Lata PRL-u:
8.05.1945 Hitlerowcy podpisali akt bezwarunkowej kapitulacji.
Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej (TRJN) - rząd powołany przez prezydenta Krajowej Rady Narodowej Bolesława Bieruta 28 czerwca 1945 na podstawie porozumienia zawartego na konferencji w Moskwie pomiędzy KRN a częścią polityków emigracyjnych skupionych wokół Stanisława Mikołajczyka i Stronnictwa Ludowego.
Prezes Rady Ministrów: Edward Osóbka-Morawski (PPS)
Wicepremier, Minister ds. Ziem Odzyskanych: Władysław Gomułka (PPR)
Wicepremier, Minister Rolnictwa i Reformy Rolnej: Stanisław Mikołajczyk (PSL)
5 lipca 1945 TRJN został uznany przez USA. Uznawany był także przez inne państwa koalicji antyhitlerowskiej (m. in. Francję, Wielką Brytanię). Nie był uznawany m. in. przez Watykan i Hiszpanię.
TRJN 16 października 1945 podpisał Kartę Narodów Zjednoczonych, przez co Polska stała się członkiem ONZ. 10 listopada 1945 powołano Centralny Urząd Planowania pod przewodnictwem Czesława Bobroskiego
Proces szesnastu - pokazowy proces polityczny przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, przeprowadzony w dniach 18-21 czerwca 1945 r. w Moskwie.
27 marca przybyli do Pruszkowa: delegat rządu i wicepremier na kraj J. S. Jankowski, ostatni Komendant Główny AK, obecnie pełniący funkcję Komendanta Głównego organizacji "NIE" gen. L. Okulicki, przewodniczący Rady Jedności Narodowej Kazimierz Pużak (przedstawiciel PPS "Wolność, Równość, Niepodległość") oraz pełniący funkcję tłumacza Józef Stemler-Dąbski, jednocześnie wiceminister Departamentu Informacji Delegatury RP na Kraj. Następnego dnia dojechali pozostali uczestnicy planowanych rozmów: Antoni Pajdak (PPS-WRN), Stanisław Jasiukowicz, Kazimierz Kobylański, Zbigniew Stypułkowski i Aleksander Zwierzyński ze Stronnictwa Narodowego, Józef Chaciński i Franciszek Urbański ze Stronnictwa Pracy, Adam Bień, Kazimierz Bagiński i Stanisław Mierzwa ze Stronnictwa Ludowego oraz Eugeniusz Czarnowski i Stanisław Michałowski ze Zjednoczenia Demokratycznego.
Wszyscy oni zostali podstępnie aresztowani przez NKWD i następnego dnia wywiezieni na Okęcie, skąd odlecieli specjalnym samolotem do Moskwy.
Dopiero 5 maja Sowieci oficjalnie podali wiadomość o aresztowaniu Polaków pod zarzutem prowadzenia działań dywersyjnych na zapleczu armii sowieckiej.
Polscy przywódcy podziemni spędzili początkowo prawie 3 miesiące w więzieniu NKWD na Łubiance, gdzie byli intensywnie przesłuchiwani i "przygotowywani" do pokazowego procesu.
Proces rozpoczął się 18 czerwca.
W akcie oskarżenia zarzucono:
1. organizację podziemnych oddziałów zbrojnych Armii Krajowej na tyłach Armii Czerwonej,
2. utworzenie podziemnej organizacji wojskowo-politycznej "NIE",
3. Działalność terrorystyczno-dywersyjną i szpiegowską podziemnych oddziałów zbrojnych AK i NIE,
4. Pracę nielegalnych radiostacji nadawczo-odbiorczych na tyłach Armii Czerwonej,
5. Plan przygotowania wystąpienia zbrojnego w bloku z Niemcami przeciwko ZSRR.
. Konferencja poczdamska (17 lipca 1945 - 2 sierpnia 1945 w Poczdamie) - spotkanie przywódców koalicji antyhitlerowskiej (tzw. Wielkiej Trójki): prezydenta USA Harry'ego Trumana (który zastąpił zmarłego w kwietniu tego roku Franklina Delano Roosevelta), premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla, którego w trakcie konferencji zastąpił od 28 lipca nowy premier tego państwa Clement Attlee i ZSRR Józefa Stalina.
Była to ostatnia z trzech konferencji Wielkiej Trójki, miała miejsce po konferencji Teherańskiej (28 listopada - 1 grudnia 1943) i konferencji jałtańskiej (4-11 lutego 1945).
Postanowienia:
odpowiedzialnością za II wojnę światową obarczone zostały Niemcy hitlerowskie
demilitaryzacja, denazyfikacja, demokratyzacja oraz dekartelizacja Niemiec
odszkodowania dla państw poszkodowanych, wypłacane przez Niemcy
wschodnia granica Polski nie została ustalona, obowiązują do dziś obustronne porozumienia
15% reparacji wojennych przyznanych ZSRR miała otrzymać Polska
oddanie pod jurysdykcje Polski części terytorium III Rzeszy zwanej Ziemiami Odzyskanymi (Szczecin, ziemie na wschód od Odry i Nysy Łużyckiej, obszar Wolnego Miasta Gdańsk, południowa część Prus Wschodnich).
Na samej konferencji poczdamskiej, stronę Polską reprezentowali Bolesław Bierut, Edward Osóbka-Morawski, Stanisław Grabski, Stanisław Mikołajczyk, Wincenty Rzymowski, oraz Michał Rola-Żymierski. W przemówieniu wicepremiera Mikołajczyka popierającym proponowane zmiany terytorialne znalazł się także argument iż stanowią gwarancję zapobieżenia podstawowych przyczyn imperializmu niemieckiego poprzez odebranie mu bazy przemysłowej, którą Niemcy używali do rozbudowy swego potencjału zbrojeniowego. Tym samym jak premier Mikołajczyk oświadczył, zmiany te nie tylko pozwolą na odbudowę zniszczeń Polski ale przyczynią się trwale ku zachowaniu pokoju światowego i przysłużą bezpieczeństwu wszystkich narodów.
Akcja "Wisła" (Operacja "Wisła") - akcja militarna wymierzona w struktury Ukraińskiej Powstańczej Armii i Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów, oraz przesiedleńcza dokonana w celu usunięcia wybranych grup ludnościowych, m.in. Ukraińców, Bojków, Dolinian i Łemków, jak również rodzin mieszanych polsko-ukraińskich, z terenów Polski południowo-wschodniej, głównie na tzw. Ziemie Odzyskane, która miała miejsce w dwa lata po zakończeniu II wojny światowej.
Decyzję w sprawie podjęcia Akcji "Wisła" podjęło Biuro Polityczne KC PPR. Przyjmuje się, że trwała od 28 kwietnia do końca lipca 1947, chociaż ostatnie wysiedlenia miały miejsce w roku 1950. Szacuje się, iż w wyniku akcji wojskowej rozbito siły UPA w ilości 1 500 ludzi (17 sotni), oraz uwięziono 2 900 aktywnych lub domniemanych członków OUN, a przesiedlenia objęły ponad 140 tysięcy osób cywilnych. Pierwotnym kryptonimem tej akcji był „Wschód”, zmieniony później na „Wisła”.
Akcja „Wisła” nie była tożsama z repatriacją ludności ukraińskiej w latach 1944-1946, w dalszym ciągu budzi liczne kontrowersje i jest różnie interpretowana przez historyków, z których część twierdzi że jej głównym zadaniem nie było zniszczenie UPA - wskazują oni m. in. na fakt, iż objęła ona również obszary, gdzie UPA w ogóle nie działała.
W październiku 1947 władze ZSRR przeprowadziły Akcję „Z” (Zachód), w wyniku której z terenu USRR wysiedlono na wschód ponad 76 tysięcy Ukraińców, oskarżonych o sprzyjanie UPA.
Ludność osiedlano na podstawie Planu Ewakuacyjnego z dnia 18 kwietnia 1947, opracowanego przez Ministerstwo Ziem Odzyskanych . Przewidywał on rozmieszczenie wysiedleńców w województwie szczecińskim i olsztyńskim.
W sumie osiedlono 95 846 osób pochodzących z województwa rzeszowskiego i 44 728 osób pochodzących z województwa lubelskiego
Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość (pełna nazwa: Ruch Oporu bez Wojny i Dywersji Wolność i Niezawisłość) to polska cywilno-wojskowa organizacja antykomunistyczna założona 2 września 1945 w Warszawie. Jej trzon stanowiły pozostałości rozwiązanej w 1945 roku Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj. WiN przejęła jej strukturę organizacyjną, kadry, majątek a także częściowo oddziały leśne. Dowódcy obszarów DSZ zostali prezesami obszarów WiN. Organizacja początkowo chciała drogą walki politycznej nie dopuścić do zwycięstwa wyborczego komunistów po II wojnie światowej. Członkowie WiN dopuszczali także możliwość zbrojnej obrony. Mimo deklarowanego cywilnego charakteru organizacja posiadała silne oddziały zbrojne zwłaszcza w obszarze centralnym w okręgach białostockim, lubelskim i warszawskim ponieważ dowódca obszaru centralnego nie wykonał rozkazu o rozwiązaniu oddziałów leśnych uważając WiN za organizację wojskowo-polityczną. Jesienią 1945 cześć członków WiN posłuchała apelu pułkownika
PPR
1941- Stalin wyraził zgodę na odbudowę partii rewolucyjnej w Polsce, wobec oskarżeń ciążących na Komunistycznej Partii Pracy nadano jej inna nazwę Polska Partia Robotnicza, nie weszła w skład Międzynarodówki komunistycznej ( rozwiązana w 1943). Odrzucili konstytucję kwietniową i nawiązali do konstytucji marcowej z 1921r.
Zapowiadano przesunięcie granicy do linii Odra- Nysa Łużycka, zapowiadano likwidację Prus Wolnego Miasta Gdańska, umocnienie sojuszu z ZSRR i Czechosłowacją.
Wokół PPR powstał blok partii i stronnictw politycznych który nazywano blokiem demokratycznym w jego skład wchodziły: Odrodzona PPS, Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne.
W związku z wejściem Mikołajczyka do rządu o 1945e utworzono PSL, zostało zalegalizowane i zajmowała opozycyjne stanowisko do PPR. Bierut, Bergman, Minc, Zambrowski pragnęli utrzymać sojusz z ZSRR. Natomiast grupa wokół Gomułki wierzyła w budowę socjalizmu i współprace z ZSRR. Wielu działaczy PPR było pochodzenia żydowskiego.
Referendum ludowe 1946
Przeprowadzone 30 czerwca 1946, Miało być sprawdzianem popularności rządzących krajem komunistów i ich sojuszników.
1.Czy jesteś za zniesieniem Senatu?
2.Czy chcesz utrwalenia w przyszłej Konstytucji ustroju gospodarczego, zaprowadzonego przez reformę rolną i unarodowienie podstawowych gałęzi gospodarki krajowej, z zachowaniem ustawowych uprawnień inicjatywy prywatnej?
3.Czy chcesz utrwalenia zachodnich granic Państwa Polskiego na Bałtyku, Odrze i Nysie Łużyckiej?
Wyniki referendum zostały sfałszowane.
Z inicjatywy PPR w PSL dokonano rozłamu , tworząc PSL „Nowe wyzwolenie”
Pogrom Kielecki - 4 lipiec 1946
Pozycję władzy osłabiał fakt dużego udziału Żydów w udziale władzy. Zamordowano 41 osób .
Po wojnie w struktura społeczeństwa wynosiła :
Polaków 98% , a 2% były to inne narodowości.
Wybory do Sejmu Ustawodawczego 1947 - pierwsze powojenne wybory do Sejmu Ustawodawczego przeprowadzone w Polsce 19 stycznia 1947.
Do wyborów tych stanęły partie jednoznacznie popierające nową władzę (tzw. Blok Demokratyczny (PPR, PPS, SD, SL) oraz partie satelickie bloku: Stronnictwo Pracy i Polskie Stronnictwo Ludowe "Nowe Wyzwolenie" na przeciwko których stanęło opozycyjne Polskie Stronnictwo Ludowe, które było jedyną platformą opozycji społeczeństwa w ograniczonym stopniu tolerowaną przez władze komunistyczne. Ostateczne wyniki wyborów zostały sfałszowane przez ówczesne władze Polski
Wyniki wyborów:
Blok Demokratyczny (PPR, PPS, SD, SL) 80,1%
Polskie Stronnictwo Ludowe 10,3%
Stronnictwo Pracy 4,7%
Polskie Stronnictwo Ludowe "Nowe Wyzwolenie" 3,5%
pozostali - 1,4%
Skład Sejmu:
Marszałek: Władysław Kowalski (SL)
Blok Demokratyczny: 394 mandaty;
PSL: 28;
Stronnictwo Pracy: 12;
PSL "Nowe Wyzwolenie": 7;
pozostali: 3.
Plan 3- letni
We wrześni 1946 KRN przyjęła chwałę o przystąpieniu do realizacji planu 3- letniego. Plan realizowano w latach 1947- 1949. Planowano podnieść produkcje w przemyśle do stopnia z 1938 r. w rolnictwie zamierzano osiągnąć 110% produkcji wytwarzanej w 1936. Likwidacja zjawiska bezrobocia. Prace realne w latach 1947-1949 wzrosły o 58%
Rząd Biureta, Cyrankiewicza i Gomułki.
4 lutego 1947 uchwalono ustawę o kreowaniu urzędu prezydenta na to stanowisko powołano Bolesława Biureta, należącego do PPR formalnie podał ze bezpartyjny. Funkcję premiera powierzono Józefowi Cyrankiewiczowi , wicepremierzy to Władysław Gomulka (PPR) i Antoni Korzycki (SL).
19 lutego 1947 uchwalono małą konstytucję. Rząd uzyskał duża swobodę działania. Przywrócono urząd prezydenta , powołano Radę państwa- przewodniczył jej prezydent, sprawowała nadzór nad działalnością rad narodowych, miała prawo inicjatywy ustawodawczej oraz podejmowania ważnych uchwał, sprawowała nadzór nad NIK. 22 lutego uchwalono deklarację na temat praw i wolności obywatelskich
Powstanie PZPR
PPR ulazło ze klasa robotnicza może mieć jedynie jedną partię reprezentującą jej interesy. Na przywódcach PPS wywierano nacisk by zjednoczyło się z PPR. W 1948 podczas zjazdu obu partii PPR wchłonęło PPS i powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza która nawiązywała do KPP , w Polsce aby oszukać ludzi zachowana ugrupowania polityczne takie jak ZSL, SD czy stowarzyszenie PAX. Partia miała scentralizowany charakter. Najwyższą władzą w partii był zjazd delegatów kolejny organ to komitet centralny, potem biuro polityczne . Organem wykonawczym był sekretariat Komitetu Centralnego. Zaplecze Kadrowe stanowił Związek Młodzieży Polskiej. Zjazd Zjednoczeniowy przyjął plan 6cio letni którego to kształt referował Hilary Minc, w 1949 z inicjatywy ZSRR powołano RWPG. 21 lipca 1950 Zatwierdzono plan 6-ścio letni
Konstytucja z 1952 r
W 1952 sejm uchwalił konstytucję która wprowadzała nową nazwę państwa: Polska Rzeczpospolita Ludowa. W 1952 przeprowadzono wybory do sejmu , zmieniła się ordynacja wyborca , kandydatów wybierano odgórnie.
Poznański Czerwiec 1956 - pierwszy w PRL strajk generalny i demonstracje uliczne z końca czerwca 1956 w Poznaniu, krwawo stłumione przez wojsko i milicję. Przez propagandę PRL bagatelizowany jako "wypadki czerwcowe" lub przemilczany, obecnie przez część historyków i kombatantów określany także jako poznański bunt, rewolta lub powstanie poznańskie.
Strajk wybuchł rankiem 28 czerwca (w tzw. czarny czwartek) w Zakładach Przemysłu Metalowego H. Cegielski Poznań (w latach 1949-1956 noszących nazwę Zakłady im. Józefa Stalina Poznań - w skrócie ZISPO) i przerodził się w spontaniczny protest Wielkopolan przeciw totalitarnej władzy.
Zlekceważono postulaty ekonomiczne pracowników zakładu
Odwilż gomułkowska, nazywana także polskim październikiem, październikiem 1956 lub odwilżą pażdziernikową, to zmiana polityki wewnętrznej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w II poł. 1956 roku, połączona ze zmianą na czele władzy i liberalizacją systemu politycznego. Jej efektem było m.in. uwolnienie z więzień i internowań części więźniów politycznych i duchowieństwa; w tym kard. Stefana Wyszyńskiego. Odwilż gomułkowska była następstwem śmierci Stalina (marzec 1953) i związanych z tym zmian w ZSRR, tajemniczej śmierci Bolesława Bieruta w Moskwie (marzec 1956), wydarzeń poznańskich (czerwiec 1956), rozłamu w rządzącej partii PZPR i dojścia do władzy nowej ekipy rządowej pod przywództwem Władysława Gomułki.
Skutki odwilży październikowej
Stalinogród powrócił do dawnej nazwy Katowice
Przejściowo zniesiono wydawanie poufnych opinii personalnych
Zwolniono z więzienia prymasa Stefana Wyszyńskiego i odnowiono umowę Państwo - Kościół
Odbyły się procesy największych zbrodniarzy z Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (m.in. A. Fejgina, J. Różańskiego, R. Romkowskiego
Zlikwidowano sklepy przeznaczone dla elity ubecko-partyjnej, tzw. sklepy za żółtymi firankami
Zniesiono zakaz posiadania przez obywateli platyny, złota i obcych walut
Ogłoszono zaprzestania zagłuszania audycji radiostacji zachodnich w języku polskim
Odrzucono sowieckie wzorce w Związku Harcerstwa Polskiego
Powołano Radę Ekonomiczną przy Radzie Ministrów
Wielu profesorów usuniętych w latach stalinowskich wróciło na wyższe uczelnie
Wycofano się z planów kolektywizacji rolnictwa
Nastąpiło częściowe odejście od stalinowskich metod w rządzeniu krajem
Sejm uchwalił ustawę o radach robotniczych
Zrehabilitowano ok. 1500 więźniów politycznych
Wypuszczono na wolność ok. 35 tysięcy niesłusznie osądzonych osób
Ożywiono partie satelickie
Do Polski wróciło ok. 29 tysięcy Polaków z ZSRR
Nastąpiły zmiany kadrowe w wojsku (pozbyto się 32 oficerów sowieckich)
Powstanie NATO i układu warszawskiego
NATO powstało z obawy przed ekspansja ZSRR 1949. Na wiadomość o powstaniu NATO 1955 r powstał Układ warszawski z klucza miał mieć charakter obronny
Obchody 1000-lecia Chrztu Polski
3 maj 1966 na Jasnej Górze
Msza inauguracyjna
Inicjatorem był kardynał Stefan Wyszyński
Odnowienie aktu zawierzenia Matce Boskiej i powierzenia narodu polskiego pod jej opatrzność
Przygotowania episkopatu trwały od 1957
Podczas Bożego ciała w W-wie Wyszyński ogłosił program wielkiej Nowenny poświęconej umocnieniu wartości
Zakaz przyjazdu papieża do Polski(jego fotel pusty) wydany przez przewodniczącego Rady państwa Ochaba=> namiestnik papieża Wyszyński
Msza w Częstochowie
Władze komunistyczne zorganizowały obchody 1000-lecia państwa polskiego jako konkurencję do obchodów 1000-lecia Chrztu, lecz Polacy popierali obchody kościelne
List biskupów polskich do niemieckich 1965 r.
Inicjator abp wrocławski B. Kominek
Ważny etap pojednania pol-niem po wojnie
18 listopada 1965- napisanie listu
apelowali o przebaczenie, sami przebaczali
zapraszali na obchody 1000-lecia Chrztu
5 grudnia 1965- odpowiedź biskupów niem: przyjęli zaproszenia, lecz nie wypowiedzieli się w kwestii granicy na odrze i nysie ( ukrytym celem Polaków było potwierdzenie tej granicy)
społeczeństwo polskie nie zrozumiało przesłania listu
władze PRLu użyły propagandy aby list został uznany za zdradę Polski( ambasador PRLu w Watykanie otrzymał wcześniej list ale nie przekazał go władzom w Polsce)
Wydarzenia marcowe 1968
Przyczyna: odwołanie „Dziadów” K. Dejmka w Teatrze Narodowym z powodów aplauzu publiczności na akcenty antyradzieckie
30 stycznia 1968- ostatni spektakl (transparenty przeciw cenzurze)
Michnik- przywódca strajku, student historii UW, został usunięty z uczelni
8 marca 1968- punkt kulminacyjny: wiec na dziedzińcu UW
28 marca- wiec przeciwko aresztowaniom i cenzurze
„syjonistyczna propaganda przeciw socjalizmowi”, sługusi imperializmu, podżegacze, wichrzyciele
SDP- Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich organizacja lojalistyczna, musieli być po stronie państwa
Bananowa młodzież- dzieci osób uprzywilejowanych, inteligencji, bez trosk materialnych, zapatrzeni na kulturę zachodnioeuropejską
Główni inspiratorzy: Ameryka, RFN, syjoniści
Zbrojna interwencja w Czechosłowacji 1968
Kwiecień 1968 publikacja „Czechosłowackiej drogi do socjalizmu” zapowiedź:
Wprowadzenia wielopartyjności
Zniesienia cenzury
Wprowadzenia wolnych wyborów
Reformy gospodarczej
Ustawy rehabilitacyjnej dot osób skazanych w okresie stalinizmu
14-15 lipca 1968- narada 5 państw UW w Wa-wie bez udziału Czechosłowacji(wystawiono list do CSRS co spowodowało upublicznienie konfliktu między Moskwą a Czechosłowacją
29 lipca - spotkanie kierownictwa CSCZ z przywódcami radzieckimi w Czarnej nad Cisą
3 sierpnia w Bratysławie- spotkanie NRD, Polski, Węgier, ZSRR, dotyczyło sytuacji w Czechosłowacji
20/21 sierpnia 1968- Inwazja na Czechosłowację (operacja Dunaj), wprowadzenie najważniejszych przywódców Praskiej Wiosny do Moskwy
22 sierpnia XIV zjazd partii KPCZ, uznany za nielegalny i wykreślony z historii
23-26 sierpnia rozmowy moskiewskie - protokół moskiewski: normalizacja sytuacji w Czechosłowacji w zamian za stopniowe wycofywanie wojsk okupacyjnych
1969- rozruchy hokejowe
czystki w partii i wojsku, prześladowania
Stosunki Polski z RFN
1949- początek stosunków polsko- niemieckich(RFN)
7 września 1949- powstanie RFN
8 października- powstanie NRD
główny spór o granice na odrze i nysie
porozumienie Polska -NRD 1950 o uznanie granicy zachodniej
RFN stwierdziło że NRD nie może być przedstawicielem niemieckim w stosunku z Polską
RFN nie chciał uznać granicy zachodniej=> odwoływał się do międzynarodowego prawa, uważał, że nadal obowiązuje granica z 1938
Przełom RFN-Polska w połowie lat 60 (list biskupów)
1970- uznanie postanowień konferencji poczdamskiej w sprawiegranicy zachodniej przez RFN=> początek stosunków dyplomatycznych
Kryzys grudniowy 1970 (wydarzenia grudniowe 14-21.12.1970)
Uznanie zachodniej granicy Polski przez FRN Gomułka uznał za osobisty sukces i chciał wykorzystać swój autorytet aby wprowadzić zmiany np. podwyższyc ceny żywności i art. Przemysłowych zamierzano uzależnić płace od efektywności pracy wynagrodzenia miały wzrosnąć po kilku latach. 12.12.1917 poinformowano o podwyższeniu cen art. Żywn. Wywołało to protesty bo w tym okresie pojawiały się w sklepach poszukiwane towary jak wędlina banany 14.12 strajk w Stoczni Gdańskiej przerodził się w wielotysieczną demonstracje. 15.12 zebrali się pod budynkiem Komitetu Wojewódzkiego PZPR ale nie chciano z nimi rozmawiać Tłum wszedł do siedziby i odkrył zapasy żywności i alkoholu. Podpalono gmach władze uznały to za kontrrewolucję i skierowane silne jednostki milicji i wojska do stłumienia. 16.12 padły pierwsze strzały pod Stocznią Gd zginęli robotnicy, Przybył tam w-c premier Kociołek i apelował o powrót robotników do pracy. Jednak tłum który 17.12 szedł rano do pracy został ostrzelany bo wg władz wojsko zablokowało stocznię. Zgineło 18 osób demonstracje organizowano też w Szczecinie spalono siedzibę KWPZPR . ogółem zgineło ok. 50 osób.
Obalenie Gomułki
Robotniczy bunt na Wybżezu groził rozprzestrzenieniem Gomułka nie ogarniał i Brieżniew odsunął go od władzy (Cyrankiewicza tez) 20.12.1970 I sek. KCPZPR został E. Gierek a premierem Piotr Jaroszewicz gdy ponownie wybuchły strajki Gierek osobiście się tak wybierał zyskał zaufanie (No więc jak pomozecie?) uznał też słuszność straku włókieniarek w Łodzi i cofnął podwyżki cen
Gierek I sek KC PZPR
Chciał uzyskać szerokie poparcie i przekształcić PRL w nowoczesny kraj wymagało to znacznych nakładów finansowych. ZSRR nie mogło udzielić PL wsparcia ale Gierek uzyskał zgodę Breżniewa na rozwój współpracy gospodarczej z Zachodem i zaciągnięcie tam kredytów. Chcieli zbudować „Drugą Polske” kredyty miały być przeznaczone na zakup nowoczesnych technologii zachodnich budowe nowoczesnych zakładów przemysłowych. Towary by eksportowano za te pieniądze spłacono pożyczki i poźniej przekształcono by Pl w mocarstwo ekonomiczne. Zakładano wzrost dochodu narodowego o 10%. Za Gomułkę W 1971 Pl była załużona o 0,5 mld USD a za Gierka 65 mld UDS spłacono ok. 45. fundusze inwestowano głownie w przemysł ciężki i górnictwo. Budowano gigantyczne przedsiębiorstwa np. huta Katowice w Dąbrowie, Port PN, rafineria gdańska dworzec centralny w wawie
Wybór papieża i 1 pielgrzymka J.P do PL
Jednym z przełomowych momentów dla Polaków było wybranie na papieża arcybiskupa Krakowa 16.10.1978 kard Jana Pawła Wojtyły w czerwcu 1979władze komunistyczne wyraziły zgodę na pielgrzymkę, papiez spotkał się w wawie Gnieźnie Częstochowie Krakowie Oświęcimiu nowym targu i Wadowicach, było 6 mln wiernych, była to manifestacja duchowej niezależności Polaków od ideologii komunistycznej. Okraj odrodzil się moralnie religijnie i narodowo wzrosl autorytet Kościoła.
Władze w srodkach masowego przekazu próbowały nieudolnie umniejszyc znaczenie wizyt JP II pokazano papieża na tle zebranych przedstawicieli rządu a nie tłumu i w czasie mszy
Czerwiec 1976 r
Pogarszająca sytuacja ekonomiczna w PL zmusiła do wprowadzenia podwyżek cen mięsa wedlin o 70% cukru o 100% 24.06.1976 podano to do wiadomosci publicznej (jaroszewicz)25go wybuchly strajki i manifestacje największe w Radomiu Ursusie Ursusie Płocku, Ursus za głowną przyczynę kryzysu uznał nieopłacalny eksport do ZSRR przyspawali lokomotywy do torów blokując linię Berlin-Moskwa W radomiu spalono KW PZPR do stłumienia zamieszek skierowano ZOMO Zmotoryzowane odwody Milicji Obywatelskiej które używały gazów armatek wodnych i pałek (broni palnej nie) 25 czerwca wieczorem władze odwołały podwyzki demonstrantów potępiono nazwano warchołami warchołami wichrzycielami aresztowano skazano nawet na 10 lat wyrzucano z pracy a podwyżki cen były cichce bez ogłaszania o nich stopniowo podwyższano ceny.
Zmiana w konstytucji PRL
Była nowelizowana 24 razy, m.in. ustawą z 10 lutego 1976, która stwierdzała, że Polska jest państwem socjalistycznym (w miejsce dotychczasowego określenia - państwo demokracji ludowej), a PZPR - przewodnią siłą społeczeństwa w budowie socjalizmu, zaś PRL w swej polityce umacnia przyjaźń i współpracę ze Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich i innymi państwami socjalistycznymi. List 59 -(znany także jako Memoriał 59) - podpisywany na przełomie 1975/1976 list otwarty 66 (początkowo 59, stąd nazwa) intelektualistów polskich, którego sygnatariusze protestowali przeciwko zmianom w Konstytucji PRL, zwłaszcza wpisaniu do niej kierowniczej roli PZPR i wieczystego sojuszu z ZSRR.
Władze PRL od początku 1970 dążyły do nowelizacji konstytucji z 52 ale skrytykował to episkopat i intelektualiści domagali się wolności słowa druku religii w lutym 1976 wprowadzono zapis ze PL jest kraje socjalistycznych uznaje PZPR za przewodnią siłę narodu co legalizowało władze partii zapisano też obowiązek przyjaźni PRL z ZSRR ZSRR innymi krajami socjalistycznymi