ĆWICZENIE 6.

POMIARY WYMIARÓW GEOMETRYCZNYCH

Kursywą oraz * zaznaczono rozszerzony program ćwiczenia

Pomiary wymiarów obiektów za pomocą suwmiarki klasycznej i elektronicznej,
mikrometru i czujnika zegarowego.
Kalibracja transformatorowego czujnika przemieszczenia.
Wyznaczanie obrysu obiektu.

Opracowanie sprawozdania.

1. Pomiary wymiarów płytki wzorcowej „1”

Zmierzyć, zapisać wymiary w tabelce * i narysować w rzutach płytkę wzorcową "1", jak na
rysunku 6.1, będącą obiektem ćwiczeń * w skali 1:2. Zwymiarować rysunek podając
wartości: l, d, h

1

, h

2

, h

3.

Pomiary przeprowadzić za pomocą suwmiarki zwykłej i elektronicznej oraz śruby
mikrometrycznej (h

3

i h

2

)

l [mm]

d [mm] h

1

[mm]

h

2

[mm]

h

3

[mm]

suwmiarka
zwykła

suwmiarka
elektroniczna

śruba
mikrometryczna

-----------

-------------- ---------------

2. Kalibracja transformatorowego czujnika przemieszczeń liniowych.
Czujnik transformatorowy umieścić wraz ze statywem na płycie pomiarowej.
Wyregulować tak zamocowanie czujnika na statywie aby koniec czujnika opierał się o
płytę. Wyzerować wskazania woltomierza potencjometrem.

l

d

1

h

2

h

3

h

Rys. 6.1

pomiarowy

Stolik

Statyw

torowy

transforma

Czujnik

cyfrowy

Woltomierz

Wzmacniacz

Potencjometr
do zerowania

Rys. 6.2

Wsunąć pod końcówkę czujnika płytkę zmierzoną czujnikiem zegarowym w p.1. Odczytać
wskazania woltomierza dla wszystkich trzech grubości płytki. Wyniki zapisać w tabelce.

Grubość płytki h
[mm]

h

3

h

2

h

1

Odczyt woltomierza
U [V]

-----------------

U

3

=

U

2

=

U

1

=

Stałe przyrządu C

n

=(h

m

-h

n

)/(U

m

-U

n

)

[mm/V]

-----------------

C

3

=

C

2

=

C

1

=

C

śr

=(C

1

+C

2

+C

3

)/3

C

śr

=

-------------------

------------------

------------------

Obliczyć stałe C wg zależności podanych w kolumnie 1-szej oraz wartość C

śr

.

3. Pomiar i rejestracja kształtu powierzchni płytki wzorcowej "2".
Przenieść czujnik transformatorowy wraz ze statywem na stolik krzyżowy. Ustawić tak aby
statyw mógł pozostać nieruchomy przy przemieszczaniu stolika pokrętłem posuwu.
Unieruchomić podstawę statywu. Ustawić czujnik tak, aby woltomierz wskazywał wartość
bliską zeru gdy końcówka czujnika dotyka powierzchni stolika. Wyzerować potencjometrem
wskazanie woltomierza.
Umieścić płytkę na stoliku i zamocować tak aby końcówka czujnika znajdowała się na jej
brzegu (patrz rysunek 6.3).
Za pomocą pokrętła posuwu przesuwać stolik co 4 mm ( 2 pełne obroty pokrętła posuwu),
podnosząc końcówkę czujnika. Po opuszczeniu końcówki odczytywać dla każdej pozycji
wskazanie woltomierza i zapisywać odczyty w tabelce.

torowy

transforma

Czujnik

Statyw

Stół krzyżowy

Pokrętło
posuwu

cyfrowy

Woltomierz

Wzmacniacz

Potencjometr
do zerowania

Wartości napięć w każdym punkcie pomnożyć przez stałą przyrządu C

śr

. Wynik zapisać w

tabelce.








Nanieść punkty na papier milimetrowy w skali 1 : 1 i narysować kształt zmierzonej
powierzchni płytki wzorcowej "2".





Aparatura:

1. Suwmiarka
2. Suwmiarka elektroniczna
3. Śruba mikrometryczna
4. Płytka pomiarowa – schodkowa
5. Stolik krzyżowy
6. Transformatorowy czujnik przemieszczeń
7. Wzmacniacz do czujnika
8. Woltomierz cyfrowy
9. Płytka pomiarowa - falista

Nr
punktu

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10 11 12 13 14 15

U [V]

U*C

śr

[mm]

Rys. 6.3