicy na pewno bêd¹ wdziêczni Auto-

rowi za po¿yteczny wykaz skrótów zamie-

szczony na koñcu ksi¹¿ki.

Ksi¹¿ka ma znaczne walory dydaktyczne,

gdy¿ materia³ merytoryczny przedstawiono

w sposób zwarty i przejrzysty. Jest przezna-

czona dla wszystkich zainteresowanych tech-

nik¹ pomiarow¹, zw³aszcza tych, którzy zajmu-

j¹ siê zestawianiem i eksploatacj¹ kompute-

rowych systemów pomiarowych. Odbiorca-

mi ksi¹¿ki bêd¹ te¿ studenci wydzia³ów elek-

troniki i telekomunikacji.

(mn)

Ksi¹¿ka jest dostêpna w ksiêgarniach, a tak¿e w sprze-

da¿y wysy³kowej: WK£, 02-546 Warszawa, ul. Kazi-

mierzowska 52, tel./fax [phone]

51 w.555, e-mail: wkl

@

wkl.com.pl ; http://www.wkl.com.pl