Informacje dla pracodawcy

Informacje dla pracodawcy

Bezpieczeństwo chemiczne   - to takie stosowanie substancji chemicznych, które

eliminuje lub przynajmniej w dużym stopniu ogranicza szkodliwe ich działanie na

człowieka, zarówno w pracy, jak i poza pracą, oraz szkodliwe ich działanie na

środowisko, do poziomu, który można zaakceptować.

Aby zapewnić  bezpieczeństwo chemiczne niezbędna jest wiedza o zagrożeniach, którą

należy uzyskać przed rozpoczęciem stosowania substancji/mieszanin chemicznych

Osoba wprowadzająca substancję/mieszaninę do obrotu ma obowiązek posiadania wiedzy o

zagrożeniach  

Przepisy wspólnotowe wdrażają system wprowadzania substancji chemicznych do obrotu: 

•    Dyrektywa 67/548/EWG w sprawie klasyfikacji, pakowania i znakowania niebezpiecznych

substancji 

•    Dyrektywa 1999/45/WE w sprawie klasyfikacji, pakowania i znakowania niebezpiecznych

preparatów 

•    Dyrektywa 76/769/EWG w sprawie ograniczeń obrotu i stosowania niektórych

niebezpiecznych substancji i preparatów 

Przepisy krajowe czyli ustawa o substancjach i preparatach chemicznych i rozporządzenia

wykonawcze z nich wynikające są implementowane  z odpowiednich dyrektyw Unii Europejskiej

Przepisy wprowadzone bezpośrednio

•    Rozporządzenie (WE) 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i

stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH).

•    Rozporządzenie (WE) 1272/2008 (CLP) w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania

substancji i mieszanin,  wprowadzające  system GHS.

•    Rozporządzenie (WE) 793/93 w sprawie oceny i kontroli ryzyka stwarzanego przez

substancje istniejące.

•    Rozporządzenie (WE) NR 648/2004 w sprawie detergentów.

•    Rozporządzenie (WE) Nr 689/2008 dotyczące wywozu i przywozu niebezpiecznych

chemikaliów.

KATEGORIE NIEBEZPIECZEŃSTWA

W rozumieniu ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, niebezpiecznymi są

substancje i preparaty zaklasyfikowane co najmniej do jednej z poniższych kategorii:

  1)   substancje i preparaty o właściwościach wybuchowych,

  2)   substancje i preparaty o właściwościach utleniających,

  3)   substancje i preparaty skrajnie łatwo palne,

  4)   substancje i preparaty wysoce łatwo palne,

  5)   substancje i preparaty łatwo palne,

1 / 5

Informacje dla pracodawcy

  6)   substancje i preparaty bardzo toksyczne,

  7)   substancje i preparaty toksyczne,

  8)   substancje i preparaty szkodliwe,

  9)   substancje i preparaty żrące,

  10)  substancje i preparaty drażniące,

  11)  substancje i preparaty uczulające,

  12)  substancje i preparaty rakotwórcze,

  13)  substancje i preparaty mutagenne,

  14)  substancje i preparaty działające szkodliwie na rozrodczość,

  15)  substancje i preparaty niebezpieczne dla środowiska.

KARTA CHARKTERYSTYKI

Karta charakterystyki stanowi zbiór informacji o niebezpiecznych właściwościach substancji lub

preparatu oraz zasadach i zaleceniach ich bezpiecznego stosowania. Jest przeznaczona

przede wszystkim dla użytkowników prowadzących działalność zawodową w celu umożliwienia

im podjęcia w miejscu pracy środków niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa oraz

ochrony zdrowia człowieka i środowiska.

Karta charakterystyki  przekazuje   informacje w łańcuchu dostaw, aby wszyscy użytkownicy

substancji w ich postaci własnej lub w mieszaninach (preparatach), lub w wyrobach posiadali

dane, niezbędne do bezpiecznego postępowania z chemikaliami.

Umożliwia to pracodawcy określenie, czy niebezpieczne środki chemiczne lub wzbudzające

obawy są obecne na stanowiskach pracy, oraz umożliwia  ocenę wszelkich zagrożeń dla 

zdrowia i bezpieczeństwa pracowników, wynikających ze stosowania chemikaliów.

Głównym narzędziem do tego celu jest karta charakterystyki lub gdy nie jest to możliwe, inne

odpowiednie informacje powinny być przekazane dalszemu użytkownikowi /dalszym

użytkownikom w celu umożliwienia identyfikacji zagrożeń i zastosowanie odpowiednich środków

kontroli ryzyka.

Osoba wprowadzająca substancje lub mieszaniny (preparaty) do obrotu czyli producent,

importer lub dystrybutor dostarcza bezpłatnie kartę charakterystyki odbiorcy, będącemu

profesjonalnym użytkownikiem substancji lub mieszaniny  (preparatu) (tzn. stosującym

substancję lub preparat w swojej działalności zawodowej),  najpóźniej w dniu pierwszej

dostawy.

Odpowiedzialność za opracowanie karty charakterystyki ponosi producent  lub importera.

Importerzy lub dystrybutorzy, którzy przepakowują produkt (wprowadzają produkt pod swoja

nazwą) bądź ponownie dokonują oznakowania produktów, powinni również przygotować kartę

charakterystyki, ustalając najważniejsze informacje i dodając je do tych dostarczonych przez

dostawców jako niezbędne.

Karta charakterystyki jest opracowana na podstawie § 31  oraz załącznika 2, Rozporządzenia

(WE) nr 1907/2006 PEiR z dnia 18.12.2006r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i

stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji

Chemikaliów. 

2 / 5

Informacje dla pracodawcy

Karta charakterystyki substancji /preparatu powinna zawierać 16 następujących obowiązkowych

punktów:

Określenie karta bezpieczeństwa nie jest poprawnym tłumaczeniem angielskiego określenia

MATERIAL SAFETY DATA SHEET (MSDS). Poprawnie należy tłumaczyć ten zwrot jako

KARTA CHARAKTERYSTYKI.

WZÓR KARTY CHARAKTERYSTYKI

1. Identyfikacja substancji/mieszaniny (preparatu); Identyfikacja przedsiębiorstwa

2. Identyfikacja zagrożeń

3. Skład i informacja o składnikach

4. Pierwsza pomoc

5. Postępowanie w przypadku pożaru

6. Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska

7. Postępowanie z substancją/preparatem i jej/jego magazynowanie

8. Kontrola narażenia i środki ochrony indywidualnej

9. Właściwości fizyczne i chemiczne

10. Stabilność i reaktywność

11. Informacje toksykologiczne

12. Informacje ekologiczne

13. Postępowanie z odpadami

14. Informacje o transporcie

15. Informacje dotyczące przepisów prawnych

16. Inne informacje

Aktualizacja karty charakterystyki powinna być dostarczona bezpłatnie wszystkim odbiorcom,

którzy otrzymali substancję lub preparat w ciągu ostatnich 12 miesięcy.

We wszystkich przypadkach dostawcy substancji lub preparatu, dla których istnieje obowiązek

posiadania karty charakterystyki, ponoszą odpowiedzialność ze jej treść, nawet, jeśli sami by jej

nie przygotowywali.

Karta charakterystyki przekazuje informacje - od producenta lub importera, poprzez

dystrybutorów aż do użytkowników. Zawiera ona informacje wykorzystywane podczas

określania zasad bezpieczeństwa chemicznego przy stosowaniu produktu. Nie może ona

jednak zastępować instrukcji stanowiskowej, które stosowane są w środowisku pracy.

Karta charakterystyki stanowi zbiór informacji o niebezpiecznych właściwościach substancji lub

mieszaniny (preparatu) oraz zasadach i zaleceniach ich bezpiecznego stosowania. Karta

charakterystyki powinna zawierać niezbędne informacje o substancji/mieszaninie (preparacie)

dla użytkowników profesjonalnych.

Wprowadzenie do obrotu mieszaniny (preparatu) sklasyfikowanej jako niebezpieczna wymaga

poinformowania Inspektora do Spraw Substancji i Preparatów w Łodzi.

Nie ma jednak takiego obowiązku w przypadku wprowadzania do obrotu mieszaniny (preparatu)

nie sklasyfikowanej jako niebezpieczna, nawet jeżeli sporządza się dla niej kartę

charakterystyki.

3 / 5

Informacje dla pracodawcy

 

W razie stwierdzenia, że karta charakterystyki nie zawiera wymaganych informacji, Inspektor

zobowiąże, w drodze decyzji, osobę wprowadzającą mieszaninę (preparat) niebezpieczną do

obrotu do jej uzupełnienia w określonym terminie.

Karta charakterystyki otrzymana w języku obcym powinna być przetłumaczona z

dostosowaniem do prawa polskiego ponieważ zasady i zalecenia prawne często różnią się w

szczegółach w poszczególnych krajach.

KLASYFIKACJA I OZNAKOWANIE SUBSTANCJI CHEMICZNYCH / MIESZANIN

(PREPARATÓW)

Klasyfikacja ma za zadanie określenie wszystkich właściwości substancji i mieszanin

(preparatów) niebezpiecznych, które mogą stwarzać zagrożenia w czasie normalnego ich

stosowania lub użytkowania – tzn. właściwości fizykochemicznych,  toksyczności, i

ekotoksyczności. 

Obowiązek dokonania klasyfikacji zgodnie z polskimi przepisami prawnymi należy (zgodnie z

ustawą o substancjach i preparatach chemicznych) do producenta, importera, dystrybutora

produktów chemicznych.

KLASYFIKACJA URZĘDOWA

Dla wielu substancji niebezpiecznych Unia Europejska wprowadziła  urzędową klasyfikację i

oznakowanie, co zwalnia z obowiązku samodzielnego klasyfikowania i zobowiązuje do jej

stosowania.

Klasyfikacja  zawarta w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005

roku w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem

przestała obowiązywać.

 ponieważ

rozporządzenie (WE) 1272/2008 (GHS) w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania

substancji i mieszanin wprowadza zmiany w dyrektywie 67/548/EWG (art. 55) i skreśla

załącznik I do dyrektywy 67/548/EWG

Załącznik I do dyrektywy 67/548/EWG – wykaz substancji niebezpiecznych wraz z ich

klasyfikacją i oznakowaniem (substancje posiadające urzędową klasyfikację) zostaje zastąpiony

tabelą 3.2 z załącznika VI. 

Wprowadzający do obrotu chemikalia powinni korzystać z klasyfikacji substancji zamieszczonej

w tabeli 3.2 załącznika VI do rozporządzenia 1272/2008/WE (klasyfikacja urzędowa).

Jeżeli substancja chemiczna posiada urzędową klasyfikację, informacje o niej (przede

wszystkim zwroty R, S) nie mogą być inne w karcie charakterystyki i na etykiecie produktu, w

którego skład wchodzi dana substancja.

Jeżeli substancja nie jest zamieszczona w ww. wykazie nie znaczy to, że nie jest ona

niebezpieczna, lecz prawdopodobnie nie została sklasyfikowana.

OZNAKOWANIE na opakowaniach jednostkowych

Osoby wprowadzające substancje i mieszaniny (preparaty) chemiczne do obrotu mają

obowiązek oznakowania opakowań jednostkowych aby poinformować odbiorców czyli:

•    konsumentów  

4 / 5

Informacje dla pracodawcy

•    użytkowników  profesjonalnych    

o niebezpiecznych właściwościach  produktów chemicznych.

Oznakowanie substancji i mieszanin ulegnie zmianie wskutek wdrożenia rozporządzenia (WE)

1272/2008 (CLP) w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, 

wprowadzającego  system GHS

Zmiany mają zastosowanie w odniesieniu do :

substancji od dnia 1 grudnia 2010r.

mieszanin od dnia 1 czerwca 2015r.

W okresie od dnia 1 grudnia 2010r. do dnia 1 czerwca 2015r. obowiązywać będzie podwójna

klasyfikacja dla substancji.

Więcej informacji o nowym systemie w zakładce GHS

5 / 5