Lata PRL-u:
8.05.1945 Hitle rowcy podpisali a kt bezwarunko wej kap itulacji.
Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej (TRJN) - rząd powołany przez prezydenta Krajowej Rady
Narodowej Bolesława Bieruta 28 czerwca 1945 na podstawie poro zu mien ia zawartego na konferencji w
Moskwie pomięd zy KRN a częścią polityków emigracyjnych skupionych wokół Stanisława Miko łajczyka i
Stronnictwa Ludowego.
Prezes Rady Min istrów: Ed ward Osóbka-Morawski (PPS)
Wicepremier, Minister ds. Ziem Od zyskanych: Władysław Go mu łka (PPR)
Wicepre mie r, M inister Rolnict wa i Reformy Rolnej: Stanisław Mikoła jc zyk (PSL)
5 lipca 1945 TRJN został uznany przez USA. Uznawany był także prze z inne państwa koalicji antyhitlerowskie j
(m. in. Francję, W ielką Brytanię). Nie był u znawany m. in. przez Watykan i His zpanię.
TRJN 16 październik a 1945 podpisał Kartę Narodów Zjednoczonych, przez co Polska stała się
członkiem ONZ. 10 listopada 1945 powo łano Centralny Urząd Planowania pod przewodnictwem Czesława
Bobroskiego
Proces szesnastu – pokazowy proces polityczny przywódców Po lskiego Państwa Podzie mnego,
przeprowad zony w dniach 18–21 czerwca 1945 r. w Moskwie .
27 marca przybyli do Pruszko wa: delegat rządu i wicepre mier na kra j J. S. Jan kowski, ostatni
Ko mendant Główny AK, obecnie pełn iący funkcję Ko mendanta Głó wnego organizacji "NIE" gen. L. Oku licki,
przewodniczący Rady Jedności Narodowej Kazimierz Pużak (przedstawiciel PPS "Wolność, Równość,
Niepodległość") oraz pełniący funkcję tłu macza Jó zef Stemler -Dąbski, jednocześnie wicemin ister Departamentu
Informac ji Delegatury RP na Kra j. Następnego dnia dojechali pozostali uczestnicy planowanych rozmów:
Antoni Pajda k (PPS-W RN), Stanisław Jasiukowic z, Ka zimie rz Kobylański, Zb igniew Stypułko wski i
Aleksander Zwierzyński ze Stronnictwa Narodowego, Józef Chaciński i Franciszek Urbański ze Stronnictwa
Pracy, Adam Bień, Kazimierz Bagiński i Stanisław Mierzwa ze Stronnictwa Ludowego oraz Eugeniusz
Czarnowski i Stanisław Michałowski ze Zjednoczenia Demo kratycznego.
Wszyscy oni zostali podstępnie aresztowani przez NKWD i następnego dnia wywiezieni na Okęcie,
skąd odlecieli specjalny m samolotem do Moskwy.
Dopiero 5 maja So wieci oficjaln ie podali wiadomość o aresztowaniu Po lakó w pod zarzutem
prowadzenia d ziałań dywersyjnych na zapleczu armii sowieckiej.
Polscy przywódcy podziemni spędzili początko wo prawie 3 miesiące w więzien iu NKWD na Łubiance,
gdzie byli intensywnie przesłuchiwani i "przygotowywani" do pokazowego procesu.
Proces rozpoczął się 18 czerwca.
W akcie oskarżen ia zarzucono:
1. organizację podziemnych oddziałów zbro jnych Armii Krajowej na tyłach Armii Czerwonej,
2. utworzen ie podzie mnej organizacji wojskowo-polityczne j "NIE",
3. Działalność terrorystyczno-dywersyjną i szpiegowską podziemnych oddziałów zbrojnych AK i NIE,
4. Pracę n ielegalnych radiostacji nadawczo-odbiorczych na tyłach Armii Czerwonej,
5. Plan p rzygotowania wystąpienia zbrojnego w bloku z Niemcami przeciwko ZSRR.
. Konferencja pocz damska (17 lipca 1945 – 2 sierpnia 1945 w Poczdamie) – spotkanie przywódców koalicji
antyhitlerowskiej (tzw. Wielkiej Tró jki): pre zydenta USA Harry'ego Tru mana (który zastąpił zmarłego w
kwietniu tego roku Franklina Delano Roosevelta), premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla, którego
w trakcie konferencji zastąpił od 28 lipca nowy premier tego państwa Clement Attlee i ZSRR Józefa Stalina.
Była to ostatnia z trzech konferencji W ielkiej Tró jki, miała miejsce po konferencji Teherańskiej (28 listopada – 1
grudnia 1943) i konferencji jałtańskiej (4-11 lutego 1945).
Postanowienia :
1. odpowiedzia lnością za II wo jnę światową obarc zone zos tały Nie mcy h itlero wskie
2. demilitary zacja , denazyfikac ja, de mokraty zacja ora z dekarte lizac ja Nie miec
3. odszkodowania dla państw poszkodowanych, wypłacane prze z Nie mcy
4. wschodnia granica Po lski nie została ustalona, obowiązują do dziś obustronne porozumienia
5. 15% reparac ji wo jennych przyznanych ZSRR mia ła otrzy mać Po lska
6. oddanie pod jurysdykcje Polski części terytoriu m III Rzeszy zwanej Zie mia mi Odzyskany mi (Szc zecin,
ziemie na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej, obszar Wolnego Miasta Gdańsk, południowa część Prus
Wschodnich).
Na samej konferencji poczdamskiej, stronę Polską reprezentowali Bolesław Bierut, Edward Osóbka -Morawski,
Stanisław Grabski, Stanisław Mikołajczy k, Wincenty Rzy mowski, oraz Michał Rola -Ży mierski. W
przemó wien iu wicepremiera Mikołajczy ka popierający m proponowane zmiany terytorialne znalazł się także
argument iż stanowią gwarancję zapobieżenia podstawowych przyczyn imperializmu niemieckiego poprzez
odebranie mu bazy przemysłowej, którą Niemcy używali do rozbudowy swego potencjału zbro jeniowego. Ty m
samy m jak premier Mikołajczyk oświadczył, zmiany te nie tylko pozwo lą na odbudowę zniszczeń Polski ale
przyczynią się trwale ku zachowaniu poko ju światowego i przysłużą bezpieczeństwu wszystkich narodów.
Akcja "Wisła" (Oper acja "Wisła") – akc ja militarna wy mie rzona w struktury Ukraińskie j Powstańczej
Armii i Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów, oraz przesiedleńcza dokonana w celu usunięcia wybranych
grup ludnościowych, m.in. Ukraińców, Bo jkó w, Dolinian i Łemkó w, jak równ ież rod zin mieszanych
polsko-ukraińskich, z terenów Polski południowo-wschodniej, główn ie na tzw. Zie mie Od zyskane, która
miała miejsce w dwa lata po zakończeniu II wojny światowej.
Decyzję w sprawie podjęcia Akcji "Wisła" podjęło Biuro Polityczne KC PPR. Przy jmuje się, że trwała od 28
kwietnia do końca lipca 1947, chocia ż ostatnie wysiedlenia mia ły mie jsce w roku 1950. Szacuje się , iż w wyniku
akcji wo jskowej rozbito siły UPA w ilości 1 500 lud zi (17 sotni), oraz uwięziono 2 900 aktywnych lub
domniemanych członków OUN, a przesiedlenia objęły ponad 140 tysięcy osób cywilnych. Pierwotnym
kryptonimem tej akcji był „Wschód”, zmieniony później na „Wisła”.
Akcja „Wisła” nie była tożsama z repatriacją ludności ukraińskiej w latach 1944-1946, w dalszy m ciągu budzi
liczne kontrowersje i jest różnie interpretowana przez historyków, z których część twierdzi że jej główny m
zadaniem nie było znis zczen ie UPA - wskazują oni m. in. na fakt, iż objęła ona również obszary, gdzie UPA w
ogóle nie działała.
W październiku 1947 wład ze ZSRR przepro wadziły Akcję „Z” (Zachód), w wyniku której z terenu USRR
wysiedlono na wschód ponad 76 tysięcy Ukraińców, oskarżonych o sprzyjanie UPA.
Ludność osiedlano na podstawie Planu Ewakuacyjnego z dnia 18 kwietnia 1947, opracowanego przez
Ministerstwo Zie m Odzyskanych . Prze widywał on rozmieszc zen ie wysiedleńców w woje wództwie
szczecińskim i o lsztyńskim.
W sumie osiedlono 95 846 osób pochodzących z wojewód ztwa rzeszowskiego i 44 728 osób pochodzących z
województwa lubelskiego
Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość (pełna nazwa: Ruch Oporu bez Wojny i Dywersji Wolność i Niezawisłość)
to polska cywilno-wojskowa organizac ja antyko munistyczna za łożona 2 września 1945 w Warszawie. Jej trzon
stanowiły pozostałości rozwiązanej w 1945 roku Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. WiN przejęła jej strukturę
organizacyjną, kadry, majątek a także częściowo oddziały leśne. Dowódcy obszarów DSZ zostali prezesami
obszarów WiN. Organizacja początko wo chciała drogą walki politycznej nie dopuścić do zwycięstwa
wyborczego ko munistów po II wojnie światowej. Członkowie WiN dopuszczali także mo żliwość zbrojnej
obrony. Mimo deklaro wanego cywilnego charakteru organizacja posiadała silne oddziały zbrojne zwłaszcza w
obszarze centralnym w okręgach białostockim, lubelskim i warszawskim ponieważ dowódca obszaru
centralnego nie wykonał ro zka zu o rozwiązan iu oddzia łów leśnych uważając WiN za organizac ję wo jskowo -
polityczną. Jesien ią 1945 cześć członków W iN posłuchała apelu pułkownika
PPR
1941- Stalin wyra ził zgodę na odbudowę partii re wolucyjnej w Po lsce, wobec oskarżeń c ią żących na
Ko munistycznej Partii Pracy nadano jej inna nazwę Polska Partia Robotnicza, nie weszła w skład
Międzynarodówki ko munistycznej ( rozwiązana w 1943). Odrzucili konstytucję kwietnio wą i nawiązali do
konstytucji marco wej z 1921r.
Zapowiadano przesunięcie granicy do lin ii Odra- Nysa Łużycka, zapowiadano likwidację Prus Wolnego Miasta
Gdańska, u mocnien ie sojuszu z ZSRR i Czechosłowacją.
Wokół PPR powstał blok partii i stronnictw politycznych który nazywano blokiem demokratycznym w jego
skład wchodziły: Odrodzona PPS, Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne.
W związku z wejściem Mikołajczyka do rządu o 1945e utworzono PSL, zostało zalegalizowane i zajmo wała
opozycyjne stanowisko do PPR. Bierut, Berg man, Minc, Zambrowski pragnęli utrzy mać sojus z z ZSRR.
Natomiast grupa wokół Go mu łki wierzyła w budowę socjalizmu i współprace z ZSRR. W ielu d ziałaczy PPR
było pochodzenia żydowskiego.
Referendum l udowe 1946
Przeprowad zone 30 czerwca 1946, Miało być sprawdzianem popularności rząd zących krajem ko munistów i ich
sojusznikó w.
1.Czy jesteś za zniesieniem Senatu?
2.Czy chcesz utrwalenia w przyszłej Konstytucji ustroju gospodarczego, zapro wadzonego przez
reformę ro lną i unarodowienie podstawowych gałęzi gospodarki krajo wej, z zachowaniem ustawowych
uprawnień in icjatywy pry watnej?
3.Czy chcesz utrwalenia zachodnich granic Państwa Po lskiego na Bałtyku, Odrze i Nysie Łu życkiej?
Wyniki referendum zostały sfałszowane.
Z in icjatywy PPR w PSL dokonano rozłamu , two rząc PSL „Nowe wyzwolen ie”
Pogrom Kielecki – 4 lipiec 1946
Pozycję władzy osłabiał fakt du żego udziału Żydów w udziale wład zy. Zamordowano 41 osób .
Po wojn ie w struktura społeczeństwa wynosiła :
Polakó w 98% , a 2% były to inne narodowości.
Wybor y do Sejmu Ustawodawczego 1947 – pierwsze powojenne wybory do Sejmu Ustawodawczego
przeprowad zone w Polsce 19 stycznia 1947.
Do wyborów tych stanęły partie jednoznaczn ie popierające nową władzę (tzw. Blok Demo kratyczny (PPR,
PPS, SD, SL) ora z part ie satelic kie b loku: Stronnictwo Pracy i Polskie Stronnictwo Lud owe "Nowe
Wyzwolenie" na przeciwko których stanęło opozycyjne Polskie Stronnictwo Ludowe, które było jedyną
platformą opozycji społeczeństwa w ograniczonym stopniu tolerowaną przez władze ko munistyczne.
Ostateczne wyniki wyborów zostały sfałszowane przez ówczesne wład ze Polski
Wyniki wyborów:
Blok De mo kratyczny (PPR, PPS, SD, SL) 80,1%
Polskie Stronnictwo Ludowe 10,3%
Stronnictwo Pracy 4,7%
Polskie Stronnictwo Ludowe "No we Wyzwolenie" 3,5%
pozostali – 1,4%
Skład Sejmu:
Marszałek: Władysław Kowalski (SL)
Blok De mo kratyczny: 394 mandaty;
PSL: 28;
Stronnictwo Pracy : 12;
PSL "No we Wyzwolenie" : 7;
pozostali: 3.
Plan 3- letni
We wrześni 1946 KRN przyjęła chwałę o przystąpieniu do realizacji planu 3- letniego. Plan
realizowano w latach 1947- 1949. Planowano podnieś ć produkcje w prze myśle do stopnia z 1938 r. w
rolnictwie zamierzano osiągnąć 110% produkcji wytwarzanej w 1936. Likwidacja zjawiska bezrobocia.
Prace rea lne w latach 1947-1949 wzrosły o 58%
Rząd Biureta, Cyrankiewicza i Gomułki.
4 lutego 1947 uchwalono us tawę o kreowaniu urzędu prezydenta na to stanowisko powołano Bolesława
Biureta, należącego do PPR formaln ie podał ze bezpartyjny. Funkcję premiera powierzono Józefowi
Cyrankiewiczowi , wicepremierzy to Władysław Go mu lka (PPR) i Antoni Korzycki (SL).
19 lutego 1947 uchwalono ma łą konstytucję. Rząd uzyskał duża swobodę dzia łania. Przy wrócono urząd
prezydenta , powołano Radę państwa- przewodniczył jej p rezydent, sprawowała nadzó r nad
działalnością rad narodowych, miała prawo inicjatywy ustawodawczej oraz podej mowan ia ważnych
uchwał, sprawowała nadzó r nad NIK. 22 lutego uchwalono deklarację na temat praw i wo lności
obywatelskich
Powstanie PZPR
PPR ulazło ze klasa robotnicza mo że mieć jedynie jedną partię reprezentującą jej interesy. Na
przywódcach PPS wywierano nacisk by zjednoczyło się z PPR. W 1948 podczas zjazdu obu partii PPR
wchłonęło PPS i powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza która nawiązywała do KPP , w Polsce
aby oszukać ludzi zachowana ugrupowania polityczne takie jak ZSL, SD czy stowarzyszenie PA X.
Partia miała scentralizowany charakter. Najwy ższą wład zą w partii był zjazd delegatów kolejny organ
to komitet centralny, potem biuro polityczne . Organe m wykonawc zy m był sekretariat Ko mitetu
Centralnego. Zaplecze Kadrowe stanowił Związek Młod zieży Polskiej. Zjazd Zjednoczenio wy przyjął
plan 6cio letni którego to kształt refero wał Hilary Minc, w 1949 z inicjatywy ZSRR powo łano RWPG.
21 lipca 1950 Zatwierd zono plan 6-ścio letni
Konstytucja z 1952 r
W 1952 sejm uchwalił konstytucję która wprowad zała nową nazwę państwa: Polska Rzeczpospolita
Ludowa. W 1952 p rzep rowadzono wybory do sejmu , zmieniła się ordynacja wyborca , kandydatów
wybierano odgórnie.
Poznański Czerwiec 1956 – pierwszy w PRL strajk generalny i demonstracje uliczne z końca czerwca 1956 w
Poznaniu, krwawo stłumione przez wojsko i milicję. Przez propagandę PRL bagatelizo wany jako "wypadki
czerwcowe" lub przemilczany, obecnie przez część historyków i ko mbatan tów określany także jako poznański
bunt, rewolta lub powstanie poznańskie.
Strajk wybuchł rankiem 28 czerwca (w tzw. czarny czwartek) w Zakładach Przemysłu Metalowego H.
Cegielski Po znań (w latach 1949–1956 noszących nazwę Zakłady im. Józefa Stalina Po znań - w skrócie
ZISPO) i przerod ził się w spontaniczny protest Wielkopolan przeciw totalitarnej wład zy.
Zlekceważono postulaty ekonomiczne pracowników zakładu
Odwilż go mułkowska, nazywana także polskim październ ikiem, październikiem 1956 lub odwilżą
pażdziern iko wą, to zmiana polityki wewnętrznej w Po lskiej Rzeczypospolitej Ludowej w II poł. 1956 roku,
połączona ze zmianą na czele władzy i liberalizacją systemu politycznego. Jej efektem było m.in.
uwolnienie z więzień i internowań części więźn iów politycznych i duchowieństwa; w tym kard. Stefana
Wyszyńskiego. Odwilż go mułkowska była następstwem ś mierci Stalina (marzec 1953) i związanych z ty m
zmian w ZSRR, tajemn iczej śmierci Bolesława Bieruta w Moskwie (marzec 1956), wydarzeń poznańskich
(cze rwiec 1956), ro zła mu w rząd zącej partii PZPR i dojścia do władzy nowej ekipy rządowej pod
przywód ztwem Władysława Go mu łki.
Skutki odwilży paźd ziernikowej
Stalinogród powrócił do dawnej nazwy Katowice
Przejścio wo zn iesiono wydawanie poufnych opinii personalnych
Zwoln iono z wię zienia pry masa Stefana Wyszyńskiego i odnowiono u mowę Państwo – Kościół
Odbyły się procesy najwięks zych zbrodniarzy z Ministerstwa Bezp ieczeństwa Publicznego (m.in. A.
Fejgina, J. Ró żańskiego, R. Ro mko wskiego
Zlikwidowano sklepy prze znac zone dla elity ubecko-partyjnej, t zw. sklepy za żółty mi firanka mi
Zniesiono zakaz posiadania przez obywateli platyny, złota i obcych walut
Ogłoszono zaprzestania zag łuszania audycji radiostacji zachodnich w języku polskim
Odrzucono sowieckie wzorce w Związku Harcerstwa Polskiego
Powołano Radę Ekono miczną przy Rad zie Ministrów
Wielu profesorów usuniętych w latach stalinowskich wróciło na wyższe uczelnie
Wycofano się z p lanów kolektywizacji ro lnictwa
Nastąpiło częściowe odejście od stalinowskich metod w rząd zeniu krajem
Sejm uchwalił ustawę o radach robotniczych
Zrehabilitowano ok. 1500 więźniów politycznych
Wypuszczono na wolność ok. 35 tysięcy niesłusznie osądzonych osób
Ożywiono partie satelickie
Do Polski wróciło o k. 29 tysięcy Polaków z ZSRR
Nastąpiły zmiany kadrowe w wojsku (pozbyto się 32 oficerów sowieckich)
Powstanie NATO i układu warszawskiego
NATO powstało z obawy przed ekspansja ZSRR 1949. Na wiadomość o powstaniu NATO 1955 r powstał
Układ warszawski z klucza miał mieć charakter obronny
Obchody 1000-lecia Chrztu Polski
3 maj 1966 na Jasnej Górze
Msza inauguracyjna
Inicjatorem był kardynał Stefan Wyszyński
Odnowienie aktu zawierzen ia Matce Boskiej i powie rzenia narodu polskiego pod jej
opatrzność
Przygotowania episkopatu trwały od 1957
Podczas Bo żego ciała w W-wie Wyszyński ogłosił program wielkiej Nowenny poświęconej
umocnieniu wartości
Zakaz przyjazdu papieża do Polski(jego fotel pusty) wydany przez przewodniczącego Rady
państwa Ochaba=> namiestnik papieża Wyszyński
Msza w Częstochowie
Władze ko munistyczne zorganizowały obchody 1000-lecia państwa polskiego jako
konkurencję do obchodów 1000-lecia Chrztu, lecz Polacy popierali obchody kościelne
List biskupów polskich do niemieckich 1965 r.
Inicjator abp wrocławski B. Ko minek
Ważny etap pojednania pol-niem po wo jnie
18 listopada 1965- napisanie listu
apelowali o przebac zenie, sa mi przebacza li
zaprasza li na obchody 1000-lecia Chrztu
5 grudnia 1965- odpowied ź biskupów n ie m: przy jęli zaproszen ia, lec z n ie wypowied zie li się w
kwestii granicy na odrze i nysie ( u kryty m cele m Pola ków było potwierd zenie tej granicy)
społeczeństwo polskie nie zro zu miało przesłania listu
wład ze PRLu użyły propagandy aby list został uznany za zdradę Polski( ambasador PRLu w
Watykanie otrzy mał wcześniej list ale n ie przekazał go wład zo m w Pols ce)
Wydarzeni a marcowe 1968
Przyczyna: odwołanie „Dziadów” K. De jmka w Teatrze Na rodowy m z powodów aplauzu
publiczności na akcenty antyradzieckie
30 stycznia 1968- ostatni spektakl (transparenty przeciw cen zurze)
Michnik- przywódca strajku, student historii UW, został usunięty z ucze lni
8 ma rca 1968- punkt kulminacyjny: wiec na d zied zińcu UW
28 marca - wiec przeciwko a resztowanio m i cenzurze
„syjonistyczna propaganda przeciw socjalizmowi”, sługusi imperializmu, podżegacze,
wichrzyc iele
SDP- Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich organizac ja loja listyczna, musieli być po stronie
państwa
Bananowa młodzież- dzieci osób uprzywilejowanych, inteligencji, bez trosk materialnych,
zapatrzeni na kulturę zachodnioeuropejską
Głó wni inspiratorzy : A mery ka, RFN, syjoniś ci
Zbrojna interwencja w Czechosłowacji 1968
Kwiecień 1968 publikacja „Czechosłowackiej drogi do socjalizmu” zapowied ź:
A. Wprowadzenia wie lopartyjności
B. Zniesienia cenzury
C. Wprowadzenia wolnych wyborów
D. Reformy gospodarczej
E. Ustawy rehabilitacyjnej dot osób skazanych w o kresie stalin izmu
14-15 lipca 1968- narada 5 państw UW w Wa-wie bez ud zia łu Czechosłowacji(wystawiono
list do CSRS co spowodowało upublicznienie konfliktu między Moskwą a Czechosłowacją
29 lipca – spotkanie kierown ictwa CSCZ z przy wódcami radzieck imi w Cza rnej nad Cisą
3 sierpnia w Bratysławie - spotkanie NRD, Po lski, Węgier, ZSRR, dotyczyło sytuacji w
Czechosłowacji
20/ 21 sie rpnia 1968- In wazja na Czechosłowację (operacja Dunaj), wprowad zenie
najważniejszych przywódców Praskiej Wiosny do Moskwy
22 sierpnia XIV zja zd partii KPCZ, u znany za nie legalny i wykreślony z historii
23-26 sierpnia rozmo wy moskiewskie – p rotokół moskiewski: norma lizac ja sytuacji w
Czechosłowacji w zamian za stopniowe wycofywanie wojsk o kupacyjnych
1969- rozruchy hokejowe
czystki w part ii i wo jsku, prześladowania
Stosunki Polski z RFN
1949- początek stosunków polsko- n ie mieckich(RFN)
7 września 1949- powstanie RFN
8 październ ika- powstanie NRD
główny spór o granice na odrze i nysie
porozumienie Polska -NRD 1950 o uznanie gran icy zachodniej
RFN stwierdziło że NRD nie mo że być przedstawicielem niemieckim w stosunku z Po lską
RFN n ie chciał uznać gran icy zachodniej=> odwo ływał się do międzynarodowego prawa,
uważał, że nadal obowiązuje granica z 1938
Przeło m RFN-Polska w połowie lat 60 (list biskupów)
1970- u znanie postanowień konferenc ji poc zda mskie j w sprawiegran icy zachodniej prze z
RFN=> poc zątek stosunków dyplomatycznych
Kr yz ys grudniowy 1970 (wydarzenia grudniowe 14 -21.12.1970)
Uznanie zachodniej granicy Polski prze z FRN Go mułka u znał za osobisty sukces i chciał wy korzystać swój
autorytet aby wprowadzić zmiany np. podwyższyc ceny żywności i art. Przemysłowych zamierzano uzależn ić
płace od efektywności pracy wynagrodzenia miały wzrosnąć po kilku latach. 12.12.1917 poinformo wan o o
podwyższeniu cen art. Ży wn. Wywołało to protesty bo w tym okresie pojawiały się w sklepach poszukiwane
towary jak wędlina banany 14.12 strajk w Stoczn i Gdańskiej p rzerodził się w wielotysieczną demonstracje.
15.12 zebrali się pod budynkiem Ko mitetu Wojewódzkiego PZPR ale n ie chciano z nimi ro zmawiać Tłu m
wszedł do siedziby i odkry ł zapasy żywności i alkoholu. Podpalono gmach wład ze u znały to za kontrrewolucję i
skierowane silne jednostki milicji i wojska do stłu mien ia. 16.12 padły p ierwsze strzały pod Stocznią Gd zg inęli
robotnicy, Przybył tam w-c premier Kociołek i apelował o powrót robotnikó w do pracy. Jednak tłu m który 17.12
szedł rano do pracy został ostrzelany bo wg władz wo jsko zab lokowało stocznię. Zg ineło 18 osób demonstracje
organizowano też w Szczecin ie spalono siedzibę KWPZPR . ogółem zg ineło ok. 50 osób.
Obalenie Gomułki
Robotniczy bunt na Wybżezu groził ro zprzestrzen ieniem Go mułka n ie ogarniał i Brieżniew odsunął go od
wład zy (Cyran kiewicza tez) 20.12.1970 I sek. KCPZPR został E. Gierek a p remierem Piotr Jaroszewicz gdy
ponownie wybuchły strajki Gierek osobiście się tak wybierał zyskał zaufan ie (No więc jak po mozecie?) uznał
też słuszność straku włókieniarek w Łod zi i cofnął podwy żki cen
Gierek I sek KC PZPR
Chciał u zyskać szerokie poparcie i przekształcić PRL w nowoczesny kraj wy magało to znacznych nakładów
finansowych. ZSRR nie mog ło udzielić PL wsparcia ale Gierek u zyskał zgodę Breżniewa na ro zwój współpracy
gospodarczej z Zachodem i zaciągnięcie tam kredytów. Chcieli zbudować „Drug ą Polske” kredyty miały być
przeznaczone na zakup nowoczesnych technologii zachodnich budowe nowoczesnych zakładów
przemysłowych. To wary by eksportowano za te pien iądze spłacono pożyczki i poźniej przekształcono by Pl w
mocarstwo ekono miczne. Zakładano wzrost dochodu narodowego o 10%. Za Go mułkę W 1971 Pl była zału żona
o 0,5 mld USD a za Gierka 65 mld UDS spłacono ok. 45. fundusze inwestowano głownie w przemysł ciężki i
górnictwo. Budowano gigantyczne przedsiębiorstwa np. huta Katowice w Dąbrowie, Port PN, rafineria gdańska
dworzec centralny w wa wie
Wybór papieża i 1 pielgrzymka J.P do PL
Jednym z przeło mowych mo mentów dla Polaków było wybranie na papieża arcybiskupa Krakowa 16.10.1978
kard Jana Pawła Wojtyły w czerwcu 1979władze ko munistyczne wyraziły zgo dę na pielgrzy mkę, papiez spotkał
się w wawie Gnieźnie Częstochowie Krakowie Oświęcimiu nowy m targu i Wadowicach, było 6 mln wiernych,
była to man ifestacja duchowej niezależności Polaków od ideologii ko munistycznej. Okraj odrodzil się mo raln ie
religijnie i narodowo wzrosl autorytet Kościoła.
Władze w srodkach masowego przekazu próbowały nieudolnie u mn iejs zyc znaczenie wizyt JP II pokazano
papieża na tle zebranych przedstawicieli rządu a nie tłu mu i w czasie ms zy
Czer wiec 1976 r
Pogarszająca sytuacja ekonomiczna w PL zmusiła do wp rowadzen ia podwyżek cen mięsa wedlin o 70% cukru o
100% 24.06.1976 podano to do wiado mosci public znej (jaroszewic z)25go wybuchly strajki i man ifestacje
największe w Rado miu Ursusie Ursusie Płocku, Ursus za głowną przyczynę kry zysu uznał nieopłacalny eksport
do ZSRR przyspawali loko motywy do torów blo kując linię Berlin -Moskwa W radomiu spalono KW PZPR do
stłumien ia zamieszek skierowano ZOMO Zmotory zowane odwody Milicji Obywatelskiej które u żywały gazów
armatek wodnych i pałek (broni palnej nie) 25 czerwca wieczorem władze odwo łały podwy zki demonstrantów
potępiono nazwano warchołami warchołami wichrzycielami aresztowano skazano nawet na 10 lat wyrzucano z
pracy a podwyżki cen były cichce bez ogłaszan ia o nich stopniowo podwyższano cen y.
Zmiana w konstytuc ji PRL
Była nowelizowana 24 razy, m.in. ustawą z 10 lutego 1976, która stwierdzała, że Polska jest państwem
socjalistycznym (w miejsce dotychczasowego określenia - państwo demokracji ludowej), a PZPR - przewodnią
siłą społeczeństwa w budowie socjalizmu , zaś PRL w swej polityce umacnia przyjaźń i współpracę ze
Związkiem Socjalistycznych Republik Rad zieckich i inny mi państwami socjalistycznymi. List 59 -(znany także
jako Memo riał 59) - podpisywany na przeło mie 1975/1976 list otwarty 66 (początkowo 59, stąd nazwa)
intelektualistów polskich, którego sygnatariusze protestowali przeciwko zmianom w Konstytucji PRL,
zwłaszcza wpisaniu do niej kierowniczej roli PZPR i wieczystego sojuszu z ZSRR.
Władze PRL od początku 1970 dążyły do nowelizacji konstytucji z 52 ale skrytykował to episkopat i
intelektualiści do magali się wolności słowa dru ku relig ii w lutym 1976 wprowad zono zapis ze PL jest kraje
socjalistycznych uznaje PZPR za przewodnią siłę narodu co legalizo wało władze partii zapisano też o bowiązek
przyjaźn i PRL z ZSRR ZSRR inny mi krajami socjalistyczny mi