background image

DOKUMENTACJA PRACY 

FIZJOTERAPEUTY. DIAGNOSTYKA 

FIZJOTERAPEUTYCZNA. PROBLEMY I 

ICH ROZWIĄZYWANIE ZWIĄZANE Z 

PLANOWANIEM, 

PRZEPROWADZANIEM I 

KONTROLOWANIEM EFEKTYWNOŚCI 

PROCESU REHABILITACJI.

background image

DOKUMENTACJA W 

FIZJOTERAPII

• Względy natury zarówno formalno-prawnej 

jak i praktycznej nakazują prowadzenie 
specjalnej dokumentacji osób 
poddawanych procedurom 
fizjoterapeutycznym 

background image

DOKUMENTACJA W 

FIZJOTERAPII

• Zapisany w dokumentacji opis początku i 

przebiegu choroby (dysfunkcji) ułatwia 
rozeznanie odnośnie stanu pacjenta, a 
tym samym i planowanie jego terapii. 
Regularnie powtarzane wyniki badań 
ukazują postęp jego rehabilitacji 

background image

DOKUMENTACJA W 

FIZJOTERAPII

• 1.Obowiazuje ochrona danych osobowych, 

informacje na temat dokumentacji oraz odnośnie 

stanu zdrowia pacjenta są poufne.

• 2.Musi być czytelna, zawierać dane 

najistotniejsze, unikać należy umieszczania 

informacji zbędnych nie wnoszących nic 

znaczącego odnośnie stanu i rehabilitacji osoby 

badanej.

• 3.Może być przydatna w rozstrzygnięciu spraw 

wątpliwych, ewentualnych roszczeń pacjenta, 

stanowi podstawę do finansowych rozliczeń z 

płatnikiem.

background image

DOKUMENTACJA POWINNA 

ZAWIERAĆ:

• 1.Opis początku i przebiegu choroby (ułatwia planowanie 

terapii, ukazuje jej postęp)

• 2.Zlecenie lekarskie (podstawa do stosowania 

określonych środków)

• 3.Odpowiednie załączniki (kwestionariusze, karty 

badania)

• a) Pomiary linijne, kątowe kkg, kkd, kręgosłupa
• b) Siła, wytrzymałość, napięcie mm
• c) Rodzaj, lokalizacja objawów bólowych
• d) Ogólna ocena postawy ciała i lokomocji
• e) Testów sprawności i prób wytrzymałościowych 

background image

CELE DOKUMENTACJI

• -Ułatwia planowanie terapii ( dobór 

odpowiednich ćwiczeń i innych zabiegów)

• -Ocena skuteczności stosowanej terapii
• -Stanowi podstawę do szerszego wnioskowania 

na temat sposobów leczenia w różnych 

jednostkach chorobowych ( indywidualne 

doświadczenia fizjoterapeuty)

• - Stanowi podstawę do naukowego opracowania 

zagadnień związanych z rehabilitacją osób z 

różnymi dysfunkcjami( przy odpowiednio dużym, 

gromadzonym materiale)

background image

SKIEROWANIE

• W skierowaniu należy określić: 
• Ogólną liczbę zabiegów, 
• Liczbę zabiegów w tygodniu,
• Rodzaj zabiegów, 
• Cel zabiegów.

background image

RODZAJE SKIEROWAŃ

• Recepta - wystawiana, gdy zabiegi są 

wykonywane poza szpitalem.

• Formularz szpitalny - wystawiany, gdy 

zabiegi są wykonywane w szpitalu. Na 
formularzu nie jest wymagana pieczątka 
lekarza, natomiast niezbędna jest 
adnotacja dotycząca oddziału i numeru 
ewidencyjnego pacjenta. 

background image

FORMULARZ

•  Dane zawarte w Formularzu:
• Nazwisko, data urodzenia, adres pacjenta,
• Kasa chorych, status pacjenta,
• Data wystawienia skierowania,
• PESEL
• Diagnoza, schorzenia towarzyszące,
• Zalecana terapia,
• Pieczątka, 
• Podpis lekarza.
• Jej prowadzenie obowiązuje w każdym gabinecie. W tej 

księdze rejestruje się pacjentów w kolejności zgłaszania 

się.

background image

EWIDENCJA

• Ewidencja powinna zawierać: 
• Liczbę porządkową,
• Datę pierwszego zgłoszenia,
• Imię, nazwisko, wiek  pacjenta,
• Nazwisko lekarza kierującego,
• Rozpoznanie,
• Zlecone zabiegi,
• Datę zakończenia leczenia.

background image
background image

PRAKTYCZNY SPOSÓB 

KODOWANIA WYNIKÓW 

DOTYCZĄCYCH :

 - odruchów
 - trofiki
 - krążenia i ciepłoty
 - konsystencji tkanek
 - napięcia mięśniowego
 - gry stawowej
 - siły mięśni
 - ruchomość stawowa
 - reakcja nocieptywna

background image

ODRUCHY

• 0 – pełna arefleksja
• 1 – hiporefleksja
• 2 – odruch obniżony
• 3 – odruch normalny
• 4 – hiperrefleksja
• 5 – odpowiedź masowa z tendencją do 

repetycji

background image

TROFIKA

• 0 – agenezja mięśniowa
• 1 – atrofia
• 2 – hipotrofia
• 3 – eutrofia
• 4 - hipertrofia

background image

KRĄŻENIE I CIEPŁOTA

• 0 – całkowity zastój krążenia prowadzący 

do zgorzeli

• 1 – angiopatia
• 2 – zaburzenia wegetatywne
• 3  - stan normalny
• 4 – miejscowe podwyższenie ciepłoty

background image

KONSYSTENCJA TKANEK

• 0 – „szmaciana”
• 1 – wątła
• 2 – normalnie prężna
• 3 – „gumowata” lub „ciastowata”
• 4 – całkiem sztywna (deskowata)

background image

NAPIĘCIE MIĘŚNIOWE

• 0 – atonia
• 1 – hipotonia
• 2 – eutonia
• 3 - hipertonia

background image

GRA STAWOWA ( joint – play )

• 0 – zanikła ( sztywny staw )
• 1  - obniżona ( obniżona ruchomość)
• 2 – odpowiednia
• 3 – podwyższona ( uwolniony staw)

background image

RUCHOMOŚĆ STAWOWA

• 0 – brak ruchomości
• 1 – poważne ograniczenie ruchomości
• 2 – nieznaczne ograniczenie ruchomości 
• 3 – ruchomość normalna
• 4 – nieznaczne podwyższenie ruchomości
• 5 – poważne podwyższenie ruchomości
• 6 – całkowita niestabilność

background image

REAKCJA NOCIEPTYWNA

• 0 – brak doznań bólowych
• 1 – ból łagodny
• 2 – ból znośny
• 3 – ból dotkliwy
• 4 – ból nieznośny
• 5  -ból nie do wytrzymania

background image

DIAGNOSTYKA

Etapy diagnozowania

I.       Wywiad (badanie podmiotowe)

II.      Badanie dla kinezyterapii miejscowej (badanie przedmiotowe):

    1.  Pomiary linijne:

        - długości,

        - obwodów,

        - inne.

    2. Badanie zakresów ruchów w stawie.

    3. Ocena siły mięśni.

    4. Badanie odruchów i wybrane testy.

    5. Badanie zaburzeń czynnościowych narządu ruchu.

III.     Badanie dla potrzeb kinezyterapii ogólnousprawniającej:

    1. Badanie wydolności ogólnej.

    2. Badanie globalnych możliwości funkcjonalnych .

IV.      Badania specjalne na użytek metod kinezyterapeutycznych 

background image

WYWIAD

• 1. wiek
• 2. płeć
• 3. zawód
• 4. stan cywilny
• 5. skargi główne
• 6. dolegliwości uboczne
• 7. przebyte choroby i urazy

background image

RODZAJE DIAGNOSTYKI

• 1.Badanie wydolności fizycznej
• 2. Badanie siły mięśni
• 3. Badanie zakresów ruchów
• 4. Badanie zjawiska bólu
• 5. Badanie funkcjonalne lokomocji
• 6. Badanie czynności samoobsługi

background image

BADANIE WYDOLNOŚCI 

FIZYCZNEJ

Na podstawie reakcji układów krążenia i 

oddychania, metabolizmu wysiłkowego, 
zmian we krwi równowagi kwasowo – 
zasadowej, zmian enzymatycznych po 
wysiłku czy zasobów substratów 
energetycznych tkanek można określić 
aktualną wydolność fizyczną pacjenta

background image

BADANIE SIŁY MIĘŚNI

W pracy dynamicznej lub statycznej . Wzrost 

siły wskazuje na postęp rehabilitacji

background image

BADANIE ZAKRESÓW RUCHÓW

Wskazuje na ruchomość w stawach i 

określa ogólnie pojętność gibkość. 
Cechę tę można mierzyć z użyciem 
różnych kątomierzy i analizy 
kinematograficznej, a także różnych 
testów motorycznych opartych na 
próbach wykonania określonego zadania 
ruchowego

background image

BADANIE ZJAWISKA BÓLU

Rehabilitacji oraz sposoby jego eliminacji. W 

tych badaniach pomocne są różnego 
rodzaju skale nasilenia bolu oraz 
określenie czasu jego trwania i miejsca 
występowania określa się miejsce i 
zakres  jego występowania, moment 
wystąpienia bólu podczas

background image

BADANIE FUNKCJONALNE 

LOKOMOCJI

Bada się sposoby poruszania się pacjenta 

zarówno w pozycji pionizowanej jak i  na 
wózku. Obserwuje się zakres 
samodzielności chodu, dystans przebyty 
w jednostce czasu, wydatek 
energetyczny chodu, zakres pomocy 
ortopedycznych koniecznych do 
skutecznej lokomocji. 

background image

BADANIE CZYNNOŚCI 

SAMOOBSŁUGI

zarówno czynności życia samodzielnego 
ADL jak i  aktywności pozadomowej  i 
zawodowej IADL . Ocena ta decyduje , w 
jakim stopniu pacjent jest samodzielny i 
czy wymaga opieki fizjoterapeuty oraz 
jakie SA możliwości powrotu do pracy po 
okresie rehabilitacji.

background image

BADANIE PRZEDMIOTOWE

• Jest to badanie lekarskie, które polega na 

obmacywaniu, oglądaniu, opukiwaniu i 

osłuchiwaniu pacjenta. Może ono dotyczyć 

zarówno struktur anatomicznych ciała, jak ich 

funkcji.

• Dla fizjoterapeuty ważna jest nie tylko ocena 

jednostkowego pomiaru antropometrycznego tj. 

struktury (np. waga i wzrost osobniczy, obwód i 

długość kończyny) czy funkcji (np. siła ścisku 

ręki, zakres ruchu w stawie), ale i również ocena 

zachowania ruchowego osoby 

niepełnosprawnej. Zachowania ruchowe można 

ocenić na podstawie wyników testów 

czynnościowych.

background image

OBJAWY

• Objaw bolesnego łuku – jest wyrazem konfliktu 

pomiędzy stożkiem ścięgnistym pierścienia 
rotatorów a dachem panewki stawu ramienno 
łopatkowego. Ból pojawia się w trakcie  
odwodzenia lub przywodzenia kończyny

• Objaw Bonneta – dotyczy podrażnienia 

bólowego nerwu kulszowego przez nadmiernie 
napięty mięsień gruszkowaty w trakcie 
przywiedzenia i rotacji wewnętrznej biodra przy 
zgiętym kolanie

background image

• Objaw Bragarda – pojawia się podczas biernego 

napinania podrażnionego bólowo nerwu 

kulszowego poprzez grzbietowe zgięcie stopy

• Objaw cofania – dotyczy stawów krzyzowo–

biodrowych przy normalnej symetrycznej ich 

funkcji kolec biodrowy tylny górny po stronie 

przyciągniętej do klatki piersiowej kończyny 

dolnej wpierw ustawia się wyżej (na skutek 

przeniesienia ciężaru ciała na nogę podporową) 

a następnie nieco głębiej niż po stronie nogi 

podporowej.

background image

• Objaw Derbolowskiego – jest wyrazem 

funkcjonalnego skręcenia miednicy i manifestuje 
się pojawieniem rzekomej nierówności kończyn 
dolnych w trakcie przejścia do siadu prostego 

• Objaw Duchenne’a ( Trendelenburga ) – jest 

wyrazem kompensacyjnego przemieszczenia 
segmentów ciała w przypadku niedostatecznej 
stabilizacji miednicy w płaszczyźnie 
czołowej( opadanie miednicy )

background image

• Objaw flamengo – wyzwalany jest w formie 

statycznej (stanie jednonóż ) lub dynamicznej 
(podskoki na jednej nodze ). Pojawienie się bólu 
w okolicy spojenia łonowego i/lub stawów 
krzyżowo-biodrowych wskazuje na 
przeciążeniową dysfunkcję miednicy

• Objaw Fromenta – jest wyrazem kompensacji 

osłabionego mięśnia przywodziciela kciuka

background image

• Objaw Godfreya – dotyczy ewentualnego 

stopniowego przesuwania się podudzia w 
stosunku do uda przy zgiętym stawie kolanowym 
i podpartej stopie. Przesuwanie to świadczy o 
tylnej niestabilności stawu kolanowego

• Objaw Gowersa – jest wyrazem czynnościowej 

kompensacji niedomogi antygrawitacyjnych 
mięśni kończzyn dolnych a częściowo i tułowia 
podczas zmiany  pozycji ciała na pionową

background image

• Objaw Kerniga- dotyczy wzrostu dolegliwości 

bólowej o charakterze rwy kulszowej podczas 

biernego zginania głowy lub wyprostu palucha w 

leżeniu tyłem z rekami splecionymi poza głową. 

Dodatni objaw może świadczyć o podrażnieniu 

opony lub korzonków.

• Objaw kolanowy - polega na niejednakowo 

wysokim ustawieniu kolan w leżeniu tyłem z 

nogami zgiętymi w biodrach i kolanach. Dodatni 

objaw świadczy o skróceniu długości 

bezwzględnej jednego uda wskutek 

zmniejszenia wysokości głowy kości udowej.

background image

• Objaw koła zębatego – polega na skokowym 

puszczaniu oporu jaki stawia mięsień z 

wzmożonym napięciem podczas wykonywania 

ruchu. 

• Objaw kołysania się ciała – dotyczy wychwiań 

rzutu środka ciężkości w pozycji stojącej w 

granicach 0,9 – 2,7 cm. Objaw ten jest wyrazem 

dynamicznego charakteru regulacji postawy 

ciała, a w przypadku niedomogi systemu 

regulacyjnego wielkość wychwiań może być 

znacznie większa.

background image

• Objaw kwadrygi – polega na kolejnym uciskaniu 

ścięgna zginaczy palców w obrębie 

przedramienia, co powoduje zginanie się 

odpowiednich palców. Ujemny objaw dla danego 

palca świadczy o uszkodzeniu ścięgna.

• Objaw Langego – polega na uniesieniu jednej 

wyprostowanej nogi w pozycji stojącej na 

wysokość ok.15 cm. W sytuacji tej obserwuje się 

zachowanie się lordozy lędźwiowej, która 

powinna ulec spłaszczeniu lub zniknąć. Jeśli 

powiększy się świadczy to o zwiększonym 

przodopochyleniu miednicy.

background image

• Objaw Lesequea – dotyczy reakcji bólowej w 

trakcie biernego unoszenia nogi wyprostowanej 
w kolanie. Ból może się pojawić w dowolnym 
odcinku nerwu kulszowego. 

• Objaw Lesequea odwrócony – pozwala 

zinterpretować czy pojawiający się piekący ból 
po przednio bocznej stronie uda podczas jego 
przeprostu przy zgiętym kolanie ma charakter 
femoralgii (podrażnienie korzonków L2-4)

background image

• Objaw Lasequea skrzyżowany – towarzyszący 

unoszeniu niebolesnej kończyny dolnej 

wskazuje nieomal jednoznacznie na „dyskową” 

przyczynę rwy kulszowej.

• Objaw Lee-Walshea – badany jest podczas 

wykonywania zakroku kończyną dolną 

wyprostowaną w stawie kolanowym (stopa 

oparta na przodostopiu). Opadania miednicy po 

stronie nogi zakrocznej przemawia za 

czynnościową dysfunkcją miednicy po tej 

stronie.

background image

• Objaw Lhermittea – cechuje uczucie uderzenia 

prądem w ciele badanego podczas zginania i 
prostowania głowy czy też obustronnie 
zlokalizowane w kończynach objawy czuciowe.

• Objaw łopatki skrzydłowatej – pojawia się 

podczas uniesienia obu kończyn górnych w 
przód do kata 90 stopni. Wyraźne odstawanie 
brzegu przyśrodkowego łopatki od klatki 
piersiowej świadczy o niewydolności mięśnia 
zębatego przedniego. 

background image

• Objaw Naffzigera – znajduje zastosowanie w diagnostyce zespołów 

korzeniowych lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Za objaw dodatni 
uważa się występowanie dolegliwości bólowych w okolicy 
lędźwiowo – krzyżowej lub w kończynie dolnej w przebiegu nerwu 
kulszowego lub nerwu udowego w następstwie obustronnego ucisku 
na żyły szyjne

.

• Objaw Neriego – badany jest zazwyczaj w leżeniu tyłem. 

Za objaw dodatni – przemawiający za konfliktem 
korzeniowym w lędźwiowym odcinku kręgosłupa – 
uważa się sytuację w której objawy bólowe ulegają 
nasileniu podczas zginania głowy i szyjnego odcinka 
kręgosłupa.

background image

• Objaw odbicia – polega na niedostatecznym 

hamowaniu ruchu w momencie nagłego 

uwolnienia z oporu izometrycznie napietego 

mięśnia. Objaw ten jest wyrazem zmian 

chorobowych w móżdżku.

• Objaw Patricka – pojawia się w trakcie biernego 

spychania w stronę podłoża w leżeniu tyłem 

zgietej w biodrze i kolanie oraz zrotowanej na 

zewnątrz kończyny dolnej. Ograniczenie 

ruchomości wraz z wyraźną reakcją bólową na 

prośbę dalszego odwiedzenia uda świadczy o 

koksalgii i/ lub sakralgii. 

background image

• Objaw Piedellu – wykonywany w pozycji 

siedzącej interpretowany jest analogicznie jak 
objaw wyprzedzania. Pozycja siedząca pozwala 
do minimum ograniczyć wpływ zaburzeń 
funkcjonalnych i/lub strukturalnych kończyn 
dolnych na czynność stawów krzyżowo – 
biodrowych.

• Objaw Puttiego – jest również wyrazem 

czynnościowej kompensacji niedomogi 
antygrawitacyjnych mięśni kończyn dolnych.

background image

• Objaw Scyzorykowy – jest wyrazem 

uszkodzenia dróg piramidowych. Polega on na 
znacznym oporze na początku ruchu biernego 
po czym opór słabnie. Jest on wyraźniejszy im 
szybciej wykonuje się ruch bierny.

• Objaw Spurlinga – badany jest nieomal 

analogicznie jak objaw szczytowy, analogicznie 
też jest interpretowany. Różnica polega na 
pochyleniu głowy w pozycji wyjściowej w 
kierunku występującej rwy kamieniowej.

background image

• Objaw szczytowy – polega na pojawieniu się 

bólu o charakterze promieniującym do kończyny 

górnej w następstwie stenozy otworu 

międzykręgowego spowodowanego uprzednim 

osiowym naciskiem na głowę. 

• Objaw Thomayera – polega na probie dotknięcia 

opuszkami palcow ręki podlogi podczas zgięcia 

tułowia przy wyprostowanych nogach. Może być 

wyrazem nadmiernej ruchomości lub jej 

ograniczenia w następstwie przykurczu mięśni 

kulszowo – goleniowych, ischalgii lub dysfunkcji 

kręgosłupa lędźwiowego. 

background image

• Objaw szufladkowy stopy przedni – wskazuje na 

przednią niestabilność stopy.

• Objaw Thomsena – dotyczy palpacyjnej tkliwości 

bólowej nerwu kulszowego tuż powyżej dołu 

podkolanowego przy biernie zgiętej grzbietowo 

stopie i kolanie. 

• Objaw Wartenberga – oznacza zgięcie i 

opozycję kciuka w trakcie próby pociągania za 

zgięte w stawach palce od 2 do 5. tego typu 

reakcja może wskazywać na uszkodzenie dróg 

piramidowych.

background image

• Objaw wyprzedzania – towarzyszy zaburzeniom 

ruchomości stawów krzyżowo – biodrowych i 
polega na wyższym przemieszczaniu się kolca 
biodrowego tylnego górnego ( po stronie 
dysfunkcji) pierwotnie ustawionego niżej lub 
symetrycznie podczas zgięcia tułowia.

• Objawy dysfunkcji stawu krzyżowo – 

biodrowego- pozwalają na uchwycenie 
ewentualnego udziału dysfunkcji tego stawu w 
rożnych zaburzeniach statyki i dynamiki. 

background image

• Objawy dyskretnych niedowładów piramidowych- 

pozwalają na wykrycie takich niedowładów – np. na 

podstawie opadania czy opóźniania niedowładnej 

kończyny mniejszego jej nacisku czy też pojawiających 

się współruchów.

• Objawy dysplazji i/ lub zwichnięcia stawu biodrowego u 

dzieci – np. asymetrii fałdów, ograniczenia odwodzenia, 

pompowania i przeskakiwania, skrócenia nóżki i 

uwypuklenia biodra. Stanowią na ogół podstawę do 

podejrzewania powyższych stanów a nie do 

jednoznacznego ich rozpoznawania. 

background image

• Objawy uszkodzenia tkanek miękkich 

okolicy barku – informują o nacieczeniu, 
podrażnieniu bądź uszkodzeniu tkanek tej 
okolicy. 

background image

POMIARY DŁUGOŚCI I 

OBWODÓW

Metoda pomiaru dokonywana 

Metoda pomiaru dokonywana 

centymetrem.

centymetrem.

Długość względna-długość ze stawem

Długość względna-długość ze stawem

Długość bezwzględna-długość bez 

Długość bezwzględna-długość bez 

stawu

stawu

Długość absolutna-długość całej 

Długość absolutna-długość całej 

kończyny

kończyny

background image

TESTY KODOWANE

•  Na ich podstawie oceniamy funkcje 

badanego

Test Lovetta

Skala Ashwortha

Wskaźnik Barthela

FIM – pomiar niezależności 

funkcjonalnej

skala uszkodzeń ASIA

analogowa skala bólu 

background image

TEST LOVETTA

• 0º - to brak czynnego skurczu mięśnia.
•  - ślad czynnego skurczu mięśnia.
•  - wyraźny skurcz mięśnia i zdolność wykonania ruchu 

przy pomocy i odciążenia odcinka ruchomego.

•  - zdolność do wykonywania ruchu czynnego 

samodzielnego z pokonaniem ciężkości danego odcina

•   - zdolność do wykonania czynnego ruchu z pewnym 

oporem

•   - prawidłowa siła, tj. zdolność wykonywania czynnego 

ruchu z pełnym oporem.

background image

SKALA ASHWORTHA

• Jest punktową skala oceny spastyczności. 

Uwzględnia ona napięcie prawidłowe( lub 

obniżone ), stany pośrednie oraz usztywnienie 

kończyny w zgięciu lub wyproście. Wśród 

stanów pośrednich są stany oznaczające 

nieznaczny wzrost napięcia( np. trudności przy 

chwytaniu lub uwalnianiu przedmiotu ), znaczny 

wzrost napięcia ( ale z możliwością dość 

łatwego, biernego poruszania kończyną ) oraz 

wyraźny wzrost napięcia( z utrudnieniem 

wykonywania ruchów biernych )

background image

Opór przy biernym zginaniu 

kończyny

• Brak  - 1pkt
• Zwiększony , kończynę zgina się z 

łatwością – 2pkt

• Zwiększony, kończynę zgina się z 

trudnością – 3pkt

• Sztywność, kończyny nie można zginać – 

4pkt

background image

WSKAŹNIK BARTHELA

• Jest to najbardziej efektywny wskaźnik w 

ocenie stopnia niepełnosprawności 
ruchowej. Wartości punktowe są związane 
z czasem i ilością pomocy fizycznej, 
potrzebnymi pacjentowi do wykonywania 
10 czynności. Za pełną niezależność przy 
wykonywaniu każdej z tych czynności 
pacjent otrzymuje 100 punktów.

background image

• 1. Spożywanie posiłków 10 / 5 pkt
• 2. Przenoszenie się z wózka na łóżko i z powrotem 15 / 

10 – 5 pkt

• 3. Czynności toaletowe ( mycie twarzy, żebow ) 5 / 0 pkt
• 4.Siadanie i wstawanie z sedesu oraz czynności 

toaletowe 10 / 5 pkt

• 5. Kąpanie się 5 / 0 pkt
• 6. Poruszanie się po powierzchni płaskiej 5 / 0 pkt
• 7. Wchodzenie i schodzenie po schodach 10 / 5 pkt
• 8. Ubieranie się 10 / 5 pkt
• 9. Kontrolowanie oddawania stolca 10 / 5 pkt
• 10. Kontrolowanie oddawania moczu 10 / 5 pkt

background image

FIM 

(Functional Independence Measure)

 - 

Pomiar niezależności 

funkcjonalnej

Jest to metoda stosowana do oceny 

efektów rehabilitacji medycznej 

pacjentów. Podstawową oceny 

według skali FIM jest konieczność 

korzystania z pomocy osoby drugiej 

lub brak takiej potrzeby.

background image

Skala uszkodzeń ASIA

Skala uszkodzeń ASIA (Scale of Neurological Impairment) 

opracowuje standardy oceny i klasyfikacji urazów rdzenia 

kręgowego. 

Skala ASIA  ocenia  poziom  funkcji  ruchowych,  odruchowych  i  

czuciowych  osób  chorych. Badając  funkcje  ruchowe  przyznaje  się 

 od    „0”  do  „5”  punktów  oceniając  zakres  ruchu  i  siłę 

 mięśniową       mięśni  kluczowych  dla  każdego  segmentu. 

Uszkodzenia zostały oznaczone kolejnymi literami alfabetu:

A.

Uszkodzenie całkowite

B.

Uszkodzenie tylko czuciowe 

C.

Ruchowa bezużyteczność

D.

Ruchowa użyteczność

E.

Odnowa 

background image

• A – całkowite. Brak funkcji ruchowych i 

czuciowych w krzyżowych odcinkach S4- S5

• B – niecałkowite. Zachowane funkcje czuciowe 

przy braku ruchowych poniżej poziomu 

neurologicznego, sięgających do krzyżowych 

odcinków S4-S5

• C – niecałkowite. Zachowane funkcje ruchowe 

poniżej poziomu neurologicznego, większość 

mięsni podstawowych poniżej poziomu 

neurologicznego wskazuje siłę mięśniową 

mniejszą niż 3 stopnie

background image

• D – niecałkowite. Zachowane funkcje 

ruchowe poniżej poziomu neurologicznego 
większość mięśni podstawowych poniżej 
poziomu neurologicznego wykazuje siłę 
mięśniową równą bądź większą niż 3 
stopnie

• E – normalne. Funkcje czuciowe i ruchowe 

w normie.

background image

Analogowa Skala Bólu

Analogowa skala bólu służy do pomiaru natężenia bólu. Do pomiaru 

wykorzystywane są różnego typu skale. Ocena stopnia natężenia 

bólu może być przedstawiona przez pacjenta za pomocą 

odpowiedniej skali.

 

               

I—I—I—I—I—I—I—I—I—I—I 

                                    0          1            2          3          4          5          6           7           8         9        10

Do najczęściej stosowanych zaliczymy:

 Skalę opisową,
 Skalę numeryczną, 
 Graficzną skalę opisową,
 Wzrokowo- analogiczną.

background image

Sprawność motoryczna

Sprawność motoryczna

Sprawność motoryczna jest ujęciem 

Sprawność motoryczna jest ujęciem 

kompleksowym w odniesieniu do ruchu 

kompleksowym w odniesieniu do ruchu 

człowieka. Skupia wszystkie sprawności, których 

człowieka. Skupia wszystkie sprawności, których 

wysoki poziom warunkuje poziom sprawności 

wysoki poziom warunkuje poziom sprawności 

motorycznej. Obszerność sprawności 

motorycznej. Obszerność sprawności 

motorycznej w odniesieniu do ruchu człowieka 

motorycznej w odniesieniu do ruchu człowieka 

sprawia, że wyodrębnia się tzw. zdolności 

sprawia, że wyodrębnia się tzw. zdolności 

motoryczne, które obrazują obszar 

motoryczne, które obrazują obszar 

oddziaływania na strefę ruchową człowieka oraz 

oddziaływania na strefę ruchową człowieka oraz 

poziom samej sprawności motorycznej.

poziom samej sprawności motorycznej.

background image

Cechy Motoryczne

Cechy Motoryczne

a) Siła

a) Siła

b) Wytrzymałość

b) Wytrzymałość

c) Zwinność

c) Zwinność

d) Szybkość

d) Szybkość

e) Skoczność

e) Skoczność

f) Gibkość

f) Gibkość

background image

Diagnozowanie sprawności 

Diagnozowanie sprawności 

motorycznej

motorycznej

1.Ruchomość stawowa wg. Kaltenborna

1.Ruchomość stawowa wg. Kaltenborna

0-brak ruchomości

0-brak ruchomości

1-poważne ograniczenie ruchomości

1-poważne ograniczenie ruchomości

2-nieznaczne ograniczenie ruchomości

2-nieznaczne ograniczenie ruchomości

3-ruchomość normalna

3-ruchomość normalna

4-nieznaczne podwyższenie ruchomości

4-nieznaczne podwyższenie ruchomości

5-poważne podwyższenie ruchomości

5-poważne podwyższenie ruchomości

6-całkowita niestabilność

6-całkowita niestabilność

background image

Etapy diagnozowania sprawności 

motorycznej

a) Podmiotowe (wywiad)
b) Przedmiotowe (oględziny, palpacyjne, 

pomiary długości, obwodów, zakresy 

ruchów, siła mm, testy diagnostyczne, 

wypełnianie skal czynnościowych)

c) Badania dodatkowe 
   (RTG, ultrasonografia, tomografia 

komputerowa, rezonans magnetyczny, 

endoskopia)

background image

NAJWAŻNIEJSZA CECHA BIOLOGICZNA 

WARUNKUJĄCA SKUTECZNY 

PRZEBIEG REHABILITACJI TO – 

WYDOLNOŚĆ  FIZYCZNA 

background image

SKALA BORGA – ciężkośc pracy 

fizycznej

• 0 – wysiłek fizyczny niedozwolony
• 0,5 – praca niezwykle lekka
• 1 – praca bardzo lekka 
• 2 – praca fizyczna lekka
• 3 – praca fizyczna umiarkowana
• 4 – praca fizyczna dosyć ciężka
• 5 – praca fizyczna odczuwalnie ciężka
• 6 – wysiłek fizyczny ciężki
• 7 – praca fizyczna bardzo ciężka
• 8 – praca bardzo ciężka, konieczne przetrwy wypoczynkowe
• 9 – praca fizyczna niezwykle ciężka , prawie o maksymalnym 

obciążeniu

• 10 – praca fizyczna wycieńczająca

background image

• SKALA JACOBSONA I 

NEWMANA – okresla stan 

funkcjonalny emocjonalny i 

fizyczny pacjenta

background image

• SKALA FUNKCJONALNA 
• 1.Czy z powodu choroby masz problemy z wstawaniem z łóżka?
• 2. Czy choroba ogranicza twoje uczestnictwo w aktywności 

socjalnej ?

• 3. Czy masz kłopoty z czytaniem?
• 4. Czy unikasz przebywania na wysokości 
• 5. Czy masz trudności z pracą domową lub ogrodową ?
• 6. Czy masz problemy z obejściem domu w nocy ?
• 7. Czy choroba wpływa istotnie na twoje obowiązki domowe i 

zawodowe?

• 8. Czy choroba ogranicza twoje podróże służbowe i relaksacyjne?
• 9. Czy choroba ogranicza twoje zadania samoobsługi 

background image

• SKALA EMOCJONALNA
• Czy choroba powoduje frustracje?
• Czy obawiasz się opuścić sam swój dom ?
• Czy tracisz pewność siebie w kontaktach z innymi ludźmi ?
• Czy mas zobawy że ludzie sądzą iż jestes pod wpływem leków ?
• Czy masz kłopoty z koncentracją?
• Czy boisz się zostac w domu sam ?
• Czy czujesz się osobą niepełnosprawną ?
• Czy choroba wywoluje u ciebie stres w kontaktach z rodziną i 

znajomymi?

• Czy amsz depresję?

background image

• SKALA FIZYCZNA
• Czy patrzenie w góre pogłębia chorobę / zawroty głowy?
• Czy szybki ruch głową pogłębia zawroty /
• Czy zmiana pozycji w łóżku pogarsza stan twojego 

samopoczucia?

• Czy schodzenie z góry pogarsza stan i nasila zawroty 

glowy ?

• Czy pochylanie się do przoduu pogarsza twój stan 

zdrowia?

• czy zwiekszona aktywnośc ruchowa pogarsza twoje 

samopoczucie?

• Czy szybko się męczysz w różnych czynnościach życia 

codziennego 

background image

GŁÓWNE PROBLEMY ZWIĄZANE 

Z PROCESEM REHABILITACJI

• Niedokładne pomiary, np. źle dobierając punkty kostne 

przy pomiarach. 

• Błędnie lub zbyt szybko postawiona diagnoza. 
• Przyjęcie założenia, że przebieg każdej choroby jest taki 

sam .

• Źle przeprowadzony wywiad i rozpoznanie. 
• Terapeuci zwykle mają za mało czasu na jednego 

pacjenta żeby co jakiś czas sprawdzać czy rehabilitacja 

przynosi efekty. Do tego sprawdzani powinni używać 

tych samych testów w odpowiednich pozycjach! 

• Zły dobór pozycji i stabilizacji ma wpływ na całą 

diagnostykę i jej sprawdzanie podczas terapii! 

• Po złym zdiagnozowaniu pacjenta, dochodzi do złego 

zaplanowania całej terapii!

background image

ZAPOBIEGANIE BŁĘDOM W 

PROCESIE REHABILITACJI

• Należy do każdego przypadku podchodzić 

indywidualnie, a także jak to tylko możliwe 

często kontrolować stan pacjenta (poprzez 

wykonywanie różnych testów i badań).

• Do badań i testów powinno używać się tych 

samych przyrządów.

• Dokładność przy całej diagnozie, badaniu, 

planowaniu i przeprowadzaniu całej rehabilitacji 

z pacjentem. 

• Znajomość anatomii która jest potrzebna przez i 

podczas całej terapii.

background image

NORMY POSTĘPOWANIA

• 1.Należy stwierdzić co można zrobić dla 

pacjenta

• 2.Prawidłowa ocena jego stanu (np.rodzaj i 

stopień dysfunkcji, konsultacja z innymi 

specjalistami)

• 3.Prawidłowy dobór form, metod terapii, 

systematyczne i poprawne ich wykonanie

• 4.Zmiana form, środków w zależności od 

uzyskiwanych efektów z uwzględnieniem 

nowego celu

• 5.Indywidualne podejście do każdego 

przypadku, dobry kontakt z pacjentem

background image

WNIOSKI

• 1.Założenie że przebieg każdej choroby 

jest taki sam to błąd

• 2.Pacjent nie powinien być prowadzony 

jednocześnie przez kilku terapeutów, 

poświęcić mu należy wystarczająco czasu

• 3.Nieprawidłowo,niedokładnie wykonane 

testy, pomiary, postawiona diagnoza 

wpływa na całą rehabilitację, brak 

umiejętności ze strony terapeuty. 

background image

WNIOSKI

• 4.Zmiana form, środków itd.W zależności od 

wyników badań z uwzględnieniem nowego celu

• 5.”Primum non nocere”-Po pierwsze nie 

szkodzić

• 6.Wymagane jest mistrzostwo w postaci 

pomysłu zrodzonego z nauki i doświadczenia.

• 7.Fakt że pacjent oczekuje zbyt długo na 

przeprowadzenie rehabilitacji jest obecnie 
największym problemem

background image

• Planowanie, 

przeprowadzanie i 

kontrolowanie efektywności 

procesu rehabilitacji

. 

background image

• Programowanie rehabilitacji oparte jest o 

diagnozę i prognozę, a całość zagadnienia 

wykazuje ścisły związek z celami, 

zadaniami i zasadami fizjoterapii. Bazę  

wyjściową dla tworzenia programu 

rehabilitacji stanowi zawsze pełne 

rozeznanie co do rodzaju, stopnia 

ciężkości i okresu schorzenia, a ściślej – 

rozeznanie co do aktualnego stanu osoby 

poddawanej rehabilitacji. 

background image

• Planując proces rehabilitacji danej osoby dąży 

się do wykreowania programu optymalnego
Zwykle jednak realia są takie, że jest on 
nieosiągalny, wobec czego niezbędne jest 
określenie swego rodzaju programu minimum
Realia te stanowią również powód dla którego 
niekiedy konieczne jest utworzenie 
alternatywnego programu rehabilitacji danej 
osoby, dostosowanego np. do możliwości jakimi 
dysponujemy. 

background image

• . Można tu postawić sobie pewne pytani: 

jeśli np. wybrana metoda będzie 
nieskuteczna, to jaką inną zastosować w 
danym przypadku? To samo może 
dotyczyć konkretnego środka, 
analogicznie do zastępowania leku innym. 
To samo dotyczy założonego celu. Jeśli 
jakiś okaże się nieosiągalny, to musi się 
wykreować zastępczy-bardziej realny.

background image

• Kolejna sprawa wiąże się z koniecznością 

uwzględnienia w tworzonym programie potrzeb 

rehabilitacji kompleksowej, np. łączenie 

zabiegów fizykalnych z ćwiczeniami leczniczymi. 

Błędem jest zawężanie się tylko do samej 

fizjoterapii. Nawet pobieżnie analizując potrzeby 

danego pacjenta, właściwie w każdym 

przypadku można wykazać potrzeby dotyczące 

np. pielęgniarstwa rehabilitacyjnego czy 

pewnego oddziaływania 

psychoterapeutycznego, a w wielu przypadkach 

np. konieczność zastosowania przedmiotu 

ortopedycznego 

background image

• Programowanie rehabilitacji nie należy do 

zadań łatwych. Wymaga ono bowiem 
sporej wiedzy i doświadczenia. 
Szczególnym problemem jest włączanie w 
program rehabilitacji nowych metod, a 
nawet ich stosowanie 

background image

• W pierwszym przypadku chodzi o to, by 

były to metody już sprawdzone, a ich 

wartość skuteczność poparta 

opublikowanymi i uznanymi wynikami 

badań naukowych. Druga sprawa dotyczy 

stosowania metod. Trzeba pamiętać, że 

wiele z nich wymaga dobrego zrozumienia 

i technicznego opanowania, nabywanego 

nieraz w ramach długotrwałego szkolenia 

specjalistycznego. 

background image

• Mówiąc o programie rehabilitacji, warto też 

zadać sobie pytanie, czy proces ten ma 
ciągnąć się „w nieskończoność”? W 
wielu przypadkach jest on rzeczywiście 
długotrwały (wieloletni). Można jednak 
przyjąć, że o procesie właściwej 
rehabilitacji mówi się tak długo, jak długo 
uzyskuje się jakiekolwiek, choćby 
minimalne efekty